Του Β. Κεχαγιά

Καθώς το Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ στάθηκε χθες για 14η φορά στο βατήρα της αφετηρίας, ένα docudrama (συνδυασμός μυθοπλασίας και ντοκιμαντέρ), το «Indignados» του Τόνι Γκάτλιφ έδωσε την πιστολιά της εκκίνησης. Ένα κακοφτιαγμένο φιλμ(*) δήθεν για τους Ισπανούς «Αγανακτισμένους» της οικονομικής κρίσης και τα σημερινά μας βιώματα, Πριν τρία χρόνια ο διευθυντής του Φεστιβάλ, Δημήτρης Εϊπίδης, αρνήθηκε να συμπεριλάβει στο επίσημο διαγωνιστικό πρόγραμμα την «Εξομολόγηση ενός οικονομικού δολοφόνου» κι ας καταγόταν από τα δικά μας βιώματα, κι ας προέβλεπε ανατριχιαστικά το παρακάτω αυτών των βιωμάτων. Αιτιολογία; Η ταινία ήταν docudrama!

Ίσως το περιστατικό, πέρα από τη φαινομενική ασημαντότητά του να ερμηνεύει τα εγχώρια βιώματα των οβιδιακών μεταμορφώσεων της εξουσίας ή καλύτερα του τρόπου συναλλαγής με αυτήν. Στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου ο κάποτε εμπνευσμένος και αργότερα βαλτωμένος αναμορφωτής του, Μισέλ Δημόπουλος, άντεξε δώδεκα χρόνια. Η κατόπιν υπερφίαλη, λάτρις του σόου, Δέσποινα Μουζάκη άντεξε πέντε χρόνια. Και όμως …ο πάντοτε γκρινιάρης, αλλά και πάντοτε «συμμορφωμένος» στις υποδείξεις της εξουσίας, κύριος Εϊπίδης σβήνει σήμερα αισίως τα εικοστά κεράκια των γενεθλίων του στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου. Συμμορφώθηκε γρήγορα προς τη νουθεσία του Δημόπουλου να καθίσει στ’ αβγά του και να μη ζητάει αύξηση του αριθμού των ταινιών στο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ. Ακόμη πιο γρήγορα κατάλαβε ότι δε θα έπρεπε να σηκώνει μπαϊράκι ανεξαρτησίας για τη διοργάνωση του ντοκιμαντέρ, σε σχέση με το κεντρικό Φεστιβάλ Κινηματογράφου, όταν η κυρία Μουζάκη του υπέδειξε με πολύ προσβλητικό τρόπο τι να το κάνει αυτό το μπαϊράκι.

Αντιφάσεων επιβράβευση

Σήμερα, λοιπόν, ο κύριος Εϊπίδης μοιάζει επιβραβευμένος για την ευλυγισία του, αφού κατέχει τη θέση του ενός και μοναδικού διευθυντή τόσο του κεντρικού φεστιβαλικού θεσμού όσο και του ντοκιμαντερίστικου κλάδου του. Ξέχασε την επιθυμία του και την πάγια θέση του για ανεξάρτητη διοργάνωση που να αφορά στις ταινίες τεκμηρίωσης κι έγινε οπαδός του μονοπρόσωπου συγκεντρωτισμού, αφού τύχαινε να είναι αυτός το ένα και μοναδικό πρόσωπο της συγκεντρωμένης εξουσίας.

Άλλη μία μόνιμη κατακλείδα των πρόσφατων τοποθετήσεων του κυρίου Εϊπίδη έχει να κάνει με την αφόρητη οικονομική δυσκολία που αντιμετωπίζει στη διοργάνωση του Φεστιβάλ: Η κρίση έτσι, η κρίση αλλιώς, αντέχουμε παρά την κρίση, είμαστε αισιόδοξοι κόντρα στα χρέη που βρήκαμε και πάει λέγοντας. Φυσικά, για το ξετιναγμένο φεστιβαλικό ταμείο φταίει – και δεν έχει άδικο σ’ αυτό – η τέως διευθύντριά του. Παρά ταύτα όλοι θυμούνται τον κύριο Εϊπίδη να απαιτεί συνεχώς αύξηση του αριθμού των ταινιών στα τμήματα που διηύθυνε. Είτε λέγονταν «Νέοι Ορίζοντες» είτε λέγονταν Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ η διεκδίκηση της διόγκωσής τους, με ό,τι αυτό συνεπάγεται σε κόστος, υπήρξε σταθερή.

Αντίθετα κανείς δεν θυμάται τον κύριο Εϊπίδη σαν αντιπλοίαρχο να στέλνει S.O.S. την ώρα που η καπετάνισσα έστελνε το καράβι στα βράχια. Φυσικά τώρα που μπατάρισε είναι εύκολη η εκτόξευση αναδρομικών κατηγοριών (βλέπε συνέντευξή του στο ΕΘΝΟΣ, στον Απόστολο Λυκεσά, στις 3-11-2011).
 
Τέλος, εμφανέστατος είναι και ο αφελληνισμός όλων των τμημάτων του Φεστιβάλ. Από τη μείωση του αριθμού των προβαλλομένων εγχώριων παραγωγών ως τις παραπεταμένες ώρες προβολής τους καταλαβαίνει κάποιος ότι το μυαλό του διευθυντή δεν έχει στο κέντρο του την ελληνική ταινία. Και ποια μεγαλύτερη απόδειξη από το ν’ αγνοηθεί η μνήμη της προ τριμήνου, πρόωρα χαμένης, Λουκίας Ρικάκη! Σε μια διοργάνωση που διαθέτει αφιερωματικό χώρο για τον κάθε ανύπαρκτο εισαγόμενο ανθυποσκηνοθέτη δεν υπήρχε ούτε μια συμβολική χειρονομία μνήμης προς μια σημαντική ελληνίδα δημιουργό, με ιδιαίτερη αγάπη και μέριμνα για το ντοκιμαντέρ.

(*)Το «Indignados» πρέπει να είναι η χειρότερη επιλογή ταινίας έναρξης, στην ιστορία του Φεστιβάλ. Ελπίζουμε να μείνει χρόνος για να επανέλθουμε αναλυτικότερα στην κακοτεχνία.