Η μεγάλου μήκους ταινία τεκμηρίωσης «Σαν Πέτρινα Λιοντάρια στη Μπασιά της Νύχτας», παραγωγής του 2012, σε σκηνοθεσία του Ελβετού ντοκιμαντερίστα Ολιβιέ Ζισουά, διατίθεται πλέον δωρεάν στην ολότητά του. Μέσω της επίσημης ιστοσελίδας του, το ντοκιμαντέρ διατίθεται για μη εμπορικές δημόσιες προβολές και για κάθε ιδιωτική χρήση στο ελληνικό έδαφος, υπό την άδεια Creative Commons. Του Γιώργου Ρούσσου.
 
 
Η ταινία «Σαν Πέτρινα Λιοντάρια στη Μπασιά της Νύχτας» (Comme des Lions de Pierre à l’Entrée de la Nuit), αποτελεί ένα ελεγειακό κινηματογραφικό δοκίμιο που επιχειρεί να ζωντανέψει τις μνήμες εξορίας της Μακρονήσου, σκηνοθετώντας έναν λογοτεχνικό «Ψυχρό Πόλεμο» ανάμεσα στα ποιητικά γραπτά εξόριστων ποιητών. Όπως ο Γιάννης Ρίτσος, ο Τάσος Λειβαδίτης και τις ομιλίες αναμορφωτικής προπαγάνδας που μετέδιδαν τα μεγάφωνα των στρατοπέδων του νησιού κατά την περίοδο 1947-1950. Σημαντικά φωτογραφικά και κινηματογραφικά αρχεία εντάσσονται σε ένα υπνωτικό φιλμικό ταξίδι μέσα στα στοιχειωμένα ερείπια της Μακρονήσου.

image
 
“Οι ποιητές συνήθως γράφουν για να υμνήσουν τη φύση, να εκφράσουν ερωτικά αισθήματα ή ακόμα υπαρξιακές αγωνίες. Σπάνιοι είναι εκείνοι που δημιούργησαν ποιητικό έργο πίσω από συρματοπλέγματα, κάτω από βασανιστήρια. Οι ποιητές της Μακρονήσου έκαναν να αναδυθεί από τα κείμενά τους μια φωνή αντίστασης, έναν πίδακας ζωτικής δύναμης. Τα ποιητικά χρονικά της ζωής των πολιτικών εξόριστων πάνω στο νησί αφηγούνται τον τρόμο και την επιβίωση μέσα σε αυτό το βάρβαρο εργαστήριο που στόχο είχε τον «πνευματικό επαναπρογραμματισμό» των αντιστεκόμενων κομμουνιστών. Κάνουν «ορατό» τον πανταχού παρόντα φόβο, την ατέρμονη αναμονή, την αδυσώπητη δίψα και τα εξουθενωτικά καψόνια της πέτρας που κουβαλιέται δίχως ανάπαυλα. Μιλούν για τις νύχτες όπου αντηχούν οι κραυγές εκείνων που τρελάθηκαν από τα βασανιστήρια” σημειώνει χαρακτηριστικά σκηνοθέτης Ολιβιέ Ζισουά και συνεχίζει: 
 
“Όταν, κατά λογοτεχνική τύχη, διάβασα τα ποιήματα αυτά, «είδα» εικόνες ενός φρικτού παρελθόντος, τις οποίες θέλησα να φέρω αντιμέτωπες με εικόνες του παρόντος: αυτές των ερειπίων των στρατοπέδων της Μακρονήσου. Θέλησα να ψάξω στους σωρούς από πέτρα και σκυρόδεμα για αποτυπώματα των όσων συνέβησαν, να τα αντιπαραθέσω στα ουρλιαχτά των μεγαφώνων που μετέδιδαν εθνικιστικά συνθήματα, να τα τοποθετήσω δίπλα στις φωτογραφίες των εξόριστων. Μια ταινία μνήμης που μάχεται ενάντια στη λήθη, σήμερα που αποτρόπαιες εθνικιστικές εξάρσεις αναδύονται ξανά στην Ελλάδα…”

image
 
Μετά τη διεθνή πορεία της στα κινηματογραφικά φεστιβάλ (Βραβείο Οικουμενικής Επιτροπής Dok Leipzig 2012) και την κινηματογραφική διανομή της σε Ελλάδα, Γαλλία και Ελβετία, η μεγάλου μήκους ταινία τεκμηρίωσης «Σαν Πέτρινα Λιοντάρια στη Μπασιά της Νύχτας» (2012) σε σκηνοθεσία του Ελβετού ντοκιμαντερίστα Ολιβιέ Ζισουά, διατίθεται πλέον δωρεάν στην Ελλάδα υπό την άδεια Creative Commons.
 
Από το 1947 ως και το 1951, περισσότεροι από 80.000 άνδρες, γυναίκες και παιδιά ελληνικής καταγωγής εκτοπίστηκαν στη Μακρόνησο, σε στρατόπεδα αναμόρφωσης που δημιουργήθηκαν για να «καταπολεμήσουν την επέκταση του Κομμουνισμού». Ανάμεσα στους εξόριστους αυτούς, βρίσκονταν πολλοί συγγραφείς και ποιητές, όπως ο Γιάννης Ρίτσος και ο Τάσος Λειβαδίτης.

image
 
Παρά τις στερήσεις και τα βασανιστήρια, κατάφεραν να γράψουν ποιήματα στα οποία περιγράφουν τον αγώνα για επιβίωση μέσα σε αυτό το σύμπαν εγκλεισμού. Τα κείμενα αυτά, εκ των οποίων κάποια θάφτηκαν στα στρατόπεδα, βρέθηκαν αργότερα. Η ταινία αναμιγνύει τα ποιητικά αυτά γραπτά με τις ομιλίες αναμορφωτικής προπαγάνδας που μεταδίδονταν ακατάπαυστα από τα μεγάφωνα των στρατοπέδων.
 
Αργά πλάνα τράβελινγκ μας οδηγούν σε ένα υπνωτικό ταξίδι μέσα στα ερείπια των στρατιωτικών εγκαταστάσεων, ενώ προσκρούουν σε φωτογραφικά αρχεία. Ένα κινηματογραφικό δοκίμιο που ζωντανεύει τη μνήμη ξεχασμένων ερειπίων και μιας μάχης που χάθηκε.
image

Ads

 

Το ντοκιμαντέρ διατίθεται πλέον δωρεάν στην ολότητά του μέσω της επίσημης ιστοσελίδας του, για μη εμπορικές δημόσιες προβολές και για κάθε ιδιωτική χρήση στο ελληνικό έδαφος, υπό την άδεια Creative Commons. Μέσα από αυτή τη δεύτερη, εναλλακτική και δωρεάν διανομή, οι δημιουργοί ελπίζουν πως η ταινία θα μπορέσει να συναντήσει το κοινό που δεν την ανακάλυψε κατά την πρώτη διανομή της πέρυσι τον Απρίλιο σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη, αλλά και στην υπόλοιπη Ελλάδα, που δεν είχε μέχρι στιγμής τη δυνατότητα να την παρακολουθήσει.

image
 
Με την προσδοκία πως η ταινία θα μπορέσει να συνεισφέρει στη διατήρηση της ιστορικής μνήμης, οι δημιουργοί ενθαρρύνουν κάθε ενδιαφερόμενο να οργανώσει μη εμπορικές δημόσιες ή ιδιωτικές προβολές, με τη βοήθεια και του συνοδευτικού υλικού που διατίθεται στον ιστοτόπο της ταινίας, αλλά και με τη βοήθεια του παράλληλου ενημερωτικού ιστοτόπου www.makronissos.net.


 
Για περισσότερες πληροφορίες παραθέτουμε και τον επίσημο ιστότοπο του ντοκιμαντέρ «Σαν Πέτρινα Λιοντάρια στη Μπασιά της Νύχτας» – https://commedeslionsdepierre.net/thefilm/about/?lang=el