«Απόδραση από την Αμοργό» το Σάββατο 28 Μαρτίου στις 18.00. Μια διπλή παρουσίαση της νέας ταινίας του Στέλιου Κούλογλου, που θα προβληθεί για πρώτη φορά στην Αθήνα και του ομώνυμου βιβλίου του Γιώργου Μυλωνά στο Μουσείο Άλεξ Μυλωνά – Μακεδονικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης», στην Πλατεία Αγίων Ασωμάτων 5. Θα μιλήσουν, η Ελένη Μυλωνά και ο Στέλιος Κούλογλου. 

Ads

Απόδραση από την Αμοργό

Στη διάρκεια της δικτατορίας των συνταγματαρχών (1967-74), χιλιάδες αντιφρονούντες φυλακίστηκαν, βασανίστηκαν και εξορίστηκαν. Ανάμεσα στους εξόριστους πολιτικούς, ο πρώην υπουργός Γεώργιος Μυλωνάς, επίδοξος διάδοχος του Γεωργίου Παπανδρέου. Τόπος εξορίας, η Αμοργός.

Το 1969 οργανώνεται μια διεθνής συνωμοσία για την απόδρασή του: Αμερικανοί που περιθάλπουν τους βασανισμένους Έλληνες, Σουηδοί διπλωμάτες, καθώς και μια ομάδα Ιταλών εθελοντών που παριστάνουν τους τουρίστες. Αλλά μια σειρά από απρόοπτα κάνουν το εγχείρημα ακόμη πιο επικίνδυνο.

image

Ads

Ο Στέλιος Κούλογλου μιλά για τη νέα του ταινία

Ο δημοσιογράφος, σκηνοθέτης και πλέον Ευρωβουλευτής, Στέλιος Κούλογλου, συνάντησε τους Πάνο Αχτσιόγλου και Ισμήνη Δασκαρόλη και με αφορμή την παρουσία του στο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης, μίλησε στο Exostispress για το νέο του ντοκιμαντέρ «Απόδραση από την Αμοργό». 

Γενικώς τα ντοκιμαντέρ σας έχουν πολύ έντονο πολιτικό προσανατολισμό και αιχμηρά θέματα όπως “Η Νονά” και η “Εξομολόγηση ενός Οικονομικού Δολοφόνου”. Τι σας τράβηξε καταρχάς τόσο στο ντοκιμαντέρ όσο και σε αυτήν την θεματολογία; 

Θεωρώ ότι από την πολιτική εξαρτάται η ζωή μας, στην Ελλάδα το ζούμε αυτό με έναν πολύ έντονο τρόπο τα τελευταία χρόνια, επομένως με ενδιαφέρει η πολιτική. Μάλλον το ντοκιμαντέρ είναι ένας τρόπος έκφρασης αλλά και προσπάθειας να αλλάξεις τα πράγματα. Δεν τα καταφέρνεις πάντα, μάλλον δεν τα καταφέρνεις ποτέ, αλλά παρόλα αυτά είναι μία προσπάθεια. Όσο υπάρχει αισιοδοξία κάτι μπορεί να γίνει. Εγώ τουλάχιστον προσπαθώ να βοηθήσω κάνοντας ντοκιμαντέρ, αλλά είναι και ένας τρόπος έκφρασης δικής μου. 

Ότι το πολιτικό ντοκιμαντέρ είναι μία φυσική συνέχεια του πολιτικού ρεπορτάζ; 

Από θεματικής πλευράς ναι, αλλά μετά από αυτό, εγώ χρειάστηκε να αποκτήσω πείρα και να διαβάσω και να ασχοληθώ ειδικά με την κινηματογράφηση για να το κάνω. Θεματικά είναι παραπλήσια τα πράγματα αλλά δεν σημαίνει ότι άμα κάνεις πολιτικό ρεπορτάζ- ακόμα και τηλεοπτικό, μπορείς να κάνεις και ντοκιμαντέρ γιατί είναι συγγενικά είδη αλλά διαφορετικά. Είναι άλλο να γράφεις στίχους και άλλο να γράφεις ποίηση. 

Αναφέρατε στην  Συνέντευξη Τύπου ότι “Η Νονά”, δεν κατάφερε να πουληθεί σε κάποιο κανάλι στο εξωτερικό διότι ήταν πολύ αιχμηρή η κριτική του έργου. Έχουν υπάρξει και άλλες περιπτώσεις όπου η κριτική σας δεν άρεσε; Παραδείγματος χάρη έχετε υποστεί ποτέ κυρώσεις για ένα ντοκιμαντέρ που κάνατε;

Παραδείγματος χάρη, τώρα δεν μπορώ να πάω στην Αμερική…

Λόγω του “Οικονομικού Δολοφόνου”;

Ναι..δεν μπορώ να βγάλω βίζα ούτε καν τουριστική. Παλιότερα παίρναμε βίζες δημοσιογραφικές διότι μας διευκόλυνε αυτό. Σε ρεπορτάζ και ντοκιμαντέρ καμιά φορά κάναμε πολλά γυρίσματα π.χ έξω από τον Λευκό Οίκο. Εκεί για να το κάνεις, είχαμε δημοσιογραφική. Κάποια στιγμή αυτή τελείωσε και το 2010 όταν ξαναξεκίνησα την εκπομπή μου μετά το 08′ πήγαμε μαζί με δύο συνεργάτες μου στην Αμερικανική Πρεσβεία να πάρουμε βίζα δημοσιογραφική πάλι. Δώσανε στους δύο συνεργάτες μου αλλά σε μένα “Κούλογλου…όχι”. Ήτανε φανερό ότι ήμουν σε blacklist. Από τότε έγιναν πάρα πολλά. Μπορεί να ήτανε και για την εκπομπή μου αλλά νομίζω δεν τους άρεσε καθόλου ούτε η “Εξομολόγηση ενός Οικονομικού Δολοφόνου”.

Πίσω στο συγκεκριμένο ντοκιμαντέρ που προβάλλεται στο φεστιβάλ. Γιατί νιώθετε την ανάγκη να αφηγηθείτε τώρα αυτήν την ιστορία; 

Με ενδιαφέρει πάρα πολύ το θέμα της μνήμης και της λήθης και αυτό ήτανε το θέμα και του άλλου μου ντοκιμαντέρ για το “Ολοκαύτωμα της Μνήμης”. Δηλαδή το πόσο οι κοινωνίες και οι άνθρωποι ξεχνάνε σε ιστορικά επίπεδα. Η ιστορική λήθη και η ιστορική μνήμη. Με προκάλεσε το γεγονός ότι για την δικτατορία υπάρχει μία προσπάθεια ωραιοποίησης, όχι μόνο από την χρυσή αυγή αλλά και από κόσμο που μπροστά στην οικονομική και κοινωνική κρίση λέει “εντάξει, καλά ήτανε και η δικτατορία”. Με την κρίση επιταχύνθηκε πολύ αυτό το πράγμα, δηλαδή λειτούργησε καταλυτικά σε κάποια πράγματα και ιδέες που φυσικά υποβόσκανε και πριν και για αυτό θεώρησα ότι έπρεπε να υπενθυμίσω την βαρβαρότητα και την γελοιότητα της δικτατορίας. Βαρβαρότητα μέσα από τα βασανιστήρια και τους εκτοπισμούς και γελοιότητα για το πόσο γελοίοι ήταν αυτοί οι άνθρωποι. 

image

Μέσα στο ντοκιμαντέρ, πέραν από την κυκλικότητα που υπάρχει με τις εικόνες της Χρυσής Αυγής στην αρχή και στο τέλος, χρησιμοποιείτε και εικόνες απείρου κάλους, κιτς αισθητικής, θρησκευτικού φονταμενταλισμού κλπ. Αυτός ήταν ο σκοπός σας, να φανερώσετε την γελοιότητα; 

Ναι ο σκοπός είναι ακριβώς να θυμίσω περί τίνος καθεστώτος μιλάμε. Ήταν ένα καθεστώς όπου ο Αντιπρόεδρος της κυβέρνησης, ας πούμε, έλεγε ότι δεν πρέπει να φοράνε μίνι φούστες οι γυναίκες διότι δείχνουν το κρέας τους και δεν θα μπορούσαν να δουλέψουν. Αυτό ήταν το καθεστώς αλλά αυτό το έχουμε ξεχάσει η χρησιμοποίησα μία άλλη σκηνή όπου ρωτάνε τον κόσμο “τι γνώμη έχετε για την κυβέρνηση;” και δεν λέει κανένας τίποτα. Επιπλέον τώρα μου λέγανε όλοι παλιότερα ότι το ντοκιμαντέρ που έκανα είναι μια γροθιά στο στομάχι και ότι έβγαινε ο κόσμος από μέσα με μία απογοήτευση διότι μπορεί να μάθαινε κάποια πράγματα που πιθανόν δεν ήξερε στο σύνολο τους, αλλά στο τέλος λέγανε “και λοιπόν; Και τι θα κάνουμε τώρα;” Για αυτό ακριβώς ήθελα να κάνω κάτι που να έχει happy end και πολιτικό μήνυμα και το γεγονός ότι αυτός ο τύπος αποδράει και αφήνει στο κρεβάτι του πάνω τον “Ύμνο εις την Ελευθερία”, το βιβλίο, το κάνει έναν ύμνο στην ελευθερία. Ότι τελικά έγινε. Αυτό ήθελα να τονίσω.

Εστιάζετε και στο χιούμορ της προσωπικότητας του Μυλωνά. Θεωρείτε ότι χρειάζεται μία τέτοιου είδους πολιτική κατάσταση να αντιμετωπίζεται με χιούμορ; 

Ναι, καταρχήν το χιούμορ του Μυλωνά ήταν μέρος της προσωπικότητας του και το θεωρώ αξιοσημείωτο στοιχείο διότι οι πολιτικοί δεν έχουνε χιούμορ και όσοι το έχουν, το κρύβουν οι περισσότεροι. Αυτός δεν ήτανε έτσι. Ήτανε δηλαδή πιο κανονικός άνθρωπος. Τώρα εγώ στις ταινίες μου προσπαθώ να βάζω χιούμορ διότι το θεωρώ επίσης απαραίτητο και όπου γίνεται μ’ αρέσει πάρα πολύ. 

Με τον τρόπο με τον οποίο κυρίως ο Μυλωνάς αφηγείται την περιπέτεια του, είναι σαν να παρουσιάζει ένα παραμυθικό γεγονός. Ενώ υπέφερε, άλλοι λένε για αυτόν ότι υπέφερε ενώ ο ίδιος το αντιμετώπιζε με πολύ χιούμορ και στωικότητα. 

Αυτό είναι και μέρος της οικογενειακής του παράδοσης, όπου έχουνε περάσει πολλά από εξορίες. Ναι, ο ίδιος το αντιμετώπιζε με την “αβάσταχτη ελαφρότητα του είναι” ας πούμε, που με ενδιέφερε σαν στοιχείο της προσωπικότητας του, ότι και καλά “εντάξει, συμβαίνουν αυτά και δεν ήμουν και στην χειρότερη μοίρα”. 

Είχα κάνει ένα άλλο τέλος αλλά το έβγαλα, όπου σε ανύποπτο χρόνο στην συνέντευξη που δίνει-διότι αυτή η συνέντευξη είναι του 90 τόσο, μιλάει για τους μετανάστες και λέει ότι “εγώ βρέθηκα αμέσως στην στην Ελβετία και πέρασα καλά, αλλά υπάρχουνε πρόσφυγες που έρχονται στην Ελλάδα, τους οποίους αντιμετωπίζουμε ρατσιστικά” κλπ [και δεν γλιτώνουν]. Το είχα βάλει σαν κλείσιμο αλλά μετά ένιωσα ότι ξέφευγε λίγο από το θέμα και άφησα τον ύμνο στην ελευθερία. 

Τείνει πολύς κόσμος να αφήνει την Χούντα στο παρελθόν, σαν κάτι που ανήκει στην ιστορία. Θεωρείτε ότι αυτή τη στιγμή που μιλάμε, με την άνοδο της Χρυσής Αυγής, υπάρχει κίνδυνος να ξαναζήσουμε τέτοιες καταστάσεις; 

Σίγουρα πιστεύω ότι η Ευρώπη έχει πάρει μία τέτοια πορεία. Το βλέπουμε ας πούμε στην Γαλλία που είναι υποτίθεται και η χώρα του φωτός ότι η Λεπέν σκίζει όπως και ο Φαράζ στην Αγγλία. Η πολιτική που ακολουθείται αυτήν την στιγμή προκαλεί τερατογενέσεις και αν αυτή η κυβέρνηση δεν πετύχει, η επόμενη θα είναι μία πολύ άσχημη κατάσταση πιστεύω, γιατί θα έχει αποδειχθεί ότι με τις εκλογές δεν γίνεται τίποτα. ΅Στην Ευρώπη αυτό τους λέω, “θέλετε να καταργήσουμε τις εκλογές; Διότι αν θέλετε αυτό…κοστίζουν κιόλας. Άντε οργάνωσε τες..τα κέντρα κλπ”. Εντάξει, αυτό το φοβούνται. Αν αποδειχθεί ότι δεν έχουν κανένα νόημα οι εκλογές, αυτό στρώνει στην ακροδεξιά τον δρόμο. Δεν πρέπει να αποκλείσουμε τέτοιου είδους καταστάσεις. Μπορεί να μην έχουμε μία δικτατορία με τον Παττακό, μπορεί να έχουμε όμως μία πολιτική δικτατορία- μία ακραία κατάσταση, μία κατάσταση νόμου και τάξης σε ακραίο βαθμό. 

image

Πάνω σε αυτό και βάση ενός παλαιότερου σας ντοκιμαντέρ, κατά πόσο έχει παίξει ρόλο η διεθνής εταιριοκρατία στην Ελληνική και Ευρωπαϊκή κρίση; Υπάρχουνε κάποια αμερικανικά και διεθνή συμφέροντα πίσω από την αδυσώπητη στάση του βορρά ή οι αποφάσεις του λειτουργούν ανεξάρτητα; 

Είναι δυο-τρεις παράγοντες. Καταρχήν υπάρχει το γεγονός ότι η διεθνής οικονομική ολιγαρχία κερδίζει από την κρίση, δηλαδή οι πλούσιοι γίνονται πλουσιότεροι και οι φτωχοί φτωχότεροι. Αυτό γίνεται και στην Ελλάδα, υπάρχει ένα 1% του πληθυσμού που κέρδισε χρήματα και επίσης αυτό γίνεται και σε πολύ μεγάλο βαθμό στην Ευρώπη με πολύ γοργούς ρυθμούς και στην Γερμανία ακόμη. Εκεί δηλαδή οι νεόπτωχοι αυξάνονται και ένα μικρό κομμάτι του πληθυσμού κερδίζει χρήματα αξιοποιώντας την κρίση. Τώρα ένα κομμάτι π.χ που εξηγεί την στάση της Γερμανίας, είναι και το γεγονός ότι θέλανε τα αεροδρόμια που είχανε ξεκινήσει να πουλιούνται με τις ιδιωτικοποιήσεις, τις οποίες είπε πως θα σταματήσει ο ΣΥΡΙΖΑ. Μία γερμανική εταιρία είναι αναμειγμένη εκεί πέρα που θέλει να τα οικονομήσει και σίγουρα στα παρασκήνια παίζει και αυτό.Βλέπει κανείς ανισότητες. Ας πούμε, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, που είναι σύμβολο [ολιγαρχειας] έφτιαξε ένα κτήριο που κάνει 1,3 δις στην Φρανκφούρτη και εδώ τώρα κάνουνε φασαρία επειδή η κυβέρνηση θέλει να δώσει ένα πρόγραμμα για να έχουν ηλεκτρικό άνθρωποι το οποίο κοστίζει 200 εκατομμύρια και αν. Ένα είναι αυτό, ότι κερδίζουν χρήματα και όσο τους παίρνει θα διατηρήσουν την ίδια κατάσταση.

Δεν βλέπουν όμως ότι κάποτε δεν θα τους πάρει; 

Δεν το βλέπουν όπως κανείς δεν έβλεπε ότι άμα κάνει πόλεμο μπορεί και να τον χάσει. Είναι πάρα πολλές αποφάσεις στην ιστορία που δεν έχουνε λογική, που αν το δεις λογικά θα έπρεπε ήδη από πριν να είχανε πάρει άλλες αποφάσεις. Αν ο Χίτλερ το είχε σκεφτεί λογικά δεν θα έπρεπε να πάει στην Ρωσία ας πούμε, έπρεπε να είχε χρησιμοποιήσει την ιστορία του Ναπολέοντα κι’ όμως το’ κανε. 

Μετά στο Background υπάρχουν πολλά πράγματα π.χ υπάρχει το λεγόμενο “Γερμανικό ζήτημα”. Αυτήν την στιγμή η Γερμανία έχει φτάσει σε μία ηγεμονική θέση διότι αυτή διοικεί την Ευρωπαϊκή Ένωση. Από μία πλευρά σίγουρα δεν θέλει να φύγει. Η Γερμανία ποτέ δεν ήταν τόσο μεγάλη ώστε να κυριαρχήσει πλήρως αλλά ήταν αρκετά μεγάλη για να διεκδικεί την ηγεμονία, οπότε αυτό δημιουργούσε συνεχείς αντιφάσεις. Δεν μπορούσε να δημιουργήσει μία αυθεντική αυτοκρατορία αλλά είχε πάντα τάση επέκτασης και για αυτό δημιουργούσε κατά καιρούς διάφορα προβλήματα. Αυτί είναι που εμφανίζεται ως γερμανικό ζήτημα και είναι από τον 19ο αιώνα περίπου. Βέβαια μετά υπάρχουν και πολιτιστικοί παράγοντες όπως η η διαφορετική νοοτροπία, η κουλτούρα η θρησκεία..

Η προπαγάνδα επίσης…

Η προπαγάνδα εντάξει. Μιλάμε για την προπαγάνδα. Η προπαγάνδα είναι μέρος της πολιτικής τους, δηλαδή κάνουν πολιτική μέσω της προπαγάνδας, είναι πολύ ακραίο. 

Υπάρχει περίπτωση να υποχωρήσουν προς μία κατεύθυνση μεγαλύτερης λαϊκής βούλησης; Τουλάχιστον να πεισθούν να υποχωρήσουν; 

Δύσκολο το βλέπω, δύσκολο αλλά όχι αδύνατο. Αυτό γίνεται αυτή τη στιγμή αλλά είναι ένας πόλεμος. Είναι ένας ακήρυχτος πόλεμος, ο οποίος έχει θύματα- τους νέους κυρίως που δεν βρίσκουν δουλειά, που δεν σκοτώνονται στα πεδία των μαχών αλλά αναγκάζονται να δυστυχήσουν, να μεταναστεύσουν κλπ…υπάρχουνε όπλα τα όποια δεν είναι τα τανκς αλλά οι οίκοι αξιολόγησης ή η δόση του δανείου που σου δίνουνε ή δεν σου δίνουνε και τα οποία όλα ζούμε τώρα. Επομένως είναι ένας πόλεμος όπου πρέπει να πολεμήσουμε και…[ο Θεος βοηθός].

Θα πολεμήσουμε διότι δεν μπορούμε να κάνουμε διαφορετικά. Αλλά είναι ένας πόλεμος οικονομικός. Κάποια στιγμή θα χάσουνε εντάξει, το πιστεύω ακράδαντα γιατί αυτό το πράγμα οδηγεί σε μία εξαθλίωση όλους τους λαούς. Θα γίνει η αλλαγή και θα αλλάξουν πάλι τα πράγματα. Τώρα το εκκρεμές σενάριο έχει φτάσει σχεδόν στην ακραία φάση της απανθρωπιάς και της παντοδυναμίας της οικονομικής ολιγαρχίας- διότι είναι σχεδόν παντοδύναμη.

Βάσει των τελευταίων γεγονότων της εύρεσης του παιδιού που αυτοκτόνησε και τις δηλώσεις της Χρυσής Αυγής κατά του bullying, χαρακτηρίστηκε αυτός ο σχολικός εκφοβισμός και η βία γενικότερα σε αυτές τις ηλικίες, μια μορφή κοινωνικού εκφασισμού. Θεωρείτε ότι οποιοσδήποτε κοινωνικός φασισμός, που ήταν χαρακτηριστικός της εφταετίας της χούντας, είναι κατάλοιπο εκείνης της πραγματικότητας; 

Εν μέρη ναι, Είναι δύο πράγματα. Από τη μία πλευρά είναι η φύση του ανθρώπου. Έχουν γίνει ντοκιμαντέρ εξαιρετικά πάνω σε αυτό το θέμα, υπάρχουν επίσης πειράματα και ντοκιμαντέρ πάνω σε αυτά τα πειράματα. Υπαρχει ένα ντοκιμαντέρ εξαιρετικό που λεγότανε “τα παιδιά με τα γαλανά μάτια” όπου είχε χωρίσει, σε μία τάξη μία δασκάλα τα παιδιά με γαλανά μάτια από εκείνα με καστανά, ορίζοντας πως τα μεν ήταν ανώτερα από τα δε και είχανε αμέσως αποκτήσει, αυτούς στους οποίους έδωσε την εξουσία, μία bullying, ρατσιστική συμπεριφορά απέναντι στα άλλα. Αυτό είναι η φύση του ανθρώπου αλλά από την άλλη μεριά η δικτατορία δημιούργησε τις βάσεις για αυτό που λέμε “Ελλάς Ελλήνων Χριστιανών”. Το βλέπει κανείς σε συμπεριφορές ανθρώπων ή και πολιτικών στο πως αντιμετωπίζουμε άλλους λαούς. δηλαδή αυτή η ιστορία που λέγανε στις αρχές της δεκαετίας του 2000, ότι “όταν οι άλλοι ήταν στα δέντρα εμείς κάναμε τον Παρθενώνα” ας πούμε, αυτό ακόμα λέγεται αλλά τώρα έχει συνθλιβεί κάτω από την κρίση. 

Αυτός ο μεγαλοϊδεατισμούς, ο εθνικισμός, ότι δεν μας ενδιαφέρει η Ευρώπη- γιατί την χούντα την είχαν αποκλείσει από όλα τα Ευρωπαϊκά θέματα, το Συμβούλιο της Ευρώπης κλπ…Όλα αυτά τα πράγματα έχουνε περάσει στην σύγχρονη κοινωνία, διατηρούνται και πρέπει κάποτε με κάποιον τρόπο να απαλλαγούμε και από αυτά. 

image

Αυτά δημιουργήθηκαν από την εφταετία ή είχαν κάποιες βαθύτερες ρίζες; Υπάρχει ένας φασιστικός πυρήνας στην Ελλάδα γενικώς; 

Κοίτα να δεις, εγώ πιστεύω το εξής: Στην δεκαετία του 60 και ύστερα από όλα αυτά τα τραύματα του εμφύλιου πολέμου, η Ελλάδα για πρώτη φορά άνοιξε προς τον έξω κόσμο και υπήρχε μία πολύ μεγάλη άνθιση-πολιτιστική κυρίως, στην οποία οι Έλληνες κατάφεραν να γίνουν πιο κοσμοπολίτες, να αναμετρηθούν και μάλιστα με καλά αποτελέσματα διεθνώς. Γιατί ένας από τους λόγους που οδηγούνται στον εθνικισμό είναι ο φόβος απέναντι στο ξένο και όταν φοβάσαι κάτι κλείνεσαι στον εαυτό σου. Η δεκαετία του 60′ ήταν μία δεκαετία που είχαμε, ας πούμε όσκαρ, είχαμε την μουσική των Χατζιδάκι και Θεοδωράκη, είχαμε τον ζορμπά, διεθνή κινηματογράφο. Ήτανε μία εποχή που έδειχνε ότι γρήγορα η Ελλάδα θα ξανάβρισκε τον βηματισμό της. Και μετά ήρθε η δικτατορία και τα κατέστρεψε όλα αυτά, έκλεισε την χώρα στον εαυτό της, έκλεισε τα σύνορα, την έβγαλε από την Ευρώπη, κατέστρεψε τον πολιτισμό μέσα από τα κτήρια, δηλαδή της άλλαξε την Παναγία και αυτή η πολιτιστική ζημιά όπου έχει γίνει δεν έχει εκτιμηθεί δεόντως. Είναι αυτό που οι Τσίρκας έχει γράψει στην “Χαμένη Άνοιξη”, που είναι από τα καλύτερα μυθιστορήματα του. Και μετά από τότε πληρώνουμε με κάποιο τρόπο ας πούμε την χούντα πολιτιστικά διότι μετά φτάσαμε στο άλλο άκρο…

“Ευρώπη”… 

Ναι όλο αυτό. Με αυτό το μεγάλο ταρακούνημα, έχασε η χώρα την φυσιολογικότητα της, που πήγε να αποκτήσει μετά από εμφυλίους και πολέμους. Ήτανε πάρα πολύν μεγάλο το πλήγμα που δέχτηκε, το οποίο δεν έχει γίνει κατανοητό ακόμα. Ακόμα και όλα αυτά που έγιναν στα κλειστά πανεπιστήμια είναι ένα παράδειγμα που πήγαμε στο άλλο άκρο. Η χούντα ξεφτίλισε τους θεσμούς, τους καθηγητές, τότε που έλεγε “και τι είναι οι καθηγητές;”.

Δηλαδή θεωρείτε ότι η απαξίωση των θεσμών από τον πολιτικό χώρο, ακόμα και στην αριστερά έχει έρθει ως αποτέλεσμα της χούντας; 

Ότι ξεκίνησε σαν αντίδραση στην δικτατορία, όχι ότι έχει ρίζες με την έννοια της χουντικής ιδεολογίας- σε καμία περίπτωση αλλά όταν καταστρέψεις ένα πράγμα δημιουργούνται μετά παρενέργειες τις οποίες δεν μπορείς να ελέγξεις και αυτοί καταστρέψανε τις σχέσεις που υπήρχαν στα πανεπιστήμια που ήταν σχέσεις σχετικού σεβασμού απέναντι στους καθηγητές και αυτό έγινε σε πολλά επίπεδα. Τώρα ζούμε στην πραγματικότητα τους- εντάξει θα’ πρεπε να το’ χουμε ξεπεράσει βέβαια. Πολιτικά, ενώ θα είχαμε μία φυσιολογική εξέλιξη, στην πραγματικότητα η χούντα πάγωσε τα πράγματα και στην συνέχεια επανήρθαν οι ίδιοι πολιτικοί, που με την συμπεριφορά τους είχανε βοηθήσει να γίνει η χούντα. Ήρθε ο Καραμανλής και όλο το παλιό προσωπικό οι οποίοι επαναφέρανε τις παλιές αντιλήψεις που είχανε. Για αυτό είμαι πολέμιος αυτής της ιδέας της υποτιθέμενης γενιάς του πολυτεχνείου, που υποτίθεται ότι κυβέρνησε. Δεν κυβέρνησε η γενιά του πολυτεχνείου, τις βάσεις όλης της μεταπολίτευσης σε όλους τους τομείς τις βάλανε οι παλιοί πολιτικοί. Δηλαδή ο Καραμανλής έβαλε τις βάσεις της δημοκρατίας και ο Παπανδρέου του γάμησε το κέρατο, αλλά αυτοί ήταν παλιό προσωπικό, ούτε ο Καραμανλής ο νεότερος είναι γενιά του πολυτεχνείου…ηλικιακά πλησιάζει αλλά δεν είναι, [ελάχιστοι υπήρξαν]. 

Πάντως δεν έχουμε ακόμα συνειδητοποιήσει το μέγεθος της καταστροφής που προκάλεσε η χούντα και εγώ αυτό ήθελα να θυμίσω με μία ιστορία η οποία προσφερόταν διότι έχει πάρα πολλά κινηματογραφικά στοιχεία. Όπως είπα και στην Συνέντευξη Τύπου, αυτή για αφηγηματική ταινία θα έβγαινε καταπληκτική, διότι έχει πολλά εμπόδια, ίντριγκα, σασπένς που δεν μπορούσα να βάλω και έχει ψυχολογία και συναισθήματα που θα την έκαναν φοβερή.