Εκατοντάδες συμμετοχές εξαιρετικών ταινιών και φέτος στο IFFR, με συμμετοχή επίσης πολλών ντοκιμαντέρ σε όλες τις διαφορετικές κατηγορίες του προγράμματος.

Έμφαση δόθηκε μεταξύ άλλων, στην καθημερινή προπαγάνδα και τα δικαιώματα της γυναίκας, που αποτέλεσαν και διακριτές ενότητες.

Σε πολλές από τις νέες παραγωγές είδαμε μικρά παιδιά να μαρτυρούν μεγάλες αλήθειες, ενώ υπήρξαν και πολλές αναφορές στην τρίτη ηλικία.

Spectrum Premieres

Key House Mirror

Ζεστό και βαθιά ανθρώπινο κοινωνικό δράμα από τη Δανία. Με λεπτότητα κι ευαισθησία, αλλά και με ερμηνείες που προκαλούν ένα βοηθητικό χαμόγελο, η συγκεκριμένη παραγωγή προσεγγίζει ένα από τα σπουδαιότερα κοινωνικά ζητήματα της βόρειας Ευρώπης, και το αναδεικνύει τελικά ως μια ρομαντική περιπέτεια των σίγουρα ώριμων, μα καθόλου γερασμένων χαρακτήρων. Το μεγαλύτερο μέρος της ταινίας διαδραματίζεται σε έναν οίκο ευγηρίας, με την κοινωνική απόρριψη να πλαισιώνεται από ένα δομημένο τύπο φροντίδας, που συχνά αφήνει αδιάφορο τον αποδέκτη. Οι φυσικές δυσκολίες που συνοδεύουν τα εγκεφαλικά που έχει περάσει ο Μαξ αποτελούν βαρύ φορτίο στη ζωή τους με τη Λίλυ, αλλά η τρέλα και το πάθος για ζωή, βλέπουμε πως βρίσκονται κάποιες φορές κρυμμένα πίσω από την κουρτίνα, και με ένα μόνο σινιάλο, είναι έτοιμα να βγουν εμπρός για να δώσουν ένα νέο show. Ένα ιδιαίτερα διασκεδαστικό show, αν και εκ των πραγμάτων γλυκόπικρο.

Ο σκηνοθέτης Michael Noer που συνηθίζει να καταπιάνεται με ευαίσθητα κοινωνικά θέματα, έχει στο ιστορικό δύο ακόμη ταινίες που τράβηξαν τα βλέματα, τις “R” και “Nordwest”, που εστιάζουν σε νεανικές ανησυχίες και τη ζωή στη φυλακή. Αυτή τη φορά, παραμένοντας πάντα ρεαλιστής, σκηνοθετεί την τρίτη ηλικία σε ένα ανθρώπινο δράμα με ρομαντισμό και χιούμορ. Ήταν όπως μας είπε, μια μυστική υποχρέωση που ένιωθε προς τη γιαγιά του, που στις επισκέψεις τους στον οίκο ευγηρίας όπου διέμενε, ρωτούσε συνέχεια πότε μπορούσε να τον επισκεφτεί στο σπίτι τους. Η απάντηση φυσικά, ήταν πως δεν υπήρχε τέτοια δυνατότητα. Εκεί έρχεται να αναδειχτεί η ιδιαιτερότητα ενός τέτοιου χώρου ως χώρου εγκλεισμού, κάτι που φαίνεται να αποτελεί σταθερό σημείο ενδιαφέροντος του δημιουργού. Τον ακούσαμε να αναρωτιέται πώς αποδεχόμαστε τέτοιες δομές, για πόσο χρονικό διάστημα, τι τελικά σημαίνει η όλη αυτή τακτική του εγκλεισμού; Η δική του εμπειρία λέει ότι η κοινωνία σήμερα εύχεται να είχαν όλοι οι ηλικιωμένοι GPS για να μη χάνονται, κάτι που φυσικά δε θα μας άρεσε καθόλου για τον εαυτό μας, και πως γενικά κάνουμε στους μεγαλύτερους και στα μικρά παιδιά πράγματα που σε καμία περίπτωση δε θα διαλέγαμε για εμας τους ίδιους. Ο M.Noer βραβεύτηκε από την “Κοινωνία Ολλανδών Κιν/στών”, ενώ η ταινία απέσπασε πολύ καλές κριτικές και βαθμολογία από το κοινό, που την έφεραν να τερματίζει μέσα στην πρώτη δεκάδα του φεστιβάλ.

La scuola d’estate

Ένα ντοκιμαντέρ που εστιάζει στα μαθήματα ηθοποιίας του 81 ετών Luca Ronconi σε 20χρονους φοιτητές θεάτρου στη μαγευτική Umbria της Ιταλίας. Ο δάσκαλος, διάσημος σκηνοθέτης στο χώρο του θεάτρου και της όπερας, βλέπουμε να μας λέει πως άρχισε να μαθαίνει τον κόσμο πραγματικά μέσα από τη δουλειά του. Στην προχωρημένη αυτή ηλικία, έρχεται σήμερα να μεταδώσει την πολύτιμη γνώση του στους φιλόδοξους νέους, με όσες δυσκολίες μπορεί να συνεπάγεται αυτό σχετικά με τη φυσική του κατάσταση. Άλλωστε “κανείς δε μπορεί να είναι μπουμπούκι στα 80 του”, λέει χαμογελόντας.

Οι μαθητές στη διάρκεια αυτού του καλοκαιρινού εργαστηρίου, εμπνέονται από το δάσκαλο και τα όσα μαθαίνουν, ενώ παρομοιάζουν την τάξη τους χαρακτηριστικά ως ένα όχημα. “Άλλος επιταχύνει κι άλλος πατάει φρένο. Ας ελπίσουμε ότι το όχημα δε θα σταματήσει να πηγαίνει”, μας λέει μια νεαρή μαθήτρια με μια κάποια ανησυχία. Το πρόγραμμα των εργαστηρίων δεν είναι ασφυκτικά προκαθορισμένο, ενώ η επιλεγμένη τοποθεσία μέσα στην οργιάζουσα φύση, προσφέρει “κάλυψη” από τα ενοχλητικά δίκτυα τηλεπικοινωνίας και κάθετι άλλο αποσυντονιστικό.

 Μέσα από τη συγκεκριμένη ταινία, βλέπουμε πώς η δεσπόζουσα προσωπικότητα του έμπειρου δασκάλου κερδίζει τους μαθητές με γλυκύτητα και προσφέρει αβίαστα ουσιαστική μάθηση, ενώ δίνεται και μια ευκαιρία να διακρίνει κανείς τη διαφορά εννοιών, όπως “υποκριτική” και “ηθοποιία”. Το ντοκιμαντέρ αγκαλιάζει σαφώς την δεύτερη έννοια περισσότερο, κάτι που μπορεί να συνοψστεί στα παρακάτω λόγια του Luca Ronconi, “Υπάρχουν ηθοποιοί που λένε, εδώ είμαι, δείτε με! Κι άλλοι που λένε, ελάτε πάμε! Πρέπει να αποφασίσετε τι είδος ηθοποιού θέλετε να είστε”.

Hivos Tiger Awards

Above & Below

Πολλοί διαφορετικοί κόσμοι φαίνεται πως κάπως συνυπάρχουν στη γη μας και σίγουρα το ντοκιμαντέρ αυτό μας παρουσιάζει κάποιους από αυτούς με πολλή ανθρωπιά αλλά και φωτογραφία που μαγνητίζει το μάτι. Ένα ζευγάρι που ζει σε μια υπόγεια σύραγγα και σε κάθε βροχή παλεύει κυριολεκτικά να μείνει πάνω από την επιφάνεια, ένας ερημίτης στην Καλιφόρνια σε ευθεία γραμμή επικοινωνίας με το θεό και μια ομάδα που ζει σαν να έχει έρθει “από άλλον πλανήτη”. Τρια επίπεδα στην κυριολεξία αλλά και τρεις διαφορετικές προσεγγίσεις της ζωής στον πλανήτη γη. Ο Dave βρίσκει την έρημο της Καλιφόρνια ιδανικό μέρος για να ησυχάζει, κι όταν κουράζεται να είναι μόνος, βρίσκει ανεκτικό συνομιλητή του τον ίδιο το θεό. Από την άλλη, στην έρημο της Utah τα πράγματα είναι πολύ διαφορετικά για την ερευνητική ομάδα της Νasa , που φαίνεται να είναι στην τελική ευθεία για τη ζωή στον Άρη, με όσα αυτή φαίνεται να χρειάζεται. Εκείνοι όταν κουράζονται να είναι μόνοι, σκοντάφτουν σε απολιθώματα ή χνάρια δεινοσαύρων. Για τον Rick και τη Cindy πάντως, το ζευγάρι που ζει στο τούνελ του Las Vegas, η πραγματικότητα είναι σαφώς πιο σκληρή, αφού η ανάγκη τους για τρυφερή συνύπαρξη χωρίς πολλές απαιτήσεις, συναντά το γλυκό βασανιστήριο των εξαρτήσεων κι αυτό που προκύπτει φέρνει μόνο τη μοναξιά.

Παρακολουθούμε στενά τις τρεις αυτές ιστορίες που πλέκουν μια πολύ ενδιαφέρουσα αίσθηση συνύπαρξης και διαφορετικότητας, ενώ συνολικά, φαίνεται πως το συγκεκριμένο ντοκιμαντέρ άλλαξε τη ζωή των ηρώων μας αισθητά, όπως μας εκμυστηρεύτηκε ο δημιουργος. Το βασανισμένο ζευγάρι βρήκε στέγη αλλά και δουλειά ώστε να μπορεί να τα βγάζει πέρα καλύτερα, ενώ ο Dave βρέθηκε κάπου στη Χαβάη να συναντά μέλη της οικογένειάς του. Όσο για την ερευνητική ομάδα, φαίνεται πως είναι ήδη σε τροχιά να φύγει, …να πάει αλλού.

Gluckauf

Μια δυνατή, ανθρώπινη εξομολόγηση της κοινωνίας του Limburg, που σηκώνει το χαλί να φανερωθούν κρυμμένα μυστικά του ολλανδικού νότου. Όσα έχει κανείς στο μυαλό του σαν σταθερές για την Ολλανδία, τις ευκατάστατες οικογένειες και την ζωή του αχαλίνωτου εξερευνητή, δε φαίνεται να έχουν πολύ σχέση με τη συγκεκριμένη περιοχή. Η κοινωνία του Limburg ζει εν πολλοίς από τις δραστηριότητες λατομείων και από άλλες, λιγότερο καθαρές δουλειές. Μέσα από τη συγκεκριμένη ταινία, που με το στεγνό ρεαλισμό της σε κάνει να αναρωτιέσαι αν είναι μυθοπλασία ή ντοκιμαντέρ, βλέπουμε έναν τρόπο ζωής ανάμεσα σε οικογενειακούς δεσμούς που υποφέρουν σε βαθμό αιμοραγίας και σε κοινωνικές σχέσεις που αρρωσταίνουν μέσα στη βία και τις καταχρήσεις. Ενός κακού μύρια έπονται, και στην προκειμένη περίπτωση, η ενδοοικογενειακή βία φλερτάρει με την οπλοχρησία και οι τραγωδίες είναι κοντά. Ο ανθρώπινος πόνος σαν κομμάτι της σκληρής ζωής και η γέννηση νέας ζωής μέσα σε αυτόν τον αναπόφευκτο ανθρώπινο πόνο.

Σκληρή αυτοκριτική για την πατριαρχική κοινωνία του ολλανδικού νότου, που πλαισιώνεται από δυνατές ερμηνείες και εξαιρετική φωτογραφία. Mε διεθνή τίτλο ”Son of Mine”, η ταινία συμμετείχε και στα βραβεία κοινού κι αγκαλιάστηκε με περισσότερες από 4000 ψήφους.