«Στη μυθοπλασία ο σκηνοθέτης είναι Θεός. Στο ντοκιμαντέρ ο Θεός είναι ο σκηνοθέτης», έλεγε χαρακτηριστικά ο διαχρονικός μετρ του σασπένς, Άλφρεντ Χίτσκοκ. Παίρνοντας τη σκυτάλη από το Αφιέρωμα «Μία Πρώτη Ματιά», σήμερα παρουσιάζουμε στην Κινηματογραφική Στήλη του Tvxs.gr δέκα (10) αξιόλογες δημιουργίες που ξεχωρίζουν και οι οποίες αναμένεται να κερδίσουν τις εντυπώσεις στο 19ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης – Εικόνες του 21ου Αιώνα.

Το 19ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης, θα πραγματοποιηθεί από την Παρασκευή 3 έως και την Κυριακή 12 Μαρτίου. Ανανεωμένη η διοργάνωση, δηλώνει παρών με Διεθνές Διαγωνιστικό Τμήμα για πρωτοεμφανιζόμενους σκηνοθέτες, νέα τμήματα (Η Περιπέτεια του Φαγητού), αφιερώματα και ντοκιμαντέρ που θα συζητηθούν. Το φεστιβάλ φιλοδοξεί και φέτος να ενημερώσει, να ευαισθητοποιήσει και να κινητοποιήσει το κοινό, γύρω από κρίσιμες θεματικές που απαιτούν την κριτική στάση και την ενεργή συμμετοχή του.

«Μερικές φορές πρέπει να καταφύγεις στα ψέματα για να πεις την αλήθεια.» – Ρόμπερτ Φλάερτι

Διαβάστε επίσης:
Μία πρώτη ματιά στο 19ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης

Τι είναι ντοκιμαντέρ; Η συζήτηση σε παγκόσμιο επίπεδο έχει αναζωπυρωθεί. Το είδος αναπτύσσεται, υποείδη ξεπροβάλλουν διαρκώς και οι ειδικοί συγκλίνουν στο ότι είναι τρομακτικά δύσκολο να περιορίσει κανείς σε ταμπέλες μια κινηματογραφική δύναμη που διευρύνεται και εξελίσσεται με ταχύτητα αντίστοιχη της πραγματικότητας που την τροφοδοτεί.

Αποκαλυπτικό, εθνογραφικό, δημοσιογραφικό, ιστορικό, πολιτικό, καλλιτεχνικό, ποιητικό, δημιουργικό, πειραματικό, κοινωνικό, ανθρωποκεντρικό, σύνθεση ειδών. Τι είναι ντοκιμαντέρ; Λίγο πριν ανοίξει η αυλαία του 19ου Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης, αφήνουμε δέκα (10) από τα πιο δυνατά ντοκιμαντέρ της φετινής διοργάνωσης να δώσουν τις απαντήσεις:

«The Chocolate Case» της Μπένθε Φόρερ (Ολλανδία)

Αποκαλυπτικό, δημοσιογραφικό, ακτιβιστικό, το «The Chocolate Case» ρίχνει φως στην παιδική δουλεία στην παγκόσμια σοκολατοβιομηχανία. Μια ομάδα Ολλανδών δημοσιογράφων ξεκινά έναν αγώνα για να αποκαλύψει πως το πιο ηδονικό έδεσμα του πλανήτη κρύβει συχνά τη γεύση του διεστραμμένου ανθρώπινου νου. Παιδιά-σκλάβοι στην Αφρική εξαναγκάζονται να μαζεύουν τους πολύτιμους κόκκους από τα κακαόδεντρα προκειμένου να παραχθεί ένα προϊόν που κατά γενική ομολογία προκαλεί την ευτυχία. Στον δυτικό κόσμο…

«Dawson City: Frozen Time» του Μπιλ Μόρισον (Η.Π.Α.)

Η εμπνευσμένη χρήση αρχειακού υλικού στο ντοκιμαντέρ οδηγεί σε συναρπαστικές αφηγήσεις. Όπως στο Dawson City: Frozen Time. Η ιστορία του σελιλόιντ, ένας θησαυρός ταινιών του 1910 και 1920 που έρχεται στο φως από τις ανασκαφές στην περιοχή Γιούκον (κοντά στον Καναδά) και η χρυσοθηρία στην Αλάσκα, μπορεί να μοιάζουν ασύνδετα, όμως συνδυάζονται ιδανικά και αφηγούνται μια υπέροχη, αληθινή ιστορία. Χωρίς λόγια, ένα ταξίδι στον χρόνο και όσα κρατά κρυμμένα.

«Transitioning: Transgender Children» των Ροσέρ Ολιβέρ και Λουίς Μοντσεράτ (Ισπανία)

«Με λένε Ντέιβιντ. Είμαι 6 χρονών. Όταν γεννήθηκα νόμιζαν ότι είμαι κορίτσι, αλλά οι γιατροί έκαναν λάθος, ήμουν αγόρι». Πολύ συχνά οι προκαταλήψεις είναι το οχυρό της κοινωνίας απέναντι στη διαφορετικότητα. Όταν το διαφορετικό έρχεται με τη μορφή ενός μικρού παιδιού που παλεύει για την ταυτότητά του, ζητά γι ακόμη μια φορά να ρίξουμε το οχυρό και να κατανοήσουμε. Καλωσορίσατε στις ιστορίες διεμφυλικών παιδιών, εφήβων και νέων που ανοίγουν την καρδιά τους στην κάμερα.

«Santoalla» των Άντριου Μπέκερ και Ντάνιελ Μέρερ (Η.Π.Α.)

Μια εξαφάνιση γεννά υποψίες στο απομακρυσμένο χωριό Σαντοάγια, στην περιοχή της Γαλικίας, βορειοδυτικά της Ισπανίας. Μια γυναίκα αναζητά να βρει τι συνέβη στον σύντροφό της. Η αστυνομία ερευνά. Η ζωή συνεχίζεται. Μέχρι τη στιγμή που η αλήθεια έρχεται στο φως. Με το σασπένς μιας μυθοπλασίας το Santoalla, ξετυλίγει μια αστυνομική ιστορία και πίσω αυτή την πιο δραματική πλευρά του ανθρώπου.

«Sacred Water» του Ολιβιέ Ζουρντέν (Βέλγιο)

Ο γυναικείος οργασμός πρωταγωνιστεί στο Sacred Water. Μια ανατρεπτική ματιά στη – στιγματισμένη από τον εμφύλιο και τη γενοκτονία – Ρουάντα, όπου το πολύτιμο “ιερό νερό” (όπως το αποκαλούν) της γυναικείας σεξουαλικότητας αποτελεί στην παράδοση της χώρας το Ιερό Δισκοπότηρο για τον αντρικό πληθυσμό. Ένα ντοκιμαντέρ – γιορτή, γεμάτο ζωντάνια, χιούμορ, μουσική, χρώματα, έρωτα, μια πανηγυρική όψη του να είσαι άνθρωπος.

«Safari» του Ούλριχ Ζάιντλ (Αυστρία)

Καλοζωισμένοι δυτικοί διοργανώνουν εκδρομές για σαφάρι στη Ναμίμπια. Ψυχαγωγούνται, σκοτώνουν άγρια ζώα, φωτογραφίζονται με τα τομάρια και επιστρέφουν τροπαιούχοι στο σπίτι τους, κρεμώντας τα βαλσαμωμένα κεφάλια πάνω από το τζάκι. Στον Ζάιντλ αρέσουν οι προκλητικές εικόνες. Στη μυθοπλασία, αλλά και στο ντοκιμαντέρ. Η διαφορά είναι πως εδώ είναι αληθινές και εξοργίζουν, καθώς καταγράφουν μια σκληρή, ενίοτε αποκρουστική πλευρά του ανθρώπου. Αποκρουστική και απολύτως αληθινή.

«Austerlitz» του Σεργκέι Λοζνίτσα (Γερμανία)

Η νέα δημιουργία του καταξιωμένου Ουκρανού ντοκιμαντερίστα Σεργκέι Λοζνίτσα (The Event – 2015, Maidan – 2014), αποτελεί ένα σκληρό αλλά συμβολικό και σύνθετο πορτρέτο των τουριστών που επισκέπτονται τα πρώην ναζιστικά στρατόπεδα εξόντωσης. Το ντοκιμαντέρ παρουσιάζει τη σχέση αλλά και τη σύγκρουση, μεταξύ του σύγχρονου πολιτισμού και την ιερότητα του χώρου.

Ο τίτλος της ταινίας αναφέρεται στο ομώνυμο μυθιστόρημα που γράφτηκε από τον W.G. Sebald, αφιερωμένο στη μνήμη του Ολοκαυτώματος. Το ντοκιμαντέρ του Σεργκέι Λοζνίτσα, πραγματοποίησε την παγκόσμια πρεμιέρα του πέρσι τον Σεπτέμβριο στο πλαίσιο του 73ου Διεθνούς Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Βενετίας, ενώ τον Νοέμβριο προβλήθηκε και στο Διεθνές Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ του Άμστερνταμ (IDFA).

«Tower» του Κιθ Μέιτλαντ (Η.Π.Α.)

1η Αυγούστου του 1966, στο Πανεπιστήμιο του Ώστιν στο Τέξας. Επί 90 λεπτά ένας ελεύθερος σκοπευτής, ο οποίος έχει βρει καταφύγιο στο παρατηρητήριο του εμβληματικού Πανεπιστημιακού Πύργου («Tower»), πυροβολεί ό,τι κινείται.

Το University of Texas Μassacre, το οποίο κατέληξε με 14 νεκρούς και 32 τραυματίες, προτού η αστυνομία σκοτώσει εν τέλει τον 25χρονο πεζοναύτη Τσαρλς Γουίτμαν, ήταν ένα από τα πρώτα περιστατικά mass shootings που συγκλόνισε την αμερικανική κοινή γνώμη.

Επίκαιρο όσο ποτέ το ντοκιμαντέρ του Κιθ Μέιτλαντ, συνδυάζει ιδανικά αρχειακό υλικό με rotoscopic animation, προσπαθώντας να ξεκινήσει και πάλι τον διάλογο για την Οπλοκατοχή (Gun Control) στις Ηνωμένες Πολιτείες.

«The Seasons in Quincy: Four Portraits of John Berger» των Τίλντα Σουίντον, Κρίστοφερ Ροθ, Κόλιν ΜακΚέιμπ, Bartek Dziadosz (Ηνωμένο Βασίλειο)

Μυθιστοριογράφος, συντάκτης, κινηματογραφιστής, δοκιμιογράφος και κριτικός τέχνης, ο Τζον Μπέρτζερ υπήρξε ένας από τους σημαντικούς Ευρωπαίους διανοούμενους της εποχής μας, αλλάζοντας ανεπιστρεπτί τον τρόπο με τον οποίο ο κόσμος αντιμετώπιζε την τέχνη σε σχέση με τη ζωή. Ο Τζον Μπέρτζερ, γεννημένος στις 5 Νοεμβρίου του 1926 στο Λονδίνο, έφυγε το απόγευμα της Δευτέρας 2 Ιανουαρίου του 2017, σε ηλικία 90 ετών στο Παρίσι και το ντοκιμαντέρ αυτό, είναι αν μη τι άλλο ο καλύτερος τρόπος για να τιμήσουμε τη μνήμη του.

Στη διάρκεια τεσσάρων εποχών, παρακολουθούμε τέσσερα χαρακτηριστικά «κεφάλαια» από τη ζωή του πολυπράγμονα πολιτικού στοχαστή Τζον Μπέρτζερ, στη φάρμα του, στο χωριό Quincy των Άλπεων. Εκεί τον επισκέπτονται εκλεκτοί φίλοι του, μεταξύ των οποίων και η Τίλντα Σουίντον, η οποία εκτός από την αρχική ιδέα, συνυπογράφει το σενάριο και την εκτέλεση παραγωγής, ενώ επίσης σκηνοθετεί τον επίλογο αυτής της τετραλογίας.

«Death by a Thousand Cuts» των Τζέικ Κιλ και Χουάν Μεχία (Η.Π.Α.)

Η βάναυση δολοφονία ενός δασοφύλακα σε πάρκο της Δομινικανής Δημοκρατίας, γίνεται η αιτία για την αυξανόμενη ένταση μεταξύ της Αϊτής και της Δομινικανής Δημοκρατίας κατά της παράνομης εκμετάλλευσης κάρβουνου και της μαζικής αποψίλωσης των δασών.

Το 19ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης – Εικόνες του 21ου Αιώνα, θα διεξαχθεί από την Παρασκευή 3 Μαρτίου, μέχρι και την Κυριακή 12 Μαρτίου. Το Tvxs.gr θα δώσει και φέτος το παρών και στην Κινηματογραφική του Στήλη, θα σας ενημερώνουμε αναλυτικά με τα νέα, αλλά και τις προτάσεις μας, για ένα από τα σημαντικότερα κινηματογραφικά φεστιβάλ στο είδος του, τόσο στην Ελλάδα, όσο και διεθνώς.