Ο πατέρας της Νουβέλ Βαγκ, Ζαν-Λυκ Γκοντάρ, έχοντας στη διάθεσή του τρεις σπουδαίους ηθοποιούς – Έντι Κονσταντίν, Άννα Καρίνα, Ακίμ Ταμίροφ – μας παρουσιάζει με το γνωστό ανατρεπτικό του στιλ, το θρυλικό «Αλφαβίλ» (Alphaville – 1965). Ένα μοναδικό φουτουριστικό φιλμ, που ενώ αρχικά δείχνει τόσο διαφορετικό από την υπόλοιπη φιλμογραφία του σπουδαίου Γάλλου σκηνοθέτη, σταδιακά και καθώς το αποκωδικοποιούμε καρέ καρέ, βλέπουμε όλες εκείνες τις αρετές που διέπουν τον κινηματογράφο του Γκοντάρ…

Ads

Ο Lemmy Caution (Έντι Κονσταντίν – Eddie Constantine), φτάνει στην πόλη Αλφαβίλ από τις “Έξω Χώρες”, προσποιούμενος τον δημοσιογράφο Ivan Johnson από την εφημερίδα “Figaro-Pravda”. Πρώτη του αποστολή είναι να βρει τον Henri Dickson (Ακίμ Ταμίροφ – Akim Tamiroff), επίσης πράκτορα, συνάδελφο του που τα ίχνη του έχουν χαθεί τον τελευταίο καιρό.

image

Σύντομα ο Caution τον ανακαλύπτει σε κάποιο ξεπεσμένο ξενοδοχείο, εθισμένο στο σεξ και στο ποτό και παροπλισμένο νοητικά όπως ο υπόλοιπος πληθυσμός της σκοτεινής πόλης. Έτσι, μαθαίνει ότι η πόλη κυριαρχείται ουσιαστικά από τον πανούργο υπολογιστή Alpha-60 που ελέγχει ολοκληρωτικά τους κατοίκους.

Ads

 

Για καλύτερο έλεγχο ο υπερ-υπολογιστής έχει χωρίσει την πόλη σε ζώνες: υπάρχει η ζώνη της Ημέρας και η ζώνη της Νύχτας, του Θερμού και αυτή του Ψυχρού. Ο κατασκευαστής του Alpha είναι ένας παρανοϊκός επιστήμονας ο Von Braun του οποίου το πορτρέτο βρίσκεται παντού. Η κόρη του επιστήμονα, η Natacha Von Braun (Άννα Καρίνα – Anna Karina) αναλαμβάνει να παρακολουθήσει τον Lemmy και έτσι θα γεννηθεί ένα παράξενο ειδύλλιο.

image

Στην πόλη Αλφαβίλ τα βιβλία απαγορεύονται. Κυκλοφορεί ένα λεξικό, η “Βίβλος”, που περιέχει τις επιτρεπόμενες λέξεις, όμως κάθε μέρα εξαφανίζεται κι από μία λέξη. Η Νατάσα δεν γνωρίζει τις λέξεις “αγάπη” και “τρυφερότητα” αφού έχουν αφαιρεθεί από το λεξικό. Έχει όμως μαζί της ένα βιβλίο του Πωλ Ελυάρ και τελικά αυτό είναι που θα βοηθήσει τον Lemmy να αντιμετωπίσει τον υπολογιστή Alpha-60, έχοντας στο πλευρό του την Νατάσα και τη δύναμη της ποίησης…

 

Συνδυάζοντας στοιχεία από ταινίες φιλμ νουάρ και επιστημονικής φαντασίας ο Ζαν-Λυκ Γκοντάρ, υπογράφει το σενάριο και τη σκηνοθεσία, σε αυτό το ουτοπικό, ατμοσφαιρικό φιλμ, που ακούει στο όνομα: «Αλφαβίλ» (Alphaville – 1965).

image

Στον κόσμο της Αλφαβίλ ο χρόνος και ο χώρος είναι σχετικά. Η χιονισμένη νύχτα στην μία άκρη της πόλης συνορεύει με το ηλιόλουστο θέρος της άλλης, ενώ η Νέα Υόρκη και το Τόκιο βρίσκονται σκορπισμένα στις μακρινές γωνιές του σύμπαντος. Οι άνθρωποι φέρουν τον προσωπικό τους κωδικό στον λαιμό, θυμίζοντας πειραματόζωα και επαναλαμβάνουν προγραμματισμένες κοινωνικές συμπεριφορές.

 

Ένα πολύπλοκο σύστημα ηλεκτρονικών νευρώνων επιβλέπει τα πάντα, επεμβαίνει και ανακρίνει, συμπεριφορές και χαρακτήρες. Το κλάμα και το γέλιο απαγορεύονται και οι αντιφρονούντες εκτελούνται με συνοπτικές διαδικασίες, στις πλατείες θεάτρων και σε εσωτερικές πισίνες.

image

Ένας ιδιόμορφος ιδιωτικός ντετέκτιβ (Eddie Constantine) προσπαθεί να ανακαλύψει τι απέγινε ο προκάτοχος του (Akim Tamiroff), μία σκοτεινή femme fatale (Anna Karina) κι ένα μυστήριο προς εξιχνίαση, αποτελούν τα κεντρικά κομμάτια ενός παζλ που ζητά απεγνωσμένα τη λύση του…

 

Ο ηθοποιός Έντι Κονσταντίν (Eddie Constantine: 29/10/1917 – 25/02/1993) γεννήθηκε στο Los Angeles της California από γονείς Ρώσους μετανάστες – το πραγματικό του όνομα ήταν Eddie Constaninowsky. Ταξίδεψε στη Βιέννη για να εκπαιδεύσει τη φωνή του αλλά όταν γύρισε στην Αμερική η καριέρα του ως τραγουδιστή δεν εξελίχθηκε όπως θα ήθελε με αποτέλεσμα να “αναγκαστεί” να δουλέψει ως ηθοποιός για να βγάλει ένα έξτρα εισόδημα.

image

Έχοντας αποτύχει να δημιουργήσει μια καριέρα στη γενέτειρα του γύρισε στην Ευρώπη τη δεκαετία του ‘50 και ξεκίνησε να παίζει και να τραγουδάει σε Παρισινά καμπαρέ. Εκεί τον πρόσεξε η Edith Piaf η οποία τον δοκίμασε για το μιούζικαλ “La petite Lili”. Με τη σειρά του ο Constantine βοήθησε την Piaf με τις μεταφράσεις των τραγουδιών της στον δίσκο “La vie en rose /Edith Piaf sings in English”.

 

Η καριέρα του όμως κορυφώθηκε με τη συμμετοχή του σε μια σειρά Γαλλικών b movies με πρωταγωνιστή τον σκληροτράχηλο μυστικό πράκτορα Lemmy Caution τον οποίο και υποδύθηκε. Αφού πολιτογραφήθηκε Γάλλος πολίτης μετακόμισε στη Γερμανία και εμφανιζόταν σε γερμανικές τηλεοπτικές σειρές αλλά και στον κινηματογράφο.

 

Ο Έντι Κονσταντίν ισχυρίζεται ότι ποτέ δεν πήρε στα σοβαρά την ηθοποιία αφού όνειρο του ήταν να γίνει τραγουδιστής. Παντρεύτηκε τρεις φορές και έκανε τέσσερα παιδιά. Τον τελευταίο του γιο τον ονόμασε Lemmy τιμώντας με αυτό τον τρόπο το κινηματογραφικό alter ego του. Πέθανε στο Wiesbaden της Γερμανίας από καρδιακή προσβολή.  Η cult φιγούρα του εμφανίστηκε μεταξύ άλλων σε ταινίες των Jean-Luc Godard, Rainer Werner Fassbinder, Lars Von Trier και Mika Kaurismaki.

image

Η Δανέζα ηθοποιός, σκηνοθέτης, σεναριογράφος, συγγραφέας και τραγουδίστρια Άννα Καρίνα (Anna Karina – 22/09/1940). Έγινε γνωστή ως η μούσα του Jean-Luc Godard. Είχε άστατη παιδική ηλικία καθώς ο καπετάνιος πατέρας της εγκατέλειψε την ιδιοκτήτρια μπουτίκ μητέρα της πριν η Hanne Karin Blarke Bayer όπως είναι το κανονικό της όνομα, συμπληρώσει το ένα έτος.

 

Το μικρό κορίτσι ανέλαβαν να μεγαλώσουν οι παππούδες της από τη μεριά της μητέρας της μέχρι τα τέσσερα της χρόνια οπότε και άρχισε να μπαινοβγαίνει στα ορφανοτροφεία έως την ηλικία των οκτώ χρονών που ξαναγύρισε να ζήσει κοντά στη μητέρα της. Η ίδια περιγράφει πως «ήθελε απεγνωσμένα να αγαπηθεί» και έκανε επανειλημμένες προσπάθειες να το σκάσει από το σπίτι.

 

Η Άννα Καρίνα, ξεκίνησε την καριέρα της στη Δανία τραγουδώντας σε καμπαρέ και παίζοντας σε διαφημιστικά. Στην ηλικία των δεκατεσσάρων ετών εμφανίστηκε στο Δανέζικο φιλμ “Ib schedes”, το οποίο βραβεύτηκε στις Κάννες. Η Άννα σπούδασε χορό και ζωγραφική, ενώ για λίγο έζησε πουλώντας τα έργα της. Το 1958 μετά από ένα τσακωμό με τη μητέρα της έκανε ωτοστόπ μέχρι το Παρίσι. Ήταν 17 χρονών, απένταρη και δεν μιλούσε καθόλου Γαλλικά.

image

Η τύχη όμως της χαμογέλασε όταν την πλησίασε στο δρόμο μια γυναίκα από μια διαφημιστική εταιρεία και της πρότεινε να τη φωτογραφίσουν. Έτσι έγινε πετυχημένο μοντέλο, συνεργάστηκε μεταξύ άλλων με τον Pierre Cardin και την Coco Channel η οποία τη βοήθησε να διαλέξει και το καλλιτεχνικό της όνομα, Anna Karina.

 

Ο Jean-Luc Godard, τότε κριτικός στα Cahiers du cinema, πρωτοείδε την Karina σε μια διαφήμιση του Palmolive. Της προσέφερε έναν μικρό ρόλο στην ταινία του “A bout de soufflé” αλλά εκείνη αρνήθηκε γιατί στο σενάριο υπήρχε μια γυμνή σκηνή. Ο Godard απόρησε γιατί στη διαφήμιση του Palmolive εμφανιζόταν γυμνή μέσα σε μια μπανιέρα και τότε εκείνη του απάντησε: “Είσαι τρελός; Φορούσα μαγιό σε αυτές τις διαφημίσεις και ο αφρός έφτανε μέχρι το λαιμό μου, στο μυαλό σου ήταν που με είδες γυμνή!”

image

Τον επόμενο χρόνο ο Godard της πρόσφερε και δεύτερο ρόλο στην ταινία του “Le petit soldat”, τον οποίο εκείνη αποδέχτηκε αλλά έπρεπε να πείσει την αποξενωμένη πλέον μητέρα της να υπογράψει το συμβόλαιο γιατί ήταν κάτω των εικοσιενός ετών. Με την ερμηνεία της στην ταινία “Une femme est un femme” κέρδισε το βραβείο καλύτερης ηθοποιού στο Φεστιβάλ Βερολίνου του 1961.

 

Εκτός όμως από τον Godard, η Άννα Καρίνα συνεργάστηκε με τους Jacques Rivette, Luchino Visconti, George Cukor, Reiner Werner Fassbinder κ.α. Το 1972 έφτιαξε τη δική της εταιρεία παραγωγής και κυκλοφόρησε την ταινία “Vivre Ensemble” στην οποία σκηνοθετούσε και πρωταγωνιστούσε. Έχει εμφανιστεί στο θέατρο, έγραψε δύο μυθιστορήματα και τρεις νουβέλες, έκανε σημαντική καριέρα τραγουδώντας κομμάτια του Serge Gainsbourg και έχει εμφανιστεί πολλάκις στην τηλεόραση.

image

Στην προσωπική της ζωή, η Άννα Καρίνα και ο Ζαν-Λυκ Γκοντάρ παντρεύτηκαν το 1961 στη διάρκεια των γυρισμάτων του “Une femme est un femme” και χώρισαν το 1967. Παντρεύτηκε άλλες τρεις φορές χωρίς να αποκτήσει παιδιά.

image

Το φιλμ «Αλφαβίλ» (Alphaville) του Ζαν-Λυκ Γκοντάρ, προβλήθηκε το 1965 στο Διεθνές Κινηματογραφικό Φεστιβάλ του Βερολίνου, όπου και απέσπασε την Χρυσή Άρκτο. Από την Πέμπτη 24 Ιουλίου προβάλλεται σε επανέκδοση στις Κινηματογραφικές Αίθουσες σε διανομή της New Star.

 

Διαβάστε επίσης:

Νουβέλ Βαγκ: Όταν η 7η Τέχνη γύρισε σελίδα

Έτος: 1965 | Xώρα: Γαλλία | Διάρκεια: 99 λεπτά | Σκηνοθεσία: Jean-Luc Godard | Σενάριο: Jean-Luc Godard | Παίζουν: Eddie Constantine, Anna Karina, Akim Tamiroff