Νέα μελέτη δίνει τις πρώτες ενδείξεις -εάν όχι αποδείξεις- για την ύπαρξη εξωπλανητών πέρα από τον Γαλαξία μας. Μέχρι πρόσφατα, οι επιστήμονες αδυνατούσαν να βρουν εξωπλανήτες πέρα από τα όρια του Γαλαξία μας. Οι χιλιάδες εξωπλανήτες που έχουν ανακαλυφθεί ανήκουν όλοι στον δικό μας Γαλαξία.

Ads

Σύμφωνα ωστόσο, με νέα μελέτη Αμερικανών αστροφυσικών, που δημοσιεύθηκε στις 2 Φεβρουαρίου στην επιστημονική επιθεώρηση «The Astrophysical Journal Letters» υπάρχει πλέον η πρώτη απόδειξη ότι, πέραν του Γαλαξία μας μπορεί να υπάρχουν περισσότεροι από ένα τρισεκατομμύριο εξωπλανήτες.

Πέρα από τον Γαλαξία μας

Αναλύοντας στοιχεία από το Παρατηρητήριο της NASA Chandra X-ray Observatory και χρησιμοποιώντας μια τεχνική ανίχνευσης πλανητών που ονομάζεται microlensing για τη μελέτη μακρινών quasar (τα κβάζαρ είναι οι πυρήνες των ενεργών γαλαξιών), ερευνητές στο Πανεπιστήμιο της Οκλαχόμα βρήκαν στοιχεία για την ύπαρξη περίπου 2.000 εξωγαλαξιακών πλανητών, σύμφωνα με το Νational Geographic

Ads

Κάποιοι εξ αυτών είναι (σχετικά) μικροί όπως η Σελήνη, ενώ άλλοι είναι ογκώδεις όπως ο Δίας. Σε αντίθεση με τη Γη, οι περισσότεροι από τους εξωπλανήτες δεν συνδέονται στενά με τα αστέρια, αλλά περιφέρονται στο Διάστημα ή βρίσκονται σε χαλαρή τροχιά ανάμεσα στα αστέρια.

Διαβάστε επίσης: «Είμαστε αστρόσκονη» του Διονύση Σιμόπουλου

«Υπολογίζουμε ότι ο αριθμός των πλανητών σε αυτόν τον [μακρινό] γαλαξία είναι πάνω από ένα τρισεκατομμύριο», δήλωσε ο επικεφαλής της έρευνας, Xinyu Dai, καθηγητής Αστρονομίας και Αστροφυσικής.

Το microlensing λειτουργεί όπως η μεγέθυνση, εξηγεί ο συνεργάτης του Dai, Eduardo Guerras. Πρόκειται για μια εξαιρετικά λεπτή διαδικασία που εξετάζει τις συχνότητες οι οποίες εκπέμπονται από την κίνηση ουράνιων αντικειμένων, με στόχο την παρατήρηση της παραμόρφωσης και μεγέθυνσης του φωτός που προέρχεται από αντικείμενα που βρίσκονται κοντά τους. «Το φως αυτό φωτίζει πράγματα που διαφορετικά δεν θα ήταν ορατά. Το microlensing ενισχύει κάτι που είναι πολύ μικρό και αλλάζει χρώματα ή, ενισχύει μια μικρή περιοχή ενός μεγαλύτερου αντικειμένου το οποίο αντικείμενο έχει διαφορετικά χρώματα».

Δεδομένου ότι αυτά τα «αντικείμενα» είναι τόσο μακρινά – τα εξωγαλαξιακά αυτά σώματα απέχουν περίπου 3,8 δισεκατομμύρια έτη -το microlensing [αλλιώς, μικροσκοπία, ή, τεχνική μικροφακού κβάζαρ] είναι ο μοναδικός τρόπος να έχουμε μια ιδέα του σχήματος, ακόμη και της μάζας τους.

Αναζητώντας εξωπλανήτες

Λαμβάνοντας υπόψη την κλίμακα, η ανίχνευση εξωπλανητών μπορεί να αποδειχθεί «απατηλή» υπόθεση. Η απευθείας παρατήρηση των εξωπλανητών είναι σχεδόν αδύνατη, οπότε οι αστροφυσικοί είναι υποχρεωμένοι να «κοσκινίσουν» τα data και να χρησιμοποιήσουν ειδικές τεχνικές ανίχνευσης που να δίνουν αποδείξεις «υπογραφής πλανητών». Κανονικά, προκειμένου να επιβεβαιωθεί η ύπαρξη εξωπλανήτη «εκεί έξω» απαιτούνται πολλές και διαφορετικές μέθοδοι και δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις που οι ανιχνεύσεις έχουν αποδειχθεί -ψευδώς- θετικές.

«Αυτά τα αστέρια είναι πολύ μακριά. Δεν υπάρχει τρόπος να τα παρατηρήσουμε με οποιοδήποτε [‘παραδοσιακό’] μέσο» λέει ο Guerras.

image

Οι ερευνητές προσδοκούν ότι με τη δημοσίευση της μελέτης τους, άλλοι επιστήμονες θα πάρουν τα στοιχεία με στόχο να αναπτύξουν στη συνέχεια, μια νέα τεχνική για την επιβεβαίωση -ή όχι- των εξωγαλαξιακών εξωπλανητών. «Ελπίζουμε ότι άλλες ομάδες θα δημοσιεύουν ανεξάρτητες αναλύσεις επιβεβαιώνοντας τα ευρήματά μας», σημειώνει ο Dai.

Μέχρι σήμερα είναι γνωστοί 3.726 εξωηλιακοί πλανήτες σε 2.792 πλανητικά συστήματα από τα οποία 622 έχουν πάνω από ένα πλανήτη. Ο αριθμός αυτός μεταβάλλεται γρήγορα, καθώς συνεχώς προστίθενται νέες ανακαλύψεις. Οι ανακαλύψεις αυτές είναι όλες, πλην μίας, έμμεσες, δηλαδή τα σώματα αυτά δεν είναι παρατηρήσιμα με τηλεσκόπιο, εξαιτίας των τεράστιων αποστάσεών τους από τη Γη (δεκάδες έτη φωτός απέχουν οι πλησιέστεροι). Ανιχνεύσιμες είναι μόνο οι φασματοσκοπικές (συνήθως), φωτομετρικές ή αστρομετρικές μεταβολές που επιφέρει η κίνησή τους γύρω από τους αστέρες τους στο φως ή τη θέση των αστέρων αυτών.