Αυτό που υποψιάζεται ο μέσος πολίτης, επιβεβαιώνει μια έρευνα ελβετικού ομοσπονδιακού ινστιτούτου που παρουσιάστηκε σε συνέδριο στη Βαρκελώνη και δημοσιεύει το ΜΙΤ Review γύρω από τον αλγόριθμο του Youtube: Δείχνει πως η δημοφιλής πλατφόρμα προωθεί τον εξτρεμισμό και το μίσος. 

Οι συγγραφείς μελέτησαν 330.000 βίντεο σε 350 κανάλια, τα ταξινόμησαν με βάση ένα εργαλείο εναντίον της δυσφήμισης και τα κατέταξαν σε υλικό της alt-right «λευκής υπεροχής» ή του alt-lite, οι εκπρόσωποι του οποίου αν και δηλώνουν πως δεν προσχωρούν στον ακραίο και φασιστικό εξτρεμισμό της «λευκής υπεροχής», μιλούν για «φυλετικές επιστήμες», θεωρίες συνωμοσίας και «αντικατάστασης» από μειονοτικές ομάδες. 

Οι συγγραφείς της έρευνας θεωρούν ότι το πνευματικό dark web χρησιμεύει ως «πύλη» για πιο ακραίες φασιστικές ιδεολογίες, εντοπίζοντας τους συντάκτες 72 εκατομμυρίων σχολίων σε περίπου 2 εκατομμύρια βίντεο μεταξύ Μαΐου και Ιουλίου 2019. Τα αποτελέσματα ήταν ανησυχητικά αφού πάνω από το 26% των χρηστών που σχολίασαν τα βίντεο alt-lite τείνουν να μετακινούνται στα alt-right και στη συνέχεια να σχολιάζουν εκεί.

Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι ο αλγόριθμος του YouTube συχνά κατευθύνει τους χρήστες που αναζητούσαν συγκεκριμένες λέξεις-κλειδιά προς όλο και περισσότερο βίαιο, ακραίο περιεχόμενο. Μάλιστα η ομάδα του Ελβετικού Ομοσπονδιακού Ιντιστούτου Τεχνολογίας στη Λωζάνη διαπίστωσε ότι αύξηση του αριθμού των χρηστών που διαθέτουν alt right και alt lite υλικό στο YouTube αλλά και περίπου 60.000 χρήστες που ταυτίζοντα ως κοινό και στις δύο κατηγορίες, στο δείγμα που ανέλυσαν. 

Είναι αρκετά πιθανό αρκετοί χρήστες να έχουν ριζοσπαστικοποιηθεί ήδη πριν επισκεφθούν το YouTube αλλά είναι επίσης δεδομένο ότι ριζοσπαστικοποιείται η ίδια η πλατφόρμα. Σύμφωνα με το δημοσίευμα, το YouTube έχει πάρει κάποια αρχικά μέτρα για τον περιορισμό της ρητορικής του μίσους, απαγορεύοντας κάποια κανάλια αλλά οι επικριτές υποστηρίζουν ότι δεν είναι αρκετά. Πάντως, σχολιάζοντας τη μελέτη και παρά τα αντίθετα στοιχεία που παρουσιάζει, παράγοντας του YouTube υποστήριξε ότι τα τελευταία χρόνια έχουν γίνει αλλαγές στους αλγόριθμους και συστάσεις, αμφισβήτησε τη μεθοδολογία της έρευνας και διαφώνησε με τα συμπεράσματα.

Νέες διαμαρτυρίες για την προώθηση Fake News 

Βέβαια, τα προβλήματα δεν σταματούν στο ακροδεξιό υλικό που προωθεί ο αλγόριθμος του YouTube. Χρήστες στην Ελλάδα και όλο τον κόσμο διαμαρτύρονται για την προώθηση των Fake news, υλικό που αποτελεί παραδοσιακό τρόπο διάδοσης ακροδεξιών και ρατσιστικών θεωριών μέσα από ψευδή γεγονότα και δοξασίες.

Για παράδειγμα, την ώρα που ο πλανήτης φλέγεται και οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής είναι τεράστιες, το Youtube και άλλες πλατφόρμες διαδίδουν ψευδή βίντεο που χαρακτηρίζουν «θεωρία της συνωμοσίας» την κλιματική αλλαγή, κατά τη γνωστή «τραμπική» ρητορική. Το γεγονός έχει προκαλέσει μια μεγάλη παγκόσμια καμπάνια συλλογής υπογραφών μέσα από το AVAAZ. Στο σχετικό κείμενο-ψήφισμα αναφέρεται:

«Καλούμε όλες τις πλατφόρμες κοινωνικών δικτύων, να διορθώσουν τους αλγορίθμους τους, βάζοντας τέλος στη διάδοση και εμπορευματοποίηση της παραπληροφόρησης και της ρητορικής μίσους. Ζητάμε από τις αρχές να κάνουν αυτή την πρακτική, νομική υποχρέωση. Απαιτούμε από τις πλατφόρμες να συνεργάζονται με ανεξάρτητους ειδικούς ώστε να εντοπίζουν, να υποβαθμίζουν ή και να κλείνουν λογαριασμούς που δημιουργούν και διαδίδουν παραπληροφόρηση. Τα κοινωνικά δίκτυα αποτελούν δημόσιο αγαθό αλλά και δημόσια απειλή. Το μέλλον μας εξαρτάται από το τι από τα δύο θα επιλέξετε».