Το Μάιο του 1997 μια παρτίδα σκακιού έμελλε να παίξει πολύ σημαντικό ρόλο στον τρόπο που αντιλαμβανόμαστε τον κόσμο της τεχνολογίας και, πιο συγκεκριμένα, τους ηλεκτρονικούς υπολογιστές στη ζωή μας. Πρόκειται φυσικά για μια σειρά από παρτίδες στις οποίες συμμετείχε ο Γκάρι Κασπάροφ με αντίπαλο όχι ένα φυσικό πρόσωπο, αλλά έναν υπερυπολογιστή της εταιρίας κολοσσού του τεχνολογικού κόσμου, IBM.

Ads

Πιο συγκεκριμένα, ο Κασπάροφ δέχτηκε να συμμετάσχει σε ένα τουρνουά αποτελούμενο από 6 παρτίδες σε στάνταρ χρονικό πλαίσιο, ερχόμενος αντιμέτωπος με τον υπολογιστή, ενώ ήταν ήδη παγκόσμιος πρωταθλητής σκακιού. Παρά το γεγονός ότι με τα τότε δεδομένα θεωρείτο σίγουρο πως ο Κασπάροφ θα κέρδιζε  πανηγυρικά, ο υπολογιστής της ΙΒΜ με το όνομα Deep Blue έκανε την ανατροπή κερδίζοντας στην τελευταία παρτίδα που θα έκρινε τα πάντα και στέφθηκε νικητής του τουρνουά.

Ο Κασπάροφ τότε αρνήθηκε να πιστέψει πως ένας υπολογιστής είχε καταφέρει να κερδίσει και ισχυρίστηκε πως ήταν πιθανό να έχει εξαπατηθεί από κάποιο εξίσου ευφυές άτομο που χειριζόταν κρυφά τον υπολογιστή. Η ΙΒΜ αρνήθηκε τότε κάθε κατηγορία, ενώ βεβαίωσε ότι ο υπολογιστής αφενός δεν είχε προγραμματιστεί σε σχέση με το στυλ παιχνιδιού  που ακολουθούσε ο Κασπάροφ και αφετέρου ότι το όλο πρόγραμμα βασιζόταν σε μεγάλους αριθμούς και πιθανότητες κινήσεων.

Ο υπόλοιπος κόσμος που είχε παρακολουθήσει τον αγώνα και πίστευε στη νίκη από την πλευρά του Deep Blue είχε πλέον διαμορφώσει την αντίληψη ότι η τεχνητή νοημοσύνη είχε φτάσει πλέον σε τέτοια επίπεδα που μπορούσε να ξεπεράσει την ανθρώπινη και να φέρεις εις πέρας αποστολές όπως μια παρτίδα σκακιού, που μέχρι τότε θεωρείτο ιδιαίτερα περίπλοκη για μια μηχανή.

Ads

Διαβάστε επίσης: «Το σχέδιο στο σύγχρονο σκάκι» του Στράτου Γρίβα

Στην πραγματικότητα αυτό που έκανε νικητή τον Deep Blue εκείνη την ημέρα ήταν το ότι λειτούργησε εντελώς διαφορετικά σε σχέση με το πως θα δρούσε ένα φυσικό πρόσωπο, στην προκειμένη ο Κασπάροφ. Ο υπερυπολογιστής με μία άκαμπτη, σκληρή λογική χωρίς καθόλου συναίσθημα νίκησε τον πρωταθλητή εφαρμόζοντας απλούς, λογικούς κανόνες σε μεγάλη κλίμακα.

Εκείνη την ημέρα δηλαδή, ο κόσμος πήρε μια πρώτη ιδέα όχι για το που μπορεί να φτάσει η τεχνητή νοημοσύνη, αλλά η ανάλυση σύνθετων και με μεγάλο όγκο δεδομένων, για να φτάσουμε στο σήμερα, όπου αυτού του είδους η επεξεργασία δεδομένων συναντάται σχεδόν σε κάθε πτυχή της καθημερινότητας, από χρηματοοικονομικά συστήματα μέχρι dating apps.

Αυτό που έχει ενδιαφέρον είναι το γεγονός ότι η κατασκευή του υπολογιστή της ΙΒΜ δεν ξεκίνησε σαν ένα πρότζεκτ της εταιρίας, αλλά σαν διπλωματική εργασία ενός φοιτητή. Όταν το πρόγραμμα του υπολογιστή πήρε την τελική του μορφή σαν chess computer, λειτουργούσε τοποθετώντας αριθμητικές τιμές πάνω σε όλα τα δεδομένα, σε μια φόρμουλα γνωστή σαν “λειτουργία αξιολόγησης”.

Με αυτήν την τεχνολογία σαν θεμέλιο, οι σύγχρονοι υπολογιστές έχουν την ικανότητα να σχεδιάζουν καλύτερα αυτοκίνητα και αεροπλάνα, να υποστηρίξουν τραπεζικά συστήματα, ακόμα και να τεστάρουν νέες ναρκωτικές ουσίες. Σχεδιασμένοι να εντοπίζουν συγκεκριμένα μοτίβα στα δεδομένα που αναλύουν, είναι χρήσιμοι σε διαφημιστικές εταιρίες που αναζητούν τρόπους να προσεγγίσουν το target group τους και σε δημόσιες υπηρεσίες για να οργανώσουν ζητήματα σε σχέση με τα μέσα μαζικής μεταφοράς ή παροχές υγείας.

Είναι άραγε πιθανό να υπάρξει στο μέλλον τέτοια ανάπτυξη της τεχνητής νοημοσύνης που θα μπορεί να ξεπεράσει την ανθρώπινη;  Αυτό που ξέρουμε είναι πως ο μόνος λόγος που ηττήθηκε τότε ο Κασπάροφ ήταν όχι το ότι ο Deep Blue είχε ανώτερη νοημοσύνη, αλλά ότι ήταν απλά μια πολύ καλή μηχανή.