Οι κατσαρίδες είναι ίσως το πιο μισητό έντομο του ζωικού βασιλείου. Τα καφετί και αηδιαστικά για πολλούς έντομα είναι διαβόητα για την ικανότητά τους να επιβιώνουν σε αφιλόξενες συνθήκες και οι άνθρωποι δυσκολεύονται πολύ να τις ξεφορτωθούν. Η επιστημονική κοινότητα μόλις πρόσφατα ανακάλυψε τι είναι αυτό που τις κάνει τόσο ανθεκτικές.

Ads

Ερευνητές από το Πανεπιστήμιο της Νότιας Κίνας ανέλυσαν το DNA τους, φτάνοντας στα βασικά δομικά στοιχεία των εντόμων. Τα ευρήματά τους δημοσιεύθηκαν στο επιστημονικό περιοδικό Nature Communications.

Οι ερευνητές ξεκίνησαν από την ακολουθία του DNA κάποιων ειδών κατσαρίδων και διαπίστωσαν ότι οι αμερικανικές κατσαρίδες, Periplaneta americana, διαθέτουν μία από τις μεγαλύτερες γνωστές αλληλουχίες γονιδιώματος όλων των εντόμων, με τη δεύτερη να εντοπίζεται μόνο στις ακρίδες.

Το DNA των αυστραλιανών κατσαρίδων και των σκουρόχρωμων καφέ κατσαρίδων αναλύθηκε επίσης και οι ερευνητές το συνέκριναν με τις υπάρχουσες γενετικές πληροφορίες σχετικά με τις γερμανικές κατσαρίδες και τους τερμίτες.

Ads

Οι αμερικανικές κατσαρίδες βρέθηκε πως είναι γενετικά παρόμοιες με ορισμένα είδη τερμιτών σε σχέση με άλλα είδη κατσαρίδων.

Τα ευρήματα συμπίπτουν με την έρευνα που δημοσιεύθηκε στις αρχές του περασμένου μήνα, που κατέληξε στο συμπέρασμα ότι οι τερμίτες ήταν περισσότερο όμοιοι με τις κατσαρίδες από όσο θεωρούσαμε. Οι τερμίτες μάλιστα θεωρούνται πια είδος κατσαρίδας και ανήκουν στην τάξη Blattodea, σύμφωνα με την Αμερικανική Εντομολογική Κοινότητα.

Οι κατσαρίδες, ωστόσο, έχουν ένα μοναδικό σύνολο γονιδίων που τους επιτρέπει να ευδοκιμούν σχεδόν παντού.

Κι αυτό διότι, η αμερικανική κατσαρίδα έχει απίστευτα ανεπτυγμένη  αίσθηση της οσμής. Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι διαθέτουν περίπου διπλάσιους υποδοχείς οσφρητικών ορμονών (OR) από άλλα είδη εντόμων.

«Αυτά τα διευρυμένα OR θα μπορούσαν να βοηθήσουν την κατσαρίδα P. americana να εντοπίσει πιο εύκολα ίχνη (οσμές) τροφίμων, ειδικά μαγειρεμένα τρόφιμα, τα οποία και προτιμά», ανέφερε το περιοδικό Nature Communications.

Όταν οι ερευνητές αναζητούσαν γευστικούς υποδοχείς, διαπίστωσαν ότι οι κατσαρίδες διέθεταν περισσότερους από 500. Η ικανότητα να αντέχουν σε μια πιο ποικιλόμορφη διατροφή θα μπορούσε να είναι ένα χαρακτηριστικό που βοήθησε τα έντομα να προσαρμοστούν σε δύσκολες συνθήκες.

Οι ερευνητές διαπίστωσαν επίσης πως οι κατσαρίδες είναι ιδιαίτερα ικανές στην επιβίωση σε αστικά περιβάλλοντα. Ανακάλυψαν ότι τα έντομα διαθέτουν αρκετά γονίδια που τους επιτρέπουν να αντέχουν σε τοξικά περιβάλλοντα. Οι αμερικανικές κατσαρίδες έχουν περισσότερα ένζυμα για να διασπάσουν τοξίνες και ισχυρότερο ανοσοποιητικό σύστημα.

Το τελευταίο, και ίσως το πιο ιδιαίτερο, χαρακτηριστικό των καταρίδων που ανακάλυψαν οι ερευνητές στο DΝΑ της ράτσας, ήταν τα γονίδια που ήταν υπεύθυνα για την επανεμφάνιση των σπασμένων άκρων. Οι ερευνητές συστηματικά ακρωτηρίαζαν τα άκρα των κατσαρίδων και διαπίστωσαν ότι ήταν σε θέση να αναγεννηθούν, ανάλογα με τη σοβαρότητα της βλάβης. Τα γονίδια στο DΝΑ της αμερικανικής κατσαρίδας προάγουν την επούλωση πληγών και την αναγέννηση των ιστών. (Το 2016, μια μελέτη έδειξε ότι οι κατσαρίδες από τη Μαδαγασκάρη μπορούν να αναπτύσσουν μεγαλύτερους όρχεις όταν τους χρειάζονται.)

Οι ερευνητές θα μελετήσουν σε δεύτερο χρόνο πώς οι κατσαρίδες παράγουν νέους ιστούς, ένα εύρημα που θα μπορούσε να έχει ιατρικές εφαρμογές και στον άνθρωπο.