Τραγουδοποιός, ηθοποιός και συγγραφέας, ο ερμηνευτής με τη μελαγχολική, μπάσα φωνή και τα μαύρα ρούχα, που κατάφερε να κάνει ολική επαναφορά παρά τη βαρύτατη εξάρτηση του από το αλκοόλ και τα ναρκωτικά, υπήρξε από τους πιο επιδραστικούς μουσικούς του 20ού αιώνα.

Ads

Ο θυελλώδης, μοναχικός Τζόνι Κας, ο καλλιτέχνης που «διάβασε» τις προκλήσεις και αντιφάσεις της Αμερικής με τον δικό του τρόπο, γεννήθηκε στις 26 Φεβρουαρίου 1932 στο Κίνγκσλαντ του Άρκανσο.

Ήταν ένα από τα επτά παιδιά μιας φτωχής, αγροτικής οικογένειας, που για να εξασφαλίσει τα προς το ζην καλλιεργούσε νοικιασμένα βαμβακοχώραφα. Κάπως έτσι πέρασε την παιδική ηλικία του -βοηθώντας από μικρός στις βαριές γεωργικές εργασίες.

Με την καλλίφωνη μητέρα του να τραγουδά μπαλάντες και κάντρι, ο Τζόνι πιάνει για πρώτη φορά κιθάρα στα χέρια του σε ηλικία 12 ετών. Δεν θα την άφηνε ποτέ. Διαβλέποντας την κλίση του, η μητέρα του μαζεύει κρυφά χρήματα και τον στέλνει στο ωδείο για να παρακολουθήσει μαθήματα τραγουδιού. Τρία… μαθήματα μετά, ο δάσκαλος φωνητικής τον στέλνει σπίτι του, λέγοντας του ότι είναι γεννημένος τραγουδιστής. Ο μικρός Τζόνι θέλει να γίνει ιερωμένος, αλλά ο αιφνίδιος, τραγικός θάνατος του 14χρονου αδελφού του (με τον οποίον ήταν στενά συνδεδεμένος) σε ατύχημα, το 1944, αλλάζει τα πάντα.

Ads

Στα 18 του χρόνια εγκαταλείπει την ιδιαίτερη πατρίδα του και πιάνει δουλειά στην αυτοκινητοβιομηχανία Πόντιακ, στο Μίτσιγκαν. Μέσα σε ένα μήνα τα παρατάει και κατατάσσεται στην αεροπορία.

image

Πλασιέ και Johnny Cash and the Tennessee Two

Στην αεροπορία ο Κας θα μείνει για τέσσερα χρόνια, τον περισσότερο καιρό σε αμερικανική βάση στην τότε Δυτική Γερμανία, όπου θα εκπαιδευτεί στις ραδιοφωνικές υποκλοπές σοβιετικών μηνυμάτων. Εκεί κάνει και το πρώτο γκρουπάκι του, τους The Landsberg Barbarians. Πριν φύγει είχε γνωρίσει τη 17χρονη Βίβιαν Λιμπέρτο, την οποία είχε ερωτευθεί παράφορα.

image

Επιστρέφοντας στις ΗΠΑ, έναν χρόνο αργότερα, ο Τζόνι και η Βίβιαν παντρεύονται. Αποκτούν μαζί τέσσερις κόρες, αλλά ο γάμος έμελε να λήξει με σοβαρά προβλήματα και έναν άλλον παράφορο έρωτα.

Ο Τζόνι γίνεται πλασιέ οικιακών συσκευών και παράλληλα, δημιουργεί το συγκρότημα Johnny Cash and the Tennessee Two. Το 1960, στην παρέα προστίθεται και ο ντράμερ W.S. Holland, οπότε η μπάντα μετονομάζεται σε Johnny Cash and the Tennessee Three…

Το πρώτο σινγκλ της, το «Hey Porter» που είχε γράψει ο Κας, δεν έκανε ιδιαίτερη αίσθηση, το δεύτερο σινγκλ όμως, το «Cry, Cry, Cry», σκαρφαλώνει στο No 14 των Billboard charts. Η φήμη της μπάντας εκτοξεύεται το 1956, όταν ο Κας γράφει το περίφημο «I Walk The Line», το οποίο ανεβαίνει στην πρώτη θέση και πουλά περισσότερα από 2 εκατ. αντίτυπα.

Η συνεργασία με τον παραγωγό Phillips του ανοίγει τις πόρτες. Ο Κας γίνεται μέλος μιας επίλεκτης ομάδας νεαρών, εξόχως ταλαντούχων μουσικών, μαζί με τους Έλβις Πρίσλεϊ, Καρλ Πέρκινς και Τζέρι Λι Λιούις, οι οποίοι θα γίνουν γνωστοί ως The Million Dollar Quartet.

image

Το 1957 κυκλοφορεί το πρώτο του άλμπουμ που έχει τίτλο «Johnny Cash with His Hot & Blue Guitar».  Είναι πλέον σταρ. Μετακομίζει στην Καλιφόρνια -αναζητώντας την τύχη του και στο σινεμά- υπογράφει με τη δισκογραφική Columbia Records (1958), φτάνει τις 300 εμφανίσεις τον χρόνο και τα τραγούδια «Ring of Fire» (1963) και «Understand Your Man» (1964) σαρώνουν τον ραδιοφωνικό αέρα.

Όμως, οι εξοντωτικοί ρυθμοί της επιτυχίας πηγαίνουν μαζί με το αλκοόλ και τα ναρκωτικά.

«Πήρα όλα τα ναρκωτικά που μπορούσε να πάρει κανείς και ήπια τα πάντα. Όλοι είπαν ότι ο Τζόνι Κας ξόφλησε … έμοιαζα με ζωντανό νεκρό» είχε παραδεχτεί λίγα χρόνια μετά.

Το 1966 η Βίβιαν καταθέτει αίτηση διαζυγίου και ο Κας αναγκάζεται να επιστρέψει στο Μέμφις. Έναν χρόνο μετά, τον βρίσκουν μεσοπεθαμένο σε ένα χωριό της Τζόρτζια. Συλλαμβάνεται για λαθρεμπόριο αμφεταμίνης -είχε προσπαθήσει να την περάσει λαθραία από τα σύνορα του Μεξικού-, για εμπρησμό από αμέλεια στο Τενεσί (που κατέληξε σε τόσο μεγάλη πυρκαγιά ώστε κλήθηκαν να τη σβήσουν 450 πυροσβέστες) και πάει λέγοντας. Σταμάτησε μόνο όταν έφτασε στα πρόθυρα της αυτοκτονίας.

Εντωμεταξύ, η καριέρα του ήταν σε ελεύθερη πτώση, καθώς μεταξύ όλων αυτών, ακύρωνε συναυλίες -κάποιες, με ιδιαίτερη σημασία, όπως στην περίπτωση του Κάρνεγκι Χολ.

image

Παρά τις επτά συλλήψεις, ο Τζόνι Κας δεν έμεινε στη φυλακή πέρα από επτά νύχτες στο κρατητήριο, μία μετά από κάθε σύλληψη.

Τζουν Κάρτερ, η γυναίκα της ζωής του

Η σχέση που σημάδεψε τη ζωή του ήταν αναμφίβολα με την Τζουν Κάρτερ, την οποία παντρεύτηκε το 1968, μετά από έναν δυνατό όσο και παράνομο έρωτα.

Γνωρίζονται το 1961. Η Τζουν έχει μόλις απορρίψει πρόταση συμμετοχής της σε σόου για να λάβει μέρος σε περιοδεία του Τζόνι. Δίνουν συναυλίες ως ντουέτο.

Όταν φουντώνει ο έρωτας, ο Τζόνι είναι ήδη εθισμένος στα ναρκωτικά -αμφεταμίνες και βαρβιτουρικά. «Είναι δύσκολο να αντέξεις τη φήμη», λέει δικαιολογώντας τον εθισμό του.

Η συμβολή της Τζουν στην απεξάρτηση του υπήρξε καθοριστική και απόλυτη.

image

Μετά πολλών επεισοδίων παντρεύονται την 1η Μαρτίου του 1968 στο Κεντάκι. Στο γαμήλιο πάρτι δεν σερβίρεται αλκοόλ.

Μαζί απέκτησαν πέντε παιδιά. Η Τζουν έφυγε από τη ζωή τον Μάρτιο του 2003 με τον Τζόνι να την ακολουθεί λίγους μήνες αργότερα, στις 12 Σεπτεμβρίου της ίδιας χρονιάς.

image

«Γεράσαμε και συνηθίσαμε ο ένας τον άλλον. Σκεφτόμαστε το ίδιο. Διαβάζουμε το μυαλό ο ένας του άλλου. Ξέρουμε τι θέλει ο άλλος, χωρίς να το ζητήσει. Μερικές φορές, εκνευρίζουμε ο ένας τον άλλον. Μπορεί και καμία φορά, να παίρνουμε ο ένας τον άλλον ως δεδομένο. Αλλά κάθε τόσο, όπως σήμερα, το σκέφτομαι και συνειδητοποιώ, πόσο τυχερός είμαι, που μοιράζομαι τη ζωή μου με τη σπουδαιότερη γυναίκα, που γνώρισα ποτέ» της είχε γράψει.

image

The Johnny Cash Show και πόλεμος του Βιετνάμ 

Το 1969 ο Κας κάνει τη δική του τηλεοπτική εκπομπή, το «The Johnny Cash Show», στην οποία παρουσιάζει από τον Μπομπ Ντίλαν μέχρι και τον Λούις Άρμστρονγκ.

Το τηλεοπτικό βήμα δίνει στον Κας τη δυνατότητα να μιλήσει ανοιχτά για μια σειρά από φλέγοντα πολιτικά και κοινωνικά θέματα -από τον Πόλεμο του Βιετνάμ και τη σωφρονιστική μεταρρύθμιση μέχρι τα δικαιώματα των Ινδιάνων της Αμερικής. 

53 εκατ. πωλήσεις, 15 Γκράμι

Ο Κας ξεκινούσε τις συναυλίες του λέγοντας «Γεια σας, είμαι ο Τζόνι Κας» και ακολουθούσε σχεδόν πάντα το τραγούδι Folsom Prison Blues που σχεδόν θεωρούνταν η μουσική υπογραφή του.

Κατά τη διάρκεια της μακρόχρονης πορείας του πέτυχε πωλήσεις που φτάνουν τους 53 εκατομμύρια δίσκους και τιμήθηκε με 15 βραβεία Γκράμυ.

Βρείτε εδώ τα τραγούδια του Τζόνι Κας

image

Το 1997 διαγνώστηκε με τη νευροεκφυλιστική νόσο «σύνδρομο Shy-Drager», μια μορφή ατροφίας πολλαπλών οργανικών συστημάτων.

Μία μετέπειτα διάγνωση έδειξε πως η αυτόνομη νευροπάθεια σχετιζόταν με διαβήτη, εξαιτίας του οποίου ο Κας αναγκάστηκε να περιορίσει τις περιοδείες του. Το 1998 εισήχθη στο νοσοκομείο με σοβαρή πνευμονία, η οποία είχε ως αποτέλεσμα σημαντική ζημιά στους πνεύμονές του.

Τα άλμπουμ American III: Solitary Man (2000) και American IV: The Man Comes Around (2002) περιέχουν την απάντηση του Κας στην ασθένειά του, με τη μορφή τραγουδιών.

Πολλοί σχολιαστές εκτιμούν πως το βίντεο που κυκλοφόρησε για το «Hurt», μια διασκευή του τραγουδιού των Nine Inch Nails, ήταν ο «Επιτάφιός του». Αυτή η διασκευή έτυχε μεγάλης αποδοχής και αναγνώρισης από το κοινό.

image

Μπορεί να έμεινε στην ιστορία ως τραγουδιστής της κάντρι, αλλά πειραματίστηκε με διάφορα είδη μουσικής, ιδίως στα πρώτα χρόνια της καριέρας του -ροκαμπίλι, ροκ εν ρολ, μπλουζ, φολκ και γκόσπελ.

Στην ωριμότητα του ερμήνευσε τραγούδια και άλλων καλλιτεχνών και συγκροτημάτων, μεταξύ των οποίων οι Nine Inch Nails -industrial rock- και των Depeche Mode με το ανεπανάληπτο Personal Jesus, τον Αύγουστο του 1989.

image

Ο «Άνδρας με τα Μαύρα»

Ο «Άνδρας με τα Μαύρα» πέθανε σε ηλικία 73 ετών λόγω επιπλοκών από διαβήτη στις 12 Σεπτεμβρίου 2003, ενώ νοσηλευόταν στο νοσοκομείο Baptist στο Νάσβιλ.

Τάφηκε πλάι στη Τζουν στο Hendersonville Memory Gardens.