Σαν σήμερα, 1 Απριλίου του 1917 έφυγε από τη ζωή ο Σκοτ Τζόπλιν, αμερικανός συνθέτης και πιανίστας, που έμεινε γνωστός στην ιστορία ως ο «βασιλιάς» του ραγκτάιμ (ragtime). Πρόκειται για το πρώτο αυθεντικά αμερικανικό μουσικό είδος, που άκμασε στις αρχές του 20ου αιώνα στις ΗΠΑ και αποτέλεσε τον πρόδρομο της τζαζ. Κατά τη διάρκεια της σύντομης καριέρας του έγραψε 44 πρωτότυπες συνθέσεις ραγκτάιμ, ένα μπαλέτο και δύο όπερες.

Ads

Ο Τζόπλιν γεννήθηκε στο Βορειοδυτικό Τέξας στις 24 Νοεμβρίου 1868 και έζησε τα παιδικά του χρόνια στην πόλη Τεξαρκάνα του Τέξας. Η οικογένεια του δεν είχε την οικονομική δυνατότητα για σπουδές στο πιάνο, όμως το μουσικό ταλέντο του Τζόπλιν έγινε αντιληπτό από τον Γιούλιους Βάις, έναν γερμανοεβραίο εμιγκρέ μουσικοδιδάσκαλο, ο οποίος τον μύησε στην κλασική και την παραδοσιακή μουσική και του έκανε δωρεάν μαθήματα Βοήθησε μάλιστα τη μητέρα του να του αγοράσει ένα μεταχειρισμένο πιάνο.

Η πρώτη του δημόσια εμφάνιση στο πιάνο έγινε το 1884, στην Τεξαρκάνα, συνοδεύοντας ένα παιδικό φωνητικό τρίο. Ο Τζόπλιν όμως δεν έμεινε εκεί, καθώς μάθαινε κιθάρα και μαντολίνο. Λίγα χρόνια μετά αποφασίζει να γίνει επαγγελματίας μουσικός, ενώ το 1893 μετακομίζει στο Σικάγο, όπου συνέρρεαν εκατομμύρια κόσμου για την Παγκόσμια Εμπορική Έκθεση, η οποία θα είχε καταλυτική επίδραση στα πολιτιστικά πράγματα των ΗΠΑ και θα συνέβαλε στη μόδα του ραγκτάιμ το 1897.

Στη συνέχεια μετακινείται στην πόλη Σεντάλια του Μιζούρι και άρχισε να διδάσκει πιάνο και να παίζει σε διάφορα μαγαζιά. Ανάμεσα στους μαθητές του ήταν οι Άρθουρ Μάρσαλ, Σκοτ Χέιντεν και Μπραν Κάμπελ.

Δεν σταμάτησε τις μουσικές του σπουδές στην αρμονία και τη σύνθεση, ενώ το 1895 άρχισε να εκδίδει τη μουσική του. Η μεγάλη αναγνώριση έρχεται το 1899 με την πιανιστική σύνθεση Maple Leaf Rag, που αποτέλεσε την πρώτη μεγάλη επιτυχία του ραγκτάιμ και επέδρασε καθοριστικά στους κατοπινούς συνθέτες του είδους.

Ads

Παντρεύτηκε την Μπελ, συγγενή του μαθητή του Σκοτ Χέιντεν και μετακομίζει με την έγκυο σύζυγό του στον Άγιο Λουδοβίκο (St Louis), όπου συνεχίζει να συνθέτει, να δημοσιεύει τη μουσική του και να παίζει τακτικά στα πορνεία και τα μπαρ της πόλης. Όμως ο γάμος του περνά σοβαρή κρίση εξαιτίας του χαμού της κόρης του και της αδιαφορίας της Μπελ για τη μουσική του, με αποτέλεσμα να πάρει διαζύγιο.

Το Ιούνιο του 1904 παντρεύτηκε για δεύτερη φορά, τη νεαρή Φρέντι Αλεξάντερ, η οποία πέθανε απροσδόκητα μετά από τρεις μήνες, ενώ η προσωπική του υγεία αρχίζει να χειροτερεύει εξαιτίας της σύφιλης από την οποία προσβλήθηκε.

Το 1901 συγκρότησε θίασο για να παρουσιάσει την πρώτη του όπερα A Guest of Honour. Την περίοδο αυτή είχε και δύο μεγάλες επιτυχίες με τα κλασικά ραγκτάιμ κομμάτια The Entertainer και The Easy Winners.

Λίγα χρόνια αργότερα μετακομίζει στη Νέα Υόρκη, με σκοπό να βρει χρηματοδότη  για μια νέα όπερα. Προσπάθησε να ξεπεράσει τους περιορισμούς του ραγκτάιμ, που τον έκανε διάσημο, αλλά χωρίς επιτυχία. Το 1916 προσβλήθηκε από γεροντική άνοια, εξαιτίας της σύφιλης από την οποία έπασχε. Τον Ιανουάριο του 1917 μπήκε σε ψυχιατρείο στο Μανχάταν, όπου άφησε την τελευταία του πνοή σε ηλικία 49 ετών.

Ωστόσο, η μουσική του Τζόπλιν ήρθε και πάλι στο προσκήνιο στις αρχές της δεκαετίας του ’70, μετά τη μεγάλη επιτυχία της ταινίας του Τζορτζ Ρόι Χιλ «Το Κεντρί», το σάουντρακ της οποίας περιείχε πολλά κομμάτια του, ενώ το 1975 τιμήθηκε με το βραβείο Πούλιτζερ για τη μουσική του.