Τι σχέση μπορεί να έχουν ο «πατέρας» του «Θεάτρου της Σκληρότητας», ο σπουδαίος Γάλλος θεατράνθρωπος Αντονέν Αρτώ, και ο Αδόλφος Χίτλερ; Η απάντηση βρίσκεται σε μια επιστολή, η οποία θα δημοπρατηθεί στις 28 Ιανουαρίου, στην Κομπιέν της Γαλλίας, και η αξία της εκτιμάται από 10.000 έως 15.000 ευρώ.

Ads

Η εν λόγω επιστολή γράφτηκε τον Σεπτέμβριο του 1939 και μέχρι σήμερα βρισκόταν στο αρχείο της οικογένειας του Αντονέν Αρτώ.

Εκείνη την περίοδο, ο Αρτώ, όπως αναφέρει το Αθηναϊκό Πρακτορείο σε δημοσίευμά του, ήταν έγκλειστος στο ψυχιατρείο της Βιλ-Εβράρ, κοντά στο Νεϊγί σιρ Μαρν. Ο ριζοσπάστης σκηνοθέτης, ποιητής και θεωρητικός του θεάτρου, που ανέτρεψε τους κανόνες και παρουσιάζοντας μια νέα σκηνοθετική προσέγγιση, σύμφωνα με τη διάγνωση του γιατρού Δρ.Λονζέ που υπέγραψε για την εισαγωγή στο ψυχιατρείο, έπασχε πλέον από «διχασμό προσωπικότητας» και «παραληρηματική διαταραχή παρανοϊκής δομής»»

Στο ψυχιατρείο Βιλ-Εβράρ ο Αντονέν Αρτώ υπέφερε και αυτό αποκαλύπτεται από τα αρχεία που κρατούσε μέχρι σήμερα φυλαγμένα η οικογένειά του. Η μεταφορά του, σε άλλο ψυχιατρείο στην πόλη Ροντέζ, στη νότια Γαλλία, θα γίνει το 1943 ύστερα από παρέμβαση του φίλου του Ρομπέρ Ντεσνός.

Ads

Μέχρι τότε ο Αρτώ απευθύνει συνεχείς εκκλήσεις στους κοντινούς τους ανθρώπους και παράλληλα ανακαλύπτει συνεχώς νέους και πολλούς εχθρούς, πραγματικούς ή φανταστικούς. Ήταν οι «Μυημένοι», όπως τους αποκαλούσε. Μεταξύ αυτών ήταν και ο πρώην ψυχίατρός του Ρενέ Αλεντί, η Αν Μανσόν, ο έρωτας της ζωής τους, αλλά και ο «Φύρερ» των ναζί.

Τον Σεπτέμβριο του 1939 ο Αρτώ αποφασίζει να γράψει μια απειλητική – προειδοποιητική επιστολή στον Αδόλφο Χίτλερ. Σε αυτήν πέρα από τα γραφόμενά του, περιλαμβάνονται διάφορα δυσνόητα σχέδια, ενώ η επιστολή έχει και τρύπες από καψίματα με τσιγάρο

image

Ο Αρτώ υποστηρίζει πως πριν κάποια χρόνια είχε συναντήσει τον Αδόλφο Χίτλερ στο Καφέ «de l’Ider» στο Βερολίνο. Κατά πάσα πιθανότητα πρόκειται για επινόηση του Αρτώ, γέννημα μάλλον κάποιου παραληρηματικού επεισοδίου της ασθένειάς του. Ο Κλοντ Οτερέλο, ο οποίος ειδικό της δημοπρασίας που θα δημοπρατήσει και την εν λόγω επιστολή, αλλά και τις υπόλοιπες επιστολές προς τους «Μυημένους», σημειώνει πως μάλλον πρόκειται για προσπάθεια του Αρτώ να «μαγέψει» τους εχθρούς του.

Αυτό που ξεχωρίζει στην επιστολή προς τον Αδόλφο Χίτλερ είναι οι τρύπες από τα καψίματα. «Είναι μία σχεδόν βουντού τελετουργία», λέει ο Οτερέλο, σύμφωνα με το Αθηναϊκό Πρακτορείο, υπογραμμίζοντας πως «ήταν για αυτόν μια μορφή εξορκισμού, μια προειδοποίηση προς τον Αδόλφο Χίτλερ». Αυτό είναι σαφές και από τα όσα γράφει:

«Σας έδειξα το 1932 στο Καφέ ντε λ’Ιντέρ στο Βερολίνο, ένα από εκείνα τα βράδια που γνωρισθήκαμε, λίγο πριν πάρετε την εξουσία, τα φράγματα (που έχω σχεδιάσει στο χάρτη)…..», γράφει στην επιστολή.«Σήμερα Χίτλερ, σηκώνω αυτά τα φράγματα. Οι Παριζιάνοι έχουν ανάγκη από θέρμανση. Φυσικά αγαπητέ κύριε, δεν πρόκειται για μία πρόσκληση, αλλά για μία προειδοποίηση. Φυλαχθείτε!»

Κατά τον εγκλεισμό του στην ψυχιατρική κλινική του Ροντέζ, ο Αρτώ απελευθερώνει τη δημιουργική του τρέλα γεμίζοντας περίπου 406 σχολικά τετράδια. Το 1939, ο Αρτώ χρησιμοποιεί ό,τι έχει στα χέρια του: τσιγαρόχαρτο και σελίδες σημειωματαρίων δίνοντας με τον τρόπο αυτό τροφή στη «λεκτική σάρκα», όπως τη χαρακτήρισε ο πανεπιστημιακός Μπερνάρ Νοέλ. Μία σάρκα αποτελούμενη από σκίτσα, απόκρυφα σχέδια και ενίοτε, επιστολές.

«Έγραφε επιστολές στον επικεφαλής γιατρό, στον διευθυντή του ψυχιατρείου αλλά και στην οικογένειά του. Έγραφε επίσης χωρίς να ξέρουμε σε ποιον, δίνοντας την εντύπωση ότι γράφει μόνο και μόνο για την απλή ανάγκη του γραψίματος. Το μεγαλύτερο μέρος του χρόνου τσαλάκωνε τις γραμμένες σελίδες και τις πετούσε σε μια γωνιά. Οι περισσότερες από αυτές δεν θα στέλνονταν ποτέ στους αποδέκτες τους…», δήλωσε ένας υπάλληλος του ψυχιατρείου της Βιλ-Εβράρ τη μαρτυρία του οποίου επικαλείται ο ειδικός για τον Αρτώ, Σουλβέν Τανκερέλ.

image

image