Να γίνουν σεβαστές οι αποφάσεις του ζητά το υπουργείο Πολιτισμού με ανακοίνωσή του σχετικά με το ζήτημα που προέκυψε για την Ροτόντα της Θεσσαλονίκης και την χρήση της από την Ιερά Μητρόπολη της Θεσσαλονίκης.

Η τελευταία, προσπαθώντας να δημιουργήσει, ουσιαστικά, ένα de facto καθεστώς χρήσης του μνημείου, εκ μέρους της, ενώ πήρε προσωρινή άδεια να τοποθετήσει στην Ροτόντα το «παλαιό εγκαίνιο» για την λειτουργία της Κυριακής, με προϋπόθεση να το πάρει στο τέλος, το άφησε μέσα στο μνημείο.

Ειδικότερα, το ΥΠΠΟ σημειώνει ότι η αρμόδια Εφορεία Αρχαιοτήτων Πόλης Θεσσαλονίκης έδωσε έγκριση «για τέλεση Θείας Λειτουργίας στη Ροτόντα της Θεσσαλονίκης, την Κυριακή 23 Απριλίου 2017, ημέρα εορτής του Αγίου Γεωργίου»,  επιτρέποντας την προσωρινή μεταφορά του παλαιού εγκαινίου με προϋπόθεση «την άμεση επιστροφή του μετά το τέλος της Θείας Λειτουργίας  για λόγους ασφάλειας και συντήρησης στο χώρο της έως τώρα φύλαξής του.» 
 
Υπενθυμίζει, ότι η Ροτόντα «είναι ενταγμένη στα Μνημεία Παγκόσμιας Πολιτιστικής  Κληρονομιάς της UNESCO. Πρόκειται για πολύ σημαντικό διαχρονικό πολιτιστικό  μνημείο όπου διασταυρώθηκαν ο ρωμαϊκός, o βυζαντινός και ο οθωμανικός πολιτισμός. 
 
 »Το μνημείο παραχωρείται για πολιτιστικές δράσεις που αρμόζουν με το χαρακτήρα του,  μετά την κατά νόμο γνωμοδότηση του αρμόδιου Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου και σχετική υπουργική απόφαση. Το Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού σέβεται τις αποφάσεις που αφορούν στον χαρακτήρα και την χρήση του μνημείου της Ροτόντας στη Θεσσαλονίκη και ζητά από την Ιερά Μητρόπολη Θεσσαλονίκης να κάνει το ίδιο.
 
»Η Ιερά Μητρόπολη της Θεσσαλονίκης έχει από χρόνια έγκριση για διενέργεια δώδεκα ιερών ακολουθιών κατ’ έτος. Φύλακας και διαχειριστής του μνημείου είναι κατ’ αποκλειστικότητα η Αρχαιολογική Υπηρεσία του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού, και το μνημείο είναι επισκέψιμο με εισιτήριο.».

Διαχειριστής του μνημείου της Ροτόντας είναι το υπουργείο Πολιτισμού. Το μνημείο είναι επισκέψιμο με εισιτήριο, πλην φυσικά των 12 ημερών το χρόνο, οπότε και τελούνται λειτουργίες», ανέφερε στο Αθηναϊκό Πρακτορείο η γενική γραμματέας του υπουργείου, Μαρία Βλαζάκη, με αφορμή την τοποθέτηση, χθες, του αρχαίου Εγκαινίου στη Ροτόντα από τον Μητροπολίτη Θεσσαλονίκης, Άνθιμο.

«Όπως με διαβεβαίωσε ο έφορος αρχαιοτήτων Θεσσαλονίκης κ. Κανονίδης, το Εγκαίνιο δεν βρίσκεται μετά τη χθεσινή λειτουργία σε εμφανές σημείο επί της Αγίας Τράπεζας εντός του μνημείου», πρόσθεσε η κ. Βλαζάκη. 

Σύμφωνα με τη Μητρόπολη Θεσσαλονίκης, το Εγκαίνιο που βρισκόταν στον ιερό ναό του Αγίου Δημητρίου μεταφέρθηκε στη Ροτόντα για να αφεθεί εκεί, με τον ίδιο τρόπο που μεταφέρεται κάποια εικόνα. Η Μητρόπολη προ ημερών είχε εκδώσει ανακοίνωση, στην οποία αναφερόταν στο ιστορικό της ανεύρεσης του αρχαίου Εγκαινίου. Επίσης, είχε προαναγγείλει τη μόνιμη τοποθέτησή του από τον Μητροπολίτη Άνθιμο στη Ροτόντα, κατά τη λειτουργία για τη γιορτή του Αγίου Γεωργίου στις 23 Απριλίου.

Παράλληλα, στην ιστοσελίδα της Μητρόπολης αναρτήθηκε ανακοίνωση, με την οποία εκφράζεται λύπη για τη μη μετάδοση του γεγονότος, ζωντανά από τα μέσα ενημέρωσης και τονίζεται: «Λόγω μη τηρούμενων γραφειοκρατικών διαδικασιών από το αρμόδιο υπηρεσιακό όργανο και παρ’ όλες τις προσπάθειες της Ιεράς Μητρόπολης Θεσσαλονίκης προς τους αρμόδιους φορείς, η υπεύθυνη υπηρεσία αρχαιοτήτων δεν επέτρεψε στη δημόσια τηλεόραση της ΕΡΤ να μεταδώσει ζωντανά την προγραμματισμένη αρχιερατική Θεία Λειτουργία».

Αντίδραση από την κοινότητα “Φίλοι της Ροτόντας”

Εξάλλου, με ανακοίνωσή της στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, η κοινότητα “Φίλοι της Ροτόντας” επισημαίνει ότι η τοποθέτηση του παλαιού Εγκαινίου του ναού μονίμως στη Ροτόντα «αντίκειται τόσο στον Αρχαιολογικό νόμο, καθώς δεν έχει εκδοθεί σχετική άδεια από το υπουργείο Πολιτισμού, όσο και στις υπουργικές αποφάσεις για τη χρήση της Ροτόντας, οι οποίες επιτρέπουν μεν τη διενέργεια δώδεκα ιερών ακολουθιών το χρόνο, αλλά απαγορεύουν οποιαδήποτε μόνιμη κατασκευή ή εγκατάσταση εξοπλισμού και διασφαλίζουν την παράλληλη κοσμική πολιτιστική χρήση του μνημείου».

Το ιστορικό του “αρχαίου Εγκαινίου”

Η ανακοίνωση της Μητρόπολης Θεσσαλονίκης για το ιστορικό της ανεύρεσης του “αρχαίου Εγκαινίου” της Αγίας Τράπεζας του ναού του Αγίου Γεωργίου Ροτόντα αναφέρει, μεταξύ άλλων, ότι το 1953 βρέθηκε σε ανασκαφές των αρχαιολόγων E. Dyggve και H. Torp και συγκεκριμένα στη βάση της κτιστής παλαιάς Αγίας Τραπέζης, μέσα σε ένα άνοιγμα καλυμμένο με μάρμαρο. Ειδικότερα κάνει λόγο για “θραύσματα από οργανική ύλη” και ενημερώνει ότι μετά από άδεια του τότε υπουργείου Παιδείας, ο Νορβηγός αρχαιολόγος Η. Torp μετέφερε το υλικό αυτό στο Ινστιτούτο Ιατροδικαστικής του Πανεπιστημίου της Κοπεγχάγης, «όπου κατόπιν επιστημονικής ερεύνης διεπιστώθη αιματοβαμμένο ύφασμα». Μετά από αλλεπάλληλες επαφές, το Εγκαίνιο επιστράφηκε στη Θεσσαλονίκη, ενώ καθώς «ο ιερός ναός του Αγίου Γεωργίου Ροτόντα ήταν κλειστός, λόγω αναστηλωτικών εργασιών εξ αιτίας του σεισμού του 1978 ο (τότε) Μητροπολίτης εναπέθεσε το ιερό Εγκαίνιο προσωρινώς προς φύλαξη στο σκευοφυλάκιο του ναού του Αγίου Δημητρίου, με την επιπλέον βεβαιότητα ότι το αιματοβαμμένο ύφασμα του Εγκαινίου ανήκε στον μανδύα του Αγίου Δημητρίου”.

Ο ΣΥΡΙΖΑ

“Παραβίαση της νομιμότητας” και “πραξικοπηματική” ενέργεια χαρακτηρίζουν οι Ν.Ε. Α’ και Β’ Θεσσαλονίκης του ΣΥΡΙΖΑ την κίνηση του μητροπολίτη Ανθιμου, που μετέφερε χθες στη Ροτόντα το παλαιό “εγκαίνιον” του ιερού ναού, το οποίο και τοποθέτησε μονίμως στην Αγία Τράπεζα.

Ο ΣΥΡΙΖΑ τονίζει ότι η ενέργεια αυτή αποσκοπεί στη μετατροπή της Ροτόντας σε ναό και ζητάει την άμεση παρέμβαση του υπουργείου Πολιτισμού.

“Μια ακόμη ενέργεια του μητροπολίτη Θεσσαλονίκης Άνθιμου με σκοπό τη μετατροπή της Ροτόντας σε ναό, αποτελεί η χθεσινή του ενέργεια να μεταφέρει το παλαιό ‘εγκαίνιον’ του ιερού Ναού στο μνημείο και να το τοποθετήσει μονίμως στην Αγία Τράπεζα. Με αυτήν την πραξικοπηματική πράξη ο μητροπολίτης Θεσσαλονίκης επιχειρεί να δημιουργήσει τετελεσμένο, ώστε ένα μνημείο παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς να μετατραπεί σε τόπο λατρείας”, επισημαίνει σε ανακοίνωση του ο ΣΥΡΙΖΑ και προσθέτει: “Ο ΣΥΡΙΖΑ Θεσσαλονίκης ζητά την άμεση παρέμβαση του υπουργείου Πολιτισμού ώστε να αποτραπεί η αυθαίρετη και επιθετική αυτή ενέργεια του εκκλησιαστικού κατεστημένου της πόλης εναντίον του πολιτισμού και της Δημοκρατίας.

Ζητάμε την αυστηρή εφαρμογή του αρχαιολογικού νόμου αλλά και των υπουργικών αποφάσεων με βάση τις οποίες επιτρέπονται στη Ροτόντα μόνο 12 λειτουργίες ετησίως και απαγορεύουν την οποιαδήποτε μόνιμη εγκατάσταση λατρευτικού εξοπλισμού. Η παραβίαση της νομιμότητας από το Μητροπολίτη Άνθιμο δεν πρέπει να γίνει ανεκτή”.