«Ο πολιτισμός δεν ήταν και το αγαπημένο κομμάτι της πολιτικής παρατήρησα σε όλη αυτή τη διαδρομή που έχω βιώσει. Μου κάνει εντύπωση που στα δύο χρόνια, δεν έχει ακουστεί η λέξη πολιτισμός σε σημαντικές στιγμές της κυβέρνησης», λέει στο tvxs.gr ο  σημαντικός σκηνοθέτης και καλλιτεχνικός διευθυντής του Φεστιβάλ Άνδρου Παντελής Βούλγαρης.

Δεν είναι ο μόνος που καταλήγει σε αυτή τη θλιβερή διαπίστωση, αφού με αφορμή την πρόσφατη περιπέτεια του Φεστιβάλ Αθηνών ένας – ένας, μία – μία οι δημιουργοί και οι καλλιτέχνες κραυγάζουν ή ψιθυρίζουν την αγωνία τους να ακουστούν για πρώτη φορά. Η Δήμητρα Γαλάνη μάλιστα σε παλαιότερη συνέντευξη μας είχε πει, «Έχω την αίσθηση ότι οι πολιτικοί μας θυμούνται μονάχα προεκλογικά». 

Ωστόσο η δημιουργία στη χώρα καλπάζει, όχι απλώς δεν σταματά αλλά η ορμή της δυναμώνει και παρά την κρίση σε κάθε γωνιά της χώρας συμβαίνουν υπέροχα πράγματα. Ένα από αυτά είναι το «2ο Φεστιβάλ Άνδρου» με αφορμή το οποίο μιλήσαμε με τον Παντελή Βούλγαρη. 

Ο Βούλγαρης αγαπά βαθιά το νησί, νιώθει Ανδριώτης αν και δεν κατάγεται από εκεί και αυτό φαίνεται στη συγκίνηση με την οποία μιλά για τους ανθρώπους της «Μικράς Αγγλίας». Αν δεν ήταν η Άνδρος εξάλλου δεν θα αναλάμβανε φεστιβάλ. 

Έτσι με την πολύτιμη συμβολή του τo «2ο Διεθνές Φεστιβάλ Άνδρου», έρχεται στο νησί, με κορυφαίες παραστάσεις αρχαίου δράματος από την Επίδαυρο, συναυλίες σημαντικών Ελλήνων καλλιτεχνών, αλλά και νέων δημιουργών και όπως δηλώνει ο καλλιτεχνικός διευθυντής του, οι περίπου διακόσιες αιτήσεις σχημάτων, ήταν μια συγκινητική κίνησης.

Από τον Μητσιά, τη Φαραντούρη και τον Μικρούτσικο έως την ομάδα της Όπερας των Παρισίων που ετοίμασε ειδική παράσταση για το Φεστιβάλ, τα αφιερώματα σε Φελίνι και Ρότα και τις ντόπιες καλλιτεχνικές ομάδες, το φεστιβάλ προβλέπεται να κάνει ακόμα πιο ελκυστικό το νησί. 

Κύριε Βούλγαρη το 2ο  Φεστιβάλ Άνδρου είναι αρκετά διευρυμένο, σαφώς πιο πλούσιο από το περσινό.

Το φεστιβάλ το 2015 ήταν βιαστικό γιατί μόλις είχε τελειώσει το ανοιχτό θέατρο, δώρο ενός Ανδριώτη στον τόπο του, του Αλκιβιάδη Τάτου, και είχαμε μόλις εφτά εκδηλώσεις
Φέτος είχαμε περισσότερο καιρό να οργανωθούμε. Είχαμε 200 προτάσεις από παλιούς και νεότερους καλλιτέχνες και επιλέξαμε είκοσι έξι. 

Το ενδιαφέρον είναι πως πιάνει ευρύ φάσμα. Δεν περιορίζεται στη μουσική και το θέατρο όπως συνηθίζεται αλλά φιλοξενεί ομάδες χορού και κινηματογράφο. 

Δεν είναι στόχος να το περιορίσουμε προς μια συγκεκριμένη κατεύθυνση. Το καλοκαίρι είναι ανοιχτό, το θέατρο επίσης που σημαίνει ότι υπάρχει χώρος για συγκινήσεις από μουσικές θεατρικές και χορευτικές παραστάσεις. Μας συγκίνησε μια ομάδα από την Όπερα των Παρισίων η οποία έρχεται με ένα ειδικό πρόγραμμα για το Φεστιβάλ της Άνδρου. Έχουμε αφιέρωμα στο Φελίνι, στον συνεργάτη του Νίνο Ρότα. Θέλουμε όντως να υπάρχει μια μεγάλη βεντάλια από πράγματα που μας συγκινούν, που μας έμαθαν τη γλώσσα μας. Η τέχνη δεν είναι για να κατευνάζει προβλήματα συμπεριφορές και συνθήκες. Μάθαμε ποιοι είμαστε από τις παραστάσεις του Κουν, από τα τραγούδια του Θεοδωράκη. Αυτή η εμπειρία είναι κάτι που θέλω να προσφέρω στο νησί και στους κατοίκους που προσφέρουν τον κόπο τους σε όλη αυτή την ιστορία.

Αν δεν επρόκειτο για την Άνδρο με την οποία έχετε σχέση, θα αναλαμβάνατε την ευθύνη ενός Φεστιβάλ;

Πενήντα χρόνια κάνω ταινίες. Δεν έχω σκεφτεί ποτέ να κάνω κάτι άλλο. Είμαι Ανδριώτης, όχι από καταγωγή, ξέρω χρόνια τους ανθρώπους. Έκανα εδώ τη Μικρά Αγγλία κι έτσι συνδέθηκα με τον κόσμο  ακόμα περισσότερο. Γι’ αυτό ανέλαβα να στήσω το φεστιβάλ. Δεν ξέρω πόσο θα μείνω, δεν είναι ο προορισμός μου. 

Πρέπει να έχει μια εντοπιότητα το Φεστιβάλ; Να υπογραμμίζει τον πολιτισμού του τόπου;

Θα ερχόμουν σε αυτό το θέμα. Η Άνδρος πέρα από το φεστιβάλ, έχει πολιτισμό. Εκτός από τα δύο ιδρύματα, Γουλανδρή και Κυδωνιέως που κάθε καλοκαίρι έχουν εκπληκτικές εκθέσεις και αφιερώματα, η Άνδρος διαθέτει χορωδία, φιλαρμονική, χορευτικά συγκροτήματα, δύο θεατρικά σχήματα, κινηματογραφική λέσχη που προβάλλει ταινίες και το χειμώνα και το καλοκαίρι. Όλοι αυτοί φιλοξενούνται στο φεστιβάλ και με συγκινεί ιδιαίτερα αυτό. Στις 16 Ιουλίου θα αρχίσουμε με την «Καμεράτα junior», τα νέα παιδιά που αγαπούν την κλασική μουσική. Ενδιάμεσα θα ακούσουμε τους Φαραντούρη, Μητσιά, Πασπαλά, Μικρούτσικο και άλλους σημαντικούς. Τα χορευτικά συγκροτήματα του νησιού εμφανίζονται ενδιάμεσα σε συναυλίες και παραστάσεις.

Η ταινία σας «Μικρά Αγγλία» με το σενάριο της Ιωάννας Καρυστιάνη βγήκε στις αίθουσες των ΗΠΑ. Τι σημαίνει αυτό για σας;

Σημαίνει ότι αντέχω ακόμα μάλλον. Βέβαια η «Μικρά Αγγλία» αγαπήθηκε πάρα πολύ και το διαπιστώσαμε στα φεστιβάλ της Σαγκάη που πήραμε τα δύο μεγάλα βραβεία. Το ταξίδι της στις ΗΠΑ και τον Καναδά, το παρακολουθώ κι εγώ απ’ έξω, δεν είμαι ο παραγωγός. Είναι σημαντικό για μένα και ελπιδοφόρο. Μπαίνω κι εγώ μαζί με την παρέα των νεότερων σκηνοθετών του Λάνθιμου, του Αβρανά της Τσαγκάρη, που δίνουν τη μάχη τους να εκφράσουν τι συμβαίνει στον τόπο. 

Κύριε  Βούλγαρη, μπορούμε να μιλάμε για πολιτιστική πολιτική σε αυτή τη χώρα αν δεν λύσουμε τα βασικά; Πρόσφατα περάσαμε τις ταραχές τόσο στο Εθνικό όσο και στο Φεστιβάλ Αθηνών, γεγονότα με αφορμή τα οποία ομότεχνοι σας δεν κουράζονται να επισημαίνουν πως η πολιτεία διαχρονικά δεν έχει δείξει ουσιαστικό ενδιαφέρον για τον πολιτισμό. Τι πρέπει να κάνει ώστε να νιώσουν οι δημιουργοί πως τους στηρίζει στην προσπάθειά τους;

Ο πολιτισμός δεν ήταν και το αγαπημένο κομμάτι της πολιτικής παρατήρησα σε όλη αυτή τη διαδρομή που έχω βιώσει. Το Υπουργείο Πολιτισμού πρέπει να είναι ένα ανοιχτό παράθυρο για τους νέους δημιουργούς, για τους καλλιτέχνες. Γνώρισα τους περισσότερους υπουργούς στο διάστημα αυτών των πενήντα χρόνων. Η προσωπική μου άποψη είναι ότι ο υπουργός πρέπει να βρει ένα καφέ ή ένα ταβερνάκι εκεί κοντά στο υπουργείο και να συναντιέται με τους ηθοποιούς με τους σκηνοθέτες για να δει και τι είναι και αυτό που αναλαμβάνει. Για την ώρα βλέπω μία από τα ίδια, εκτός ελαχίστων εξαιρέσεων όπως ήταν η Μελίνα Μερκούρη ή ο Θάνος Μικρούτσικος, οι φιλότιμες προσπάθειες κάποιων που δεν ήταν όμως ακριβώς αρμόδιοι. Μου κάνει εντύπωση που στα δύο χρόνια, δεν έχει ακουστεί η λέξη πολιτισμός σε σημαντικές στιγμές της κυβέρνησης 

ΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ του Φεστιβάλ Άνδρου

16/7/2016 CAMERATA JUNIOR
20/7/2016 ΟΙΔΙΠΟΥΣ ΤΥΡΡΑΝΟΣ – ΛΑΪΚΗ ΣΚΗΝΗ ΑΝΔΡΟΥ
22/7/2016 ΣΥΝΑΥΛΙΑ ΠΟΛΕΜΗ ΚΑΤΕΡΙΝΑ – ΤΟΥΜΠΑΝΑΚΗ ΑΓΓΕΛΙΚΗ
27/7/2016 ΣΥΝΑΥΛΙΑ ΜΑΡΙΑ ΦΑΡΑΝΤΟΥΡΗ (ΤΑΚΗΣ ΦΑΡΑΖΗΣ – DAVID LYNCH)
29/7/2016 ΤΟ ΜΕΓΑΛΟ ΜΑΣ ΤΣΙΡΚΟ – Θ.Ο.Α
30/7/2016 ΣΥΝΑΥΛΙΑ ΜΗΤΣΙΑΣ – ΝΤΑΓΑΚΗ

1/8 – 5/8 ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΣΤΟΝ ΦΕΛΛΙΝΙ
1/8 – 4/8 ΠΡΟΒΟΛΗ ΤΑΙΝΙΩΝ – ΕΙΣΗΓΗΣΗ

5/8/2016 ΣΥΝΑΥΛΙΑ ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΝΙΝΟ ΡΟΤΑ
7/8/2016 ΚΟΥΚΛΟΘΕΑΤΡΟ: ΕΡΓΑΣΤΗΡΙ ΚΑΙ ΠΑΡΑΣΤΑΣΕΙΣ
8/8/2016 ΣΤΑΜΑΤΙΑ – ΤΟ ΓΕΝΟΣ ΑΡΓΥΡΟΠΟΥΛΟΥ – ΘΕΑΤΡΟ ΝΕΟΣ ΚΟΣΜΟΣ
10/8/2016 ΣΥΓΧΡΟΝΟΣ ΧΟΡΟΣ OPUS
12/8/2016 ΛΥΣΙΣΤΡΑΤΗ – ΕΘΝΙΚΟ ΘΕΑΤΡΟ
13/8/2016 ΣΥΝΑΥΛΙΑ ΠΡΩΤΟΨΑΛΤΗ – ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΑΝΝΑ ΠΟΛΕΜΗ
16/8/2016 ΣΥΝΑΥΛΙΑ ΒΑΣΙΛΗΣ ΠΑΠΑΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ – ΖΟΥΓΑΝΕΛΗΣ

21/8/2016 MUSIC AND DANCE GALA FOR ANDROS – ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΕΣ ΑΠΌ ΤΗΝ ΕΘΝΙΚΗ ΟΠΕΡΑ ΠΑΡΙΣΙΟΥ

24/8/2016 ΑΠΟΛΟΓΙΑ ΤΟΥ ΣΩΚΡΑΤΗ – ΔΗΜΟΣ ΑΒΔΕΛΙΩΔΗΣ
26/8/2016 ΣΥΝΑΥΛΙΑ ΕΛΛΗ ΠΑΣΠΑΛΑ
29/8/2016 ΟΙ ΦΟΝΙΣΣΕΣ ΤΗΣ ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΗ – ΛΑΪΚΗ ΣΚΗΝΗ ΑΝΔΡΟΥ

* Το πλήρες πρόγραμμα του Φεστιβάλ σε λίγες μέρες