Μιλώντας  στο tvxs.gr., η  υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού Λυδία Κονιόρδου διαψεύδει κατηγορηματικά όσα αναφέρει σε επιστολή του ο Σύλλογος Ελλήνων Αρχαιολόγων για την διαχείριση των αρχαιολογικών χώρων και μουσείων. «Ο σχεδιασμός για την αποκατάσταση και την προστασία των αρχαιοτήτων γίνεται πάντα από τα έμπειρα στελέχη και τους επιστήμονες του Υπουργείου Πολιτισμού. Η επιλογή των μελετητών γίνεται ύστερα από μακρά διαβούλευση των υπηρεσιών του Υπουργείου και όλες οι μελέτες επιβλέπονται από τις υπηρεσίες του ΥΠΠΟΑ. Και ταυτόχρονα πρέπει να εγκριθούν και από το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο. Σε οποιαδήποτε άλλη περίπτωση καμία μελέτη δεν γίνεται να χρησιμοποιηθεί» , τονίζει η υπουργός.

Όλα ξεκίνησαν από την ανακοίνωση της «Ενωτικής Αγωνιστικής Κίνησης» στο ΥΠΠΟ που έγραφε μεταξύ άλλων για την οργάνωση ΔΙΑΖΩΜΑ:
«Το ΔΙΑΖΩΜΑ, σύμφωνα με τα λεγόμενα του Προέδρου του κ. Στ. Μπένου, εκτός από την ένταξη της Ολοκληρωμένης Χωρικής Επένδυσης για τις «πολιτιστικές διαδρομές» στα αρχαία θέατρα της Ηπείρου, σχεδιάζει αντίστοιχα ΕΣΠΑ για πολιτιστικές διαδρομές και στις υπόλοιπες περιφέρειες της Ελλάδας. Προσπαθεί μάλιστα διακαώς να πείσει ότι χάρη στο ΔΙΑΖΩΜΑ σχεδιάζονται και εντάσσονται αυτά τα έργα, τη στιγμή που είναι γνωστό ότι τη διαχειριστική επάρκεια την έχουν οι επιβλέπουσες υπηρεσίες του ΥΠΠΟΑ, οι οποίες επωμίζονται την ευθύνη για την εκτέλεση των έργων και είναι οι αρμόδιοι φορείς για την λειτουργία τους και βέβαια για την ανάδειξη και τη συντήρηση των μνημείων. Επίσης, το ΔΙΑΖΩΜΑ έχει ήδη επεκταθεί στον τομέα των ψηφιακών εφαρμογών και των εκπαιδευτικών δράσεων έχοντας ως στόχο τη «γονιμοποίηση» (sic!) των μνημείων «από την οικονομία».

Στην προσπάθειά του αυτή, το ΔΙΑΖΩΜΑ έχει και τώρα σημαντικούς συμμάχους. Η Κεντρική Ένωση Δήμων Ελλάδας (ΚΕΔΕ) οργάνωσε στις 16/2/2017 συνεδρίαση με θέμα «Συνάντηση με τον κ. Σταύρο Μπένο – Πρόεδρο του Σωματείου «ΔΙΑΖΩΜΑ» και στελέχη του για συνεργασία δράσεων στον τομέα του Πολιτισμού, εν όψει του Νέου ΕΣΠΑ (ΣΕΣ 2014- 2020)», χωρίς την παρουσία του ΥΠΠΟΑ!»

Η σπάντηση Κονιόρδου

«Πάντα υπάρχει μια ισορροπία ανάμεσα στην προστασία και την βιώσιμη ανάπτυξη. Το Υπουργείο Πολιτισμού με τις υπηρεσίες του, τις εφορίες, το ανθρώπινο δυναμικό του και το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο είναι ο θεματοφύλακας αυτής της ισορροπίας ώστε να γίνουν τα μνημεία κοινή κληρονομιά και να τα απολαμβάνουν όλοι οι πολίτες» λέει στο tvxs.gr η υπουργός.

«Οι πρωτοβουλίες και οι δράσεις των πολιτών – εφόσον αυτές γίνονται με σεβασμό στα μνημεία- βοηθούν τις τοπικές κοινωνίες να τα αγκαλιάσουν  και να τα κάνουν δική τους υπόθεση. Σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να γίνει λόγος ούτε για ιδιωτικοποιήσεις, ούτε για συνδιαχείριση των μνημείων ή των αρχαιολογικών χώρων.

Από το 2010 και μετά έχει μειωθεί η χρηματοδότηση των αρχαιολογικών μελετών λόγω της ολοένα και αυξανόμενης οικονομικής κρίσης. Οι μελέτες χρηματοδοτούνται και από φορείς της περιφερειακής και τοπικής αυτοδιοίκησης ή από κοινωνικούς φορείς» προσθέτει.

Η υπουργός διαψεύδει επίσης την καταγγελία του ΣΕΑ ότι το δημόσιο χρήμα (από Περιφέρειες και Δήμους κυρίως) δεν ακολουθεί τους κανόνες διαφάνειας του δημόσιου λογιστικού αλλά κατευθύνεται σε μελετητές αποκλειστικής επιλογής του Διαζώματος λέγοντας πως «Ο σχεδιασμός για την αποκατάσταση και την προστασία των αρχαιοτήτων γίνεται πάντα από τα έμπειρα στελέχη και τους επιστήμονες του Υπουργείου Πολιτισμού. Η επιλογή των μελετητών γίνεται ύστερα από μακρά διαβούλευση των υπηρεσιών του Υπουργείου και όλες οι μελέτες επιβλέπονται από τις υπηρεσίες του ΥΠΠΟΑ. Και ταυτόχρονα πρέπει να εγκριθούν και από το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο. Σε οποιαδήποτε άλλη περίπτωση καμία μελέτη δεν γίνεται να χρησιμοποιηθεί».

Σε συνέντευξή της σήμερα στην Αυγή και την Πόλυ Κρημιώτη η υπουργός λέει πως το κυνήγι μαγισσών δεν προάγει το δημόσιο συμφέρον ενώ συμπληρώνει επίσης τα εξής: «Στα Ιδρυτικά μέλη του Διαζώματος ανήκω κι εγώ. Μέσα από τον σεβασμό του Διαζώματος στο έργο και την ακεραιότητα των αρχαιολόγων μου αποκαλύφθηκε ακόμα πιο πολύ το μέγεθος και η προσφορά του έργου των αρχαιολόγων του υπουργείου και αντιλαμβάνομαι το σπουδαίο έργο που συντελείται…. ».

Ολόκληρη η ανακοίνωση του Συλλόγου Ελλήνων Αρχαιολόγων

Η Αρχαιολογική Υπηρεσία έχει την ευθύνη του σχεδιασμού και της εκτέλεσης του πολυεπίπεδου έργου προστασίας και έρευνας των αρχαιοτήτων, αλλά και της απόδοσής τους στους πολίτες μέσω της ανάδειξης αρχαιολογικών χώρων και μνημείων και της διοργάνωσης ποικίλων συμμετοχικών δράσεων για το κοινό, όπως θεματικών και άλλων εκθέσεων, εκπαιδευτικών προγραμμάτων, αλλά και πολιτιστικών διαδρομών με χρήση ψηφιακών πολυμέσων και έξυπνων εφαρμογών νέων τεχνολογιών. Παρά την από πολλών χρόνων υποστελέχωσή της και την επιπρόσθετη σημαντική απομείωση του στελεχιακού της δυναμικού στα χρόνια της κρίσης, η Αρχαιολογική Υπηρεσία υλοποίησε και υλοποιεί με επιτυχία σε όλη τη χώρα δεκάδες έργα προϋπολογισμού πολλών εκατομμυρίων ευρώ στο πλαίσιο συγχρηματοδοτούμενων ευρωπαϊκών προγραμμάτων, με τις διαφανείς διαδικασίες του δημόσιου λογιστικού και την επιστημονική πληρότητα που εγγυάται το καταρτισμένο προσωπικό της.

Ασφαλώς κάθε βοήθεια στο δύσκολο αυτό έργο είναι ευπρόσδεκτη, με την αυτονόητη προϋπόθεση πως η βοήθεια αυτή σέβεται τους κανόνες της έννομης τάξης της χώρας. Τις τελευταίες μέρες, δημοσιεύματα σε ΜΜΕ και μέσα κοινωνικής δικτύωσης έφεραν στο επίκεντρο της δημόσιας συζήτησης μια σειρά από αμφίβολης νομιμοποίησης πρακτικές του Σωματείου Διάζωμα. Το Διάζωμα, υπό την προστασία της πολιτικής ηγεσίας του ΥΠΠΟΑ, σχεδιάζει κατά βούληση έργα ανά τη χώρα, στο όνομα της συνέργειας δημόσιων και ιδιωτικών φορέων και της ανάπλασης (κυρίως) αρχαίων θεάτρων και σχετικών πολιτιστικών διαδρομών, κόστους πολλών εκατομμυρίων ευρώ δημόσιου, κυρίως, χρήματος, τα οποία αναθέτει σε μελετητές αποκλειστικά δικής του επιλογής για πλήρη ωρίμανση και προσφέρει στο ΥΠΠΟΑ για κατάθεση προς ένταξη στο τρέχον ΕΣΠΑ.

Με αυτό τον τρόπο:

* το δημόσιο χρήμα (από Περιφέρειες και Δήμους κυρίως) δεν ακολουθεί τους κανόνες διαφάνειας του δημόσιου λογιστικού αλλά κατευθύνεται σε μελετητές αποκλειστικής επιλογής του Διαζώματος,

* ακυρώνονται οι διαδικασίες κεντρικού σχεδιασμού και ωρίμανσης έργων βάσει του ειδικού πολιτισμικού κεφαλαίου κάθε περιοχής, το οποίο γνωρίζει η καθ΄ύλη υπηρεσιακή μονάδα.

Επιπλέον, ο ΣΕΑ έχει γίνει αποδέκτης διαμαρτυριών όχι μόνο για παράκαμψη από το εν λόγω Σωματείο των προβλεπόμενων αδειών και της καταβολής τελών για τη χρήση εικόνων αρχαιολογικού περιεχομένου στο διαδίκτυο και αλλού, αλλά και για τη σιωπηλή οικειοποίηση βίντεο παραγωγής υπηρεσιών του ΥΠΠΟΑ και ενσωμάτωσή τους σε δικής του έμπνευσης, πάλι χωρίς καμία σχετική αδειοδότηση, πρόγραμμα προβολής αρχαίων θεάτρων μέσω της αεροπορικής εταιρείας Aegean. Φαίνεται λοιπόν πως το Σωματείο Διάζωμα, όχι μόνο επιχειρεί να χαράξει πολιτική επί των αρχαίων μνημείων, αλλά βαθμιαία και ανεπαίσθητα διεκδικεί για τον εαυτό του την απαλλαγή από τους κανόνες που θεσπίζει το νομικό πλαίσιο προστασίας τους, όπως για παράδειγμα αυτούς σχετικά με την αδειοδότηση και την καταβολή τελών για τη χρήση εικόνων αρχαιολογικού περιεχομένου στο διαδίκτυο ή αλλού.

Ο ΣΕΑ παρακολουθεί με ανησυχία και απορία το θέμα, που φαίνεται να παίρνει ολοένα και μεγαλύτερες διαστάσεις. Λαμβάνοντας υπόψη όλα τα παραπάνω, ερωτάται η πολιτική ηγεσία του ΥΠΠΟΑ

1. για ποιους λόγους οι μελέτες ανάδειξης των αρχαίων θεάτρων και ο σχεδιασμός των ποικίλων «πολιτιστικών διαδρομών» δεν αποτελούν αντικείμενο εργασίας των έμπειρων και εξειδικευμένων στελεχών της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας και

2. για ποιους λόγους δεν έχει λάβει μέτρα αντιμετώπισης της δημόσιας, εμφανούς και συστηματικής παραβίασης των διατάξεων σχετικά με τη χρήση απεικονίσεων αρχαιολογικού περιεχομένου από το Σωματείο Διάζωμα.

Πάγια θέση του Συλλόγου μας αλλά και του ευρύτερου κοινού είναι ότι οι αρχαιολογικοί χώροι, τα μνημεία και τα μουσεία της χώρας ανήκουν σε όλο το κοινωνικό σύνολο, είναι φορείς ιστορικής μνήμης και δεν αποτελούν αντικείμενο συνδιαχείρισης με Σωματεία και ιδιωτικά συμφέροντα. Ελπίζουμε ότι και η σημερινή πολιτική ηγεσία του ΥΠΠΟΑ υιοθετεί αυτή τη θεμελιώδη θέση.

Με εκτίμηση,

Για το Διοικητικό Συμβούλιο του Συλλόγου Ελλήνων Αρχαιολόγων

Η Πρόεδρος: Όλγα Σακαλή

Ο Γενικός Γραμματέας: Φώτης Γεωργιάδης