Αγάπη; Ζήλια; Εκδίκηση; Ποιό ήταν το κίνητρο; Μία νέα έρευνα του ιστορικού Τέχνης Martin Bailey δίνει μία διαφορετική εκδοχή για τον πιο διάσημο αυτο-ακρωτηρισμό στην ιστορία της Τέχνης: Γιατί ο Βίνσεντ Βαν Γκογκ έκοψε το αυτί του;

Ads

Στο βιβλίο με τίτλο «Studio of the South: Van Gogh in Provence», ο Martin Bailey απορρίπτει τη διαδεδομένη θεωρία ότι, ο Βαν Γκογκ έκοψε το αυτί του μετά από έντονο διαπληκτισμό με τον συνάδελφό του, Πολ Γκογκέν.

Σύμφωνα με τη νέα εκδοχή, η αντίδραση του Βαν Γκογκ συνδέεται με τον αδελφό του και επιπλέον, οικονομικό υποστηρικτή, προστάτη και έμπιστο του, Τεό.

Όταν ο Τεό του ανακοίνωσε τον γάμο του με την γυναίκα που αγαπούσε, ο Βαν Γκογκ έκοψε το αυτί του.

Ads

image

Η θεωρία δεν στερείται αλήθειας, καθώς ήταν γνωστό στους ερευνητές ότι ο Βαν Γκογκ αντιδρούσε στην ιδέα του γάμου του αδελφού του και αυτό συνέβαινε για δύο λόγους: Ανησυχούσε για το «τρίτο πρόσωπο» που θα απειλούσε την μεταξύ τους εγγύτητα, αλλά και για την τακτική οικονομική ενίσχυση που δεχόταν από τον Τεό, εξαιτίας των νέων οικογενειακών, άρα και οικονομικών υποχρεώσεων του αδελφού του (ο Βαν Γκογκ δεν είχε πουλήσει ούτε έναν πίνακα).

Ωστόσο, μέχρι πρότινος υπήρχε η άποψη ότι είχε μάθει το νέο αφότου έκοψε το αυτί του.

Ο Martin Bailey υποστηρίζει ότι αποκάλυψε τα στοιχεία που αποδεικνύουν ότι ο Βαν Γκογκ έμαθε για τον γάμο του Τεό, από μια επιστολή που του παραδόθηκε την Κυριακή 23 Δεκεμβρίου 1888.

image

Λίγες ώρες νωρίτερα, το βράδυ της ίδιας ημέρας είχε όντως προηγηθεί καβγάς με τον Πολ Γκογκεν, κατά τον οποίο ο συνεργάτης του τον απείλησε ότι θα επιστρέψει στο Παρίσι, πιθανότητα η οποία φαίνεται να πυροδότησε την απελπισία του Βαν Γκογκ, χωρίς όμως να είναι η πρωταρχική αιτία, σύμφωνα με τον συγγραφέα.

Μόλις ο ζωγράφος έκοψε το αυτί του με το ξυράφι, το τύλιξε σε ένα κομμάτι χαρτί και πήγε στο αγαπημένο του πορνείο.

Το έδωσε σε μια νεαρή πόρνη, η οποία μόλις το άνοιξε έχασε τις αισθήσεις της. Ειδοποιήθηκε η αστυνομία, η οποία συνέλαβε τον ζωγράφο, που εντωμεταξύ είχε τραπεί σε φυγή.

Σύμφωνα με άλλο βιβλίο που επίσης εκδόθηκε πρόσφατα, της Bernadette Murphy, η νεαρή δεν ήταν πόρνη, αλλά η κόρη ενός αγρότη που εργαζόταν στο πορνείο ως υπάλληλος.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ

Βίνσεντ βαν Γκογκ: Το φως και το σκοτάδι

Στο ίδιο βιβλίο αποκαλύπτεται επίσης, ένα σχέδιο, που έκανε ο γιατρός καιρό μετά το συμβάν, στο οποίο φαίνεται ότι ο Βαν Γκογκ είχε κόψει ολόκληρο το αυτί και όχι μόνο τον λοβό.

Το γράμμα του Τεό περιείχε χρήματα -100 γαλλικά φράγκα- αλλά και το νέο ότι η αγαπημένη του  είχε συμφωνήσει να τον παντρευτεί.

Ο συγγραφέας υποστηρίζει ότι ο Tεό είχε ήδη γράψει στη μητέρα του, ζητώντας την άδειά της να παντρευτεί, και ότι η μέλλουσα σύζυγός του είχε γράψει στον μεγαλύτερο αδερφό της, ο οποίος απάντησε με ένα τηλεγράφημα συγχαρητηρίων που έφτασε στις 23 Δεκεμβρίου.

Ο Bailey είναι βέβαιος ότι ο Τεό έγραψε και στον αδερφό του την ίδια στιγμή, και ότι η είδηση βρισκόταν στην επιστολή που παραδόθηκε στο περίφημο Κίτρινο Σπίτι στην Αρλ, επίσης, στις 23 Δεκεμβρίου.

… Ο Γκογκέν επέστρεψε στο σπίτι το επόμενο πρωί, παραμονή Χριστουγέννων.

Βρήκε την αστυνομία στο κατώφλι και τον Βαν Γκογκ στο αιματοβαμμένο κρεβάτι του.

Ο Τεό, που είχε την ελπίδα ότι θα περάσει για πρώτη φορά τα Χριστούγεννα με την αρραβωνιαστικιά του, έφτασε ανήμερα Χριστουγέννων για να επισκεφθεί τον αδελφό του στο νοσοκομείο.

image

Ο Βαν Γκογκ παρέμεινε σε δωμάτιο απομόνωσης. Πήρε εξιτήριο στις 7 Ιανουαρίου.

Ύστερα έγραψε στο Tεό: «Οι όμορφες ημέρες είναι κοντά και θα ξεκινήσω και πάλι από τα άνθη στα περιβόλια».

Συνέχιζε να ζωγραφίζει, παρά τη νέα νοσηλεία του που ακολούθησε μετά από ακόμη μία κατάρρευση.

Συνέχιζε να ζωγραφίζει μέχρι που εγκατέλειψε την Αρλ τον Απρίλιο.