Τα άλογα Przewalski σχεδόν εξαφανίστηκαν μετά την πυρηνική καταστροφή του Τσέρνομπιλ. Σε μια προσπάθεια να διασωθεί το είδος αναπτύχθηκε στην γύρω περιοχή καθώς και σε άλλες ανά τον κόσμο. Ορισμένοι επιστήμονες υποστηρίζουν ότι οι πληθυσμοί άγριων ζώων έχουν αρχίσει να αποκαθίστανται στην περιοχή. Άλλη διαφωνούν κι αυτό το επιστημονικό ντιμπέιτ συνεχίζεται 30 χρόνια μετά την πυρηνική καταστροφή. Ήταν 26 Απριλίου 1986. 

Ads

Φαίνεται αδιανόητο ότι η περιοχή του Τσέρνομπιλ έγινε καταφύγιο για ελάφια, κάστορες, κουκουβάγιες, αρκούδες, λύγκες και λύκους. Αλλά ορισμένοι επιστήμονες πιστεύουν ότι αυτό ακριβώς έχει συμβεί. Και ο λόγος, σύμφωνα πάντα με τους ίδιους, είναι ότι η άγρια ζωή εκεί ευδοκιμεί – παρά τα υψηλά επίπεδα ακτινοβολίας – γιατί λείπει η ανθρώπινη παρέμβαση. Στην περιοχή λείπει το κυνήγι και δεν καταστρέφονται οι οικότοποι και οι φωλιές των ζώων. 

Η Marina Shkvyria εργάζεται για την Εθνική Ακαδημία επιστημών στην Ουκρανία και ειδικεύεται στους λύκους. Μαζί με μια ομάδα επιστημόνων ερευνούν την τύχη των άγριων ζώων στην περιοχή του Τσέρνομπιλ. Σύμφωνα με το National Geographic ανακάλυψε μια αγέλη λύκων κοντά στο χωριό χρησιμοποιώντας ανορθόδοξες και φτηνές μεθόδους. «Μιμηθήκαμε τα ουρλιαχτά των λύκων και τα μικρά λυκάκια απάντησαν» λέει με ένα πονηρό χαμόγελο η Shkvyria. 

Μια αλεπού στην απαγορευμένη ζώνη γύρω από το πυρηνικό εργοστάσιο αποθηκεύει το φαγητό που της ρίχνει μια ομάδα δημοσιογράφων

«Μέχρι στιγμής οι επιστήμονες διαφωνούν για το κατά πόσον και πόσο καλά επιβιώνουν τα άγρια ζώα στην περιοχή του Τσέρνομπιλ» εξηγεί ο βιολόγος, Τζιμ Μπίσλει από το Πανεπιστήμιο Οικολογίας της Γεωργίας. 

Ads

Σε νέα μελέτη που δημοσιεύτηκε την περασμένη Δευτέρα, ο Μπίσλει υποστηρίζει ότι ο πληθυσμός των μεγάλων θηλαστικών στην πλευρά της Λευκορωσίας έχει αυξηθεί από την καταστροφή και δεν επηρεάζεται από την ακτινοβολία. 

Δηλώνει δε, σοκαρισμένος από τον αριθμό των ζώων που είδε εκεί, σε μια έρευνα πέντε εβδομάδων. Η κάμερά του κατέγραψε έναν βίσονα, 21 αγριόχοιρους, 9 ασβούς, 26 γκρίζους λύκους, 60 νυκτερευτές και 10 κόκκινες αλεπούδες. Ακόμη σημειώνει πως αυτός και οι συνεργάτες του είδαν πολλά δείγματα δραστηριότητας καστόρων στην περιοχή. 

image

image

Οι αποκλεισμένες ζώνες σε Ουκρανία και Λευκορωσία εκτείνονται σε περισσότερα από 1,600 τετραγωνικά μίλια και αποτελούν τη μεγαλύτερη άγρια περιοχή στην Ευρώπη. 

Η επιστημονική διαμάχη για την άγρια ζωή της περιοχής συνεχίζει να μαίνεται και πλέον αναζωπυρώθηκε από την μελέτη του Τζιμ Μπίσλει στην οποία εκείνος καταγράφει 14 είδη θηλαστικών και καταλήγει ότι δεν βρήκε «στοιχεία που να υποδηλώνουν ότι ο πληθυσμός των άγριων ζώων κατεστάλη στις εξαιρετικά μολυσμένες περιοχές της αποκλεισμένης ζώνης». 

Ενδεικτικά δε, αναφέρει ότι «τα δεδομένα αυτά υποστηρίζουν τα αποτελέσματα άλλων πρόσφατων μελετών και αντιτίθενται σε έρευνες που καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι η άγρια ζωή έχει εξαφανιστεί εντός της αποκλεισμένης ζώνης». 

Ο Δανός επιστήμονας Άντερς Μόλερ που έχει μελετήσει χελιδόνια σε πυρηνικά περιβάλλοντα υποστηρίζει ακριβώς το αντίθετο. 

«Τα ζώα στο Τσέρνομπιλ και τη Φουκουσίμα ζουν 24 ώρες την ημέρα σε μολυσμένες περιοχές. Ακόμη κι αν η δόση ακτινοβολίας στη μία ώρα δεν είναι εξαιρετικά υψηλή, μετά από μια εβδομάδα ή ένα μήνα θα έχει συσσωρευτεί μεγάλη ποσότητα. Αυτά τα επίπεδα ακτινοβολίας θα μπορούσαν να έχουν δραματικές συνέπειες». 

Η έρευνα του βιολόγου Τίμοθι Μουσό στο Τσέρνομπιλ έχει δείξει ότι οι αρουραίοι έχουν υψηλά ποσοστά καταρράκτη, ότι τα απαραίτητα βακτήρια στα φτερά των πουλιών μειώνονται, τα χελιδόνια παρουσιάζουν μερικό αλμπινισμό και οι κούκοι συναντώνται πλέον σπάνια. Σοβαρές μεταλλάξεις όμως συνέβησαν μόνο μετά το πυρηνικό ατύχημα. 

Και οι δυο επιστημονικές πλευρές συμφωνούν ότι η ακτινοβολία είναι επιβλαβής για τον άνθρωπο και για τα ζώα. Η βασική διαφωνία έγκειται στο κατά πόσον έχει μειώσει τους πληθυσμούς των ζώων. Εξάλλου πρόκειται για μια διαφωνία φορτισμένη και πολιτικά μετά το πιο πρόσφατο πυρηνικό ατύχημα της Φουκουσίμα. 

Ο Σεργκέι Γκάσχακ από το μικρό εργαστήριο Σλάβουτικ που χτίστηκε αμέσως μετά την καταστροφή για τους φυσικούς, συμφωνεί ότι ο πληθυσμός της άγριας ζωής έχει αυξηθεί σημαντικά τα τελευταία χρόνια. Αλλά προσθέτει ότι είναι μύθος πως άρχισαν να εμφανίζονται νέα είδη ζώων στην αποκλεισμένη ζώνη. 

«Αυτό δεν είναι απολύτως αληθές. Έχουμε τα ίδια ζώα που υπήρχαν εδώ και πριν το ατύχημα αλλά σε μικρότερες πυκνότητες» τονίζει.