Το φοινικέλαιο είναι μια ουσία που έχει βρεθεί στα τρόφιμα μεγάλων εταιρειών όπως Cheez-Its, Tootsie, Rolls και M&Ms. Παράγωγά του χρησιμοποιούνται επίσης και σε σαπούνια και λοσιόν. Σύμφωνα με τη Rainforest Action Network, το φοινικέλαιο μπορεί να βρεθεί σχεδόν στα μισά προϊόντα που πωλούνται σε παντοπωλεία, ενώ στις ΗΠΑ καταναλώνεται πάνω από 1,2 εκατομμύρια τόνοι φοινικελαίου ετησίως μέσω αυτών των προϊόντων. Όμως η παραγωγή φοινικέλαιου είναι από τις βασικές αιτίες καταστροφής των τροπικών δασών σε παγκόσμιο επίπεδο και η μεγαλύτερη απειλή εξαφάνισης των ουρακοτάγκων. Επιμέλεια: Ευαγγελία Ασημακοπούλου. 

Ads

 

Το φοινικέλαιο χρησιμοποιείται ακόμα και στα καύσιμα, ως πρόσθετο βιοκαύσιμο. Στην Ευρωπαϊκή Ένωση χάρη σε μια ευρωπαϊκή οδηγία για τη προώθηση της χρήσης βιοκαυσίμων στις μεταφορές καταγράφεται ραγδαία αύξηση στη χρήση φοινικέλαιου τα τελευταία χρόνια. Ειδικότερα από το 2006 έως το 2012, η χρήση του φοινικελαίου στην Ευρώπη ως βιοκαύσιμο αυξήθηκε κατά 365% και η συνολική ευρωπαϊκή κατανάλωση φτάνει τα 5,6 εκατ. τόνους.

Η αυξημένη ζήτηση καλύπτεται από βιομηχανίες που παράγουν φοινικέλαιο αποψειλώνοντας τεράστες εκτάσεις, κυρίως στην Ινδονησία και τη Μαλαισία. Από το 1990, η συνολική έκταση της Ινδονησίας που καλύπτεται από φυτείες φοινικέλαιου αυξήθηκε κατά 600% σε περίπου 20 εκατομμύρια στρέμματα. Η αλλαγή τεράστιων εκτάσεων, από την καλλιέργεια τροφίμων σε παραγωγή βιοκαυσίμων, σε συνδιασμό με την κερδοσκοπία, προκαλεί σημαντικές ελλείψεις στην αγορά τροφίμων. Και οι εκτάσεις για παραγωγή βιοκαυσίμων συνεχώς αυξάνονται. Σύμφωνα με τη Rainforest Action Network, πριν από τέσσερα χρόνια, 29 εκατομμύρια εκτάρια χρησιμοποιούνταν παγκοσμίως για τα βιοκαύσιμα. 

Ads

Το φοινικέλαιο αποτελεί και τη μεγαλύτερη απειλή για τα τροπικά δάση και τον πληθυσμό των ουρακουτάγκων. Οι εκτιμήσεις κάνουν λόγο πως ο πληθυσμός του ανέρχεται σε μόλις 60.000 και μειώνεται με ταχύ ρυθμό. Η βιομηχανία φοινικελαίου είναι επίσης υπεύθυνη για εκτεταμένες παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων συμπεριλαμβανομένου του εκτοπισμού των αυτοχθόνων λαών από τις περιοχές, την καταστροφή κοινοτήτων που εξαρτώνται από τα δάση και την καταναγκαστική και παιδική εργασία.

Η αποψίλωση των δασών στην Ινδονησία και τη Μαλαισία είναι επίσης υπεύθυνη για τη μεγαλύτερη ρύπανση της ατμόσφαιρας – μεγαλύτερη από αυτή που προκαλούν συνολικά τα αυτοκίνητα, τα φορτηγά, τα αεροπλάνα, τα τρένα και τα πλοία στις ΗΠΑ. Στην ουσία, λόγω της αποψίλωσης η Ινδονησία βρίσκεται στη τρίτη θέση παγκοσμίως των χωρών με τις περισσότερες εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου. Σημειώνεται ότι στις δύο πρώτες θέσεις βρίσκονται η Κίνα και οι ΗΠΑ. 

Στόχο να επιστήσει τη προσοχή στην απειλή εξαφάνισης του ουρακοτάγκου εξαιτίας της παραγωγής του φοινικέλαιου έχει η νέα καμπάνια #InYourPalm της Rainforest Action Network, που επιθυμεί να κινητοποιήσει 60.600 ανθρώπους, αριθμός που συμβολίζει τους εναπομείναντες ουρακοτάγκους. Σε κάθε μια από τις εταιρείες που χρησιμοποιούν φοινικέλαιο στα προϊόντα τους θα παραδωθούν τα μηνύματα των συμμετεχόντων (Περισσότερες πληροφορίες εδώ).