Όλα τα παιδιά γεννιούνται με μία έμφυτη αίσθηση προσφοράς και αγάπης για το συνάνθρωπο. Ενδεχομένως να είναι δύσκολο να το πιστέψετε αυτό, καθώς πριν από πέντε λεπτά το παιδί σας μπορεί να ούρλιαζε και να έφερε τα πάνω κάτω επειδή δεν ήθελε να μοιραστεί ένα παιχνίδι του. Κοιτάξτε όμως πιο προσεκτικά και σίγουρα θα δείτε τα σημάδια. Σίγουρα έχετε δει το δίχρονο παιδί σας να σταματά για να δώσει σε ένα μωρό που κλαίει ένα παιχνίδι. Μπορεί πάλι να έχετε δει τον πεντάχρονο γιο σας να παρηγορεί τον κολλητό του επειδή κάποιος νταής τον φόβισε στη παιδική χαρά.

Έρευνα του Stanford από το 2008 παρουσιάζει παιδιά δύο χρονών να λειτουργούν «αλτρουιστικά» στο πλαίσιο ψυχολογικών πειραμάτων. Οι ερευνητές υποστηρίζουν πως είναι σχεδόν απίθανο ο αλτρουισμός των παιδιών να έχει επηρεαστεί από τους γονείς. Αντίθετα, είναι κάτι με το οποίο γεννιόμαστε, κάτι που έχουμε μέσα μας. Στην πορεία όμως αυτό επηρεάζεται και διαμορφώνεται από το πώς αντιλαμβανόμαστε το περιβάλλον μας και τον τρόπο που μας αποδέχονται ή όχι οι άλλοι. Με τον καιρό, φαίνεται δηλαδή να γίνεται σημαντικότερη, σύμφωνα με την έρευνα, η ταύτιση μας με ότι επικρατεί γύρω μας και η ανάγκη να ενταχθούμε σε μια ομάδα.

«Τα παιδιά αναζητούν τρόπους για να συνεισφέρουν και να βοηθήσουν τους άλλους» δηλώνει η Deborah Spaide, ιδρύτρια του Kids Care Clubs, μία οργάνωση που παρέχει πληροφορίες για φιλανθρωπικά έργα στα οποία μπορούν να συμμετέχουν παιδιά. «Με τον ίδιο τρόπο που δίνουμε στα παιδιά την ευκαιρία να χρησιμοποιήσουν τα πόδια τους για να μάθουν να περπατάνε, έτσι ακριβώς πρέπει να τους δώσουμε ευκαιρίες για να εξασκήσουν τους «μύες της φιλανθρωπίας» ώστε να γίνουν πολύ καλοί και σε αυτό».

Τα οφέλη από την ενεργό προώθηση των φιλανθρωπικών παρορμήσεων των παιδιών είναι τεράστια. Αφενός, περιορίζεται το επαναλαμβανόμενο «θέλω» και «δώστο μου τώρα» που όλες οι μαμάδες ακούν διαρκώς. Παράλληλα όμως, ενισχύεται η αυτοεκτίμηση των παιδιών, καθώς συνειδητοποιούν ότι μπορούν να αλλάξουν τα πράγματα γύρω τους, ότι οι ενέργειές τους έχουν σημασία. «Όσο γλυκανάλατο κι αν ακούγεται, όταν ωθείς ένα παιδί να βοηθάει άλλους, συμβάλεις να γίνει λίγο καλύτερος αυτός ο κόσμος» συμπληρώνει η Patricia Schiff Estess, συγγραφέας του Kids, Money & Values.

Ποιοι είναι όμως, οι καλύτεροι τρόποι για να τα πετύχουμε όλα αυτά;

Οι περισσότεροι σχετίζουν τη φιλανθρωπία με τα χρήματα. Δίνουμε ένα χρηματικό ποσό σε έναν φιλανθρωπικό σκοπό που εκτιμούμε ή που μας ταιριάζει περισσότερο, λίγα κέρματα στο παγκάρι της εκκλησίας, συμμετέχουμε στα χριστουγεννιάτικα μπαζάρ του σχολείου και αισθανόμαστε καλύτερα. Τα παιδιά όμως, μπορεί να δυσκολευθούν να καταλάβουν την ασαφή έννοια των χρημάτων. Για εκείνα, το να δίνουν χρήματα δεν σημαίνει απολύτως τίποτα. «Είναι δύσκολο για τα παιδιά προσχολικής ηλικίας να καταλάβουν ότι με τα χρήματα αγοράζει κάποιος ψωμί και στη συνέχεια μπορεί να θρέψει μία οικογένεια» εξηγεί η Spaide.

Η ίδια καλεί τους γονείς να αφήσουν τα παιδιά τους να βιώσουν την εμπειρία της προσφοράς από πρώτο χέρι. Ακόμη και ένα παιδί προσχολικής ηλικίας μπορεί να βοηθήσει το γονιό του να συγκεντρώσει φαγητό ή ρούχα και να τα μεταφέρει μαζί του σε άστεγους πολίτες, ή ακόμη να βοηθήσουν τον ηλικιωμένο γείτονα να καθαρίσει το σπίτι του. Όσο μεγαλώνουν τα παιδιά, τόσο περισσότερες θα είναι και οι ευκαιρίες για κοινωνικό έργο.

Επιλέγοντας το τι ακριβώς θα κάνετε, καλό είναι να λάβετε υπόψη τις ιδιαίτερες ευαισθησίες και τα ενδιαφέροντα του παιδιού σας. Αφήστε το να καθοδηγήσει εκείνο τη διαδικασία. Όσο μεγαλύτερη η εμπλοκή του παιδιού, τόσο περισσότερα θα μάθει από αυτή την εμπειρία.

Ας υποθέσουμε ότι ένα 6χρονο κορίτσι σας αναφέρει ότι λυπάται που τα φτωχά παιδιά δεν έχουν αρκετά παιχνίδια. Μπορείτε τότε να τη ρωτήσετε εάν μπορεί να σκεφτεί κάποιο τρόπο να μαζέψει παιχνίδια και να τα δώσει σε παιδιά που έχουν ανάγκη. Μην εκπλαγείτε εάν σας ζητήσει να κάνει μικροδουλειές στο σπίτι για να μαζέψει χρήματα ώστε να αγοράσει παιχνίδια για αυτά τα παιδιά. Θα μπορούσε ακόμη να ζητήσει από τους φίλους και συμμαθητές της να κάνουν δωρεές σε παιχνίδια. Βεβαίως, εάν το παιδί σας δεν έχει αντίστοιχες εμπνεύσεις, μπορείτε εσείς ευγενικά να το καθοδηγήσετε.

• Βρείτε, λοιπόν, ευκαιρίες να μιλήσετε στα παιδιά σας για το τι συμβαίνει στον κόσμο και για το πώς μια μικρή βοήθεια και, κυρίως, λίγος χρόνος από τον καθένα μας μπορεί να κάνει μεγάλη διαφορά.
• Καθιερώστε κάποιες συνήθειες, που θα προσφέρουν στα παιδιά εμπειρίες και θα τα διδάξουν να βοηθούν τους άλλους: μια επίσκεψη μια φορά τον μήνα σε κάποιο ηλικιωμένο συγγενή ή γείτονα για να τον/την βοηθήσετε να κάνει -ή να κάνετε εσείς για αυτόν- κάποιες δουλειές που εκείνος δεν μπορεί να κάνει μόνος του, όπως το να κουρέψει το γκαζόν ή να στρώσει τα χαλιά, η προσφορά σε τακτά διαστήματα παλιών παιχνιδιών, βιβλίων και ρούχων σε παιδιά που τα έχουν ανάγκη, η συμμετοχή σε εκδηλώσεις φιλανθρωπικού χαρακτήρα, η επίσκεψη σε κάποιο ορφανοτροφείο, όπου μαζί με τα παιδιά σας θα αφιερώσετε χρόνο στα παιδιά του ορφανοτροφείου για δημιουργική απασχόληση και παιχνίδι, κτλ.
• Μιλήστε στα παιδιά, ανάλογα με την ηλικία τους, για την έννοια της κοινωνικής ευθύνης και τη σπουδαιότητα της αλληλοβοήθειας.
• Εκφράστε με κάθε ευκαιρία και με σαφήνεια στα παιδιά σας το πόσο υπερήφανοι αισθάνεστε για αυτά που κάνουν και προσφέρουν στους άλλους.
• Ενισχύστε την αυτοπεποίθηση τους και δώστε έμφαση σε όσα κάνουν, τοποθετώντας στρατηγικά στο σπίτι σχετικές φωτογραφίες (παίρνοντας μέρος σε κάποιο αγώνα φιλανθρωπικού συλλόγου, πακετάροντας τα παλιά παιχνίδια, φτιάχνοντας χειροτεχνίες για φιλανθρωπικό bazaar).
• Τέλος, μην ξεχνάμε πως, όπως και σε πολλά άλλα πράγματα, ο αποτελεσματικότερος τρόπος να διδάξουμε τα παιδιά να βοηθούν εκείνους που το έχουν ανάγκη, είναι να δώσουμε πρώτα οι ίδιοι το παράδειγμα. Ένας γονιός ευαισθητοποιημένος απέναντι στις ανάγκες των συνανθρώπων του, αποτελεί πρότυπο που τα παιδιά του θα θαυμάζουν και πιθανότατα θα μιμηθούν.

letsfamily.gr