Στην εφηβεία συμβαίνουν πολλές αλλαγές στην ψυχολογία και το σώμα του ατόμου και αυτό πολλές φορές δυσκολεύει και τους γονείς. Στην εφηβεία επίσης έρχονται στην επιφάνεια πολλά θέματα σεξουαλικότητας, όπως η ταυτότητα του φύλου, ο σεξουαλικός προσανατολισμός, η σχέση με το άλλο φύλο, η σχέση του ατόμου με το σώμα του κ.τ.λ. Γράφει η Ψυχολόγος Εύη Μεσσαριτάκη

Αυτή λοιπόν είναι μία ιδιαίτερη περίοδος στη ζωή του ανθρώπου αλλά και της οικογένειας και είναι σημαντικό οι γονείς να διευκολύνουν το παιδί τους σε αυτή τη μετάβαση προς την ενήλικη ζωή δίνοντας πάντα χώρο και στις δικές τους ανάγκες.

Η σεξουαλικότητα λοιπόν δεν αφορά μόνο το σεξ. Είναι πολύ περισσότερα απ’ αυτό. Αφορά αξίες, συμπεριφορές, συναισθήματα και αλληλεπιδράσεις. Η σεξουαλικότητα είναι φυσική, συναισθηματική, κοινωνική και πολιτιστική. 

Πρόκειται δηλαδή για μία πολύπλοκη διαδικασία που έχει ξεκινήσει πολύ πριν την εισαγωγή του ατόμου στην εφηβική ηλικία. Είναι σημαντικό λοιπόν οι γονείς να βοηθούν τα παιδιά να στρέφονται σ’ αυτούς για ό,τι χρειαστούν και όχι σε μη αξιόπιστες πηγές, όπως είναι το ίντερνετ και οι συνομήλικοι.

Οι αλλαγές της εφηβείας αρχίζουν πολλές φορές από τα 10 χρόνια του παιδιού. Το παιδί καλείται να διαμορφώσει την ταυτότητά του και αυτό πολλές φορές επηρεάζει το περιβάλλον του. Οι αλλαγές στο σώμα του παιδιού μπορεί να το επηρεάσουν, όπως για παράδειγμα η εμφάνιση του στήθους στα κορίτσια. Μπορεί ακόμα και ν’ αρχίσει να ντρέπεται και να ενοχοποιείται για το σώμα του και να συγκρίνεται με τους συνομηλίκους του. 

Σ’ αυτή τη φάση, 10-14 ετών, το παιδί ανησυχεί αν είναι φυσιολογικό και γι’ αυτό οι γονείς πρέπει να το έχουν προετοιμάσει. Ας φανταστούμε, για παράδειγμα, ένα αγόρι που μεγαλώνει σε πολύ συντηρητικό περιβάλλον να έχει την πρώτη του πρωινή στύση. Πόσο μπορεί να αποσταθεροποιηθεί και να ενοχοποιηθεί το παιδί αυτό και τι συναισθήματα ντροπής θ’ αναδυθούν.

Στη μεσαία φάση της εφηβείας, 15-17 ετών, οι αλλαγές στο σώμα του παιδιού συνεχίζονται. Τώρα πια όμως ο έφηβος έχει σεξουαλική ορμή και υπεραπασχολείται με τις σχέσεις με το άλλο φύλο. Ρομαντικά συναισθήματα κάνουν την εμφάνισή τους και το παιδί θέλει οι γονείς του να είναι όλο και λιγότερο παρόντες στη ζωή του. Οι συνομήλικοι παίζουν σημαντικό ρόλο στη ζωή του και προσπαθεί ταυτόχρονα να  βρει τη θέση του ανάμεσά τους, πολλές φορές προσπαθώντας να ξεχωρίσει και να διακριθεί.

Στην ύστερη φάση της εφηβείας, 18-21 ετών, τα πράγματα αρχίζουν να ησυχάζουν. Το άτομο αρχίζει πια ν’ αποδέχεται τον εαυτό του και οι σχέσεις είναι συχνά πιο ασφαλείς και ισορροπημένες. Το άτομο μπορεί να έχει ακόμα εξερευνητική διάθεση και αναπάντητα ερωτήματα σχετικά με τη σεξουαλικότητά του, αλλά πλέον έχει μία πιο ασφαλή ταυτότητα και ακούει περισσότερο τον εαυτό του παρά τους σημαντικούς άλλους. Σε αυτή τη φάση, το άτομο αρχίζει και σκέφτεται και για το μέλλον του.

Σε όλη αυτήν την πορεία του ατόμου, η στάση των γονέων και το οικογενειακό περιβάλλον παίζουν ουσιαστικότατο ρόλο. Όπως προανέφερα, είναι σημαντικό οι γονείς να είναι σε επαφή με τα δικά τους συναισθήματα και να μην παραμελούν τον εαυτό τους και τις επιθυμίες τους. Πολλοί γονείς μπορεί να διακινούνται αρνητικά ή και να τρομάζουν απ’ όλες αυτές τις αλλαγές τους παιδιού τους. Οι σχέσεις όμως μπορούν να τους βοηθήσουν. Η ποιοτική σχέση του ζευγαριού και η σχέση εμπιστοσύνης με το παιδί είναι η βάση για να προχωρήσουν.

efiveia.gr