Με αρκετούς φίλους, συμφοιτητές απ’ τα παλιά, συναντιόμαστε κάθε χρόνο τις πρώτες μέρες του Αυγούστου στους διαδρόμους και τα σκαλοπάτια της Διεύθυνσης Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης. Είναι η εποχή της υποβολής αιτήσεων για τις θέσεις των αναπληρωτών και των ωρομίσθιων καθηγητών στα Γυμνάσια και τα Λύκεια της χώρας. Από την εποχή της κατάργησης της Ενισχυτικής Διδασκαλίας πηγαίναμε εθιμοτυπικά, να πούμε τα νέα μας, να ρωτήσουμε για κοινούς γνωστούς κι αν ήμασταν τυχεροί κι υπήρχε καιρός, καθόμασταν για ένα γρήγορο καφεδάκι στην απέναντι γωνία, πριν δώσουμε ραντεβού για τον επόμενο χρόνο.

Ηταν ωραία η εποχή της Ενισχυτικής Διδασκαλίας, έστω για το λίγο που κράτησε. Πονεμένη ιστορία, ελληνική: μόλις βρεθούν κοινοτικά κονδύλια στήνουμε πρόχειρες δομές, για να επιδείξουμε «απορροφητικότητα» (καταπληκτική έκφραση!), χωρίς καμία πρόβλεψη για μελλοντική χρηματοδότηση όταν το ευρωπαϊκό πρόγραμμα λήξει. Κατά συνέπεια, δημιουργούμε διαρκώς δομές θνησιγενείς, με ημερομηνία λήξης. Καμία μέριμνα για συνέχεια της κρατικής πολιτικής και για ενιαίο και σταθερό πλαίσιο λειτουργίας της εκπαίδευσης. Παρ’ όλα αυτά, η Ενισχυτική Διδασκαλία βοήθησε τότε χιλιάδες παιδιά που δεν είχαν, για διάφορους λόγους, δυνατότητα πρόσβασης σε φροντιστήρια, να ξεπεράσουν εμπόδια και δυσκολίες και να τα βγάλουν πέρα στην τάξη. Ειδικά σε απομακρυσμένες περιοχές, παρατείνοντας τη διαμονή των παιδιών στο σχολείο, βοήθησε στην κοινωνικοποίησή τους, τόνωσε την αυτοπεποίθησή τους και τους άνοιξε ένα παράθυρο στον κόσμο. Δεν βαριέσαι, αιωνία η μνήμη αυτής. Μόνο κάποια μεγάλα αραχνιασμένα πλακάτ στους διαδρόμους της Δευτεροβάθμιας απέμειναν να τη θυμίζουν, ως επιτύμβιες στήλες.

Φέτος, όμως, άλλαξαν τα δεδομένα. «Ελάτε να κάνετε αίτηση, υπάρχουν ελπίδες! Θα προσληφθούν δεκάδες χιλιάδες αναπληρωτές καθώς τα κενά είναι τεράστια», δελεάζουν τα ρεπορτάζ των εφημερίδων. Ελπίδες, άραγε, για ποιο πράγμα; Για να καλυφθούν τα κενά με κακοπληρωμένους αναπληρωτές, που θα κληθούν ενδεχομένως με καθυστέρηση μες στη χρονιά για να συμμαζέψουν τα ασυμμάζευτα; Και πώς να αναπληρώσουν τις δεκάδες χαμένες ώρες μαθημάτων, έχοντας επιπλέον και το ψυχολογικό βάρος του αναλώσιμου; Ελπίδες για να λειτουργήσουν τα σχολεία με προσωπικό έκτακτης ανάγκης, που την επόμενη χρονιά θα βρίσκεται πιθανότατα κάπου αλλού; Με τις σχολικές μονάδες της περιφέρειας τι θα συμβεί; Θα στηριχτούν ξανά σχεδόν αποκλειστικά σε αναπληρωτές και ωρομίσθιους, καταγράφοντας «μη ικανοποιητικές» επιδόσεις (λες και το σχολείο πρέπει να αξιολογείται ως τμήμα πολυεθνικής εταιρείας) και αποτυγχάνοντας να κρατήσουν μαθητές με απαιτήσεις και επίπεδο, για να κριθούν κάποια στιγμή αρνητικά και να οδηγηθούν σε κλείσιμο; Τι συζητάμε τώρα – ας βγει η χρονιά όπως όπως, να πανηγυρίζει κι ο υπουργός ότι «κάλυψε τα κενά», να καμαρώνει κενόδοξα με τα κενά του νούμερα κι ας βρει τη λύση ο επόμενος.

Την έκανα κι εγώ την αίτηση, ψέματα δεν θα σας πω. Κοσμοσυρροή άνευ προηγουμένου. Ο απελπισμένος απ’ την ελπίδα πιάνεται, κι ας είναι και φρούδα˙ η παγίδα της ελπίδας εξακολουθεί να πιάνει θηράματα. Ενας φίλος που με εξυπηρέτησε μου εκμυστηρεύτηκε ότι ήρθε εθελοντικά μαζί με πολλούς συναδέλφους του να βοηθήσουν την κατάσταση παρ’ όλο που δεν δουλεύουν στο γραφείο. Η διαδικασία ήταν απλή, θα μπορούσα με τον ΑΦΜ μου να την κάνω ηλεκτρονικά και από το σπίτι μου, αν κάποιος υπουργός (ή, έστω, γενικός γραμματέας) ταυτόχρονα με την πολιτική του καριέρα είχε ποτέ ενδιαφερθεί και για την πάταξη της ανόητης γραφειοκρατίας. Ομως όχι, πρέπει να στηθείς ένα ολόκληρο πρωί στην ουρά για μια απλή αίτηση. Ετσι μάλλον θα βελτιώνεται και η ανταγωνιστικότητα της οικονομίας. Ανταγωνιστικότητα με ουρά!

Μπαίνει ο Σεπτέμβρης, θα βγουν τα πρώτα αποτελέσματα. Κάποιοι άνθρωποι θα αναλάβουν καθήκοντα ως αναπληρωτές και ωρομίσθιοι στο δημόσιο σχολείο. Σε ένα σχολείο χωρίς χρηματοδότηση, χωρίς γραμματειακή υποστήριξη, με καθηγητές τρομοκρατημένους και αναλώσιμους, με φορτωμένο ωράριο πολλές φορές και σε περισσότερα από ένα σχολεία, με τμήματα συχνά τριάντα ατόμων. Σε ένα δημόσιο σχολείο όπου στις αποθήκες του ακόμη σαπίζουν οι διαδραστικοί πίνακες που κάποιος υπουργός παλιότερα είχε την έμπνευση να αγοράσει και που το Δημόσιο πλήρωσε αδρά, την ίδια ώρα που δεν υπάρχουν επαρκή κονδύλια για θέρμανση. Ποιος ξέρει, ίσως σύντομα βρεθώ κι εγώ σε ένα τέτοιο σχολείο. Τα παιδιά μας θα βρεθούν σίγουρα. Τα παιδιά τους, πάλι, όχι. Αυτά δεν είναι προβλήματα των ανώτερων θεών.

Εφημερίδα των Συντακτών