Στα τέλη της  δεκαετίας του 90, όταν ο Κλίντον ολοκλήρωνε την δεύτερη θητεία του (1996-2000), έκανε μια κίνηση που άλλαξε ριζικά την διάταξη των πολιτικών δυνάμεων στον δυτικό κόσμο: κατάργησε τον νόμο ο οποίος, με βάση τα διδάγματα από το μεγάλο κραχ του 1929, επέβαλλε τον διαχωρισμό των τραπεζών σε επενδυτικές και καταναλωτικές. Η αλλαγή αυτή αύξησε κατακόρυφα την εξουσία της διεθνούς χρηματοπιστωτικής ολιγαρχίας και των άλλων Goldman Sachs, ενώ ταυτόχρονα συμβόλιζε την προδοσία των αρχών της σοσιαλδημοκρατίας από τους «σοσιαλιστές του τρίτου δρόμου», τύπου Κλίντον και Μπλαίρ. Τον ίδιο δρόμο ακολούθησαν και τα άλλα σοσιαλιστικά και σοσιαλδημοκρατικά κόμματα, από το γερμανικό μέχρι το ΠΑΣΟΚ.

Ads

Η υιοθέτηση των νεοφιλελεύθερων πολιτικών από την διεθνή σοσιαλδημοκρατία, άλλαξε δραματικά τα πολιτικά σκηνικά. Το άλλοτε βελούδινο (Γερμανία, Γαλλία) και άλλοτε βίαιο (Ελλάδα, Πορτογαλία, Ισπανία) διαζύγιο των σοσιαλδημοκρατών με τις κοινωνικές τάξεις που εκπροσωπούσαν, περιόρισε κατά πολύ την πολιτική και εκλογική τους επιρροή. Έτσι έφτασε η Ευρώπη (και η Γαλλία λίαν προσεχώς) να κυβερνάται σήμερα από συντηρητικά κόμματα, τους γνήσιους εκφραστές των αντιλαϊκών πολιτικών λιτότητας, ενώ δημιουργήθηκε ένα καινούργιο πολιτικό τοπίο: στην μια πλευρά η αριστερά, στην άλλη το Ενιαίο Κόμμα των Αγορών και της Οικονομικής Ολιγαρχίας.

Το τελευταίο έχει συνήθως δύο συνιστώσες, μια πιο συντηρητική και μια πιο φιλελεύθερη σε κοινωνικά θέματα, όπως οι αμβλώσεις, η αντιμετώπιση των ναρκωτικών ή το μεταναστευτικό πρόβλημα. Με τις δύο όμως συνιστώσες να συμφωνούν στην βασική οικονομική πολιτική που ακολουθείται και εξυπηρετεί τους Ολιγάρχες. Το κόμμα των Αγορών βρίσκεται σήμερα στην εξουσία στην Γερμανία, με την κυβέρνηση Χριστιανοδημοκρατών – Σοσιαλδημοκρατών ή στην Ελλάδα, με την συγκυβέρνηση ΝΔ – ΠΑΣΟΚ.

Κάθε κόμμα οφείλει να πάρει θέση σε αυτό το νέο τοπίο και εδώ ακριβώς βρίσκεται η πηγή των κακών της ΔΗΜΑΡ. Το κόμμα του κ. Κουβέλη πήρε στην αρχή θέση εναντίον των μνημονίων και επομένως της ολιγαρχίας που εξυπηρετούσαν και αυτό του εξασφάλισε μια πολύ αξιοπρεπή, για πρωτοεμφανιζόμενο κόμμα, εκλογική επιρροή. Όμως μετά τις εκλογές του Ιουνίου του 2012 προσχώρησε αιφνιδιαστικά στο Κόμμα των Αγορών, αναλαμβάνοντας τον ρόλο μιας λίγο πιο δημοκρατικής συνιστώσας από την συνιστώσα του ΠΑΣΟΚ. Αυτή η συμμετοχή, και μάλιστα παρά φύση για ένα κόμμα της αριστεράς, σε μια κυβέρνηση με νεοφιλελεύθερες  πολιτικές, τις οποίες μάλιστα αναγκαστικά εφαρμόζει με αυταρχικό τρόπο, όπως το κλείσιμο της ΕΡΤ, είναι η βασική αιτία για την εκλογική καταβαράθρωση της.

Ads

Οποιαδήποτε άλλη ερμηνεία, όπως πχ. ότι η ΔΗΜΑΡ χάνει γιατί έφυγε από την κυβέρνηση, είναι παιδαριώδης και δεν παίρνει υπόψη της το νέο πολιτικό περιβάλλον που έχει διαμορφωθεί από την κυριαρχία του χρηματοπιστωτικού καπιταλισμού – καζίνο. Κι εδώ ακριβώς οφείλεται το γεγονός ότι η κίνηση των 58, της Ελιάς, της Δημοκρατικής Παράταξης και δεν συμμαζεύεται, δεν βρίσκουν κοινωνικό έδαφος ούτε καν για να φυτρώσουν. Φυσικά υπάρχει χώρος για σοσιαλδημοκρατία, αλλά με όρο ότι υιοθετεί ένα αυθεντικό σοσιαλδημοκρατικό πρόγραμμα, στους αντίποδες του νεοφιλελεύθερου Κόμματος των Αγορών.

Στην πλευρά της αριστεράς, το νέο πολιτικό σκηνικό είναι πιο εμφανές στην Ελλάδα, ακριβώς βρέθηκε στο επίκεντρο της κρίσης. Στην ελληνική περίπτωση έπαιξαν βέβαια ρόλο οι αριστερές παραδόσεις της χώρας αλλά και το γεγονός ότι ο ΣΥΡΙΖΑ δεν περιορίστηκε σε διαμαρτυρίες, αλλά ευφυώς επεδίωξε στις εκλογές του 2012 να αναλάβει την εξουσία για να αλλάξει την εφαρμοζόμενη πολιτική. Οποιοδήποτε αριστερό κόμμα σήμερα, ανεξάρτητα από τις στρατηγικές του επιλογές, καλείται από την ιστορία να επιτελέσει στο άμεσο μέλλον σοσιαλδημοκρατικά καθήκοντα. Η  υιοθέτηση από τον ΣΥΡΙΖΑ ενός παρόμοιου προγράμματος ως απάντηση στην κρίση, είναι που του εξασφαλίζει πλατιά πολιτική υποστήριξη, όπως δείχνουν και οι τελευταίες εξελίξεις μετά τις εξαγγελίες Τσίπρα στην Θεσσαλονίκη.

Παρόμοιο σκηνικό με την Ελλάδα αρχίζει να διαμορφώνεται και στις άλλες χώρες που πλήττονται από την κρίση, με την Ισπανία του Podemos να αποτελεί το πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα. Οι τελευταίες δημοσκοπήσεις δείχνουν το Podemos να παλεύει στήθος με στήθος για την δεύτερη θέση, με ένα ποσοστό γύρω στο 20% (στις ευρωεκλογές κέρδισε 7,9%).

Οι λόγοι που την εκλογική επιρροή της ΔΗΜΑΡ πήρε το ποτάμι, θα πρέπει να προβληματίσουν και το κόμμα – Ποτάμι. Ιδιαίτερα σε συνθήκες ακραίας κοινωνικής πόλωσης όπως αυτές που διαμορφώνονται στην Ευρώπη και στην Ελλάδα, τα κόμματα είναι υποχρεωμένα να πάρουν θέση υπέρ ή κατά του Κόμματος των Αγορών και των πολιτικών του. Ο διμέτωπος και οι γενικολογίες μοιάζουν προσωρινά βολικές. Είναι όμως πολύ δύσκολο να κρατάς δύο καρπούζια κάτω από την μασχάλη, ιδίως όταν πρέπει να ελευθερώσεις τα χέρια σου για να ψηφίσεις.