Δυο πόρτες έχει η ζωή”. Μέσα σ’ αυτό το τραγούδι ένιωσα, για πρώτη φορά, την οδύνη σαν χάνεις μια αγαπημένη ύπαρξη κι ύστερα μένεις μόνη. Σ’ αυτούς τους στίχους έχω κλεισμένη όλη μου τη ζωή ή μάλλον τη ζωή της ζωής μου: Την κόρη μου, τη Μαίρη Λαϊδου.» Ευτυχία Παπαγιαννοπούλου

Ads

 
«… Έχουν περάσει τέσσερα χρόνια από τότε. Η ανάγκη δεν μου επέτρεψε να κρατήσω για μένα
αυτούς τους στίχους ή καλύτερα τους κράτησα ώσπου ο Καζαντζίδης τους αφόρασε. Φτηνά! Πολύ φτηνά! Βλέπεις το δάκρυ δεν πληρώνεται.
Είναι και ο Καζαντζίδης από τους καλλιτέχνες που ξεχωρίζω. Ξεχωρίζω τη φωνή του και τη θεωρώ αναντικατάστατη. Αμφιβάλλω όμως αν το ίδιο ωραία η φωνή αυτή μίλησε ποτέ στη συνείδησή του. Πολλοί μου φέρθηκαν άσχημα, άξεστα. Τους προσπερνώ όμως γιατί υπήρξαν άλλοι που στάθηκαν στοργικά στο πλάι μου»
 
«Το λαϊκό τραγούδι είναι ρωμαλέο! Δεν μπορεί να καταπιαστεί ο καθένας. Είναι λειτουργία μέσα στη ζωή. Ένας δυνατός αρμός, που μας ενώνει με τα περασμένα, με την πλούσια παράδοσή μας σε λαϊκή τέχνη, λαϊκή μουσική. Είμαστε λαός ποιητής, τραγουδιστής, χορευτής…»
 
«… Βλέπετε τον Έλληνα και μερακλώνεται και σηκώνεται και χορεύει ζεϊμπέκικο! Ας είναι και βιομήχανος! Δεν λέω τον σνομπ, αλλά τον άλλο, που παθιάζεται και στριφογυρίζει, ζώντας εκείνη τη στιγμή τους πόθους του και τα όνειρά του. Τραγουδά και χορεύει τις λύπες του και τις χαρές του, βαλσαμώνει τον πόνο του, μεταμορφώνει σε ήχους τους χτύπους της καρδιάς του… Το λαϊκό μας τραγούδι ξεπήδησε από μια ανάγκη, γι αυτό είναι αληθινό, γι’ αυτό εξελίχτηκε. Πρέπει, όμως, ν’ αδειάσεις ψυχή και πνεύμα για το πιάσεις. Πρέπει να ζυμωθείς με το λαό, να ζήσεις τους καημούς του. Γράφεται πρώτα με την καρδιά και το συναίσθημα και ύστερα με τεχνική. Κι έτσι μόνο μας αναστατώνει, μας βάζει σε κίνηση, μας προβληματίζει.»
 
«… Έγραφα από πολύ μικρή, από το σχολείο ακόμα, κορίτσι. Αγαπούσα το δημοτικό τραγούδι και λάτρευα τον Κρυστάλλη. […] Το δημοτικό τραγούδι είναι το στοιχείο μας, από κει ξεκινήσαμε. Φέρνει τον αντίλαλο μιας εθνικής πραγματικότητας.»
 
«Εν αρχή ην ο λόγος. Οι συνθέτες είναι ετερόφωτοι αστέρες. Χρειάζονται το στίχο. Αλλά και η δόξα του ποιητή είναι μεγάλη, όταν τραγουδιέται από το λαό. Κι αλήθεια, τι ποιητές καταπιάστηκαν με το λαϊκό τραγούδι! Προσωπικά με καταλαμβάνει δέος μπροστά στο στίχο τους… Ο Γκάτσος είναι ποιητής! Ο Χριστοδούλου, ο Ελύτης… Ο Λευτέρης Παπαδόπουλος με τρόμαξε! Ποιητής! Όταν άκουσα τα τραγούδια του, είπα δεν θα ξαναγράψω.»
 
«Πώς είναι δυνατό, καλέ γιαγιά, τόσο χρονών γυναίκα να γράφεις ερωτικά τραγούδια;» με ρωτούν τα εγγόνια μου. Πίστεψα, όμως, στον έρωτα πολύ στη ζωή μου. Έλεγα: «Αυτό είναι το παν!» Ακόμα και σήμερα, μη νομίζετε, υπάρχουν αισθήματα… Μόνο που δεν μιλάνε με τα ίδια λόγια. Μιλάνε αλλιώς. Πώς να γίνει; Αν δεν αγαπήσεις, δεν γράφεις, αν δεν πονέσεις, δεν γράφεις, αν δεν πιεις το γλυκόπικρο κρασί της ζωής γουλιά γουλιά δεν γράφεις…»
 
«Μήπως μπορούμε ν’ αλλάξουμε και τίποτα; Διαβάσατε τους αστροναύτες που είδαν τη γη και ανέτελλε; Ε, λοιπόν, σ’ αυτό δα το άστρο βρισκόμαστε κι εμείς αυτή την ώρα που μιλούμε, μαζί με τόσους άλλους.. Εδώ σταυρώθηκε ο Χριστός, εδώ ήπιο ο Σωκράτης το κώνειο, εδώ έπαιξε η κυρία Ευτυχία χαρτιά και τα ‘χασε… Εδώ είναι όλα! Μικρές χαρές, μεγάλες λύπες, άνθρωποι μικροί, μεγάλοι άνθρωποι… Εγώ πάντα έτσι ήμουνα, Να φάμε και να πιούμε σήμερα, «η γαρ αύριον μεριμνήσει τα εαυτής»…
 
(Αποσπάσματα από το βιβλίο «Όλα είναι ένα ψέμα», του Λευτέρη Παπαδόπουλου, Εκδ. Καστανιώτη)

«Η Ευτυχία Παπαγιαννοπούλου… Τη θυμάμαι πάντοτε, μ’ ένα μαντίλι στα μαλλιά, να με κοιτάζει με το πονηρό της βλέμμα και ξάφνου να μου πετάει ένα δίστιχο, όπως “Σαράντα μέρες και άλλη μια /περπάτησα στην ερημιά”, για να δει, από την έκφραση των ματιών μου, αν μου άρεσε και πόσο. Και άλλοτε να με βρίζει, επειδή μου είπε, με τη βραχνή, τσακισμένη απ’ το τσιγάρο φωνή της, “Να ‘ταν ο πόνος άνθρωπος / να ‘ερχόμαστε στα χέρια”, κι εγώ έμεινα απαθής. Και άλλοτε, πάλι, να μου επαναλαμβάνει ένα ολόκληρο πρωινό δύο στίχους για να μου μαλακώσει την ψυχή, επειδή ήμουν σεκλετισμένος: “Πέρασα νύχτα’ απ’ τη ζωή / και με κλειστά τα μάτια…” Λευτέρης Παπαδόπουλος
 

 
Όλα είναι ένα ψέμα

Στίχοι: Ευτυχία Παπαγιαννοπούλου
Μουσική: Στέλιος Καζαντζίδης
Πρώτη εκτέλεση: Σωτηρία Μπέλλου

Ads

Άλλες ερμηνείες:
Στέλιος Καζαντζίδης

Το τελευταίο βράδυ μου
απόψε το περνάω
κι όσοι με πίκραναν πολύ
τώρα που φεύγω απ’ τη ζωή
όλους τους συγχωρνάω

Όλα είναι ένα ψέμα
μια ανάσα μια πνοή
σαν λουλούδι κάποιο χέρι
θα μας κόψει μιαν αυγή

Εκεί που πάω δεν περνά
το δάκρυ και ο πόνος
τα βάσανα και οι καημοί
εδώ θα μείνουν στη ζωή
κι εγώ θα φύγω μόνος

Όλα είναι ένα ψέμα
μια ανάσα μια πνοή
σαν λουλούδι κάποιο χέρι
θα μας κόψει μιαν αυγή

Δυο πόρτες έχει η ζωή
άνοιξα μια και μπήκα
σεργιάνισα ένα πρωινό
κι ώσπου να ‘ρθει το δειλινό
από την άλλη βγήκα

Όλα είναι ένα ψέμα
μια ανάσα μια πνοή
σαν λουλούδι κάποιο χέρι
θα μας κόψει μιαν αυγή