Για πρώτη φορά στην ιστορία των Νόμπελ, το βραβείο Λογοτεχνίας δίνεται σε έναν τραγουδοποιό και αυτός δεν θα μπορούσε να είναι άλλος από τον αιώνιο έφηβο της ροκ Μπομπ Ντύλαν!

Ο Αμερικανός καλλιτέχνης τιμήθηκε για τη δημιουργία νέων ποιητικών εκφράσεων στο πλαίσιο της σπουδαίας παράδοσης του αμερικανικού τραγουδιού, όπως αναφέρει στην ανακοίνωσή της η Σουηδική Ακαδημία.

Ο τραγουδοποιός – θρύλος έχει στη συλλογή του μια σειρά σημαντικών διακρίσεων, με τη σημαντικότερη πριν το βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας, το  «Μετάλλιο της Ελευθερίας» που του απονεμήθηκε το 2012 από την αμερικανική κυβέρνηση, για την επιρροή που άσκησε μέσω της μουσικής του στα κινήματα υπέρ των πολιτικών και κοινωνικών δικαιωμάτων.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Στον Μπομπ Ντίλαν το Νόμπελ Λογοτεχνίας

Η ζωή του σε ένα ντοκιμαντέρ:

Ο Ρόμπερτ Άλλεν Ζίμμερμαν, όπως είναι το πραγματικό του όνομα γεννήθηκε στις 24 Μαΐου 1941 στο Ντουλούθ της Μιννεσότα. Τα πρώτα μουσικά όργανα που με μεγάλη επιτυχία έπιασε στα χέρια του ήταν η φυσαρμόνικα, το πιάνο και η κιθάρα.

Το πρώτο του συγκρότημα που συμμετείχε ήταν οι Golden Chords, ερμηνεύοντας τραγούδια των Τσακ Μπέρι και Λιτλ Ρίτσαρντ, με έμφαση στη ροκ εν ρολ, κάντρι, φολκ και μπλουζ μουσική.

Όταν λίγο αργότερα θα φοιτήσει στο Πανεπιστήμιο της Μινεάπολης θα ακούσει για πρώτη φορά την μουσική του φολκ θρύλου Γούντι Γκάθρ, θα τα παρατήσει όλα και θα ταξιδέψει μέχρι τη μητρόπολη της μουσικής, τη Νέα Υόρκη μόνο και μόνο για να τον συναντήσει. Τελικά τον βρίσκει, αλλά στο νοσοκομείο λίγο πριν φύγει και όχι μόνο εντυπωσιάζεται, αλλά και εντυπωσιάζει το ίνδαλμα του που του δίνει «το δαχτυλίδι. της διαδοχής του.

Λίγο αργότερα από Ρόμπερτ Άλλεν Ζίμμερμαν θα γράψει το νέο του όνομα με χρυσές νότες στη μουσική ιστορία. Θα γίνει ο ποιητής που θα γράψει το νέο του όνομα με χρυσές νότες στην παγκόσμια μουσική ιστορία. Μπόμπ Ντύλαν!

Και πως διάλεξε αυτό το όνομα; Αν και δεν έχει ποτέ απαντήσει, φήμες θέλουν ότι το Μπομπ Ντύλαν επιλέχθηκε στη μνήμη του Ουαλού ποιητή Ντίλαν Τόμας, ο οποίος πέθανε στην Νέα Υόρκη το 1953, στα 39 του χρόνια, από υπερβολική χρήση οινοπνευματωδών.

Μια λαμπρή καριέρα ξεκινά

Αρχίζει να παίζει τα τραγούδια του σε πλατείες και σε folk bars στην περιοχή του Γκρίνουϊτς Greenwich Village. Σύντομα θα τον ανακαλύψει η δισκογραφική εταιρεία – κολοσσός Κολούμπια και από τότε δεν θα τον αφήσει ποτέ να φύγει από εκεί.

Στις αρχές του 1962, κυκλοφόρησε ο πρώτος ομώνυμος δίσκος του, με δύο δικά του τραγούδια, το «Talking New York» και το «Song for Woody» και μια σειρά πρωτοποριακών διασκευών.

Ο δεύτερος δίσκος του κυκλοφόρησε το 1963 με τίτλο «The Freewheelin’ Bob Dylan», ο οποίος περιείχε το πιο γνωστό του τραγούδι ίσως, το «Blowin’ in the wind». Με αυτόν το δίσκο ο Ντίλαν που ήταν ήδη γνωστός στην folk κοινότητα της Νέας Υόρκης σπάει τα εσωτερικά κι εξωτερικά σύνορα των ΗΠΑ.

Και συνεχίζεται καθιστώντας τον σύμβολο διαμαρτυρίας

Αν και ο ίδιος επιμένει να το αρνείται, ήδη μέχρι τα 25 του έχει γίνει ο ποιητής στιχουργός σύμβολο της διαμαρτυρίας εναντίον οτιδήποτε κατεστημένου. Εκφράζει την άρνηση, την αμφισβήτηση, την ίδια την επανάσταση, σε μια εποχή μάλιστα που ο Μάης που θα συμπαρασύρει όλη την ανθρωπότητα είναι προ των πυλών.

Δεν μένει όμως μόνο σε αυτό. Επηρεασμένος από τους μεγάλους συμβολιστές ποιητές (Μπωντλαίρ, Ρεμπώ και κυρίως τον Τ. Σ. Έλιοτ) δημιουργεί πολύπλοκα ροκ ποιήματα που φέρουν την προσωπική του καλλιτεχνική σφραγίδα και αλλάζουν μια για πάντα την αμερικανική στιχουργική δημιουργία.

Αλλάζει τον ρου της ιστορίας της ροκ όταν κυκλοφορεί 3 δίσκους με τα ιστορικά κομμάτια «Like A Rolling Stone», «Ballad For A Thin Man», «Desolation Row». Το 1965 φτάνει στην κορυφή του με το «Mr. Tambourine Man» παιγμένο από τους Byrds, να γίνεται παγκόσμια επιτυχία. Το 1966 κάνει παγκόσμια περιοδεία με το συγκρότημα του, τους The Hawks (που αργότερα έγιναν γνωστοί ως The Band). Tον Mάιο δίνει μια ιστορική συναυλία στην Αγγλία που ηχογραφείται, αλλά κυκλοφορεί μετά από 22 χρόνια το 1998.

Το ατύχημα που τον στιγματίζει

Το πρωί της 29 Ιουλίου του 1966 κι ενώ οδηγεί τη μοτοσικλέτα του, μια μαύρη Triumph 500, πέφτει. Σπάει τον λαιμό του, πολλά κόκκαλα και τραυματίζεται σοβαρά στο κεφάλι. Οι θεωρίες της εποχής θέλουν πίσω από το ατύχημα να βρίσκεται δολοφονική επίθεση της CIA που ήθελε να κάνει το αηδόνι  της καταγγελίας να σιγήσει μια για πάντα.

Θα περάσει περισσότερο από 1,5 χρόνο στο σπίτι του κοντά στο Γούντστοκ αναρρώνοντας, χωρίς όμως να χάνει χρόνο καλλιτεχνικά, καθώς πολυγραφότατος εμπνέεται τα τραγούδια που περιλαμβάνονται στο άλμπουμ «The Basement Tapes», που θα κυκλοφορήσει πολύ αργότερα, το 1975. Στο μεταξύ κυκλοφορούν κι άλλοι δίσκοι, στους οποίους ενώ οι νέοι της εποχής του ζουν την εποχή των ουσιών Καίτης ψυχεδέλειας που έχει επηρεάσει και την τέχνη, η μουσική του ακολουθεί ένα μελωδικό ρεύμα πιο κοντά στις ρίζες του. Οι θαυμαστές του ωστόσο να διαπιστώνουν ότι κάτι σε αυτόν έχει αρχίσει να αλλάζει.

Αιώνιος έφηβος, δεν σταματά να δημιουργεί

Το 1992 γιορτάζει τα 30 χρόνια επί σκηνής με καλεσμένους όλους τους παλιούς του φίλους. Κάνει παγκόσμια περιοδεία, κι έρχεται μάλιστα και στην Ελλάδα στις 14 Ιουνίου του 1993, σε μία συναυλία που έσπασε τα ταμεία.

Από τότε συνεχίζει να βγάζει μεγάλους δίσκους και να θυμίζει ότι υπάρχει ως ενεργός δημιουργός.

Τελευταίος δίσκος του, το «Shadows In The Night», που κυκλοφόρησε το 2015.

Τα 3 τραγούδια που σημάδεψαν το κίνημα διαμαρτυρίας

1.Blowin’ in the wind (1963)

Ο ύμνος των κοινωνικών κινημάτων.

Το γιατί στους στίχους:

How many roads must a man walk down
Before you call him a man ?
How many seas must a white dove sail
Before she sleeps in the sand ?
Yes, how many times must the cannon balls fly
Before they’re forever banned ?
The answer my friend is blowin’ in the wind
The answer is blowin’ in the wind.

Yes, how many years can a mountain exist
Before it’s washed to the sea ?
Yes, how many years can some people exist
Before they’re allowed to be free ?
Yes, how many times can a man turn his head
Pretending he just doesn’t see ?
The answer my friend is blowin’ in the wind
The answer is blowin’ in the wind.

Yes, how many times must a man look up
Before he can see the sky ?
Yes, how many ears must one man have
Before he can hear people cry ?
Yes, how many deaths will it take till he knows
That too many people have died ?
The answer my friend is blowin’ in the wind
The answer is blowin’ in the wind.

2. The time they are a changing (1964)

Είναι η στιγμή που ο Ντίλαν συνδυάζει το λαϊκό κίνημα  διαμαρτυρίας του ’60 με το κίνημα για τα πολιτικά δικαιώματα σε ένα τραγούδι.

Το γιατί στους στίχους:

Come gather ’round people
Wherever you roam
And admit that the waters
Around you have grown
And accept it that soon
You’ll be drenched to the bone.
If your time to you
Is worth savin’
Then you better start swimmin’
Or you’ll sink like a stone
For the times they are a-changin’.

Come writers and critics
Who prophesize with your pen
And keep your eyes wide
The chance won’t come again
And don’t speak too soon
For the wheel’s still in spin
And there’s no tellin’ who
That it’s namin’.
For the loser now
Will be later to win
For the times they are a-changin’.

Come senators, congressmen
Please heed the call
Don’t stand in the doorway
Don’t block up the hall
For he that gets hurt
Will be he who has stalled
There’s a battle outside
And it is ragin’.
It’ll soon shake your windows
And rattle your walls
For the times they are a-changin’.

Come mothers and fathers
Throughout the land
And don’t criticize
What you can’t understand
Your sons and your daughters
Are beyond your command
Your old road is
Rapidly agin’.
Please get out of the new one
If you can’t lend your hand
For the times they are a-changin’.

The line it is drawn
The curse it is cast
The slow one now
Will later be fast
As the present now
Will later be past
The order is
Rapidly fadin’.
And the first one now
Will later be last
For the times they are a-changin’.

3. Hurricane (1976)

Ένα τραγούδι ενάντια στον ρατσισμό και τις επιπτώσεις του με αφορμή την άδικη φυλάκιση του μαύρου μποξέρ Rubin Carter, με το ψευδώνυμο «Hurricane».

Το γιατί στους στίχους:

Pistol shots ring out in the barroom night
Enter Patty Valentine from the upper hall
She sees the bartender in a pool of blood
Cries out, “My God, they killed them all!”
Here comes the story of the Hurricane
The man the authorities came to blame
For something that he never done
Put in a prison cell, but one time he could-a been
The champion of the world

Three bodies lying there does Patty see
And another man named Bello, moving around mysteriously
“I didn’t do it,” he says, and he throws up his hands
“I was only robbing the register, I hope you understand
I saw them leaving,” he says, and he stops
“One of us had better call up the cops”
And so Patty calls the cops
And they arrive on the scene with their red lights flashing
In the hot New Jersey night

Meanwhile, far away in another part of town
Rubin Carter and a couple of friends are driving around
Number one contender for the middleweight crown
Had no idea what kinda shit was about to go down
When a cop pulled him over to the side of the road
Just like the time before and the time before that
In Paterson that’s just the way things go
If you’re black you might as well not show up on the street
Unless you want to draw the heat

Alfred Bello had a partner and he had a rap for the cops
Him and Arthur Dexter Bradley were just out prowling around
He said, “I saw two men running out, they looked like middleweights
They jumped into a white car with out-of-state plates”
And Miss Patty Valentine just nodded her head
Cop said, “Wait a minute, boys, this one’s not dead”
So they took him to the infirmary
And though this man could hardly see
They told him that he could identify the guilty men

Four in the morning and they haul Rubin in
Take him to the hospital and they bring him upstairs
The wounded man looks up through his one dying eye
Says, “Why did you bring him in here for? He is not the guy!”
Yes, here’s the story of the Hurricane
The man the authorities came to blame
For something that he never done
Put in a prison cell, but one time he could-a been
The champion of the world

Four months later, the ghettos are in flame
Rubin’s in South America, fighting for his name
While Arthur Dexter Bradley’s still in the robbery game
And the cops are putting the screws to him, looking for somebody to blame
“Remember that murder that happened in a bar?”
“Remember you said you saw the getaway car?”
“You think you’d like to play ball with the law?”
“Think it might-a been that fighter that you saw running that night?”
“Don’t forget that you are white”

Arthur Dexter Bradley said, “I’m really not sure”
Cops said, “A poor boy like you could use a break
We got you for the motel job and we’re talking to your friend Bello
Now you don’t want to have to go back to jail, be a nice fellow
You’ll be doing society a favor
That sonofabitch is brave and getting braver
We want to put his ass in stir
We want to pin this triple murder on him
He ain’t no Gentleman Jim”

Rubin could take a man out with just one punch
But he never did like to talk about it all that much
It’s my work, he’d say, and I do it for pay
And when it’s over I’d just as soon go on my way
Up to some paradise
Where the trout streams flow and the air is nice
And ride a horse along a trail
But then they took him to the jailhouse
Where they try to turn a man into a mouse

All of Rubin’s cards were marked in advance
The trial was a pig-circus, he never had a chance
The judge made Rubin’s witnesses drunkards from the slums
To the white folks who watched he was a revolutionary bum
And to the black folks he was just a crazy nigga
No one doubted that he pulled the trigger
And though they could not produce the gun
The D.A. said he was the one who did the deed
And the all-white jury agreed

Rubin Carter was falsely tried
The crime was murder “one,” guess who testified?
Bello and Bradley and they both baldly lied
And the newspapers, they all went along for the ride
How can the life of such a man
Be in the palm of some fool’s hand?
To see him obviously framed
Couldn’t help but make me feel ashamed to live in a land
Where justice is a game

Now all the criminals in their coats and their ties
Are free to drink martinis and watch the sun rise
While Rubin sits like Buddha in a ten-foot cell
An innocent man in a living hell
That’s the story of the Hurricane
But it won’t be over till they clear his name
And give him back the time he’s done
Put in a prison cell, but one time he could-a been
The champion of the world