Δύο επιστολές έφτασαν στο γραφείο του Αριστείδη Μπαλτά τις τελευταίες μέρες. Και οι δύο από Έλληνες δημιουργούς. Η μία δήλωνε την απογοήτευση των δημιουργών για τις τροποποιήσεις στο νομοσχέδιο περί πνευματικών δικαιωμάτων και τον κατηγορούσε για αναδίπλωση υπέρ της ΑΕΠΙ. Στη δεύτερη επιστολή που έλαβε ο υπουργός, δέχεται τη  στήριξη της δεύτερης ομάδας δημιουργών για το νέο νομοσχέδιο το οποίο όπως λένε «έχει βάλει τις βάσεις προς την ορθή κατεύθυνση». 

Το tvxs.gr  θέλοντας να συμβάλλει στον διάλογο φιλοξενεί τις θέσεις των δύο πλευρών με δηλώσεις του Γιώργου Ανδρέου και του Νίκου Μωραΐτη ενώ στόχος μας είναι να επανέλθουμε στο σημαντικό θέμα δίνοντας τον λόγο και σε άλλους δημιουργούς καθώς και σε εκπροσώπους του υπουργείου. 

Οι αντιδράσεις

Τι είναι αυτό που έκανε κάποιους Έλληνες δημιουργούς να δηλώνουν πως το υπουργείο πολιτισμού είναι ανακόλουθο; Οι τροποποιήσεις στο νομοσχέδιο περί πνευματικής ιδιοκτησίας το οποίο  έχει πάρει τον δρόμο για τη Βουλή. Κι ενώ το προηγούμενο διάστημα, όλοι μιλούσαν για τολμηρές αλλαγές που θα έφερνε το εν λόγω νομοσχέδιο στην ανεξέλεγκτη και χαοτική κατάσταση που διαιωνίζεται από όλες τις κυβερνήσεις της χώρας, την τελευταία στιγμή σύμφωνα με τους δημιουργούς – μέλη του συλλόγου Μέτρον και όχι μόνο, το υπουργείο αναδιπλώνεται τροποποιώντας το νομοσχέδιο υπέρ της ΑΕΠΙ η οποία θα συνεχίσει να μην ελέγχεται επαρκώς ενώ σε όλους τους Συλλογικούς Οργανισμούς Διαχείρισης Δικαιωμάτων οι δημιουργοί μέλη τους που απαρτίζουν και τη Γενική Συνέλευση ελέγχουν τη διοίκηση ως δικαιούχοι όπως λέει η μία πλευρά.

O Σύλλογος Μουσικοσυνθετών και Στιχουργών Ελλάδος ΤΟ ΜΕΤΡΟΝ μέλη του οποίου είναι 120 και πλέον μέλη ανάμεσα τους ο Γ. Ανδρέου (του οποίου τη γνώμη φιλοξενούμε), ο Φοίβος Δεληβοριάς, ο Παναγιώτης Καλατζόπουλος κ.α. υπογραμμίζει πως στην αρχική διατύπωση του νομοσχεδίου, υπήρχε ειδική νομοθετική ρύθμιση που υποχρέωνε  την εταιρεία να ελέγχεται από τους δημιουργούς μέλη μέσω Γενικής Συνέλευσης και η πρόβλεψη για διορισμό επίτροπου. Αυτές οι δύο διατάξεις ήταν μάλιστα η αιτία που η εταιρεία είχε αποφασίσει να μετακομίσει στην Κύπρο. Η διάταξη αυτή αποσύρθηκε. 

Στο τροποποιημένο νομοσχέδιο επιβάλλεται και στην ΑΕΠΙ εκλογή Εποπτικού Συμβουλίου, ωστόσο, όπως τονίζουν οι δημιουργοί ο νόμος δεν διευκρινίζει τον τρόπο εκλογής του αφού ρόλος του οργάνου όμως περιγράφεται ως γνωμοδοτικός. Οι δημιουργοί διευκρινίζουν πως στόχος τους δεν είναι να κλείσει η ΑΕΠΙ αλλά να εξυγιανθεί. 

«Η συντριπτική πλειοψηφία συνθετών και στιχουργών επιθυμεί την εξυγίανση της ΑΕΠΙ μέσω της επιβολής κανόνων διαφάνειας, εποπτείας, ελέγχου και ιδίως συμμετοχής μας στη λήψη αποφάσεων σχετικά με τη διαχείριση των δικαιωμάτων μας», αναφέρει σε επιστολή του προς τον υπουργό Πολιτισμού Αριστείδη Μπαλτά ο Σύλλογος Μουσικοσυνθετών και Στιχουργών Ελλάδος ΤΟ ΜΕΤΡΟΝ. 

Στην επιστολή αυτή, οι δημιουργοί αφήνουν αιχμές για τον ρόλο της νομικού συμβούλου του υπουργού. 

«Και πώς είναι δυνατόν να σας πείθει η νέα σας νομική σύμβουλος να αποσύρετε ως δήθεν αντισυνταγματικές τις κρίσιμες διατάξεις που εξυγιαίνουν τον χώρο της συλλογικής διαχείρισης και είχε εισηγηθεί ο ΟΠΙ (αρμόδια υπηρεσία για τη νομοθεσία της πνευματικής ιδιοκτησίας), ευθυγραμμιζόμενη πλήρως με γνωμοδότηση των καθηγητών Μαρίνου και Φορτσάκη που, σύμφωνα με πληροφορίες, τους είχε ανατεθεί από την ΑΕΠΙ;» σημειώνουν ενώ παράλληλα επιμένουν προτείνοντας τροποποιήσεις. 

«Είναι πραγματικά ακατανόητο, μια κυβέρνηση της Αριστεράς να “εμποδίζει” νομικά την αυτοδιαχείριση και αυτοδιοίκηση ενός οργανισμού πνευματικής ιδιοκτησίας από τους νόμιμους δικαιούχους του, δηλαδή τους δημιουργούς», λέει στο tvxs.gr ο μουσικοσυνθέτης και μέλος της Μέτρον Γιώργος Ανδρέου.

• Το Υπουργείο Πολιτισμού σύμφωνα με την ανακοίνωση των δημιουργών του συλλόγου Μέτρον, άλλαξε ξαφνικά τις διατάξεις του νομοσχεδίου υπέρ της ΑΕΠΙ. Με ποιον τρόπο την ευνοεί κατά τη γνώμη σας;

Επειδή της επιτρέπει να λειτουργεί ως ΑΟΔ (Ανεξάρτητη Νομική Οντότητα – Ανεξάρτητος Οργανισμός Διαχείρισης), με όλα τα προνόμια ενός ΟΣΔ (Οργανισμού Συλλογικής Διαχείρισης), αλλά χωρίς καμία από τις ουσιαστικές δεσμευτικές νομικές υποχρεώσεις ενός Oργανισμού Συλλογικής Διαχείρισης. Συντηρείται με τον τρόπο αυτόν στην χώρα μας μια συνθήκη που δεν έχει όμοιο της πουθενά στον πολιτισμένο κόσμο.

• Τί σημαίνει η κατάργηση της  υποχρεωτικής διαμεσολάβηση επιτροπής; Και γιατί ενώ σε όλους τους Συλλογικούς Οργανισμούς Διαχείρισης Δικαιωμάτων οι δημιουργοί μέλη τους που απαρτίζουν και τη Γενική Συνέλευση ελέγχουν τη διοίκηση ως δικαιούχοι, η ΑΕΠΙ αποτελεί εξαίρεση διεθνώς;

Είναι πραγματικά ακατανόητο, μια κυβέρνηση της Αριστεράς να “εμποδίζει” νομικά την αυτοδιαχείριση και αυτοδιοίκηση ενός οργανισμού πνευματικής ιδιοκτησίας από τους νόμιμους δικαιούχους του, δηλαδή τους δημιουργούς.

Ενώ παντού στον πολιτισμένο κόσμο οι δημιουργοί έχουν τον πρώτο λόγο στην διοίκηση τέτοιων οργανισμών – στην τιμολογιακή πολιτική τους, στον τρόπο και τα κριτήρια διανομής των δικαιωμάτων τους, στην Ελλάδα η κυβέρνηση φέρνει στην βουλή των Ελλήνων νόμο που αφαιρεί όλες αυτές τις πρόνοιες από τους δημιουργούς – μέλη ενός ΑΟΔ (ανεξάρτητου οργανισμού είσπραξης δικαιωμάτων) και κρατά μόνο ένα εποπτικό όργανο με συμβουλευτικό κι όχι αποφασιστικό χαρακτήρα. 

• Έχει δημοσιευθεί πως ορκωτοί λογιστές της ΑΕΠΙ είχαν διατυπώσει σοβαρές ενστάσεις για το αν είναι η εταιρεία βιώσιμη. Αν απαλειφθεί από τον Νόμο ο θεσμός του επιτρόπου ποιος θα έχει τη δυνατότητα  να παρέμβει αποφασιστικά με γνώμονα το συμφέρον των δημιουργών;

Ο θεσμός του Επιτρόπου – με τον οποίον όλοι οι οργανισμοί είσπραξης δικαιωμάτων συμφώνησαν, κατά τη διάρκεια  ενημερωτικής για τον νέο νόμο συνάντησης στην Βουλή το καλοκαίρι που πέρασε – έχει ακριβώς αυτό το νόημα: Να μην επιτρέπει ‘αιφινιδιασμούς’ και δραματικές μεταβολές στο καθεστώς λειτουργίας ενός εισπρακτικού οργανισμού, εγγυώμενος την αδιατάρακτη συνέχιση  της λειτουργίας του. Αν η κυβέρνηση δεν επιθυμεί αυτή τη νομική επιλογή, ας βρει άλλον τρόπο να περιγράψει αυτή τη συνθήκη προστασίας της λειτουργίας μιας εισπρακτικής εταιρείας πνευματικών δικαιωμάτων. Αρκεί η πολιτική βούληση, και νομικοί τρόποι υπάρχουν. Έτσι θα αποφευχθεί και η διεθνής έκθεση της χώρας, μιας χώρας με ισχυρό τουριστικό προϊόν, αφού μια διαταραχή λειτουργίας ενός οργανισμού πνευματικών δικαιωμάτων θα δημιουργήσει προβλήματα αδειοδότησης της χρήσης (από ξενοδοχεία κλπ) τόσο της Ελληνικής όσο και της ξένης μουσικής αλλά πλήττει και την εικόνα της χώρας. 

Η στήριξη

«Στη διελκυστίνδα ανάμεσα στους οπαδούς της ΑΕΠΙ και τους πολέμιούς της, η σημερινή μορφή του νομοσχεδίου είναι η ενδιάμεση ψύχραιμη ματιά, που συνδυάζει τη συνέχεια της ΑΕΠΙ και τον – για πρώτη φορά – εποπτικό έλεγχό της από εκλεγμένους δημιουργούς και όχι διορισμένους. Προσωπικά, γι’ αυτό προσυπέγραψα», λέει στο tvxs.gr o Νίκος Μωραΐτης ο οποίος υπέγραψε την επιστολή στήριξης στον Αρ. Μπαλτά ανάμεσα σε περίπου 250 δημιουργούς. Ανάμεσα στους υπογράφοντες οι Θ. Μικρούτσικος, Δ. Μούτσης οι κληρονόμοι Ζαμπέτα, Γκάτσου κ.α., Πλιάτσικας, Δρογώσης, Κριεζή, Φοίβος, Καρβελάς κ.α.

Με επιστολή που απέστειλαν στον υπουργό Πολιτισμού Αριστείδη Μπαλτά εκφράζουν τη στήριξη τους στην προσπάθεια που καταβάλλεται από το υπουργείο για τις μεταρρυθμίσεις που προωθούνται στην κατοχύρωση των πνευματικών δικαιωμάτων του έργου τους.

Μάλιστα στην επιστολή τους υπενθυμίζουν στον κ. Μπαλτά ότι οι ίδιοι είχαν απορρίψει το αρχικό νομοσχέδιο για το οποίο «πανηγύριζαν μονάχα οι παράγοντες της αγοράς».

Ωστόσο,  εκφράζουν την πρόθεση τους να στηρίξουν τον κ.Μπαλτά ώστε να βρεθεί μία λύση που θα ανακουφίσει την πλευρά των χρηστών των έργων τους αλλά και δεν θα πλήξει τους δημιουργούς. Όπως τονίζεται χαρακτηριστικά στην επιστολή «θέλουμε να σας εκφράσουμε την επιθυμία μας να συμμετάσχουμε παραγωγικά στην χάραξη μιας χρυσής τομής με τη δημιουργία ενός κοινού εισπρακτικού φορέα – ομπρέλα».

Αναλυτικά η επιστολή τους έχει ως εξής:

Προς τον
Υπουργό Πολιτισμού

Κύριε Υπουργέ,

σε συνέχεια των δυο επιστολών μας του καλοκαιριού, θα θέλαμε να σας γνωστοποιήσουμε τα εξής: 

Παρακολουθούμε με ενδιαφέρον τη σοβαρή σας προσπάθεια να ενσωματώσετε σωστά την ευρωπαϊκή οδηγία για τα πνευματικά δικαιώματα στο ελληνικό δίκαιο, μη παραγνωρίζοντας την ελληνική ιδιομορφία.

Γνωρίζοντας ότι εκπροσωπούμε τη μεγάλη πλειοψηφία των συνθετών και των στιχουργών από όλες τις τάσεις του ελληνικού τραγουδιού, σας εκφράζουμε τη στήριξή μας στην προσπάθεια να μεταρρυθμιστεί εντός των πλαισίων της Οδηγίας 2014/26 το καθεστώς του χώρου μας, χωρίς να αποδυναμωθούν περισσότερο οι ήδη εύθραυστοι μηχανισμοί είσπραξης του πνευματικού δικαιώματος στη χώρα μας, ιδιαίτερα σε μια τόσο ευάλωτη περίοδο για εμάς τους δημιουργούς, λόγω της οικονομικής κρίσης που τείνει να καταστείλει κάθε πολιτιστική δραστηριότητα.

Κε Υπουργέ, σας θυμίζουμε ότι  η συντριπτική πλειοψηφία των Ελλήνων Δημιουργών είχε τοποθετηθεί αρνητικά απέναντι στο νομοσχέδιο που είχε αρχικά εκπονηθεί από τον ΟΠΙ. Και όπως σας είχαμε αναφέρει στην τελευταία μας επιστολή μονάχα οι παράγοντες της αγοράς πανηγύριζαν για την έλευση του νομοσχεδίου και την επικείμενη κατεδάφιση του συστήματος είσπραξης  του πνευματικού δικαιώματος.

Είναι οι ίδιοι παράγοντες, που σήμερα ξεσηκώνονται  εναντίον του  προτεινόμενου νέου νομοσχεδίου, που έχει ορθώς απαλείψει το θέμα της υποχρεωτικής διαιτησίας και προκαλούν την κοινή γνώμη, στοχοποιώντας τους φορείς που μας εκπροσωπούν.

Για να βρεθεί μία λύση που θα ανακουφίσει την  πλευρά των χρηστών των έργων μας αλλά και δεν θα πλήξει εμάς τους δημιουργούς, θέλουμε να σας εκφράσουμε την επιθυμία μας να συμμετάσχουμε παραγωγικά στην χάραξη  μιας χρυσής τομής με τη δημιουργία ενός κοινού εισπρακτικού φορέα – ομπρέλα -.

Έτσι θα επιβεβαιωθεί στην πράξη η δυνατότητα που παρέχεται μέσω του νομοσχεδίου για ενεργό και ουσιαστική συμμετοχή των δημιουργών, σε θέματα που αφορούν τη συλλογική διαχείριση των πνευματικών μας δικαιωμάτων. 

Κύριε Υπουργέ, πιστεύουμε ότι το νομοσχέδιο που έχει εκπονηθεί από τη νομική υπηρεσία του Υπουργείου σας,  έχει βάλει τις βάσεις προς την ορθή κατεύθυνση και είμαστε στη διάθεσή σας να εργαστούμε μαζί σας, ως άνθρωποι που παράγουμε και συνεισφέρουμε στον πολιτισμό της χώρας μας,  για την επίτευξή ενός αποτελέσματος που θα ανταποκρίνεται ρεαλιστικά στις ανάγκες του κλάδου μας.

Τα μέλη του Συλλόγου «Μέτρον» απάντησαν στους συναδέλφους τους με την παρακάτω επιστολή: 

ΑΝΟΙΧΤΗ ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΤΟΥ ΜΕΤΡΟΝ ΠΡΟΣ ΣΥΝΑΔΕΛΦΟΥΣ ΜΕΛΗ ΤΗΣ ΑΕΠΙ

Αθήνα, 24 Σεπτεμβρίου 2016

Ως “ΜΕΤΡΟΝ”, συνθέτες και στιχουργοί, μέλη της ΑΕΠΙ, απευθυνόμαστε στους έγκριτους συναδέλφους, οι οποίοι (φέρονται πως) υπέγραψαν τις πρόσφατες επιστολές προς τον Υπουργό Πολιτισμού κ. Α. Μπαλτά.

Στις επιστολές αυτές (φέρονται πως) υπεραμύνονται και υποστηρίζουν την τελευταία γνωστή εκδοχή του νέου νόμου για τα Πνευματικά δικαιώματα, μια εκδοχή που έχει προκαλέσει καταιγιστικές αρνητικές αντιδράσεις, επειδή όχι μόνο δεν βελτιώνει τον πολύπαθο χώρο των πνευματικών δικαιωμάτων στη χώρα μας, αλλά τον οδηγεί σε πλήρη απαξίωση και καταστροφή.

Ρωτάμε λοιπόν τους αξιόλογους συναδέλφους μας:

• Επιθυμείτε και προτείνετε έναν νόμο που θα ενισχύει (όπως γράφεται στις επιστολές) την ΑΕΠΙ ως έχει;

• Απορρίπτετε την νομική αναγκαιότητα της ύπαρξης γενικής συνέλευσης και εποπτικού συμβουλίου εκλεγμένου από τα μέλη, με αποφασιστικές αρμοδιότητες ελέγχου της διανομής, της τιμολογιακής πολιτικής και της εν γένει δημόσιας δράσης μιας εταιρείας που το κύριο περιουσιακό της στοιχείο είναι η διαχείριση της πνευματικής μας περιουσίας;

• Αρνείστε αυτό που συμβαίνει στην Ευρώπη και σε όλο τον πολιτισμένο κόσμο, όπου οι εταιρείες διαχείρισης/είσπραξης πνευματικών δικαιωμάτων (που είναι συνεταιριστικές και μη κερδοσκοπικές) διοικούνται από τα μέλη τους;

• Επιθυμείτε να παραμείνει σε ισχύ ένα καθεστώς όπου οι δημιουργοί θα είναι απλοί παθητικοί θεατές της διαχείρισης της περιουσίας τους και των συμφερόντων τους;

Αγαπητοί συνάδελφοι,

Επειδή οι στιγμές είναι κρίσιμες για το μέλλον των δημιουργών αλλά και του Ελληνικού πολιτισμού, μπροστά στις αμέτρητες προκλήσεις που διαμορφώνει η παγκοσμιοποίηση, η ψηφιακή εποχή, οι μεγάλοι πάροχοι κοινωνικών δικτύων κι ένα σωρό αντίστοιχα δεδομένα αποφασιστικής σημασίας για την επιβίωση μας όσο και την καλλιτεχνική μας υπόσταση σας παρακαλούμε να μας απαντήσετε: Επιθυμείτε ένα μέλλον στο οποίο δεν θα έχουμε ούτε φωνή ούτε αποφασιστική δυνατότητα;

Περιμένουμε με καλή πίστη και θετική διάθεση

Με εκτίμηση,

Για το ΜΕΤΡΟΝ

Φοίβος Δεληβοριάς
Παναγιώτης Καλαντζόπουλος
Αντώνης Πλέσσας
Γιώργος Ανδρέου

Αξίζει να σημειωθεί πως οι δημιουργοί και των δύο πλευρών τονίζουν στο tvxs.gr πως δεν πρόκειται για εχθρική αντιπαράθεση μεταξύ τους αλλά για έναν γόνιμο διάλογο πάνω στις αντιθέσεις που αφορούν στο μέλλον των πνευματικών δικαιωμάτων.