Οι εκπρόσωποι της κυβέρνησης στην Άγκυρα, οι υπουργοί και οι βουλευτές του κυβερνώντος κόμματος είναι σοκαρισμένοι από δυο σημαντικά γεγονότα: Την κατάθεση ενώπιων των Αμερικανών δικαστών του επιχειρηματία Ρεζά Ζαράμπ και των offshore εταιρειών που σχετίζονται με πρόσωπα του περιβάλλοντος του Προέδρου Ερντογάν και του πρωθυπουργού Μπιναλί Γιλντιρίμ.

Ads

Ο Ζαράμπ, που κρατείται στην Νέα Υόρκη και κατηγορείται για παραβίαση του εμπάργκο εναντίον του Ιράν και των διεθνών τραπεζικών κανόνων και για ξέπλυμα χρήματος, επέλεξε να αποδεχθεί τις κατηγορίες και να συνεργαστεί με τον εισαγγελέα.

Την Τετάρτη, ο Ζαράμπ κατέθεσε ενώπιον των δικαστών και σχεδόν κατέρριψε κάθε δικαιολογία που είχε προφασιστεί η Άγκυρα για το οικονομικό σκάνδαλο του Δεκεμβρίου του 2013, όπως και για την εμπλοκή Τούρκων αξιωματούχων στην παραβίαση του εμπάργκο.

Ανέφερε τα ονόματα υπουργών τους οποίους δωροδόκησε με εκατομμύρια ευρώ, και παρέδωσε έγγραφα στον Εισαγγελέα, που αποδείκνυαν τα όσα έγιναν χάρη στην αρωγή υψηλά ιστάμενων αξιωματούχων στην Άγκυρα. Ο Ζαράμπ επίσης αποκάλυψε τις προσωπικές του επαφές με τον «Κύριο», κωδικό όνομα του Προέδρου Ερντογάν.

Ads

Μετά τις αποκαλύψεις, οι οπαδοί του Ερντογάν αδυνατούν να υπερασπιστούν τον αρχηγό τους. «Η Ουάσιγκτον επιτίθεται στην Τουρκία! Όλοι οι Τούρκοι πρέπει να υπερασπιστούν στον Πρόεδρό μας», είπε ο καθηγητής Μπουχράν Κουζού, βουλευτής και σύμβουλος του Ερντογάν. «Τα ντοκουμέντα που παρουσιάστηκαν στο δικαστήριο είναι ψευδή. Πρόκειται για συνομωσία», έγραψε ένας αρθρογράφος. «Ο Ζαράμπ ήταν πάντα ένας πράκτορας της CIA», εκτίμησε ένας βουλευτής. Ένας άλλος έγραψε: «Πρόκειται για εμπόριο μεταξύ της Τουρκίας και του Ιράν, συνεπώς η Ουάσιγκτον δεν μπορεί να εμπλέκεται σε αυτή την υπόθεση». «Πρέπει πρωτίστως να παραδεχθούμε ότι η οργάνωση του Φετουλάχ Γκιουλέν είναι παντού παρούσα σε αυτό το δικαστήριο της Νέας Υόρκης», έγραψε ένας δημοσιογράφος.

Ο εισαγγελέας της Κωνσταντινούπολης δεν έχει μείνει έξω από τον χορό. Άρχισε να διασπείρει πληροφορίες εναντίον των δυο εισαγγελέων της δίκης Ζαράμπ. Ο τελευταίος, δε, έχει αλλάξει «χαρακτηρισμό»: Από ο νούμερο ένα κατηγορούμενος έχει γίνει απλά ένας μάρτυρας του εισαγγελέα. Πλέον ο νούμερο ένα κατηγορούμενος είναι ο αντιπρόεδρος της τουρκικής δημόσιας τράπεζας Halk, κ. Χακάν Ατίλα.

Σύμφωνα, βέβαια, με τους Τούρκους ανταποκριτές στην Νέα Υόρκη ο Ζαράμπ πρόκειται να αποκαλύψει και άλλες πληροφορίες που εμπλέκουν τους Τούρκους αξιωματούχους.

Την προηγούμενη Τρίτη, ένα νέο χτύπημα δόθηκε στον Πρόεδρο και την οικογένειά του, αυτή τη φορά από τον αρχηγό της αξιωματικής αντιπολίτευσης στο τουρκικό κοινοβούλιο. Ο κ. Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου, πρόεδρος του Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος CHP, κατέθεσε επίσημα έγγραφα για τρεις εμπορικές επιχειρήσεις που είναι καταγεγραμμένες στην Νήσο του Μαν, χωρίς να πληρώνουν κανέναν φόρο, όπου τα ονόματα του αδερφού, των γιων και των θείων του Ερντογάν αναφέρονταν σαφώς. Επίσης παρέδωσε τραπεζικά ντοκουμέντα, που αποδείκνυαν την μεταφορά πολλών εκατομμυρίων δολαρίων.

Έχουν περάσει δυο εβδομάδες από τότε που αντίστοιχα έγγραφα που αφορούσαν τον Τούρκο πρωθυπουργό, δημοσιεύθηκαν στον φάκελο για τα Paradise Papers. Οι οπαδοί της εξουσίας, με τα μάτια κλειστά, διαμαρτυρήθηκαν και προσποιήθηκαν ότι πρόκειται πάλι για λάθος. Κάποιοι υπουργοί υποστήριξαν μάλιστα αυτές τις πρακτικές στο όνομα της ελεύθερης αγοράς, της διοίκησης επιχειρήσεων από μέλη της οικογένειας του Προέδρου και του πρωθυπουργού, χωρίς να μιλούν για την μεγάλη φοροδιαφυγή. Η Άγκυρα βέβαια, που επιμένει στην εθνικιστική της προπαγάνδα, δεν υποστήριξε από την πλευρά της εκείνους τους πολίτες που επέλεξαν να εγκατασταθούν σε φορολογικούς παραδείσους.

Η δίκη στην Νέα Υόρκη, κατά τους ειδικούς, μπορεί να οδηγήσει μέχρι και σε κατηγορητήριο εναντίον του Ερντογάν. Τουλάχιστον τέσσερις τουρκικές τράπεζες θα δεχθούν τεράστια πρόστιμα, πάντα σύμφωνα με τις ίδιες πηγές. «Εάν ο εισαγγελέας και οι δικαστές στις ΗΠΑ μπορούν να αποδείξουν ότι αυτά τα εκατομμύρια δολάρια, που μεταφέρονται σε διάφορες εταιρείες, καταλήγουν στους τζιχαντιστές της Συρίας, ο Ερντογάν κινδυνεύει να βρεθεί στο Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο, καθώς πρόκειται για έγκλημα πολέμου», εκτίμησε η δημοσιογράφος Αρμαγκάν Καργκιλί.

* Ο δημοσιογράφος Ραγκίπ Ντουράν, με ρεπορτάζ και αναλύσεις, καταγράφει κάθε Σαββατοκύριακο στο Tvxs.gr,  τις εξελίξεις στη Τουρκία. [Μετάφραση: Νίκος Μίχος]