Δημοσιευμένα στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως το Σάββατο 23 Δεκεμβρίου, τα δυο νομοθετικά διατάγματα, με αριθμό 695 και 696, της τουρκικής κυβέρνησης, προκάλεσαν αντιδράσεις όχι μόνο από την αντιπολίτευση αλλά και από τους στενούς υποστηρικτές της.

Ads

Ο πρώην Πρόεδρος της Δημοκρατίας, κ. Αμπντουλάχ Γκιουλ, ο πρώην πρωθυπουργός, κ. Μπουλέντ Αρίντς, και οι δυο παλαιοί «σύντροφοι» του Ερντογάν και ιδρυτικά μέλη του κυβερνώντος κόμματος, όπως επίσης και ο Πρόεδρος του Δικηγορικού Συλλόγου της Τουρκίας, καθηγητής Μετίν Φεζιόγλου, δήλωσαν ότι αυτά τα διατάγματα «αντιτίθενται στο αίσθημα και το γράμμα του Νόμου και του Συντάγματος» και ότι «πρέπει να ανακληθούν σε κάθε περίπτωση».

Πράγματι, το 29ο και το 30ο νομοθετικό διάταγμα, που εκδόθηκαν μετά την αποτυχημένη απόπειρα πραξικοπήματος στις 15 Ιουλίου του 2016 περιέχουν όρους που παραβιάζουν τους κανόνες δικαίου. Έχοντας συνταχθεί με τρόπο αδέξιο και συγκεχυμένο, το νομοθετικό διάταγμα 696 δίνει ασυλία σε όλους «είτε στρατιωτικούς είτε πολίτες, που βοήθησαν να κατασταλεί το πραξικόπημα και οι τρομοκρατικές ενέργειες».

Την προηγούμενη εβδομάδα, δυο γεγονότα υπαινίχθησαν την άφιξη αυτών των διαταγμάτων: Τα συμβόλαια θανάτου κατά των μελών της αντιπολίτευσης που βρίσκονται στο εξωτερικό και η σύσταση, σε 22 από τις 81 επαρχίες, μιας ένωσης που ονομάζεται «Ειδική Λαϊκή Επιχείρηση». Πρόκειται για μια παραστρατιωτική οργάνωση που προωθεί το Τζιχάντ και τον Οθωμανισμό «υπό τις διαταγές του αρχηγού μας Ερντογάν», όπως είπε ο πρόεδρος αυτής της ένωσης.

Ads

«Πρόκειται για το τέλος της Δημοκρατίας μας», σχολίασε ο πρώην διπλωμάτης, Αϊντίν Σεκλέν, ενώ ένας άλλος καθηγητής Δικαίου εκτιμά ότι πρόκειται για «την αναγγελία της κατάρρευσης του κράτους».

Αντίστοιχα νομοθετικά διατάγματα είχαν θεσπιστεί το 1930 για να κατασταλεί η κουρδική επανάσταση και μετά το πραξικόπημα του 1980 ενάντια στην αντιπολίτευση. Η συνέχεια του Κράτους δείχνει κανονική, από ό,τι φαίνεται!

Η υποχρέωση των φυλακισμένων υπόπτων για το αποτυχημένο πραξικόπημα ή όσω κατηγορούνται για τρομοκρατία, να φορούν στολές, επίσης δέχθηκε πυρά από την αντιπολίτευση και της οργανώσεις για τα ανθρώπινα δικαιώματα. Ο συμπρόεδρος του αριστερού κουρδικού κόμματος HDP, Σελαχαντίν Ντεμιρτάς, που βρίσκεται στην φυλακή εδώ και περισσότερο από έναν χρόνο, δήλωσε: «Όχι. Αρνούμαστε τις στολές. Δεν θα τις φορέσουμε. Θα τις σκίσουμε!». Η κα Κεζμπάν Χατέμι, δικηγόρος που πρόσκειται στην εξουσία, επίσης είναι αντίθετη στις στολές: «Δεν μπορούμε να αναγκάσουμε κάποιους κατηγορούμενους ή υπόπτους να φορούν στολή. Η στολή, βέβαια, θα μπορούσε να γίνει υποχρεωτική εφόσον υπάρξει καταδίκη».

«Άνθρωποι που κατηγορούνται για παιδεραστία μπορούν να παρουσιαστούν μπροστά στον δικαστή με κοστούμι και γραβάτα, όμως οι δημοσιογράφοι και οι πολιτικοί που φυλακίστηκαν για τα γραπτά και τα λόγια τους θα είναι υποχρεωμένοι να φορούν στολές του Γκουαντάναμο», δήλωσε αγανακτισμένος ο Τουργκουτ Καζάν, πρώην πρόεδρος του δικηγορικού συλλόγου Κωνσταντινούπολης.

Ο Πρόεδρος Ερντογάν υποστήριξε την υποχρέωση της στολής: «Δεν βλέπουμε κανένα Γκουαντάναμο. Δεν βλέπουμε τις αλυσίδες στα πόδια του Ρεζά Ζαράμπ».  Η υποχρέωση να φορούν οι κατηγορούμενοι στολές μπροστά στον δικαστή είναι μια πρακτική που είχε η στρατιωτική χούντα στην Τουρκία την περίοδο 1980-1983.

Τα δυο τελευταία διατάγματα όριζαν επίσης την απόλυση 2756 στρατιωτικών και δημοσίων υπαλλήλων, 105 ακαδημαϊκών, την απαγόρευση επτά ενώσεων, επτά ιδρυμάτων και το κλείσιμο δυο εφημερίδων και μιας κλινικής. 

Αυτά τα δυο διατάγματα τροποποιούν επίσης το καθεστώς των μερικώς απασχολούμενων και δίνουν πρόσθετα δικαιώματα στους δικαστές των ανωτάτων δικαστηρίων, παρά το γεγονός ότι τα όσα ορίζει ένα νομοθετικό διάταγμα θα πρέπει κανονικά να περιορίζονται στα όσα σχετίζονται με την κατάσταση εκτάκτου ανάγκης. «Όντως το Παλάτι συμπεριφέρεται σαν νομοθέτης. Συνεπώς, η Εθνοσυνέλευση αποδυναμώνεται», είπε ο εκπρόσωπος της μείζονος αντιπολίτευσης.

Τα τριάντα νομοθετικά διατάγματα που εκδόθηκαν μέχρι σήμερα έχουν αναθεωρήσει 1125 άρθρα σε 369 νόμους. Δεν μπορεί να υπάρξει προσφυγή κατά διοικητικών μέτρων και αποφάσεων, σύμφωνα με τον νόμο περί κατάστασης εκτάκτου ανάγκης. «Αυτά τα νομοθετικά διατάγματα είναι προετοιμασία για εμφύλιο πόλεμο», είναι μια κοινή διαπίστωση ανάμεσα στους αντιπολιτευόμενους. 

* Ο Τούρκος δημοσιογράφος Ραγκίπ Ντουράν, με ρεπορτάζ και αναλύσεις, καταγράφει κάθε Σαββατοκύριακο στο Tvxs.gr,  τις εξελίξεις στην Τουρκία. [Μετάφραση: Νίκος Μίχος]