Η είδηση της Δευτέρας ότι η αμερικανική Pfizer μαζί με την γερμανική BioNTech έφτασαν να διαπιστώσουν επιτυχή προστασία από τον ιό SARS-Cov-2 σε ποσοστό 90% στις κλινικές δοκιμές του εμβολίου τους αποτελεί το δίχως άλλο μια αχτίδα αισιοδοξίας σε έναν πλανήτη που ταλαιπωρείται εδώ και τουλάχιστον οκτώ μήνες από αυτόν τον νέο κορονοϊό. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας χαιρέτισε την εξέλιξη όμως οι περισσότεροι επιστήμονες συστήνουν ότι η αισιοδοξία μας πρέπει να παραμείνει συγκρατημένη.

Πρώτος και βασικός λόγος είναι το γεγονός ότι τα αποτελέσματα που ανακοίνωσαν η Pfizer με την BioNTech δεν είναι τα τελικά. Όπως προκύπτει από την ανακοίνωση των εταιριών, το ποσοστό αποτελεσματικότητας άνω του 90% παρατηρήθηκε σε ένα δείγμα 39.000 ατόμων, το οποίο είχε χωριστεί σε δύο ομάδες: Αυτούς που έλαβαν κανονικά το εμβόλιο και αυτούς στους οποίους χορηγήθηκε placebo. Συνολικά και από τις δύο ομάδες ανιχνεύθηκαν 94 άτομα με covid-19, εκ των οποίων μόνο εννέα ανήκαν στην ομάδα που είχε υποβληθεί στο εμβόλιο. Η επιστημονική ομάδα σκοπεύει να συνεχίσει τις δοκιμές έως ότου αυτός ο αριθμός φτάσει τους 164 κι άρα το «90%» μπορεί να καταλήξει μικρότερο ή και μεγαλύτερο.

Όπως σημειώνει στην σχετική του ανάλυση στο tvxs.gr ο γιατρός Θανάσης Παπαγεωργίου, «μετά το ενδεικτικό αυτό ποσοστό, θα πρέπει να αναμένουμε το ποσοστό των κανονικών προκαταρκτικών αποτελεσμάτων και στη συνέχεια των τελικών, μετά την ολοκλήρωση της φάσης ΙΙΙ κλινικής μελέτης, προκειμένου να εκτιμηθεί η πραγματική αποτελεσματικότητα του εμβολίου».

Μιλώντας στον ΑΝΤ1 ο καθηγητής Πολιτικής της Υγείας του London School of Economics Ηλίας Μόσιαλος χαρακτήρισε την ανακοίνωση των Pfizer και BioNTech ως «εντυπωσιακή», έθεσε ωστόσο τρία βασικά ερωτήματα που μένουν να απαντηθούν:

• Αν το εμβόλιο προστατεύει πλήρως όσους έχουν υποκείμενα νοσήματα και μικρή ανοσοαπόκριση
• Το χρονικό διάστημα που θα διαρκεί η ανοσία κι άρα αν θα πρέπει να γίνεται επανάληψη του εμβολίου κάθε ένα ή δύο χρόνια
• Αν το εμβόλιο θα εμποδίζει τη διασπορά από κάποιον που έχει κάνει το εμβόλιο, και προστατεύεται ο ίδιος, σε άλλους, σημειώνοντας ο καθηγητής ότι «από τις μελέτες που έγιναν σε πιθήκους ξέρουμε ότι και προστατεύει τους πιθήκους και εμποδίζει τη διασπορά από έναν σε άλλον».

Διαβάστε στο Tvxs.gr:

• Tο εμβόλιο, η αλήθεια και η προπαγάνδα
• Υπεραισιοδόξα σενάρια.. εμβολιοπαραστρατήματα και αποπροσανατολισμοί

Το πρόβλημα με τη θερμοκρασία συντήρησης

Εκτός από τα παραπάνω ερωτήματα, οι απαντήσεις των οποίων θα κρίνουν αν η ανθρωπότητα έχει βρει τη λύση για να ξεφύγει από την πανδημία, υπάρχει μία ακόμη παράμετρος που μπορεί να δυσκολέψει την πρόσβαση πολλών εκατομμυρίων ανθρώπων στο εμβόλιο. Η παράμετρος αυτή είναι η απαιτούμενη θερμοκρασία συντήρησης του εμβολίου που είναι το μέγιστο -70 βαθμοί Κελσίου.

«Η κρύα αλυσίδα», όπως περιγράφει στο Reuters ο ερευνητής στο Κέντρο Ασφάλειας στην Υγεία Johns Hopkins Αμές Αντάλια το δίκτυο διανομής και αποθήκευσης που θα πρέπει να δημιουργηθεί, «θα είναι μία από τις πιο απαιτητικές πτυχές της διανομής αυτού του εμβολίου». Ο Αντάλια συμπληρώνει ότι «νοσοκομεία ακόμα και σε μεγάλες πόλεις δε διαθέτουν υποδομές αποθήκευσης σε τόσο υπερ-χαμηλές θερμοκρασίες».

Γίνεται σαφές πως αν το υποψήφιο εμβόλιο των Pfizer και BioNTech προχωρήσει στη φάση της ευρείας χρήσης στον πληθυσμό, τα κράτη θα πρέπει να επενδύσουν σημαντικούς πόρους για την κατασκευή τέτοιων υποδομών.

Ωστόσο σύμφωνα με την Pfizer, αν η χρήση ενός αριθμού δόσεων είναι εξασφαλισμένη μέσα σε λίγα εικοσιτετράωρα, το εμβόλιο ίσως μπορεί να «αντέξει» και σε συνθήκες κανονικής συντήρησης. «Οι δόσεις μπορούν να διατηρηθούν σε υπερ-χαμηλές θερμοκρασίες μέχρι και έξι μήνες ή πέντε ημέρες στους 2-8 βαθμούς Κελσίου», είπε ο εκπρόσωπος της εταιρίας Κιμ Μπένκερ.

Πότε θα είναι διαθέσιμο

Οι Pfizer και BioNTech υπολογίζουν πως θα είναι σε θέση να εφοδιάσουν τον πλανήτη με έως και 100 εκατομμύρια δόσεις μέχρι το τέλος του 2020 και σχεδόν 1,3 δισ. Δόσεις έως το τέλος του 2021.

Από τις 9 Σεπτεμβρίου η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει συνάψει συμφωνία με τις Pfizer και BioNTech προκειμένου να εξασφαλίσει 200 εκατομμύρια δόσεις του υποψήφιου εμβολίου BNT162b2, εφόσον προφανώς οι δοκιμές που θα μεσολαβούσαν, κι αυτή τη στιγμή βρίσκονται σε ικανοποιητικό σημείο, είχαν θετικά αποτελέσματα. «Οι διανομές θα μπορούσαν να ξεκινήσουν στο τέλος του 2020, κατόπιν επιτυχίας στις κλινικές δοκιμές και έγκρισης από τις κανονιστικές αρχές», ανέφερε στη σχετική ανακοίνωσή της η Pfizer.

Οι δόσεις του εμβολίου για την Ευρώπη θα παραχθούν στις μονάδες παραγωγής της BioNTech στη Γερμανία, καθώς και στη μονάδα παραγωγής της Pfizer στο Βέλγιο. Εάν ληφθεί έγκριση για το υποψήφιο εμβόλιο BNT162b2 από τις κανονιστικές αρχές, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα φροντίσει για τις διαδικασίες κατανομής των δόσεων του εμβολίου μεταξύ των 27 κρατών μελών της Ε.Ε.

Με αυτά τα δεδομένα και πάντα εφόσον οι κλινικές δοκιμές συνεχίσουν να αποδεικνύονται επιτυχείς, οι πρώτες δόσεις του εμβολίου κατά του νέου κορονοϊού των Pfizer και BioNTech αναμένονται στην Ελλάδα μέσα στον Ιανουάριο ή τις αρχές Φεβρουαρίου.

Ποιοί θα εμβολιαστούν πρώτοι

Οι ομάδες πολιτών που θα εμβολιαστούν πρώτοι, εφόσον οι πρώτες δόσεις του εμβολίου φτάσουν στην Ελλάδα, έχει αποφασιστεί έπειτα από σχετικές επιστημονικές εισηγήσεις της Επιτροπής των Εμπειρογνωμόνων του υπουργείου Υγείας αλλά και με βάσει στατιστικά στοιχεία από τον Εθνικό Οργανισμό Παροχής Υπηρεσιών Υγείας (ΕΟΠΥΥ) και την Ηλεκτρονική Διακυβέρνηση Κοινωνικής Ασφάλισης ΑΕ (ΗΔΙΚΑ ΑΕ).

Σε αυτό το πλαίσιο, καλώς ερχόντων των πραγμάτων κατά το πρώτο δίμηνο του 2021, πρώτοι θα εμβολιαστούν οι εργαζόμενοι στον υγειονομικό τομέα και ειδικότερα όσοι έχουν υψηλότερο κίνδυνο επαφής με ύποπτα και θετικά κρούσματα, έπειτα τα σώματα ασφαλείας, ευπαθείς ομάδες του πληθυσμού όπως άτομα άνω των 65 ετών και παιδιά και στο τέλος οι υπόλοιποι πολίτες της χώρας.