Ένα κτίριο δισεκατομμυρίων, ένα κέντρο αστέγων χαριτωμένο σαν παιχνίδι, η μονολιθική νέα πτέρυγα της Tate Modern, αλλά και ένα παλαιό συγκρότημα κατοικιών που απέκτησε νέα ζωή. 

Όμορφα, ενδιαφέροντα, πρωτότυπα, παράξενα. 

Ο Oliver Wainwright, συντάκτης αρχιτεκτονικής, επιλέγει για τον Guardian τα 10 καλύτερα αρχιτεκτονικά έργα για το 2016. 

Ένα ταξίδι από την Παλαιστίνη μέχρι τη Νορβηγία, από τη Νέα Υόρκη μέχρι το Αμβούργο και από το Λονδίνο μέχρι το γαλλικό Μπορντό. 

1. Tate Modern Switch House, Λονδίνο (αρχιτέκτονες Herzog & de Meuron) 

Ένα από τα πιο περίεργα νέα κτίρια του 2016.

Σε μια εποχή κατά την οποία τα δημόσια κτίρια υποτίθεται ότι είναι διαφανή και φιλόξενα, το Switch House είναι αδιαφανές και… απότομο.

Ένας απαγορευτικός μονόλιθος που μοιάζει περισσότερο με παρατηρητήριο παρά με γκαλερί σύγχρονης τέχνης, αυτό είναι το Switch House.

Η είσοδος δεν είναι μεγάλη, ούτε «ανοιχτή», μοιάζει με χαμηλή σχισμή. 

Η δομή και τα υλικά είναι εξίσου αντιφατικά.

Ένας ογκώδης σκελετός από σκυρόδεμα με πολύ μικρά παράθυρα. 

2. Grand Parc, Μπορντό  (αρχιτέκτονες Lacaton & Vassal) 

«Ποτέ κατεδάφιση, ποτέ αφαίρεση ή αντικατάσταση – πάντα πρόσθεση, μετατροπή και επαναχρησιμοποίηση!»

Αυτό είναι το σύνθημα των Γάλλων αρχιτεκτόνων Lacaton & Vassal and Frédéric Druot, γκουρού της ανακαίνισης ακινήτων, οι οποίοι ανέλαβαν τη μεταμόρφωση του προβληματικού αυτού  μπλοκ κατοικιών του 1960 στο Μπορντό.

Ο προϋπολογισμός  της ανακαίνισης κάθε διαμερίσματος ήταν μόλις 65.000 ευρώ.

3. Hamburg Elbphilharmonie, Αμβούργο (αρχιτέκτονες Herzog & de Meuron) 

Η καθυστέρηση των 7 ετών και η κατά 10 φορές υπέρβαση προϋπολογισμού (κόστος 789 εκατ. ευρώ), φαίνεται ότι άξιζε τον κόπο.

Η νέα αίθουσα συναυλιών Elbphilharmonie ανεβαίνει σε ύψος 110 μ. στον ουρανό του Αμβούργου.

Γυάλινες προσόψεις, με φολιδωτή επένδυση, ένα κτίριο – πείραμα παράξενων υλικών που αποπνέει την ομορφιά της πολυπλοκότητας. 

4. Kunstmuseum Basel, Βασιλεία (αρχιτέκτονες Christ & Gantenbein) 

Σε ένα σταυροδρόμι στο κέντρο της Βασιλείας, σαν μεγάλο κομμάτι λαξευμένου βράχου από τις Άλπεις.

Το νέο Kunstmuseum στεγάζει την παλαιότερη δημοτική συλλογή έργων τέχνης στον κόσμο. 

5. Bacton Estate, Λονδίνο (αρχιτέκτονας Karakusevic Carson) 

Νew wave -από κάθε άποψη.

Ένα παράδειγμα της νέας τάσης στη στέγαση, σε πείσμα της στεγαστικής πολιτικής των Συντηρητικών.

Η πρώτη φάση της αναγέννησης του Μπάκτον στο Κάμντεν περιλαμβάνει περί τις 50 νέες κατοικίες και αναπτύχθηκε με την πρακτική του new social-rented μέσω του συνεταιρισμού μίας ομάδας ενεργών πολιτών. 

6. Utοya, Νορβηγία (αρχιτέκτονας Blakstad Haffner)

Κι όμως, ναι, πρόκειται για το μνημείο των θυμάτων της επίθεσης του νεοναζιστή Μπρέιβικ.

Το «μνημείο» που θυμίζει το γεγονός που συγκλόνισε τα θεμέλια της εθνικής ταυτότητας των Νορβηγών, είναι το περίπτερο αναψυχής όπου ο Μπρέιβικ δολοφόνησε τους 19 μαθητές, προτού σκοτώσει άλλους 50 ανθρώπους στο νησί. 

7. Holmes Road Studios, Λονδίνο (αρχιτέκτονας Peter Barber)

Η ευφάνταστη μεταμόρφωση ενός πτωχοκομείου στον 21ο αιώνα. Τα Holmes Road Studios, είναι κέντρο αστέγων.

Έχει 59 μικρο-διαμερίσματα, αλλά και εγκαταστάσεις για την κατάρτιση των φιλοξενουμένων, όλα γύρω από ένα κατάφυτο κήπο.

Τα καμαροσκέπαστα στούντιο διαθέτουν πατάρι με κρεβάτι, ιδιωτικό μπάνιο και πολύ φως, από τα κυκλικά παράθυρα και τους φεγγίτες στον τελευταίο όροφο. 

8. Cowan Court at Churchill College, Κέιμπριτζ, ( 6a Architects)

Μια φοιτητική εστία που ξεφεύγει από τα (γνωστά) όρια της μετριότητας στο Churchill College του Cambridge.

Τα δωμάτια είναι διατεταγμένα γύρω από μια κατάφυτη αυλή.

Η ξύλινη επένδυσή του μιμείται το τραχύ σκυρόδερμα των γύρω κτιρίων και υπογραμμίζει τον «μπρούτο» χαρακτήρα της όλης σύλληψης. 

9. Palestinian Museum, Μπιρ Ζάιτ (αρχιτέκτονας Heneghan Peng)

Σκαρφαλωμένο στην κορυφή ενός λόφου της Δυτικής Όχθης, το Παλαιστινιακό Μουσείο με το «κοφτερό» προφίλ, έχει θέα σε ένα δάσος από καρυδιές, αλλά και τη μακρινή προοπτική της Μεσογείου (μεριές απρόσιτες για τους περισσότερους Παλαιστίνιους).

Ένα μουσείο όπου γιορτάζεται η Ιστορία και ο πολιτισμός ενός ταλαιπωρημένου έθνους, ακόμα και αν άνοιξε χωρίς εκθέματα. 

10. 432 Park Avenue, Νέα Υόρκη (αρχιτέκτονας Rafael Viñoly)

Λεπτός, απίστευτα λεπτός, σχεδόν ντελικάτος.

Ο ουρανοξύστης στην άκρη του Σέντραλ Πάρκ, στο 432 της Park Avenue είναι το κομψότερο δείγμα της νέας γενιάς των σούπερ-λεπτών ουραξυστών που αποτελούν τη νέα τάση στο  Μανχάταν. 

Το υψηλότερο κτίριο κατοικιών στον κόσμο, στο 425, έχει την απλότητα ενός γιγαντιαίου γλυπτού του Sol LeWitt.

Δύσκολα πιστεύει κανείς ότι, είναι από το ίδιο χέρι που σχεδίασε τον (βραβευμένο) «στρουμπουλό» ουρανοξύστη Walkie Talkie στο Λονδίνο.