Μοντέρνα σκλαβοπάζαρα φιλοξενούν κολοσσοί της τεχνολογίας, όπως το Instagram, το Facebook, το Playstore της Google και το AppStore της Apple. Εκεί «οικιακοί βοηθοί» – κυρίως γυναίκες αλλά και παιδιά – πωλούνται και αγοράζονται παράνομα στο διαδίκτυο για λίγες χιλιάδες δολάρια. 

Ads

Μυστική έρευνα της αραβικής έκδοσης του BBC έφερε στο φως συνταρακτικά στοιχεία. Η μυστική δημοσιογραφική ομάδα μίλησε με 57 χρήστες και επισκέφθηκε πάνω από δέκα άτομα που προσπαθούσαν να πουλήσουν τις οικιακές τους βοηθούς μέσω μιας δημοφιλούς εφαρμογής που ονομάζεται 4Sale. 

Όπως αναφέρουν, με ένα smartphone μπορεί ο καθένας να δει φωτογραφίες ανθρώπων προς πώληση και μάλιστα κατηγοροποιημένες ανά φυλή. Οι άνθρωποι ουσιαστικά διαφημίζονται σαν εμπορεύματα. Μπορεί κανείς να διαβάσει μια λεζάντα: «Αφρικανός εργάτης, καθαρός και χαμογελαστός» ή «Πιστέψτε με ότι είναι πολύ ωραία, γελάει και έχει χαμογελαστό πρόσωπο. Ακόμη και αν την κρατήσετε μέχρι τις 5 το πρωί δεν θα παραπονεθεί». 

Ορισμένες από τις «εμπορικές συναλλαγές» προωθούνται με hashtags και διαπραγματεύονται ύστερα με ιδιωτικά μηνύματα. Τα θύματα αυτού του σκλαβοπάζαρου κρατούνται με τη βία εντός του σπιτιού που υπηρετούν, χωρίς τα διαβατήριά τους που τους τα στερούν και χωρίς πρόσβαση σε τηλέφωνο. Οι συνθήκες είναι άθλιες. Ατέλειωτες ώρες δουλειάς, ελάχιστο φαγητό. Μια γυναίκα ανέφερε πως την έβαζαν να κοιμάται με τις αγελάδες. 

Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση μίας 16χρονης από τη Γουινέα που δούλεψε ως οικιακή βοηθός στο Κουβέιτ. Η ομάδα του BBC ταξίδεψε στην πατρίδα της για να επικοινωνήσει με την οικογένεια της και ανακάλυψε ότι δόθηκε προς… πώληση. Το κορίτσι αναγκάστηκε ύστερα να δουλέψει σε τρία νοικοκυριά κατά τη διάρκεια της εννεάμηνης παραμονής της στο Κουβέιτ. «Μου φώναζαν, και μου φέρονταν σαν σε ζώο. Με πλήγωνε, αλλά δεν μπορούσα να κάνω τίποτα» δήλωσε η ίδια. Τελικά εντοπίστηκε από τις αρχές της χώρας και απελάθηκε στη Γουινέα γιατί ήταν ανήλικη. Τώρα γύρισε στο σχολείο όπου την επισκέφθηκε το BBC. «Είμαι τόσο χαρούμενη», είπε. «Ακόμα και τώρα που μιλάμε για αυτό είμαι ευτυχισμένη. Η ζωή μου είναι καλύτερη τώρα. Είναι σαν επέστρεψα από τη σκλαβιά».

Ads

Το φαινόμενο είναι ιδιαίτερα έντονο στις χώρες του Κόλπου. Οι οικιακοί εργαζόμενοι μεταφέρονται ακόμη και από χώρα σε χώρα μέσω πρακτορείων τα οποία πληρώνουν οι πιθανοί εργοδότες για να αγοράσουν τον εργαζόμενο που όμως δεν μπορεί να φύγει από τη δουλειά χωρίς την άδειά του. Στη Σαουδική Αραβία εκατοντάδες γυναίκες πωλούνται μέσω της εφαρμογής Haraj.

Για αγορά σκλάβων online έκανε λόγο η Ουρμίλα Μπούλα, ειδική εισηγήτρια του ΟΗΕ για τις σύγχρονες μορφές δουλείας. «Αν η Google, η Apple, το Facebook ή άλλες εταιρείες φιλοξενούν εφαρμογές όπως αυτές, πρέπει να λογοδοτούν» δήλωσε. 

Το Facebook ανέφερε ότι είχε απαγορεύσει αυτά τα hashtags, ενώ η Google και η Apple υποστήριξαν ότι συνεργάζονται με προγραμματιστές εφαρμογών για την πρόληψη της παράνομης δραστηριότητας. Όμως, το BBC διαπίστωσε πως πολλές καταχωρίσεις εξακολουθούν να είναι ενεργές στις δημοφιλείς εφαρμογές.