Την τραγική εικόνα της περσινής δολοφονίας του αφροαμερικανού Τζορτζ Φλόιντ φέρνει στη μνήμη ο πρόσφατος θάνατος του Τσέχου Ρομά Στάνισλαβ Τόμας στην μικρή πόλη Teplice στην Τσεχία.

Ο 46χρονος Ρομά, πριν μια εβδομάδα, έχασε τη ζωή του, αφού πριν αστυνομικός τον κρατούσε με το γόνατό του ακινητοποιημένο στο πεζοδρόμιο για περίπου έξι λεπτά. Ο θάνατος προκάλεσε μεγάλες εντάσεις μεταξύ κυβέρνησης και κοινότητας των Ρομά.

Είχε προηγηθεί η σύλληψη του Stanislav Tomas σε δρόμο της Teplice, μιας μικρής πόλης κοντά στα βόρεια σύνορα της Τσεχίας με τη Γερμανία.

Οι ντόπιοι λένε ότι Τομάς ζούσε σε μια σκηνή δίπλα σε ένα ρέμα στην εθνική οδό. Λένε ότι δεν ήταν ταραχοποιός ή ναρκομανής, ενώ σύμφωνα με πληροφορίες, ανυπομονούσε να ξεκινήσει δουλειά ως φύλακας ασφαλείας σε ένα σούπερ μάρκετ.

Κυκλοφορεί, ωστόσο, βίντεο της σύλληψης στο οποίο αρχικά κραυγάζει και θυμώνει πριν σταματήσει να κινείται καθώς ένας αστυνομικός γονατίζει στον λαιμό του για περισσότερο από έξι λεπτά. Το βίντεο κάνει το γύρο των τσέχικων μέσων κοινωνικής δικτύωσης.

«Δεν είναι “Φλόιντ”»», λεέι η αστυνομία

Πολλοί στην Τσεχία βλέπουν ομοιότητες με τη δολοφονία του Τζορτζ Φλόιντ από την αστυνομία στις ΗΠΑ, η οποία πυροδότησε μαζικές διαμαρτυρίες σε όλο τον κόσμο. Το περιστατικό έριξε μια ακόμη φορά φως στα δεινά των μεγάλων κοινοτήτων Ρομά που ζουν στην Κεντρική Ευρώπη, οι οποίες αντιμετωπίζουν βαθιές διακρίσεις, και συχνά κακοποιήσεις, στα χέρια της αστυνομίας και των αρχών. Αλλά λίγοι αναμένουν ότι θα προκαλέσει οποιαδήποτε αλλαγή.

Την ίδια στιγμή, η Τσεχική αστυνομία σχολίασε στο Twitter, «No Czech Floyd», αρνούμενη ότι πρόκειται για ανάλογο περιστατικό με εκείνο του Φλόιντ και απορρίπτοντας την οργή που αυξάνεται στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.

Ωσυόσο, το περασμένο Σάββατο, περίπου 500 Ρομά μετέβησαν στην Teplice για να παρευρεθούν σε μνημόσυνο του Τομάς. Κόσμος ήρθε από όλη τη χώρα καθώς και από τις γειτονικές Ουγγαρία και Σλοβακία, ο οποίος συγκεντρώθηκε ήσυχα στους δρόμους παρά το μπλόκο της αστυνομίας.

«Roma Lives Matter!»

Κάποιοι από τους διαδηλωτές έφεραν πλακάτ αναγράφοντας “Roma Lives Matter!” ελπίζοντας ότι ο θάνατος του Τομάς θα προκαλέσει την ίδια κοινωνική αντίδραση όπως με τον θάνατο του Φλόιντ. Μπορεί ο αστυνομικός Ντέρεκ Τσάββιν να καταδικάστηκε σε 22,5 χρόνια φυλάκισης για δολοφονία του Τζορτζ Φλόιντ, ωστόσο δεν αναμένεται κάτι αντίστοιχο και για τον αστυνομικό που έκατσε με το γόνατο στον Τομάς.

Την ίδια στιγμή, αρκετά πολιτικά κόμματα δεν απάντησαν σε ερωτήσεις του Al Jazeera. Ο πρωθυπουργός Αντρέι Μπάμπις, δύο μέρες μετά τον θάνατο του Τομάς, εξέφρασε την πλήρη υποστήριξή του στην αστυνομία. Κάποιος «αξιοσέβαστος άνθρωπος» δεν θα είχε βρεθεί σε αυτήν την κατάσταση, είπε ο πρωθυπουργός, υποδηλώνοντας ότι οποιοσδήποτε παίρνει ναρκωτικά και επιτίθεται στην αστυνομία δεν πρέπει να «περιμένει να αντιμετωπιστεί με το γάντι».

Πάντως, η έρευνα για τις αιτίες θανάτου, διήρκεσε μόλις τέσσερις μέρες καταλήγοντας στο συμπέρασμα ότι η αστυνομία ενήργησε νόμιμα. Ωστόσο, μια ντόπια γυναίκα, η Simona Tomasova ισχυρίζεται σε τσεχικά μέσα ενημέρωσης, ότι η αστυνομία ανάγκασε μάρτυρες να υπογράψουν συμφωνία ότι δεν θα συζητήσουν το περιστατικό, κάνοντας πολλούς να διαγράψουν το βίντεο της εκδήλωσης από τα τηλέφωνά τους.

Η αδελφή του Τομάς συγκεντρώνει χρήματα με τη βοήθεια ιερέα για να ζητήσει νέα αυτοψία για τον νεκρό αδελφό της. Ωστόσο, δεν περιμένει και πολλά από την Δικαιοσύνη: «Είμαστε απλώς Ρομά» λέει.