H τουρκική κεντρική τράπεζα αύξησε τα επιτόκιά της κατά 300 μονάδες βάσης (τρεις ποσοστιαίες μονάδες) την Τετάρτη, σε μία κίνηση έκτακτης ανάγκης για να ανακόψει τη μεγάλη πτώση της λίρας και να ανακτήσει την εμπιστοσύνη των επενδυτών, η οποία έχει πληγεί από τις παρεμβάσεις του προέδρου Ρεζέπ Ταγίπ Ερντογάν. 

Η τουρκική οικονομία βρίσκεται στο «κόκκινο» και γι’ αυτό εκτάκτως συναντήθηκαν στο Προεδρικό Μέγαρο ο Μπιναλί Γιλντιρίμ και ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. Στο επίκεντρο οι πιέσεις που δέχεται εδώ και καιρό η τουρκική λίρα, η υποχώρηση της οποίας συνολικά, από τις αρχές του έτους, ξεπερνάει το 20%.

Η κεντρική τράπεζα, η οποία είχε προγραμματίσει για τις 7 Ιουνίου την επόμενη συνεδρίασή της για τον καθορισμό της νομισματικής πολιτικής, ανέφερε ότι αύξησε το ανώτατο επιτόκιό της στο 16,5% από 13,5%. Οι επενδυτές στοιχημάτιζαν ότι οι μεγάλες πωλήσεις του τουρκικού νομίσματος θα ανάγκαζαν την κεντρική τράπεζα να προχωρήσει σε μία τέτοια κίνηση.

Η πορεία του τουρκικού νομίσματος αντιστράφηκε για λίγο μετά την απόφαση της κεντρικής τράπεζας και ενισχύθηκε 2% στις 4.5717 λίρες ανά δολάριο, ενώ προηγουμένως είχε κάνει βουτιά στις 4.9290 λίρες. «Ήταν η ώρα να αποκαταστήσουμε την αξιοπιστία της νομισματικής πολιτικής και να ανακτήσουμε την εμπιστοσύνη των επενδυτών», βιάστηκε να γράψει ο αναπληρωτής πρωθυπουργός της Τουρκίας, Μεχμέτ Σιμσέκ στο Twitter, λίγο πριν την ανακοίνωση της κεντρικής τράπεζας.

Διαβάστε ακόμα: «Όψεις της Τουρκίας: Κρατική ιδεολογία και κοινωνία των πολιτών» του Σωτήρη Στ. Λίβα

Όμως την Πέμπτη η πτώση του τουρκικού νομίσματος συνεχίστηκε. «Η ανακούφιση που προκάλεσε η απόφαση της Τουρκίας να αυξήσει τα επιτόκια κατά την έκτακτη συνεδρίαση της Τετάρτης δεν κράτησε πολύ, καθώς η λίρα συνέχισε τη βουτιά της έναντι του δολαρίου», μετέδωσε το πρακτορείο Bloomberg. 

Οι επενδυτές εγκαταλείπουν τη λίρα λόγω ανησυχιών για τη νομισματική πολιτική, ιδιαίτερα αφού ο Ερντογάν, που αυτοχαρακτηρίσθηκε ως «εχθρός των επιτοκίων», δήλωσε την περασμένη εβδομάδα ότι αναμένει να ασκεί μεγαλύτερο έλεγχο στην πολιτική μετά τις εκλογές της 24ης Ιουνίου. Αυτή η δήλωση ενίσχυσε τις ανησυχίες για τη δυνατότητα της κεντρικής τράπεζας να αντιμετωπίσει τον διψήφιο πληθωρισμό.

Ο Ερντογάν την ημέρα που προκήρυξε τις αιφνιδιαστικές εκλογές της 24ης Ιουνίου είχε προτάξει και το θέμα της οικονομίας και τις πιέσεις που δέχεται τον τελευταίο καιρό. Αναλυτές σημειώνουν ότι με αυτούς τους ρυθμούς της υποτίμησης της λίρας οι τουρκικές τράπεζες ασφυκτιούν και δεν αποκλείουν δυσάρεστες εξελίξεις στο τραπεζικό σύστημα.

Αν και η τουρκική οικονομία είναι επί δεκαετίες πληθωριστική με μεγάλες περιόδους ακόμη έστω και παροδικά σε τριψήφιους αριθμούς φαίνεται πως θα δοκιμαστεί σκληρά τουλάχιστον μέχρι τις εκλογές. Αν μάλιστα στις συνθήκες των διεθνών χρηματαγορών, με το ενισχυμένο δολάριο προσθέσει κανείς και την κόντρα της Άγκυρας με τις Ηνωμένες Πολιτείες και το Ισραήλ είναι βέβαιο ότι οι κλυδωνισμοί θα παραμείνουν έντονοι.

Συναγερμός στις τουρκικές επιχειρήσεις

Οι τουρκικές επιχειρήσεις νιώθουν τον αντίκτυπο από τη δραματική υποτίμηση της λίρας, με πολλές εταιρίες να πιέζονται λόγω των υψηλότερων ενοικίων και του κόστους εισαγωγής και τους καταναλωτές να είναι συγκρατημένοι στις δαπάνες τους με την ελπίδα ότι το νόμισμα θα ανακάμψει.

Η λίρα έχει χάσει το ένα πέμπτο της αξίας της φέτος, τροφοδοτώντας τον διψήφιο πληθωρισμό της Τουρκίας και πλήττοντας πολλούς καταστηματάρχες που πληρώνουν ενοίκιο σε δολάρια.

Στο εμπορικό κέντρο Cevahir Mall της Κωνσταντινούπολης, που υπάρχουν από ακριβά έως και πιο οικονομικά ρούχα και ηλεκτρονικά, οι λιανέμποροι λένε ότι οι επιχειρήσεις τους, πολλές εκ των οποίων πληρώνουν τα γενικά τους έξοδα σε δολάρια, υποφέρουν.