Σαν σήμερα στις 11 του Μαρτίου του 2011 η Ιαπωνία βρέθηκε σε μια κατάσταση έκτακτης ανάγκης η οποία δεν έχει τελειώσει μέχρι σήμερα. Η τριπλή καταστροφή στοίχησε τουλάχιστον 18.000 ζωές. Η ραδιενεργός μόλυνση ανάγκασε 160.000 Ιάπωνες να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους. Και πέντε χρόνια μετά από αυτό τι;

Αντί να σημάνει εγερτήριο  και να στρέψει τη χώρα στην αιολική ενέργεια και την δύναμη του νερού που είναι ιδιαίτερα κατάλληλες πηγές ενέργειας λόγω των  γεωγραφικών της συνθηκών, η κυβέρνηση της Ιαπωνίας επιστρέφει πίσω στην πυρηνική ενέργεια!

Η τριπλή καταστροφή

Ένας σεισμός μεγέθους 9 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ που ποτέ δεν είχε γνωρίσει πριν, ένα τεράστιο τσουνάμι και το επακόλουθο πυρηνικό ολοκαύτωμα στο πυρηνικό εργοστάσιο Fukushima Daiichi με μοιραίες συνέπειες. Το μέχρι 15 μέτρα υψηλό κύμα από το τσουνάμι ξύρισε μια πάνω από 1000 μέτρα πλάτος μεγάλη λωρίδα γης στην ανατολική ακτή του κύριου νησιού Χονσού της Ιαπωνίας. Το νερό έπεσε με δύναμη πάνω στο πυρηνικό εργοστάσιο που είχε έξι πυρηνικούς αντιδραστήρες. Έτσι άρχισε η πυρηνική καταστροφή.

Πρώτα εξουδετερώθηκε το σύστημα ψύξης των πυρηνικών αντιδραστήρων, στη συνέχεια είχαμε λιώσιμο των πυρήνων στα μπλοκ 1,2 και 3. Στο τέλος, τα τρία κτίρια του αντιδραστήρα εξερράγησαν και μεγάλες ποσότητες ραδιενεργών ακτινοβολιών απελευθερώθηκαν στο περιβάλλον. Μεγάλα τμήματα των εκτάσεων γύρω από Fukushima Daiichi μολύνθηκαν. Περισσότεροι από 18.000 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους λόγω του σεισμού και του τσουνάμι, 160.000 αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους στην περιοχή, λόγω της ραδιενεργού μόλυνσης. Οι περισσότεροι από αυτούς τους ανθρώπους εξακολουθούν να ζουν σε στρατόπεδα προσφύγων ή σε κοινωνικές κατοικίες. Πολλοί υποφέρουν από τραύματα,  σε παιδιά έχουν εμφανιστεί με αυξητικό ρυθμό ασθένειες του θυρεοειδούς. Τον Οκτώβριο του τρέχοντος έτους, το Ιαπωνικό Υπουργείο Υγείας επιβεβαίωσε επίσημα περιπτώσεις λευχαιμίας εργαζομένων στο κατεστραμμένο πυρηνικό εργοστάσιο, σε άμεση σχέση με το ατύχημα.

Η επιχείρηση εκμετάλλευσης του πυρηνικού σταθμού παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, η Tokyo Electric Power Company, έχει χρησιμοποιήσει τα τελευταία χρόνια δεκάδες χιλιάδες δανεικούς εργαζόμενους, προκειμένου να ελέγξει την κατάσταση στη Φουκουσίμα και να «καθαρίσει» την περιοχή από τη ραδιενεργό μόλυνση. Και παριστάνει ότι το κατάφερε. Με το να συσκευάζει σε πλαστικές σακούλες το μολυσμένο χώμα και να το εναποθέτει σε περιφραγμένους χώρους (κεντρική φωτογραφία).

Σε δήθεν απαλλαγμένα από τη μόλυνση εδάφη, από μετρήσεις της Greenpeace, βρέθηκαν τιμές της πάνω από δέκα millisievert ανά έτος, δηλαδή δέκα φορές πάνω από το διεθνές επιτρεπτό όριο. Για σύγκριση: πέντε χρόνια μετά την καταστροφή του Τσερνομπίλ τον Απρίλιο του 1986 μετρήθηκαν εκεί σε κύκλο ακτίνας 30 χιλιομέτρων τιμές μόνο πέντε millisieverts – και αυτή η περιοχή είναι αποκλεισμένη μέχρι και σήμερα.

Μολυσμένη Θάλασσα, μολυσμένα χωριά

Η περιοχή γύρω από τον αποκλεισμένο πυρηνικό σταθμό και σήμερα εξακολουθεί να είναι πολύ επικίνδυνη: εκατοντάδες τόνοι νερού καθημερινά διοχετεύονται στις εγκαταστάσεις του για την ψύξη των αντιδραστήρων. Χωρίς αυτή την ψύξη, η οποία θα πρέπει να συνεχίζεται για χρόνια, οι θερμοκρασίες θα αυξανόταν και πάλι και θα οδηγούσαν και πάλι σε πυρηνικές αντιδράσεις. Εν τω μεταξύ έχουν προκύψει περίπου 320.000 τόνοι ραδιενεργά μολυσμένου νερού. Βρίσκονται σε δοχεία χάλυβα στις εγκαταστάσεις της μονάδας ή έχουν διοχετευθεί  απλά στον Ειρηνικό. Περισσότεροι από 400 τόνοι μολυσμένου νερού διέρρευσαν μόνο μετά το ατύχημα μέσα στη θάλασσα, όπου η ακτινοβολία συναντά τη θαλάσσια ζωή και έτσι φτάνει στο τέλος και στην ανθρώπινη διατροφή.

Ιαπωνία αντιμετωπίζει επίσης το μεγάλο πρόβλημα της διαχείρισης των μεγάλων όγκων των μολυσμένων αποβλήτων που συσσωρεύονται κατά τη διάρκεια εργασιών απορρύπανσης στη ζώνη εκκένωσης. Μέχρι στιγμής υπάρχουν 9 εκατομμύρια κυβικά μέτρα ραδιενεργών αποβλήτων – ο όγκος αυτός θα μπορούσε να γεμίσει μέχρι και 23 φορές το στάδιο του Μπαίης – μπολ Tokyo Dome. Οι σακούλες με τα απόβλητα επί του παρόντος αποθηκεύονται προσωρινά σε περισσότερες από 113.000 θέσεις γύρω από το εργοστάσιο[1]. Και τα επόμενα χρόνια θα προστεθούν περισσότερα εκατομμύρια τόνοι ακτινοβολούντων σκουπιδιών.

Ένα πέντε εκατοστών παχύ στρώμα χώματος αφαιρούν οι εργαζόμενοι, όπου μπορούν, στη ζώνη εκκένωσης. Αν ένα χωριό έχει τυπικά «απολυμανθεί» θα πρέπει να επιστρέψουν οι κάτοικοί του. Αλλά μέσα από τα δάση, από τα ποτάμια και από τη βροχή επιστρέφει και η ραδιενέργεια. Δεν είναι δυνατόν να απολυμάνει κανείς με ασφάλεια τα δάση και τα βουνά της Φουκουσίμα. Αυτό το γνωρίζουν επίσης οι κάτοικοι της περιοχής και αυτός είναι ο λόγος που πολλοί αντιστέκονται στην αναγκαστική επανεγκατάστασή τους. Από το 2017 οι περιοχές που έχουν εκκενωθεί θα πρέπει να εποικισθούν τελειωτικά και πάλι, ένα χρόνο αργότερα, δε θα πληρώνονται πια στα θύματα αποζημιώσεις.

Η πλειοψηφία είναι υπέρ των ΑΠΕ

Ενώ οι συνέπειες της καταστροφής είναι ακόμα εκεί, είναι εντελώς ακατανόητο(;) το γεγονός ότι η ιαπωνική κυβέρνηση επιστρέφει πάλι στην πυρηνική ενέργεια. Το 2015 έβαλε σε λειτουργία δύο πυρηνικά της εργοστάσια το Σεντάι 1 και 2, επίσης το εργοστάσιο Takahama έχει μπει στο δίκτυο. Μετά το πυρηνικό ατύχημα η Ιαπωνία είχε κλείσει όλους τους πυρηνικούς σταθμούς παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας. Σχεδόν δύο χρόνια, η χώρα αντεπεξήλθε πολύ καλά χωρίς πυρηνική ενέργεια.

Παρ ‘όλα αυτά, η κυβέρνηση του πρωθυπουργού Shinzo Abe σχεδιάζει να ξεκινήσει και πάλι όσο γίνεται περισσότερους αντιδραστήρες – σε μία από τις πιο σεισμογενείς χώρες του κόσμου και σε άμεση γειτνίαση ενεργών ηφαιστείων. Και ενώ η Ιαπωνία είναι ιδιαίτερα προικισμένη – λόγω γεωγραφικών συνθηκών- σε αιολική και υδροηλεκτρική ενέργεια και οι έρευνες γνώμης δείχνουν ότι η πλειοψηφία του πληθυσμού της Ιαπωνίας είναι υπέρ της κατάργησης της πυρηνικής ενέργειας και της ανάπτυξης των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Kαι εδώ η κυβέρνηση [2]δεν εκφράζει τη θέληση του γιαπωνέζικου λαού, αλλά του λόμπυ της πυρηνικής βιομηχανίας.

Το αντιπυρηνικό κίνημα, που έχει «καθήσει» τα τελευταία χρόνια, θα χρειασθεί να ενταχθεί στο γενικότερο κίνημα για το πέρασμα σε έναν νέο κόσμο της αποανάπτυξης, της άμεσης δημοκρατίας και του κοινοτισμού, χωρίς αυτοκτονικές τεχνολογίες όπως η πυρηνική, και να μην περιμένει από τις κυβερνήσεις που είναι όργανα της πυρηνικής και οικονομικής ολιγαρχίας.

Γιώργος Κολέμπας

topikopoiisi.eu

[1] Τα στοιχεία από την Greenpeace

[2] Μόνο η Κυβέρνηση της Γερμανίας έχει αποφασίσει-με παλινδρομήσεις βέβαια-έξοδο από την πυρηνική ενέργεια μέχρι το 2022.