Χιλιάδες πρόσφυγες χάνουν τη ζωή τους αναζητώντας μια καλύτερη ζωή. Πολλοί πεθαίνουν κατά τη διάρκεια των ταξιδιών ενώ χιλιάδες πέφτουν θύματα του διεθνούς οργανωμένου εγκλήματος. Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της Ύπατης Αρμοστείας για τους πρόσφυγες τουλάχιστον 4.272 πρόσφυγες έχασαν τη ζωή τους από την αρχή της χρονιάς σε παγκόσμιο επίπεδο και περίπου 3.419 από αυτούς χάθηκαν στη Μεσόγειο καθιστώντας τη την πλέον θανατηφόρα θαλάσσια οδό.

Ads

 
Αυτοί που αναζητούν άσυλο ή μεταναστεύουν διά θαλάσσης, κάτω από άκρως επικίνδυνες συνθήκες, ξεπερνούν τις 348.000 παγκοσμίως. Την ίδια ώρα στις παράκτιες χώρες και στους περιφερειακούς συνασπισμούς κρατών επικρατεί σύγχυση σχετικά με τους τρόπους ανταπόκρισης στον αυξανόμενο αριθμό των προσφύγων.
 
Όπως τονίζει ο Ύπατος Αρμοστής του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες, Αντόνιο Γκουτέρες, ορισμένες κυβερνήσεις βλέπουν ολοένα και περισσότερο την προσπάθεια να κρατήσουν τους ξένους έξω από τα σύνορά τους, ως μεγαλύτερη προτεραιότητα από την υποχρέωση τήρησης του θεσμού του ασύλου.
 
«Αυτό είναι σφάλμα. Είναι ακριβώς η λανθασμένη αντίδραση σε μια εποχή όπου πρωτοφανής αριθμός ανθρώπων επιχειρεί να ξεφύγει από πολέμους» δήλωσε ο κ. Γκουτέρες. «Η ασφάλεια και η διαχείριση της μετανάστευσης απασχολούν όλα τα κράτη, αλλά οι πολιτικές πρέπει να χαράσσονται με τέτοιο τρόπο ώστε οι ανθρώπινες ζωές να μην καταλήξουν να γίνουν παράπλευρες απώλειες».
 
Η συγκέντρωση των στοιχείων για τους θανάτους προσφύγων στη θάλασσα είναι ιδιαίτερα δυσχερείς καθώς πολλοί από αυτούς δεν καταγράφονται. Τα διαθέσιμα στοιχεία πάντως οδηγούν στο συμπέρασμα ότι το 2014 σημειώθηκε καινοφανής αριθμός θαλάσσιων διελεύσεων.
 
Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις λιμενικών αρχών, τις πληροφορίες από επιχειρήσεις αποτροπής και άλλες διαδικασίες επιτήρησης, τουλάχιστον 348.000 άνθρωποι πραγματοποίησαν τέτοια επικίνδυνα ταξίδια από τις αρχές Ιανουαρίου σε ολόκληρο τον κόσμο.
 
Αυξάνονται οι πρόσφυγες πολέμου
 
Ιστορικά, βασική αιτία των θαλάσσιων διελεύσεων ήταν η μετανάστευση. Όμως το 2014 παρουσιάζει αύξηση ο αριθμός των αιτούντων άσυλο που συμμετέχουν σε αυτά τα ταξίδια. Ο μεγαλύτερος αριθμός αφίξεων διά θαλάσσης σημειώνεται στην Ευρώπη, καθώς συγκρούσεις εκτυλίσσονται στα νότια (Λιβύη), τα ανατολικά (Ουκρανία) και τα νοτιοανατολικά (Συρία / Ιράκ) της Γηραιάς Ηπείρου.
 
Περισσότεροι από 207.000 άνθρωποι, όχι όλοι έχοντες ανάγκη τη διεθνή προστασία, έχουν διασχίσει τη Μεσόγειο από τις αρχές Ιανουαρίου. Ο αριθμός αυτός είναι σχεδόν τριπλάσιος των περίπου 70.000 ανθρώπων (ο μεγαλύτερος μέχρι τότε αριθμός που είχε καταγραφεί), οι οποίοι διέσχισαν τη Μεσόγειο το 2011, όταν ο εμφύλιος πόλεμος στη Λιβύη βρισκόταν σε πλήρη εξέλιξη. Για πρώτη φορά, το 2014, σημαντικό τμήμα (σχεδόν 50% του συνόλου) της τραγικής εξόδου ήταν άνθρωποι από τις λεγόμενες «χώρες προέλευσης προσφύγων» (κυρίως από τη Συρία και την Ερυθραία).
 
Εκτός από τη Μεσόγειο, υπάρχουν τουλάχιστον τρεις ακόμη μεγάλες θαλάσσιες οδοί, τις οποίες χρησιμοποιούν τόσο οι μετανάστες όσο και οι άνθρωποι που διαφεύγουν από συγκρούσεις ή διώξεις: Στο Κέρας της Αφρικής 82.680 άνθρωποι διέσχισαν τον Κόλπο του Άντεν και την Ερυθρά Θάλασσα από την 1η Ιανουαρίου μέχρι το τέλος Νοεμβρίου, οδεύοντας κυρίως από την Αιθιοπία και τη Σομαλία προς την Υεμένη και έπειτα τη Σαουδική Αραβία και τις χώρες του Περσικού Κόλπου.
 
Στη Νοτιοανατολική Ασία, υπολογίζεται ότι 54.000 άνθρωποι έχουν πραγματοποιήσει θαλάσσιες διελεύσεις από την αρχή της χρονιάς, αναχωρώντας στην πλειονότητά τους από το Μπαγκλαντές ή τη Μιανμάρ, με κατεύθυνση την Ταϊλάνδη, τη Μαλαισία ή την Ινδονησία. Στην Καραϊβική, τουλάχιστον 4.775 άνθρωποι ταξίδεψαν σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία διά θαλάσσης μεταξύ της 1ης Ιανουαρίου και της 1ης Δεκεμβρίου του τρέχοντος έτους, με την ελπίδα να ξεφύγουν από τη φτώχεια ή αναζητώντας άσυλο.
 
Στη Νοτιοανατολική Ασία, εκτιμάται ότι 540 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους επιχειρώντας να διασχίσουν τον κόλπο της Βεγγάλης. Στην Ερυθρά Θάλασσα και στον Κόλπο του Άντεν, τουλάχιστον 242 ζωές είχαν χαθεί μέχρι τις 8 Δεκεμβρίου, ενώ στην Καραϊβική είχαν καταγραφεί 71 νεκροί ή αγνοούμενοι μέχρι τις αρχές Δεκεμβρίου.