Ο Τουρκο-ιρανός επιχειρηματίας και έμπορος χρυσού Ρεζά Ζαράμπ κατέθεσε σε δικαστήριο της Νέας Υόρκης ότι δωροδόκησε με 45 – 50 εκατ. ευρώ τον πρώην υπουργό Οικονομικών της Τουρκίας Τζαφέρ Τσάγλαγιαν το 2012 και το 2013, προκειμένου να τον διευκολύνει να «ξεπλύνει» χρήμα και να παρακάμψει τις κυρώσεις εναντίον του Ιράν.

Ο Ζαράμπ ομολόγησε την ενοχή του σε επτά κατηγορίες ύστερα από συμφωνία με τους Αμερικανούς εισαγγελείς, αφήνοντας  έτσι ως μοναδικό κατηγορούμενο στη δίκη που ξεκίνησε την Τρίτη τον Χακάν Ατίλα, πρώην στέλεχος της τουρκικής τράπεζας Turkiye Halk Bankasi, που φέρεται να έχει συνεργαστεί μαζί του παραβιάζοντας τις κυρώσεις κατά του Ιράν.

Για την ίδια υπόθεση κατηγορούνται ακόμη επτά άτομα, που βρίσκονται στην Τουρκία και διαφεύγουν της σύλληψης. Μεταξύ αυτών περιλαμβάνεται και ο ίδιος ο Τσάγλαγιαν.

Σύμφωνα με τους εισαγγελείς στις ΗΠΑ, το κύκλωμα «ξέπλυνε» μέσω του διεθνούς τραπεζικού συστήματος και κατά παράβαση των αμερικανικών κυρώσεων εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ από τις παράνομες πωλήσεις ιρανικού πετρελαίου αντί χρυσού.

Αναλυτές εκτιμούν ότι η δίκη αυτή αγγίζει τον Τούρκο πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, την οικογένεια, αλλά και την κυβέρνησή τους, καθώς ενδέχεται να έρθουν στο φως της δημοσιότητας στοιχεία για διαφθορά και πιθανή συγκάλυψη.

Από το περιβάλλον Ερντογάν γίνεται λόγος για σκευωρία, φωτογραφίζοντας για ακόμη μια φορά ως υπαίτιο τον αυτοεξόριστο στις ΗΠΑ ιμάμη Φετουλάχ Γκιουλέν, τον οποίο ο ίδιος ο Τούρκος πρόεδρος κατηγορεί ως «εγκέφαλο» της απόπειρας πραξικοπήματος πέρυσι το καλοκαίρι.

Σύμφωνα με την κατάθεση του Ζαράμπ,  με ανάλογο τρόπο φέρεται να είχε εξασφαλίσει τη βοήθεια ενός ακόμη υπουργού,  του Εγεμέν Μπαγκίς, για την πραγματοποίηση των συναλλαγών μέσω της τράπεζας Aktif Bank.

Ένταση στην τουρκική Βουλή

Η υπόθεση προκαλεί κλυδωνισμούς στην Τουρκία. Χθες το βράδυ, ξέσπασε καβγάς στη βουλή παρουσία του υπουργού Δικαιοσύνης Αμπντουλχαμίτ Γκιουλ, ο οποίος έπειτα από σχετική ερώτηση κατηγόρησε το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης CHP για προδοσία επειδή έστειλε εκπροσώπους στις ΗΠΑ, για να παρακολουθήσουν τη δίκη σκευωρία, όπως τη χαρακτήρισε.

Δύο βουλευτές του κόμματος του Ερντογάν και της αξιωματικής αντιπολίτευσης ήλθαν στα χέρια κι επικράτησε ένταση. Αργότερα ο πρόεδρος της κοινοβουλευτικής επιτροπής συντάγματος Μουσταφά Σεντόπ είπε ότι πρέπει να αναζητηθούν ευθύνες και στην Τουρκία, λέγοντας ότι κάποιοι έκλεισαν τα μάτια και άφησαν τον Ζαράμπ να φύγει και να πάει στις ΗΠΑ, κάτι το οποίο χαρακτήρισε προδοσία.

Σύμφωνα με τουρκικά ενημέρωσης, στο παρασκήνιο συζητείται ότι ο Ζαράμπ επειδή δεχόταν απειλές για τη ζωή του είχε ζητήσει προστασία από την κυβέρνηση Νταβούτογλου, η οποία ωστόσο δεν του δόθηκε. Παράλληλα, κυκλοφορούν φήμες λένε ότι δέχτηκε τότε επίσκεψη ανδρών των αμερικανικών μυστικών υπηρεσιών και έκανε συμφωνία να πάει στις ΗΠΑ.

Ο επιχειρηματικός κόσμος ανησυχεί ακόμη περισσότερο, καθώς η υπόθεση αυτή, πέρα από τις πιθανές πολιτικές επιπτώσεις, ενδέχεται να έχει και οικονομικές, επηρεάζοντας ακόμη περισσότερο την ισοτιμία της τουρκικής λίρας η οποία συνεχίζει να κατρακυλάει εδώ και βδομάδες.

Ερντογάν: Δεν παραβιάσαμε τις αμερικανικές κυρώσεις σε βάρος του Ιράν

Η Τουρκία δεν παραβίασε τις αμερικανικές κυρώσεις σε βάρος του Ιράν και «έπραξε το σωστό» ανεξάρτητα από το αποτέλεσμα της υπόθεσης που βρίσκεται σε εξέλιξη στις ΗΠΑ, υποστήριξε σήμερα ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, σύμφωνα με το τηλεοπτικό δίκτυο CNN Turk.

Η υπόθεση που έχει επιφέρει περαιτέρω ένταση στις σχέσεις ανάμεσα στην Άγκυρα και την Ουάσινγκτον.