Μοιάζει κάπως με σενάριο από αμερικάνικο θρίλερ: δημοσιογράφος ανακαλύπτει μια φωλιά διαφθοράς. Συνεχίζει την έρευνα, βρίσκει εμπόδια, δέχεται απειλές, ανακαλύπτει ότι στην ιστορία εμπλέκονται μερικά μεγάλα κεφάλια… Στο τέλος η αλήθεια βγαίνει στο φως κι ο δημοσιογράφος δικαιώνεται.  

Ads

Στις ταινίες ο δημοσιογράφος σπάνια δολοφονείται. Στην πραγματικότητα πολύ συχνότερα. Τα περιστατικά είναι τόσο πολλά που η Επιτροπή για την Προστασία των Δημοσιογράφων [Committee to Protect Journalists – CPJ] κρατά αρχείο με όλες τις δολοφονίες δημοσιογράφων τα τελευταία 25 χρόνια, σε όλο τον κόσμο.

Τα στατιστικά στοιχεία δίνουν σαφή εικόνα: δεν είναι μόνο ο πόλεμος που σκοτώνει τους δημοσιογράφους. Η πολιτική, η διαφθορά, το οργανωμένο έγκλημα ακόμη και η μάχη για τα ανθρώπινα δικαιώματα σκοτώνουν ακόμη περισσότερους κάθε χρόνο.

Φέτος, πρώτο στη λίστα δολοφονημένων δημοσιογράφων εμφανίζεται το Ιράκ, δεύτερη η Συρία, τρίτο το Μεξικό. Ακολουθούν Υεμένη και Ρωσία. Στον επικαιροποιημένο κατάλογο, προστέθηκε τις τελευταίες ημέρες και η Μάλτα.

Ads

Σφαίρες για τη δημοσιογράφο

Από τον Σεπτέμβριο φιγουράρει στη φετινή λίστα η Ινδία. Στις 5 Σεπτέμβρη δολοφονήθηκε η 50χρονη δημοσιογράφος Γκόρι Λανκές, γνωστή για την οξύτατη κριτική της εναντίον των ακραίων εθνικιστών και [ακροδεξιών] ινδουιστών. Δυο άγνωστοι που επέβαιναν σε μοτοσυκλέτα την πυροβόλησαν έξω από το σπίτι της στο Μπαγκαλόρ.

Οι σφαίρες την βρήκαν στο στήθος και το κεφάλι. Μετά από λιγη ώρα, η Λανκές άφησε την τελευταία της πνοή. Ο Σινταμάια, κυβερνήτης του κρατιδίου όπου ανήκει η περιοχή Μπαγκαλόρ, δήλωσε «απόλυτα σοκαρισμένος» κι ανέφερε στο twitter κάτι για «δολοφονία της δημοκρατίας».

Οι ινδοί βγήκαν στους δρόμους και διαδήλωσαν σε διάφορες πόλεις της χώρας. Οι πολίτες εισπράττουν ένα κλίμα αντιπάθειας και μίσους εναντίον των δημοσιογράφων που πλανάται στον αέρα με την ανοχή [αν όχι με τις ευλογίες] του Πρωθυπουργού Ναρέντα Μόντι, ο οποίος δεν ενοχλείται όταν τα φανατικά ινδουιστικά ΜME που τον υποστηρίζουν, αποκαλούν τους δημοσιογράφους «presstitutes».

«Το μήνυμα όχι μόνο στους διαφωνούντες αλλά σε όλους τους δημοσιογράφους είναι δυνατό και ξεκάθαρο», έγραψε στο Twitter, ο Σιντάρτα Μπατία, εκδότης του ειδησεογραφικού site The Wire: «Σας παρακολουθούμε και μια μέρα θα σας πιάσουμε».

Σύμφωνα με την Επιτροπή για την Προστασία των Δημοσιογράφων τουλάχιστον 27 δημοσιογράφοι έχουν δολοφονηθεί στην Ινδία από το 1992 μέχρι σήμερα. Μόνο ένας από τους δολοφόνους έχει καταδικαστεί.

image

Ο ρεπόρτερ στο χαντάκι

Το νέο της δολοφονίας της Ινδής δημοσιογράφου πάλιωσε πολύ γρήγορα. Αν η Λανκές εκτελέστηκε έξω από την πόρτα της, ο επόμενος κοιμόταν στο κρεβάτι του όταν τον άρπαξαν.

Πρόκειται για τον 23χρονο μεξικάνο φωτορεπόρτερ – δημοσιογράφο Έδγαρ Ντανιέλ Εσκέδα Κάστρο του οποίου η άγρια δολοφονία στην Πολιτεία Σαν Λουίς Ποτοσί, συγκλόνισε ολόκληρο το Μεξικό. Σύμφωνα με πληροφορίες της μη κυβερνητικής οργάνωσης Δημοσιογράφοι Χωρίς Σύνορα [Reporters sans frontières, RSF], ο Εσκέδα απήχθη από το σπίτι του, κρατήθηκε, βασανίστηκε άγρια και βρέθηκε τελικά σκοτωμένος, δεμένος πισθάγκωνα και πεταμένος σε ένα χωράφι.

Η φωτογραφία του νεκρού δημοσιογράφου στο διαδίκτυο ξεσήκωσε τον κόσμο που βγήκε στον δρόμο να διαδηλώσει με συνθήματα όπως: «no se mata la verdad matando al periodista», στα ελληνικά: «Μην σκοτώνετε την αλήθεια σκοτώνοντας τον δημοσιογράφο».

Σε ποιους απευθύνεται το μήνυμα; Καλή ερώτηση. Οι τρεις άντρες που εισέβαλαν στο σπίτι του δημοσιογράφου δήλωσαν ότι είναι από την «Υπουργική Αστυνομία», φορούσαν άλλωστε στολές και οπλοφορούσαν. Ο Εσκέδα είχε τραβήξει τον Ιούλιο κάποιες φωτογραφίες πάνω σε ανταλλαγή πυρών, που οι αστυνομικοί δεν ήθελαν να βγουν στα Μέσα, γι’ αυτό τον πλησιάσαν τότε με απειλητικές διαθέσεις, τον ανάγκασαν να σβήσει τις φωτογραφίες και να φύγει άρον – άρον. Έκτοτε ο δημοσιογράφος εξέφραζε φόβους για τη ζωή του, ζήτησε μάλιστα προστασία αλλά κανείς δεν τον πήρε στα σοβαρά.

Ο Κυβερνήτης της Πολιτείας, Χουάν Μανουέλ Καρέρας, δήλωσε ότι εξετάζονται διάφορα σενάρια σχετικά με τον φόνο, ανάμεσά τους και η πιθανή εμπλοκή δημοσίων λειτουργών, δηλαδή αστυνομικών. Ο Πρόεδρος της χώρας, Ενρίκε Πένια Νιέτο υποσχέθηκε μεγαλύτερα κονδύλια για την προστασία των δημοσιογράφων [!] και κάλεσε όλους τους υπεύθυνους να ενώσουν τις δυνάμεις τους γι’ αυτό τον σκοπό.

Το Μεξικό είναι η πιο επικίνδυνη χώρα για τους δημοσιογράφους. Η Επιτροπή για την Προστασία των Δημοσιογράφων [Committee to Protect Journalists -CPJ] καταγράφει 4 δολοφονίες δημοσιογράφων στη χώρα μέσα στο τρέχον έτος , η ίδια η μεξικανική κυβέρνηση όμως παραδέχεται ότι ο Εσκέδα ήταν ο ενδέκατος που δολοφονήθηκε μέσα στο 2017. Τα στατιστικά στοιχεία λένε ότι από το 2000 μέχρι σήμερα, 111 δημοσιογράφοι έπεσαν θύματα δολοφονικών επιθέσεων.

image

Μια βόμβα για την blogger

Ούτε μια εβδομάδα δεν πέρασε και έσκασε κι άλλη μια βόμβα. Κατά κυριολεξία. Το θύμα αυτή τη φορά ήταν η 53χρονη δημοσιογράφος και blogger, Δάφνη Καρουάνα Γκαλιζία. 

Η ατρόμητη Γκαλίζια ήταν η πρώτη που τόλμησε να καταγγείλει Υπουργό της κυβέρνησης της Μάλτας, τον Κόνραντ Μίτζι καθώς και τον πολύ στενό συνεργάτη του Πρωθυπουργού, Κιθ Σέμπρι για εμπλοκή στα Panama Papers. Η δημοσιογράφος που πολεμούσε τη διαφθορά από όπου κι αν προερχόταν είχε χαρακτηριστεί ένα Wikileaks από μόνη της!

Η Γκαλίζια δεν μάσαγε τα λόγια της. Δηλώσεις όπως: «Αυτός ο αλήτης ο Σέμπρι ήταν στο δικαστήριο σήμερα ισχυριζόμενος ότι δεν είναι αλήτης» έκαναν το blog της να έχει περισσότερους αναγνώστες από ό,τι όλες οι εφημερίδες της Μάλτας μαζί.

Το τελευταίο άρθρο της blogger που αναρτήθηκε κατά τις 2.35μμ, μισή ώρα πριν εκραγεί η βόμβα στο αυτοκίνητό της, έκλεινε με τη φράση: «There are crooks everywhere you look now. The situation is desperate». Ελληνιστί: «Υπάρχουν αλήτες παντού, όπου κι αν κοιτάξεις. Η κατάσταση είναι απελπιστική».

image

Έπειτα, η έκρηξη. Και μετά σιωπή. Ενός λεπτού σιγή στη μνήμη της δολοφονηθείσας στην Εξεταστική Επιτροπή του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και σιωπηλή αγρυπνία στη μνήμη της στις Βρυξέλες και το Βερολίνο.

Σύντομα οι συνάδελφοι, οι φίλοι και oι αναγνώστες της Γκαλίζια συνειδητοποίησαν ότι η σιωπή ποτέ δεν ταίριαζε σε αυτή τη γυναίκα. Την Πέμπτη, εκατοντάδες δημοσιογράφοι διαδήλωσαν έξω από το Κοινοβούλιο στην πρωτεύουσα της Μάλτας, Βαλέτα.

«Αυτή ήταν μία από τις πιο ποταπές ενέργειες που έγιναν ποτέ σ’ αυτή τη χώρα. Κανείς δεν πρέπει να χάνει τη ζωή του επειδή ασκεί το δικαίωμά του να μιλάει» είπε ο Χέρμαν Γρες, συντάκτης του site The Times of Malta, διαβάζοντας μια δήλωση για λογαριασμό του κλάδου του.

Οι γιοι της Δάφνης, Μάθιου, Άντριου και Πολ, δεν λένε να κλείσουν τα στόματά τους. Απέρριψαν την πρόταση του Πρωθυπουργού να ορίσει αμοιβή ενός εκατομμυρίου ευρώ σε όποιον δώσει πληροφορίες για τη δολοφονία της μητέρας τους. Έτσι κι αλλιώς τον αποκαλούν ανοιχτά “κλόουν” και τον καλούν να παραιτηθεί.

Ο Μάθιου Καρουάνα Γκαλίζια δημοσιογράφος και ο ίδιος, από την πρώτη στιγμή της δολοφονίας, φωνάζει: «αν λειτουργούσαν ήδη οι θεσμοί, δεν θα υπήρχε δολοφονία για να ερευνηθεί και οι αδελφοί μου και εγώ θα είχαμε ακόμη μητέρα. Τζόζεφ Μουσκάτ, Κιθ Σέμπρι, Κρις Καρντόνα, Κόνραντ Μίτσι, Γενική Εισαγγελέα και μια μακρά λίστα από αξιωματούχους της αστυνομίας που δεν κάνατε τίποτα: είστε συνένοχοι. Είστε υπεύθυνοι γι αυτό».

Σε μια από τις αναρτήσεις του στο προφίλ του στο facebook, ο Μάθιου γράφει: «Η δικαιοσύνη, πέρα από την ποινική ευθύνη, θα υπάρξει μόνο όταν όλα για τα οποία αγωνίστηκε η μητέρα μας – η πολιτική ευθύνη, η ακεραιότητα στη δημόσια ζωή και μια ανοιχτή και ελεύθερη κοινωνία – αντικαταστήσουν την απελπιστική κατάσταση στην οποία βρισκόμαστε». 

Μέχρι τότε… στατιστικά στοιχεία στον ιστότοπο cpj.org.