Μόνο πέντε ανεξάρτητες εφημερίδες από τις σαράντα που κυκλοφορούν στην Τουρκία, τολμούν να δημοσιεύουν στοιχεία και πληροφορίες που έρχονται ενάντια στο νέο Τούρκο σουλτάνο. Οι υπόλοιπες συμπεριφέρονται σαν όργανα προπαγάνδας, που εξυμνούν το Ισλάμ, προάγουν την άγνοια και επιτίθενται διαρκώς σε κάθε φωνή αντίθεσης.

Ads

«Σχεδόν όλη μέρα χθες, βρισκόμασταν στο δικαστήριο. Ήταν η μέρα που εκδικάζονταν οι υποθέσεις με κατηγορούμενους πολλούς δημοσιογράφους. Ο καιρός ήταν απαίσιος, είχε ζέστη. Το χειρότερο όμως, ήταν ότι στο ναό της δικαιοσύνης, δεν αποδιδόταν δικαιοσύνη. Δικαστές και εισαγγελείς συμπεριφέρονταν περισσότερο σαν δημόσιοι υπάλληλοι, παρά ως μέλη ενός σώματος που οφείλει να είναι ανεξάρτητο, ακριβές, ουδέτερο και δίκαιο. Οι ερωτήσεις τους κι η συμπεριφορά τους δεν απείχαν απ’ αυτές της αστυνομίας», είπε ένας δημοσιογράφος την Τετάρτη το απόγευμα στην Κωνσταντινούπολη. Το ίδιο βράδυ μάλλον δεν κοιμήθηκε καλά. Ξύπνησε νωρίς-νωρίς κι όπως συνήθως, πριν πάρει το μετρό για να πάει στην εφημερίδα, έριξε μια ματιά στα πρωτοσέλιδα της ημέρας.

Υπενθυμίζεται ότι στην Τουρκία ανάμεσα στις σαράντα εθνικής κυκλοφορίας καθημερινές εφημερίδες (εκ των οποίων δύο αγγλόφωνες και τρεις αθλητικές) που πωλούν, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία, συνολικά 3,2 εκατομμύρια αντίτυπα, υπάρχουν μόνον πέντε που εκφράζουν διαφωνίες εναντίον του καθεστώτος του Ερντογάν. Οι υπόλοιπες είναι φιλοκυβερνητικές και δε δημοσιεύουν τίποτα σχετικό με τις δραστηριότητες της αντιπολίτευσης ή όταν το κάνουν παραποιούν την είδηση. Πέμπτη πρωί: τίτλοι και σχολιασμός δημοσιευμάτων από τις πέντε αυτές εφημερίδες που εξακολουθούν να αντιστέκονται, παρά τη σύλληψη των δημοσιογράφων τους, παρά τις δυσκολίες και τις νομικές και οικονομικές πιέσεις.

Cumhuriyet
(«Δημοκρατία»: εφημερίδα κεμαλικού κεντροαριστερού προσανατολισμού. Τιράζ: 33.000 αντίτυπα)
Οι φωτογραφίες των δώδεκα μελών της συντακτικής και διοικητικής ομάδας της εφημερίδας είναι ακόμη κεντρικό θέμα. Τίτλος: «Τους στερούν τις ελευθερίες τους εδώ και 235 μέρες!». Ακολουθεί: «Στο δικαστήριο ο άντρας που επιτέθηκε σε γυναίκα επειδή φορούσε μίνι»

Ads

Οι επιθέσεις ή και οι δολοφονίες σε βάρος των γυναικών έχουν αυξηθεί στην Τουρκία μετά την κατάληψη της εξουσίας από τους ισλαμιστές. Η αστυνομία και η δικαιοσύνη κάνουν τα στραβά μάτια τις περισσότερες φορές κι οι ισλαμιστές κατηγορούν τις γυναίκες «που δεν ντύνονται σύμφωνα με τους θρησκευτικούς νόμους», τις γυναίκες δηλαδή, που δεν φορούν καλύπτρα. Η Cumhuriyet θεωρεί σημαντικό να προβάλει αυτή την είδηση στην πρώτη σελίδα της, επειδή αστυνομία και εισαγγελείς φαίνεται να μην παίρνουν στα σοβαρά αυτήν την επίθεση. Το δικαστήριο άφησε ελεύθερο το δράστη!

Ozgurlukcu Demokrasi
(«Δημοκρατία για την Ελευθερία»: κουρδική εφημερίδα. Τιράζ: περίπου 9.000 αντίτυπα)
«Όχι, δεν πρόκειται για τροχαία ατυχήματα, αλλά για μια νέα μορφή εκτέλεσης!»

Η κουρδική καθημερινή εφημερίδα της Κωνσταντινούπολης που εκδίδεται στα τουρκικά, ασχολείται στο πρωτοσέλιδο της με τα «ατυχήματα» που προκλήθηκαν πρόσφατα από θωρακισμένα οχήματα στη νοτιοανατολική Ανατολία, μια περιοχή με πυκνό κουρδικό πληθυσμό. Εδώ κι ένα μήνα, τουλάχιστον δεκατέσσερα άτομα, μεταξύ των οποίων και τρία παιδιά, σκοτώθηκαν, όταν συνεθλίβησαν από θωρακισμένα οχήματα της αστυνομίας και της χωροφυλακής. Ένα θωρακισμένο όχημα εισήλθε σε σπίτι τη νύχτα στην πόλη Τσιζρέ στα σύνορα Τουρκίας-Συρίας και συνέτριψε δύο μωρά που κοιμόντουσαν. Ένα άλλο χτύπησε ένα μικρό λεωφορείο, αφήνοντας πίσω πέντε νεκρούς. Η εφημερίδα εκτιμά ότι  πρόκειται για εκούσιες πράξεις καθώς οι «οι εισαγγελικές αρχές αρνήθηκαν να προβούν σε ενδελεχή έρευνα για τον προσδιορισμό των υπευθύνων αυτών των δολοφονιών». «Γιατί άραγε», διερωτάται, «τέτοια “ατυχήματα”δε συμβαίνουν παρά μόνο σε κουρδικές πόλεις; Είναι παράξενο.».

Evrensel
(«Παγκόσμια»: αριστερή εφημερίδα. Τιράζ: 9.5 χιλιάδες αντίτυπα)
«Η Φρουρά για τη Δικαιοσύνη συνεχίζεται στο πάρκο Μάκα»

Ενώ η «Πορεία για τη Δικαιοσύνη» μεταξύ Άγκυρας και Κωνσταντινούπολης, που ξεκίνησε με πρωτοβουλία του αρχηγού της αξιωματικής αντιπολίτευσης, κ. Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου, φτάνει το Σάββατο στη δέκατη μέρα της, σε μια περιοχή της Κωνσταντινούπολης, όπου κατοικούν 16 εκατομμύρια ψυχές, πραγματοποιείται η «Φρουρά για τη Δικαιοσύνη». Πρόκειται για μια σειρά παράλληλων πολιτιστικών εκδηλώσεων στην οποία συμμετέχουν πολλοί διοργανωτές, με στόχο την υποστήριξη της πορείας. «Εδώ συγκεντρώνονται όλοι όσοι αναζητούν δικαιοσύνη: οι απολυθέντες ακαδημαϊκοί και εργαζόμενοι, οι περιθωριοποιημένοι φοιτητές, τα θύματα των νομοθετικών διαταγμάτων -που ξεπερνούν τις εκατό χιλιάδες άτομα- και οι γονείς τους. Τα κίνητρα του καθενός για να συμμετέχει είναι πολύ διαφορετικά, αλλά ο στόχος είναι ο ίδιος: το αίτημα για δικαιοσύνη», καταλήγει η εφημερίδα.

Birgun
(«Μια μέρα»: αριστερή εφημερίδα. Τιράζ: 12.000 αντίτυπα)
«Να πως παρεμβαίνει ο Ερντογάν στη δικαστική εξουσία»

Η εφημερίδα δημοσιεύει ένα έγγραφο με διαβάθμιση «Εμπιστευτικό», που φέρει την υπογραφή του Αναπληρωτή Γενικού Γραμματέα της Προεδρίας της Δημοκρατίας και με το οποίο ζητείται από την εισαγγελία να  ξεκινήσει την έρευνα και την καταδίκη ενός δικτυακού τόπου, που κατηγορείται για εξύβριση του Προέδρου της Δημοκρατίας. Ο τόνος, το ύφος και «το συγκεκριμένο» των αιτημάτων δείχνουν ότι στ’ αλήθεια πρόκειται περισσότερο για «εντολή άνωθεν» παρά για καταγγελία για εισαγγελική παρέμβαση. Σύμφωνα με το τουρκικό σύνταγμα, «κανένα πρόσωπο και καμία αρχή δεν έχουν το δικαίωμα να συμβουλεύσουν, να διατάξουν ή να προσπαθήσουν να καθοδηγήσουν τις δικαστικές αρχές». Όμως, το Σύνταγμα και πολλοί άλλοι νόμοι στην Τουρκία, έχουν από καιρό παραβιασθεί επανειλλημμένα από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας – γενονός για το οποίο δεν έχει υποστεί δίωξη ούτε έχει ξεκινήσει έρευνα εναντίον του, παρά τα αιτήματα δικηγόρων, δικηγορικών συλλόγων και επαγγελματικών οργανώσεων.

Yurt
(«Η Πατρίδα», εφημερίδα σοσιαλδημοκρατικού προσανατολισμού. Τιράζ: 5.000 αντίτυπα)
«Οι φετινοί απόφοιτοι του Πανεπιστημίου του Βοσπόρου διαμαρτύρονται κατά του Προέδρου τους»

Οι φετινοί απόφοιτοι του έγκυρου δημόσιου πανεπιστημίου Bogazici (Βόσπορος) έμειναν με γυρισμένη την πλάτη για δέκα λεπτά κατά τη διάρκεια της ομιλίας του Προέδρου του Πανεπιστημίου, τον οποίο πρόσφατα διόρισε στη θέση αυτή ο Πρόεδρος Ερντογάν, αντί του νομότυπα εκλεγέντος Προέδρου. Παρότι υποψήφιος που δεν εξελέγη, ο νέος Πρόεδρος απόκτησε τη θέση του χάρη στις σχέσεις του με την εξουσία. Τα πανό των φοιτητών γράφουν: Όχι στα νομοθετικά διατάγματα / Όχι στο διορισμένο Πρόεδρο / Για όλους όσοι αντιστέκονται! / Η Νουριγιέ και ο Σεμίχ πρέπει να ζήσουν! (οι δύο φυλακισμένοι απεργοί πείνας).

Τέλος, και οι πέντε εφημερίδες αναφέρονται στα πρωτοσέλιδά τους στην «Πορεία για τη Δικαιοσύνη», στις απειλές Ερντογάν για όσους συμμετέχουν σε αυτήν, στις συγκρούσεις ανάμεσα στο ΡΚΚ και τον τουρκικό στρατό, στις δυσκολίες που αντιμετωπίζει η τουρκική διπλωματία στη Μέση Ανατολή και στην Ευρώπη, στην είδηση ότι εκατοντάδες στρατιώτες μολύνθηκαν από το κακό φαγητό που τους σερβίρεται από εταιρία προσκείμενη στην κυβέρνηση και, τέλος, στις εσωτερικές συγκρούσεις που επικρατούν στις φιλοκυβερνητικές εφημερίδες.

Η ανάγνωση του Κορανίου, που έγινε παρουσία του Προέδρου της Διεύθυνσης Θρησκευτικών Υποθέσεων, την Τετάρτη στο Μουσείο της Αγίας Σοφίας στην Κωνσταντινούπολη και μεταδόθηκε ζωντανά από την κρατική τηλεόραση για δεύτερη συνεχή χρονιά, γιορτάζεται κατά κύριο λόγο από τα κυβερνητικά κοινωνικά δίκτυα και καταγγέλεται από την αντιπολίτευση. Η εκκλησία, ένα αριστούργημα της αρχιτεκτονικής της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας, που χτίστηκε το 360 μ.Χ., μετατράπηκε το 1453 σε τζαμί, κατά την άλωση της πόλης από τους Οθωμανούς, και έπειτα, επί εποχής Ατατούρκ, το 1935, σε μουσείο. Η Αγία Σοφία, παραμένει το μη-μουσουλμανικό σύμβολο της Κωνσταντινούπολης για τους ισλαμιστές, οι οποίοι διεκδικούν εδώ και καιρό την εκ νέου μετατροπή της σε τζαμί για να σβήσουν έτσι, τα ίχνη του παρελθόντος.

* Ο δημοσιογράφος Ραγκίπ Ντουράν, με ρεπορτάζ και αναλύσεις, καταγράφει κάθε Σαββατοκύριακο στο Tvxs.gr,  τις εξελίξεις στη Τουρκία. [Μετάφραση: Νίκος Λεγάκης]