Κατά μήκος της εθνικής οδού της χώρας του Μεξικού, του αυτοκινητόδρομου 51, της οδού της ηρωίνης, αναπτύσσεται και δρα μια γιγάντια επιχείρηση ναρκωτικών ενώ συντελείται μια τρομακτική αιματοχυσία. Η πολιτεία Guerrero έχει γίνει το πιο βίαιο μέρος στο Μεξικό, με περισσότερους από 2.200 φόνους πέρυσι. Ένα κράτος εν κράτει με μόνο νόμο αυτόν της βίας και μόνο σκοπό την τροφοδότηση με ηρωίνη της Αμερικανικής «αγοράς».

Ads

Αυτή η περίπλοκη, «σκοτεινή» πόλη στην εθνική οδό ηρωίνης, η Guerrero μετατρέπεται συχνά σε πεδίο μαχών καθώς εκεί καλλιεργείται το όπιο, το οποίο χρησιμοποιούν για την δημιουργία της ηρωίνης. Η αστυνομία διαλύθηκε πριν από χρόνια ενώ ο δήμαρχος δέχθηκε πρόσφατα απειλές θανάτου και διέφυγε με ελικόπτερο του κυβερνήτη.

Οι αρχηγοί των συμμοριών των ναρκωτικών, οι οποίοι είναι γνωστοί ως οι άνθρωποι της τεκίλας και του ψαριού, κυβερνούν σαν φεουδάρχες και πολεμούν ανενόχλητοι μεταξύ τους έχοντας ισχυρές και πολυπληθείς ομάδες επαγρύπνησης. Οι κάτοικοι που δεν τους υπηρετούν έχουν απαχθεί σε ομάδες και τα βασανισμένα πτώματα ρίχνονται στην κοιλάδα.

Όπως αναφέρει δημοσίευμα της Washingtonpost, oι ΗΠΑ, είναι η μεγαλύτερη αγορά κοκαΐνης και μαριχουάνας στον κόσμο. Το Μεξικό παράγει περισσότερο από το 90 τοις εκατό της ηρωίνης που διοχετεύεται στην Αμερική, ενώ το 2003 παρήγαγε μόλις το 10 τοις εκατό, αφού η Κολομβία ήταν ο κύριος προμηθευτής. Η παραγωγή παπαρούνας έχει επεκταθεί κατά περίπου 800 τοις εκατό σε μια δεκαετία, καθώς η ζήτηση των ΗΠΑ έχει αυξηθεί αναλόγως. Η δυτική πολιτεία Guerrero είναι το κέντρο αυτής της επιχείρησης, παράγοντας περισσότερες από τις μισές παπαρούνες του Μεξικού, το βασικό συστατικό για την ηρωίνη.

Ads

image

«Αυτές οι ομάδες έχουν μεταμορφωθεί σε μια υπερ-εγκληματική εξουσία», δήλωσε ο Ricardo Mejia Berdeja, επικεφαλής της επιτροπής ασφάλειας. «Η άγκυρα για το οργανωμένο έγκλημα είναι η παπαρούνα ηρωίνης».

Η Guerrero παρήγαγε μαριχουάνα και παπαρούνες εδώ και δεκαετίες. Όμως, το οργανωμένο έγκλημα ήταν πιο περιορισμένο, με ένα βασικό καρτέλ που πλήρωνε αστυνομικούς και αξιωματούχους για να διακινεί ανεμπόδιστο τα ναρκωτικά. Η ανερχόμενη επιχείρηση ηρωίνης έχει ενθαρρύνει την άνοδο νέων ομάδων διακίνησης πυροβόλων όπλων, οι οποίες με τη σειρά τους πυροδότησαν την άνοδο των πολιτοφυλακών.

Κατά μήκος αυτής της διαδρομής των 110 μιλίων της εθνικής οδού 51 κάτω από τις πλαγιές που καλύπτονται με παπαρούνες έχει δημιουργηθεί ένα κράτος χωρίς νόμο. Περισσότερα από 200 σχολεία έκλεισαν τους τελευταίους μήνες, γιατί οι δάσκαλοι διαμαρτυρήθηκαν για την παράνομη εγκληματικότητα.

image

Όλη η αγορά της πολιτείας ελέγχεται από τις συμμορίες. Οι ιδιοκτήτες επιχειρήσεων λένε ότι οι πωλητές φρούτων, αγγουριών και άλλων προϊόντων πρέπει να πληρώνουν στα καρτέλ ένα πέσο – περίπου 5 σεντς – ανά κιλό που πωλούν αλλά και τα εστιατόρια που χρειάζονται κρέας κοτόπουλου αναγκάζονται να αγοράσουν από προμηθευτές που έχουν καθοριστεί από τις συμμορίες.

Μία σημαντική πηγή απασχόλησης, το ορυχείο ψευδαργύρου Campo Morado που διοικείται από τη βελγική εταιρεία Nyrstar, αναγκάστηκε να κλείσει το 2015 λόγω «συνεχιζόμενων ζητημάτων που απειλούσαν την ασφάλεια», δήλωσε στέλεχος της εταιρείας.

Πως λειτουργεί το εμπόριο ηρωίνης

Η ηρωίνη, ανά κιλό, είναι πιο προσοδοφόρα από την κοκαΐνη και είναι ευκολότερο να μεταφερθεί στις Ηνωμένες Πολιτείες. Σε αντίθεση με την κοκαΐνη, η οποία προέρχεται από τη Νότια Αμερική και μετακινείται από εκτεταμένα μεξικανικά καρτέλ, η ηρωίνη «παράγεται» στο Μεξικό.

Ένα από τα ισχυρότερα καρτέλ είναι η La Familia Michoacana, απόγονος μιας εγκληματικής οργάνωσης που δεν διστάζει να επιδείξει τον αποκεφαλισμό των θαμώνων ενός νυχτερινού κέντρου διασκέδασης, μπάμα στο Μπέρμιγχαμ, την απαγωγή όλων  των προσκεκλημένων ενός γάμου, εκπαιδευτικών από τις αίθουσες διδασκαλίας, νοσηλευτών από τις κλινικές.

Παρά τις επιχειρήσεις εξολόθρευσης από τους στρατιωτικούς, ακόμη και εναέριες, η παραγωγή οπίου στο Μεξικό παρουσιάζει τρομακτική ανοδική πορεία, υποκινούμενη από τη ζήτηση των ΗΠΑ. Το 2005, οι Μεξικανοί αγρότες καλλιεργούσαν περίπου 8.000 στρέμματα παπαρούνας. Μια δεκαετία αργότερα, ο αριθμός αυτός αυξήθηκε σε 69.400 στρέμματα, σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία των Ηνωμένων Εθνών.

Ένα κιλό οπιούχου κόμμι αποφέρει στους φτωχούς αγρότες περίπου 800 δολάρια από τους εμπόρους ναρκωτικών που το αγοράζουν. Αφού η κόμμι μετατραπεί σε υψηλής ποιότητας λευκή ηρωίνη, ένα χιλιόγραμμο μπορεί να πουληθεί περίπου 50.000 δολάρια στους δρόμους του Σικάγου, σύμφωνα με αξιωματούχους των ΗΠΑ.

Για να προστατεύσουν τις καλλιέργειες τους και τα εργαστήρια ηρωίνης, οι συμμορίες ναρκωτικών στο Guerrero έχουν ομάδες ελέγχου στους δρόμους για να εντοπίζουν τους άγνωστους επισκέπτες της περιοχής. Η τοπική επιβολή του νόμου είναι αδύνατη και ενίοτε σχεδόν ανύπαρκτη, αφού οι τοπικοί αξιωματούχοι γνωρίζουν ότι μπορούν να σκοτωθούν ή να απαχθούν αν δεν συμμορφώνονται με τις απαιτήσεις των συμμοριών των ναρκωτικών.

image

«Πριν από μια δεκαετία, τα καρτέλ έδιναν στην τοπική κυβέρνηση χρήματα για να υπάρχουν και να δρουν. Τώρα οι κυβερνήσεις πρέπει να δίνουν στα καρτέλ χρήματα για να μπορούν να κυβερνούν», δήλωσε ένας επιχειρηματίας που δραστηριοποιείται στην περιοχή και μίλησε με την προϋπόθεση της ανωνυμίας βέβαια.

Narco song of Sinaloa

Τα ίδια ισχύουν και βορειότερα, στην πολιτεία Σιναλόα. Κι εδώ δρουν μερικά από τα πιο επικίνδυνα καρτέλ ναρκωτικών στον κόσμο. Οι βαρόνοι βγάζουν δισεκατομμύρια προωθώντας τις ναρκωτικές ουσίες στην απέραντη αγορά των Ηνωμένων Πολιτειών και οι βίαιες επιθέσεις με αιματηρά «ξεκαθαρίσματα» λογαριασμών αποτελούν πλέον καθημερινό φαινόμενο.

«Η μαφία είναι σκληρή, σου δίνει πολλά, αλλά σου παίρνει επίσης πολλά… Σου παίρνει την οικογένειά σου», λέει στην κάμερα ένας πρώην έμπορος ο οποίος θρηνεί τον θάνατο της 12χρονης κόρης του, παράπλευρη απώλεια σε μια απόπειρα δολοφονίας εναντίον του.

Οι «βασιλιάδες» των ναρκωτικών, δε δρουν μόνοι. Σύμφωνα με ντοκιμαντέρ του Russian Today, σε αυτό το επικίνδυνο αλισβερίσι έχουν την πολύτιμη βοήθεια των ντόπιων-αγροτών, οικοδόμων, μουσικών ακόμα και τοπικών «αγίων» όπως ο Jesús Malverde. Οι ντόπιοι τον αποκαλούν και άγιο των ναρκωτικών ή ο Ρομπέν των δασών του Μεξικού και τον λατρεύουν ως προστάτη τους. Πρόκειται για έναν τοπικό λαϊκό ήρωα και άγιο, που θεωρείται προστάτης των καρτέλ ναρκωτικών του Μεξικού.

image

Τα καρτέλ, ελέγχουν όλη την αλυσίδα παραγωγής, από την καλλιέργεια, την επεξεργασίας και τη διανομή.

Η ζωή στην Sinaloa και κυριολεκτικά η ζωή των κατοίκων της εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από το τι κάνουν οι άρχοντες των ναρκωτικών, αφού οι απλοί άνθρωποι ενδέχεται να σκοτωθούν από διασταυρούμενα πυρά που ανταλλάσσουν οι συμμορίες μεταξύ τους ή με την αστυνομία.

Παρά τη βίαιη καθημερινότητα, οι έφηβοι της Σιναλόα ονειρεύονται μια ζωή βουτηγμένη στα πλούτη, την οποία μπορεί να τους χαρίσει μόνο μια συμμορία.

Όσοι θέλουν να αντισταθούν, αισθάνονται αβοήθητοι στην όποια προσπάθειά τους για αλλαγή αυτής της αρρωστημένης καθημερινότητας και ξέρουν ότι είναι υποψήφια θύματα της αδίστακτης μαφίας που έχει δολοφονήσει εν ψυχρώ δημοσιογράφους και αστυνομικούς.

Ο Χαβιέρ Βαλδές Ζει

Πάνω από 2.500 αφίσες με το σύνθημα «Ο Χαβιέρ Βαλδές Ζει» κολλήθηκαν χθες Σάββατο σε τοίχους κτιρίων στην πόλη Κουλιακάν, στο βορειοδυτικό Μεξικό, στο πλαίσιο μιας ειρηνικής κινητοποίησης προς τιμή του δημοσιογράφου, ο οποίος δολοφονήθηκε τη 15η Μαΐου.

Κατά την κινητοποίηση, στην οποία κάλεσαν οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών και η εβδομαδιαίας εφημερίδας Riodoce, για την οποία εργαζόταν, οι αφίσες κολλήθηκαν στους τοίχους εγκαταλελειμμένων ή κλειστών κτιρίων στην Κουλιακάν, όπου δολοφονήθηκε ο δημοσιογράφος, υπό το φως της ημέρας.

image

Επρόκειτο για μια «ειρηνική διαδήλωση» η οποία «συνίστατο σε μια αφισοκόλληση»: για την ακρίβεια, επρόκειτο να αναρτηθούν σε κτίρια στην πόλη «συνολικά 2.509» αφίσες, όπως διευκρίνισε η Riodoce στον ιστότοπό της.

Οι οργανωτές κάλεσαν να μην γίνει αφισοκόλληση σε δημόσια κτίρια, ή κτίρια που αποτελούν μέρος της ιστορικής κληρονομιάς της πόλης, για να μην προκληθούν φθορές σε αυτά.

Στις αφίσες ο Χαβιέρ Βαλδές, 50 ετών, ο οποίος συνεργαζόταν επίσης με το Γαλλικό Πρακτορείο και την εφημερίδα La Jornada, απεικονίζεται γελαστός, με το αιώνιο καπέλο του στο κεφάλι και φορώντας τα γυαλιά του.

Ο ρεπόρτερ, που ειδικευόταν στη διακίνηση ναρκωτικών, δολοφονήθηκε από ένοπλους στην Κουλιακάν, στην Πολιτεία Σιναλόα, την οποία λυμαίνεται το καρτέλ του βαρόνου Χοακίν «Ελ Τσάπο» Γκουσμάν, ο οποίος σήμερα κρατείται σε φυλακή των ΗΠΑ όπου εκδόθηκε.

Ο Χαβιέρ Βαλδές ήταν ο πέμπτος δημοσιογράφος ο οποίος δολοφονήθηκε στο Μεξικό μέσα στο 2017.

Το 2016 δολοφονήθηκαν 11 δημοσιογράφοι· ο αριθμός αυτός δεν είχε ιστορικό προηγούμενο.

Τον Φεβρουάριο, η μη κυβερνητική οργάνωση Δημοσιογράφοι Χωρίς Σύνορα (Reporters sans frontières, RSF) υπογράμμισε πως το Μεξικό καταλαμβάνει την τρίτη θέση στον κόσμο σε ό,τι αφορά τον αριθμό των δολοφονημένων δημοσιογράφων, πίσω μόνο από τη Συρία και το Αφγανιστάν.

Ο θάνατος του Χαβιέρ Βαλδές προκάλεσε ένα κύμα αγανάκτησης στον μεξικανικό δημοσιογραφικό κόσμο. Πολλές χώρες αλλά και διεθνείς οργανισμοί ζήτησαν να διεξαχθεί εξονυχιστική έρευνα για να βρεθούν οι υπεύθυνοι για το έγκλημα και να λογοδοτήσουν.