Σκέφτηκα να τα γράψω τώρα. Πριν το μυαλό αφήσει πίσω εικόνες. Σάββατο βράδυ 5 Μαρτίου 2016.

Η Σουρ είναι μια πόλη εντός αρχαίων τειχών. Ίσως μιας χιλιετίας. Έχει πέντε εισόδους. Όλες κλειστές από τον τουρκικό στρατό, εκτός από μία. Από την πύλη αυτή μπαίνει κανείς περνώντας υπό αστυνομική φρούρηση σε ένα κομμάτι της πόλης που οι κάτοικοι δεν είναι υπό  κατ’ οίκον περιορισμό. Κόσμος πάει και έρχεται. Πουλά και αγοράζει. 

Κόσμος εθισμένος (;) στα τύμπανα του πολέμου που μαίνεται δίπλα. Πυροβολισμοί και εκρήξεις από βαρέα όπλα ακούγονται σποραδικά καθ’ όλη τη διάρκεια του εικοσιτετραώρου. Στη περιοχή που βρίσκεται υπό πολιορκία έχουν μείνει πια εκατό διακόσιοι άνθρωποι. Νέοι που αποφάσισαν να μην δεχτούν την κατάσταση και ίσως κάποιοι συγγενείς τους. Δεν μπορούν να βγουν ακόμα και αν το θέλουν. Ή ίσως και να φοβούνται. 

^{Φωτογραφία: «Xέρια σφιχτά δεμένα. Έχουν δυο αδέλφια μέσα στην Σουρ»}

Οι 25 χιλιάδες κάτοικοι έχουν ήδη φύγει. Σαφείς πληροφορίες για το που πήγαν δεν υπάρχουν. Σε συγγενείς και φίλους στο Ντιγιαρμπακίρ. Στην Κωνσταντινούπολη. Ή ακόμα πως ίσως μερικοί επέστρεψαν σε μερικά από τα τέσσερις χιλιάδες χωριά που εκκενώθηκαν, καταστράφηκαν από τον στρατό τη δεκαετία του ενενήντα. Τι να βρήκαν εκεί δεν μπορώ να φανταστώ. Χωριά που υπέστησαν βομβαρδισμούς και εμπρησμούς από το ενενήντα.
Πολλοί κάτοικοι έξω από την κλειστή περιοχή της Σουρ έχουν επίσης φύγει.

Ο κόσμος εδώ έχει «συνηθίσει» να αισθάνεται ότι ζει υπό κατοχήν. Τι θα γίνει είναι το μέγα ερώτημα. Το τουρκικό κράτος επιχειρεί επανάληψη αυτού που επιχειρεί επί ένα αιώνα. Πίεση, καταπίεση και επιθέσεις και σκοτωμοί, μαζί με την πάροδο του χρόνου, μαζί με την πολιτιστική επίδραση, μαζί με την έλλειψη, απαγόρευση σχολείων υπό κουρδική επιμέλεια, μαζί με άλλα πολλά, μπορεί σιγά σιγά, αργά αργά να οδηγήσει στην ενσωμάτωση αυτού του λαού στο τουρκικό ιστό. 

Αυτό είναι το σχέδιο. Μπορεί να πετύχει; Υπάρχουν στοιχεία που λένε πως Όχι και υπάρχουν στοιχεία ενδείξεις πως δεν αποκλείεται στο απώτερο ή στο απώτατο μέλλον. Το γεγονός ότι υπάρχει αναζωπύρωση, ξύπνημα της εθνικής συνείδησης των Κούρδων που προέρχεται από τις νίκες των Κούρδων στο Κομπανί και η ορατή πιθανότητα δημιουργίας Συριακού Κουρδιστάν, αυξάνει τις πιθανότητες του Όχι. 

Δεν μπορεί να σβήσει το κουρδικό ζήτημα. Το γεγονός όμως ότι οι Κούρδοι ακόμα και εδώ στο Ντιγιαρμπακίρ μιλούν μεταξύ τους (οι πιο πολλοί) τουρκικά μπορεί να δείχνει σημάδια ενσωμάτωσης σ’ αυτό που ονόμασα τουρκικό ιστό. Αναθαρρώ όμως σκεφτόμενος πως η δημιουργία του Κόμματος των Λαών δίνει νέα πνοή στη πίστη πως ο αγώνας έχει ακόμα δρόμο μπροστά του. Ο στόχος του τουρκικού κράτους δεν βρίσκεται στην γωνιά του δρόμου. Όμως εδώ κανείς δεν πιστεύει πως έρχονται συνομιλίες ειρηνικής επίλυσης. Δυστυχώς αυτό δεν μπορεί παρά να σημαίνει συνέχιση του κύκλου του αίματος.

Σε μια συνάντηση μου, έκανα (και την ονόμασα έτσι) μια προβοκατόρικη ερώτηση. Ρώτησα μια εκπρόσωπο του κουρδικού κινήματος «είναι το ΠΚΚ τρομοκρατική οργάνωση;» Πριν την απάντηση είδα μια πίκρα να ζωγραφίζεται στο πρόσωπο της. Κάθετα Όχι ήταν η απάντηση. Και πρόσθεσε «εγώ έκανα χρόνια στη φυλακή». 

Προσωπικά νομίζω πως κάθε ομάδα που παίρνει τα όπλα, εύκολα μπορεί να χαρακτηριστεί ως τρομοκρατική. Η λεπτή γραμμή που χωρίζει τον αγώνα για απελευθέρωση από την τρομοκρατία δεν είναι εύκολα ορατή. Είμαι βέβαιος όμως πως όταν ένα κράτος βάλλει κατά πολιτών του, ή όταν δεν μπορεί ή δεν θέλει να επιλύσει ένα εσωτερικό του πρόβλημα μπορεί στα σίγουρα να χαρακτηρισθεί ως ολοκληρωτικό για να πω το ελάχιστο. Μέσα σε όλα αυτά καθόλου δεν παραβλέπω πως και ο τουρκικός λαός, κομμάτι του τουρκικού λαού, υποφέρει από την ίδια κατάσταση.  Ούτε δικαιούται κανείς να νοιάζεται για τον πόνο του ενός και να αγνοεί τον πόνο του άλλου.

Εύχομαι γρήγορα να αποδοθούν στους λαούς τα δικαιώματα στην ελευθερία και την ευημερία. Την ισότητα και την ισονομία. Δυστυχώς φαίνεται πως ο δρόμος αυτός για κάποιους λαούς θα είναι ιδιαίτερα μακρύς. Για την ανθρωπότητα ολόκληρη ο δρόμος είναι ακόμα μακρύς. Γιατί όταν ένας λαός υποφέρει όλοι έχουμε ευθύνη. Μπορούμε να κάνουμε κάτι; Εν όσω  όλοι νομίζουμε πως δεν μπορούμε να κάνουμε τίποτε τόσο πιο πολύ θα μακραίνει ο δρόμος. Το ότι είναι δε πιθανόν να μην φτάσουμε ποτέ στη ώρα της επίθεσης στους ουρανούς, δεν σημαίνει καθόλου πως επιτρέπεται η απραξία.

Για να είμαι απόλυτα σαφής νομίζω πως ο κόσμος, ή θα καταστραφεί ή θα κοιτάξει μπροστά και ψηλά. Αργά, πολύ αργά, έστω και με βήμα σημειωτόν πρέπει να αρχίσει να σηκώνει το κεφάλι, μπροστά και ψηλά. Θα χρειαστούν αιώνες; Μάλλον ναι. Ε και;

Μπορεί να μην φτάσουμε ποτέ; Επίσης πιθανόν. Μπορεί όμως αυτό να επιτρέψει την ολιγωρία ή την απραξία; Μπορεί ακόμα, οι αγώνες και οι αγωνιστές να αγνοούν, πως και ο συμβιβασμός είναι υπό κάποιες προϋποθέσεις κίνηση προς τα εμπρός;

* Ο Τάκης Χατζηγεωργίου είναι Κύπριος ευρωβουλευτής με το ΑΚΕΛ και μέλος της Ευρωπαϊκής Αριστεράς