Μέτρα συνολικής αξίας 125 εκατομμυρίων ευρώ για την υποστήριξη παραγωγών συγκεκριμένων φρούτων και λαχανικών που πλήττονται από το ρωσικό εμπάργκο σε ευρωπαϊκά διατροφικά προϊόντα ανακοίνωσε τη Δευτέρα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Ωστόσο στη σχετική λίστα δεν βρίσκονται τα ελληνικά ροδάκινα. Υπενθυμίζεται πως στελέχη της ελληνικής κυβέρνησης έχουν τονίσει πως οι παραγωγοί θα αποζημιωθούν από την ΕΕ, αποκλείοντας το ενδεχόμενο στήριξης από τους εθνικούς πόρους. Σημειώνεται πως η ζημιά για την Ελλάδα από το ρωσικό εμπάργκο εκτιμάται σε πάνω από 80 εκατ. ευρώ. 

Τα μέτρα στήριξης τίθενται σε ισχύ από σήμερα Δευτέρα και έχουν αναδρομική ισχύ. Σύμφωνα με την ανακοίνωση αφορούν τα καρότα, τις τομάτες, τα λάχανα, τις πιπεριές, τα κουνουπίδια, τα αγγούρια και τα αγγουράκια, τα μανιτάρια, τα μήλα, τα αχλάδια, τα φρούτα του δάσους, τα επιτραπέζια σταφύλια και τα ακτινίδια. «Ο προβλεπόμενος προϋπολογισμός είναι περίπου 125 εκατ. ευρώ» διευκρίνισε στη διάρκεια συνέντευξης Τύπου ο εκπρόσωπος της Επιτροπής για τη Γεωργία, ο Ρότζερ Γουέιτ. «Η ιδέα είναι να μειωθούν οι ποσότητες που διατίθενται στην αγορά ώστε οι τιμές να μην πέσουν σε επίπεδα κρίσης» εξήγησε. Όπως διευκρίνισε ευρωπαϊκή πηγή αυτοί που θα επωφεληθούν από την παραπάνω στήριξη είναι οι μεγάλοι προμηθευτές οπωροκηπευτικών της Ρωσίας, δηλαδή η Πολωνία, η Λιθουανία, το Βέλγιο και η Ολλανδία.

Η απουσία των ροδακινοπαραγωγών από τη λίστα της ΕΕ προκάλεσε αντιδράσεις στην Ελλάδα. Το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης εξέδωσε διευκρινιστική ανακοίνωση σχετικά με τις ανακοινώσεις της Κομισιόν, οι οποίες όπως αναφέρει «δεν επηρεάζουν τα μέτρα για τα ροδάκινα, ενώ ενδιαφέρουν μερίδα παραγωγών της χώρας μας». Σύμφωνα με το υπουργείο το σχέδιο για τα ροδάκινα αναμένεται να παρουσιαστεί την Παρασκευή. Ειδικότερα, όπως επισημαίνει το υπουργείο τα μέτρα για τα ροδάκινα αποτέλεσαν ξεχωριστή ανακοίνωση από τον Ευρωπαίο Επίτροπο Γεωργίας και Αγροτικής Ανάπτυξης της Ε.Ε. Ντατσιαν Τσιόλος στις 11-08-2014. Σε ό,τι αφορά τις σημερινές ανακοινώσεις για πακέτο 125 εκατ. ευρώ της Ε.Ε. το υπουργείο διευκρινίζει ότι «αφορούν ορισμένα άλλα ευπαθή φρούτα και λαχανικά που θίγονται επίσης από το ρωσικό εμπάργκο και που έχουν ενδιαφέρον για τους παραγωγούς της χώρας μας (ακτινίδια, μήλα, επιτραπέζια σταφύλια κ.λ.π.) και δεν επηρεάζουν τα ήδη ανακοινωθέντα μέτρα για τα ροδάκινα».

Διευκρινίσεις εξέδωσε και η Κομισιόν, τονίζοντας πως οι παραγωγοί ροδάκινων και νεκταρινιών καλύπτονται ήδη με πακέτο αποζημιώσεων που υπολογίζεται στα 20 με 30 εκατ. ευρώ. Σύμφωνα με το Σκάι, που έθεσε σχετικό ερώτημα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή σημείωσε πως οι αποζημιώσεις δεν θα δοθούν με ποσόστωση, αλλά με βάση το ποιος θα καταθέσει πρώτος αίτηση. Οι αποζημιώσεις θα δοθούν ως αντίτιμο για την απόσυρση μέρους της παραγωγής από την αγορά, προκειμένου να διασφαλιστεί η σταθερότητα των τιμών. Αποζημιώσεις μπορούν να διεκδικήσουν και οι παραγωγοί που δεν ανήκουν σε συνεταιρισμούς, ωστόσο, θα λάβουν το 50% του αντιτίμου της απόσυρσης που θα δίνεται στους οργανωμένους καλλιεργητές.

Ο βουλευτής Εύβοιας του ΣΥΡΙΖΑ και συντονιστής θεμάτων Αγροτικής Ανάπτυξης Βαγγέλης Αποστόλου, κάνει λόγο για εμπαιγμό «με ψιχία αποζημιώσεων ύψους μόλις 125 εκατ. ευρώ» και καλεί τον αρμόδιο υπουργό, Γιώργο Καρασμάνη, να δώσει εξηγήσεις. Ο βουλευτής, με δήλωσή του, τονίζει ότι η αποζημίωση που ανακοινώθηκε από την ΕΕ δεν αγγίζει «καθόλου τους Έλληνες παραγωγούς  που έχουν πληγεί ανεπανόρθωτα». «Περιμένουμε από  τον υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, κ. Καρασμάνη, και τον υφυπουργό Εξωτερικών, κ. Κούρκουλα, μόλις  αφυπνιστούν από το βαθύ τους λήθαργο να μας εξηγήσουν το ρόλο τους στον εμπαιγμό των αγροτών μας», καταλήγει.

Από την πλευρά τους οι παραγωγοί καλούν το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Εξωτερικών σε άμεση και δυναμική κινητοποίηση ώστε να διασφαλίσουν επιπρόσθετα κονδύλια απο την ΕΕ ως αποζημίωση για τη ζημιά που έχουν υποστεί οι ροδακινοπαραγωγοί με το ρωσικό εμπάργκο. «Απαιτείται εγρήγορση και σκληρή διαπραγμάτευση», σημείωσε ο πρόεδρος Κοινοπραξίας Συνεταιρισμών Ομάδων Παραγωγών Νομού Ημαθίας, Χρήστος Γιαννακάκης, μιλώντας στο Αθηναϊκό Πρακτορείο. Όπως είπε στις αποθήκες βρίσκονται 10.000 τόνοι αδιάθετων προϊόντων, ενώ άνω των 15.000 τόνων συνολικά βρίσκονται ακόμη στα δέντρα.

Σημειώνεται πως οι εκπρόσωποι ροδακινοπαραγωγών από τη Βόρεια Ελλάδα κατευθύνονται στην Αθήνα, όπου την Τρίτη πρόκειται να έχουν συναντήσεις με στελέχη του υπουργείου Εξωτερικών το πρωί, του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων το μεσημέρι, και με στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ το απόγευμα. Σύσκεψη στο υπουργείο Εξωτερικών υπό τον υφυπουργό Δημ. Κούρκουλα θα πραγματοποιηθεί την Τρίτη το πρωί με θέμα τις ελληνικές εξαγωγές στη Ρωσία και τις δυνατότητες εξεύρεσης νέων αγορών. Σε αυτήν θα συμμετέχουν αρμόδιοι υπηρεσιακοί παράγοντες από τα Υπουργεία Οικονομικών, Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Υποδομών Μεταφορών και Δικτύων, καθώς και εκπρόσωποι παραγωγικών και εξαγωγικών φορέων.

Νευρικότητα στην Ευρώπη

Η ρωσική απάντηση στις ευρωπαϊκές κυρώσεις, το εμπάργκο των αγροτικών προϊόντων, έχει προκαλέσει πάντως νευρικότητα στην Ε.Ε. που προωθούσε στην Μόσχα το 10% των προϊόντων που εξήγαγε. Μια έκτακτη συνεδρίαση των υπουργών Γεωργίας έχει προγραμματισθεί για τις 5 Σεπτεμβρίου στις Βρυξέλλες για να εξετασθούν οι επιπτώσεις από το ρωσικό εμπάργκο. Σύμφωνα με τον υπουργό Γεωργίας της Γερμανίας, Κρίστιαν Σμιτ, ο ρωσικός αγροδιατροφικός τομέας δεν μπορεί να ικανοποιήσει πάνω από το 60% των αναγκών της Ρωσίας για τέτοια προϊόντα και «δεν μπορεί να καταφέρει να αναπληρώσει τη διαφορά, για παράδειγμα σε ό,τι αφορά την παραγωγή γάλακτος». Μιλώντας στην Frankfurter Allgemeine Zeitung είπε ότι το ρωσικό εμπάργκο δεν θα έχει παρά μόνο «μάλλον μηδαμινές επιπτώσεις» στον ευρωπαϊκό αγροδιατροφικό κλάδο.

Πάντως, ανοιχτό άφησαν οι Βρυξέλλες, την Παρασκευή, το ενδεχόμενο επιβολής σκληρότερων κυρώσεων εις βάρος της Ρωσίας με αφορμή την Ουκρανία, χωρίς να λείπουν, όμως, οι φωνές και αρκετών ηγετών οι οποίοι εκφράζουν σκεπτικισμό για την αποτελεσματικότητα της συγκεκριμένης πολιτικής. Στην περίπτωση, όμως, που εφαρμοστούν νέες κυρώσεις, σύμφωνα με την ρωσική εφημερίδα Vedomosti, ο Βλάντιμιρ Πούτιν ετοιμάζεται να επιβάλλει εμπάργκο και στις αυτοκινητοβιομηχανίες της Δύσης. Το εμπάργκο θα αφορά μόνο τα εισαγόμενα αυτοκίνητα και όχι αυτά που παράγονται στα εργοστάσια των αυτοκινητοβιομηχανιών σε ρωσικό έδαφος. Τέτοιες δομές διαθέτουν οι Ford, Volkswagen, Renault, Toyota και Hyundai.

Μέχρι στιγμής, πάντως, όπως δήλωσε η εκπρόσωπος του Ελβετικού Αγροτικού Οργανισμού (FOAG) Αννυ Ριτσόλι, οι ευρωπαϊκές εταιρίες τροφίμων προσπαθούν να ξεπεράσουν τα ρωσικά αντίμετρα εξάγοντας προϊόντα τους στη Ρωσία-κυρίως, κρέατα, πουλερικά, οπωροκηπευτικά και γαλακτοκομικά -μέσω Ελβετίας και άλλων χωρών, που δεν είναι μέλη της ΕΕ. Σε «αναζήτηση πλάγιας οδού» βρίσκεται και η ευρωπαϊκή Ομοσπονδία Κτηνοτρόφων και Γαλακτοκόμων, σύμφωνα με γαλλικές πηγές. Ο αντιπρόεδρος της Ομοσπονδίας Σιέτε βαν Κειμπέμα παραδέχτηκε ότι «ευρωπαϊκά προϊόντα με προορισμό τη Ρωσία θα προωθηθούν μέσω τρίτης χώρας». Πρόσθεσε ότι «γίνονται βολιδοσκοπήσεις στην Ελβετία και σε χώρες της Νότιας Αμερικής».