Στο σκηνικό έντασης που έχει πυροδοτήσει η κατάρριψη του ρωσικού Su-24 στη συροτουρκική μεθόριο και τον «πόλεμο» δηλώσεων Πούτιν-Ερντογάν με φόντο το Ισλαμικό Κράτος, έρχονται δημοσιεύματα που αναφέρουν ότι ρωσικά πλοία αναμένουν επί ώρες στα Στενά του Βοσπόρου προκειμένου να λάβουν το «πράσινο φως» της Τουρκίας, για να διέλθουν.

Ads

Την ίδια στιγμή, έγινε γνωστό ότι ρωσικό πλοίο βρέθηκε αντιμέτωπο με τουρκικό υποβρύχιο περνώντας τη Δευτέρα από τα Δαρδανέλια.

Δημοσιεύματα ρωσικών μέσων ενημέρωσης αναφέρουν ότι σε σαφή παραβίαση των διεθνών κανόνων, οι τουρκικές αρχές έχουν δημιουργήσει εμπόδια στα ρωσικά πλοία που διέρχονται από το Στενό του Βοσπόρου, με αποτέλεσμα δεκάδες ρωσικά πλοία να είναι σε αναμονή.

Την ίδια στιγμή, γίνεται γνωστό ότι το πλοίο Yauza του ρωσικού Ναυτικού, βρέθηκε αντιμέτωπο με τουρκικό υποβρύχιο περνώντας τη Δευτέρα από τα Δαρδανέλια, όπως μετέδωσε το ρωσικό πρακτορείο Sputink επικαλούμενο την τουρκική εφημερίδα Hurriyet.

Ads

Το πλοίο πιστεύεται ότι βρισκόταν εν πλω προς τη Μαύρη Θάλασσα και το τουρκικό υποβρύχιο φέρεται να συνόδευσε σκάφος της τουρκικής ακτοφυλακής. Βίντεο του περιστατικού μετέδωσε το πρακτορείο Dogan από τα Δαρδανέλια.

Ο πρώην επικεφαλής του προσωπικού του ρωσικού ναυτικού Βίκτορ Κραβσένκο, ανέφερε στο πρακτορείο RIA Novosti ότι μία ενδεχόμενη μονομερής ενέργεια της Τουρκίας να επιβάλει στα ρωσικά πλοία παύση διέλευσης από τα Στενά του Βοσπόρου, αντίκειται στο Διεθνές Δίκαιο.

«Η Τουρκία δεν θα κλείσει τα Στενά με τα ρωσικά σκάφη εν πλω προς τη Συρία, γιατί αυτό θα αποτελούσε παραβίαση του Διεθνούς Δικαίου και της Σύμβασης του Μοντρέ, ειδικότερα ―έγγραφο που υπεγράφη εκείνη την εποχή από τις περισσότερες χώρες» είπε.

Η Σύμβαση του Μοντρέ του 1936 σχετικά με το καθεστώς των Στενών, ρυθμίζει τη διέλευση των στρατιωτικών και πολεμικών πλοίων από τα στενά του Βοσπόρου και των Δαρδανελίων. Σύμφωνα με το άρθρο 2, «εμπορικά πλοία θα απολαμβάνουν πλήρη ελευθερία διέλευσης και ναυσιπλοΐας στα Στενά, μέρα-νύχτα, με οποιαδήποτε σημαία και με οποιοδήποτε είδος του φορτίου, χωρίς διατυπώσεις».

Όσον αφορά τα πολεμικά πλοία, σύμφωνα πάντα με την Σύμβαση του Μοντρέ, σε περιόδους ειρήνης, η Τουρκία οφείλει να επιτρέπει τη διέλευση μικρών και μεσαίων πλοίων, όλων των εθνικοτήτων.

Οι δυνάμεις της Μαύρης Θάλασσας, (συμπεριλαμβανομένης της πρώην ΕΣΣΔ και τώρα της Ρωσίας) μπορούν να πλοηγούν πολεμικά πλοία οποιασδήποτε κατηγορίας μέσω των Στενών, «υπό τον όρο ότι τα σκάφη αυτά περνούν μέσα από τα Στενά μεμονωμένα, συνοδευόμενα από όχι περισσότερα από δύο αντιτορπιλικά».

Σε καιρό πολέμου, η διέλευση των πολεμικών πλοίων θα πρέπει να αφεθεί εξ ολοκλήρου στη διακριτική ευχέρεια της τουρκικής κυβέρνησης, σύμφωνα με το έγγραφο.

Τον Δεκέμβριο του 1982, ο ΟΗΕ επεξεργάστηκε τη Σύμβαση για το Δίκαιο της Θάλασσας, αλλά η Τουρκία αρνήθηκε να συμμετάσχει και η Σύμβαση του Μοντρέ παρέμεινε σε ισχύ.

Το 1994, η Τουρκία εξέδωσε μονομερώς κανονισμούς νέας θαλάσσιας κυκλοφορίας για τα Στενά, και περιελάμβανε σειρά περιορισμών για τη διέλευση των ξένων πλοίων.

Εν τω μεταξύ, όπως μεταδίδει το πρακτορείο Sputnik, έχει αναφερθεί ότι γαλλικά μαχητικά αεροσκάφη θα χρησιμοποιήσουν τη στρατιωτική βάση του Ιντζιρλίκ και ότι το γαλλικό αεροπλανοφόρο «Σαρλ ντε Γκωλ» θα λάβει επιμελητειακή υποστήριξη στο τουρκικό λιμάνι της Μερσίνας.

Πριν λίγο έγινε γνωστό -σύμφωνα με ρωσική στρατιωτική πηγή- ότι η διέλευση των ρωσικών πλοίων από τον Βόσπορο, γίνεται κανονικά.