Το σφυροκόπημα ενός μικρού θύλακα αντικαθεστωτικών στο ανατολικό Χαλέπι συνεχίζεται με αμείωτη ένταση, σπέρνοντας τον πανικό στους αμάχους που έχουν εγκλωβιστεί στην περιοχή και αναζητούν μάταια ένα καταφύγιο από τις βόμβες. Το Χαλέπι, προπύργιο των αντικαθεστωτικών από την έναρξη του πολέμου, βρίσκεται πλέον ουσιαστικά εξ ολοκλήρου υπό τον έλεγχο των δυνάμεων του Μπασάρ Αλ Άσαντ και αναλυτές επισημαίνουν πως η πτώση του Χαλεπίου ίσως να σημάνει και το οριστικό τέλος της αντιπολίτευσης στη Συρία.

Ads

Η παύση των βομβαρδισμών κράτησε μόλις λίγες ώρες για να προλάβουν ορισμένοι από τους αμάχους να απομακρυνθούν από τις ελάχιστες συνοικίες που ελέγχουν οι αντικαθεστωτικοί. Η νέα κλιμάκωση της βίας σκόρπισε τον πανικό με πολλούς κατοίκους να προσπαθούν να γλιτώσουν από τις βόμβες και τα πυρά, ενώ άλλοι αναρτούν βίντεο στο διαδίκτυο με τα «τελευταία» μηνύματά τους όπως αναφέρουν χαρακτηριστικά.

«Η κατάσταση είναι τρομακτική», δήλωσε ένας από τους αντάρτες του Χαλεπίου στο Γαλλικό Πρακτορείο. «Οι τραυματίες και νεκροί κείτονται στους δρόμους, κανείς δεν τολμά να τους απομακρύνει. Οι βομβαρδισμοί συνεχίζονται. Η κατάσταση είναι απερίγραπτη» πρόσθεσε.

Η απώλεια του ελέγχου του Χαλεπιού θα σηματοδοτήσει το τέλος της εξέγερσης σε αυτήν την πόλη σύμβολο, το ανατολικό τμήμα της οποίας κατέλαβαν οι αντάρτες το 2012. Πολλοί αναλυτές εκτιμούν πως ίσως σηματοδοτεί εν γενεί και το τέλος της αντιπολίτευσης στη Συρία.

Σε κάθε περίπτωση θα πρόκειται για τη σημαντικότερη νίκη των κυβερνητικών δυνάμεων από την έναρξη του πολέμου το 2011. Η ανακατάληψη του Χαλεπιού θα επιτρέψει στην κυβέρνηση να θέσει υπό τον έλεγχό της τις 5 μεγαλύτερες πόλεις της Συρίας, μαζί με τη Χομς, τη Χάμα, τη Δαμασκό και την Λαττάκεια.

Ads

Ειδικοί μιλώντας στο Γαλλικό Πρακτορείο αναφέρουν πως οι αντάρτες της συριακής αντιπολίτευσης, που μέχρι πριν από λίγο καιρό προετοίμαζαν την ανατροπή του Μπασάρ Αλ Άσαντ και την άνοδό τους στην εξουσία της χώρας σήμερα, μετά την απώλεια του Χαλεπίου, κινδυνεύουν να υποστούν μια συνολική ήττα. Η ήττα τους στη δεύτερη μεγαλύτερη πόλη της χώρας θα έχει σημαντικές επιπτώσεις, πρακτικές αλλά και συμβολικές, ακόμη κι αν εξακολουθούν να ελέγχουν κάποιες περιοχές στην υπόλοιπη Συρία.

«Αυτό δείχνει το τέλος της αντιπολίτευσης ως δύναμης που θα μπορούσε λογικά να ανατρέψει το καθεστώς και να αναλάβει τον έλεγχο της χώρας», σημειώνει ο Σαμ Χέλερ, ερευνητής στο Century Foundation, ένα αμερικανικό think tank.

Το Χαλέπι είχε καταληφθεί από τους αντάρτες της αντιπολίτευσης τον Ιούλιο του 2012, ένα χρόνο μετά το ξέσπασμα των αντικαθεστωτικών διαδηλώσεων, στο πλαίσιο της Αραβικής Ανοιξης, που πνίγηκαν στο αίμα από τον Μπασάρ Αλ Άσαντ.

Τον πρώτο καιρό με την υποστήριξη των ΗΠΑ και των περισσότερων δυτικών δυνάμεων, των χωρών του Κόλπου και της Τουρκίας, η συριακή αντιπολίτευση φαινόταν πως είχε τη δύναμη να ανατρέψει τον Μπασάρ Αλ Άσαντ και να αναλάβει την εξουσία. Κέρδιζε διαρκώς έδαφος στα πεδία των μαχών και από μεγάλο μέρος της διεθνούς κοινότητας αναγνωριζόταν ως ο νόμιμος εκπρόσωπος του συριακού λαού.

Ωστόσο η στρατιωτική παρέμβαση της Ρωσίας που στάθηκε στο πλευρό του Μπασάρ Αλ Άσαντ, και ενίσχυση των τζιχαντιστών στο στρατόπεδο των αντικαθεστωτικών, οδήγησε σε σταδιακή συρρίκνωση των δυνάμεων της αντιπολίτευσης. Η παρουσία των τζιχαντιστών προκάλεσε και αλλαγή στην στρατηγική των δυτικών δυνάμεων που περιόρισαν την υποστήριξή τους στην συριακή αντιπολίτευση.

«Έχουμε περάσει το σημείο όπου η αντιπολίτευση είχε ακόμη την ελπίδα να αλλάξει τα δεδομένα. Δεν έχει πλέον τον αριθμό των μαχητών που χρειάζονται ούτε τον γεωγραφικό χώρο για να εξαπολύσει μεγάλες επιθέσεις», σημειώνει ο Γεζίντ Σαγίγκ, ένας από τους κύριους ερευνητές του Κέντρου Κάρνεγκι για τη Μέση Ανατολή.

Ενδεικτικό είναι πως μετά την απώλεια του Χαλεπίου, μοναδικό προπύργιο των αντικαθεστωτικών αναδεικνύεται η επαρχία Ιντλίμπ. Ωστόσο σε αυτήν τον έλεγχο έχει κυρίως το Μέτωπο Φάτεχ αλ-Σαμ, μια οργάνωση πρώην παρακλάδι της Αλ Κάιντα στη Συρία. Οι αντάρτες είναι παρόντες και στη νότια επαρχία Ντεράα και στη Γούτα, το μεγάλο προάστιο γύρω από τη Δαμασκό απ΄όπου, ωστόσο, έχουν παραχωρήσει έδαφος.

Στην Ιντλίμπ, επαρχία που συνορεύει με την τουρκική μεθόριο, υπάρχει ακόμη μεγάλο απόθεμα μαχητών. Πρόκειται κυρίως για εκείνους που έχουν φθάσει πρόσφατα από περιοχές που έπεσαν στα χέρια του καθεστώτος. Στην Ιντλίμπ οι αντάρτες θα επιχειρήσουν να ανασυνταχθούν και μοιάζουν ικανοί – τουλάχιστον αυτή τη στιγμή – να κρατήσουν για πολύ καιρό.

«Υπάρχει εκεί μια ένοπλη αντιπολίτευση ζωντανή και παρακινημένη» σημειώνει ο Χέλερ. Όμως, όπως σημειώνει, στις δυνάμεις των ανταρτών στην περιοχή κυριαρχούν ριζοσπάστες ισλαμστές και τζιχαντιστές, κάτι που μπορεί να μην είναι και τόσο δελεαστικό για τους ξένους συμμάχους τους. «Αν οι αντάρτες θεωρηθούν χαμένη υπόθεση δεν πρόκειται να λάβουν αόριστα το ίδιο επίπεδο ξένης στήριξης», προειδοποιεί ο Άρον Λουντ, επίσης του Century Foundation. «Βλέπω ήδη ορισμένους συμπαθούντες της αντιπολίτευσης και προσωπικότητες των αναρτών να συζητούν την κατάσταση στο Χαλέπι ως εάν η εξέγερση να έχει επίσημα αποτύχει τώρα», προσθέτει.

Αντιμέτωποι με μια κατάσταση εξαιρετικά δυσμενή για αυτούς, ορισμένοι μαχητές μπορεί να καταθέσουν τα όπλα και να επιστρέψουν στην πολιτική ζωή. Άλλοι μπορεί να διαφύγουν στο εξωτερικό, φοβούμενοι αντίποινα του καθεστώτος.Ορισμένοι μπορεί να πυκνώσουν τις τάξεις των πιο εξτρεμιστών, όπως το Μέτωπο Φάτεχ αλ-Σαμ, εκτιμά ο Χέλερ, όσο κι αν η τζιχαντιστική οργάνωση Ισλαμικό Κράτος παραμένει ελάχιστα ελκυστική.