Η τελευταία παρέμβαση του Ντόναλντ Τραμπ στην ειρηνευτική διαδικασία της Μέσης Ανατολής, που έχει ήδη κλονιστεί από την πρόσφατη αναγνώριση της Ιερουσαλήμ ως πρωτεύουσας του Ισραήλ από τις ΗΠΑ, φαίνεται πως είναι μια από τις πιο χαοτικές μέχρι στιγμής κινήσεις του στη διεθνή σκακιέρα. 

Ads

Αφού διόρισε το γαμπρό του, Τζάρεντ Κούσνερ, ως περιφερειακό σύμβουλο και ονόμασε τον Ντέιβιντ Φρίντμαν πρεσβευτή του στο Ισραήλ, ο Αμερικανός πρόεδρος εμπλέκεται όλο και περισσότερο σε μια ιδιαίτερα κρίσιμη συνθήκη διεθνούς πολιτικής. Η πρόσφατη ομιλία του, κατά την οποία αναγνώρισε την Ιερουσαλήμ ως πρωτεύουσα του Ισραήλ, παραβίασε τόσο τη διεθνή συναίνεση, όσο και τα ψηφίσματα του ΟΗΕ. 

Ωστόσο η πιο πρόσφατη κίνησή του, δηλαδή η απειλή για τη μείωση της χρηματοδότησης στην UNRWA, την υπηρεσία των Ηνωμένων Εθνών που υποστηρίζει τους Παλαιστίνιους πρόσφυγες και την Παλαιστινιακή Αρχή, είναι, σύμφωνα με τον Guardian, η πιο επικίνδυνη μέχρι στιγμής, και καταδεικνύει την έλλειψη κατανόησης των λεπτών μηχανισμών που συμβάλλουν στη διατήρηση της έστω και σχετικής ειρήνης μεταξύ Ισραηλινών και Παλαιστινίων.

Η ανάλυση της προσέγγισης Τραμπ είναι αρκετά ξεκάθαρη: η σημερινή διοίκηση αντιμετωπίζει τις απειλές για την εξωτερική βοήθεια ως μέσο μόχλευσης και θεωρεί τις συμβατικές διαπραγματευτικές στρατηγικές που χρησιμοποιούνταν από τις προηγούμενες αμερικανικές διοικήσεις στην ειρηνευτική διαδικασία στη Μέση Ανατολή ως αποτυχίες.

Ads

Αυτό που είναι επίσης εμφανές είναι ότι ο Τραμπ και οι σύμβουλοί του αντιλαμβάνονται τις κινήσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών και της Γενική Συνέλευσης του ΟΗΕ να καταδικάσουν την ανακοίνωση της Ιερουσαλήμ ως κλιμακούμενη αντίδραση που αναζητεί απάντηση.

Αυτή η απάντηση όμως αφορά μερικά από τα πιο ευαίσθητα σημεία πίεσης στην παλαιστινιακή κοινωνία και την ειρηνευτική διαδικασία γενικότερα.

Τα παλαιστινιακά στρατόπεδα που διοικούνται από την UNRWA φιλοξενούν πολλούς από τους φτωχότερους και σε δεινή θέση Παλαιστίνιους. Σε αυτούς τους καταυλισμούς, σε μέρη όπως η Ραμάλα, το Ναμπλού και η Τζενίν στη Δυτική Όχθη, αλλά και σε ολόκληρη τη Γάζα, κατοικούν πολλές από τις πιο ριζοσπαστικοποιημένες παλαιστινιακές παρατάξεις. 

Από αυτά τα στρατόπεδα προέκυψε η πρώτη και η δεύτερη Ιντιφάντα και γεννήθηκαν τόσο η Φατάχ όσο και η  Χαμάς. Είναι τόποι όπου οι άνθρωποι υπερηφανεύονται τόσο για την ανθεκτικότητα τους όσο και για τη συνείδηση ​​του παλαιστινιακού αισθήματος και κινήματος που διατηρούν.

Από τη δεύτερη Ιντιφάντα, τα όπλα που εξακολουθούν να κατέχουν οι παρατάξεις παρέμειναν σε μεγάλο βαθμό μέσα σε αυτά τα στρατόπεδα, τα οποία βρίσκονταν υπό τον έλεγχο των παλαιστινιακών δυνάμεων ασφαλείας του Προέδρου Μαχμούντ Αμπάς.

Οι παρεμβάσεις του Τραμπ φαίνεται ότι έπληξαν τους δίδυμους πόλους αυτής μιας εύθραυστης συμφωνίας: την UNRWA και την ευρύτερη Παλαιστινιακή Αρχή.

Υπάρχει κι ένας άλλος, πιο εκτεταμένος αντίκτυπος. Η διεθνής χρηματοδοτική και τεχνική υποστήριξη καταβάλει μισθούς, ενώ οι υποστηριζόμενες ΜΚΟ που εργάζονται σε βασικούς κοινωνικούς τομείς παρέχουν μια ροή μετρητών που στηρίζει τη συνεργασία ασφαλείας της Παλαιστινιακής Αρχής με το Ισραήλ, ελέγχοντας έτσι και την επιρροή της Χαμάς στη Δυτική Όχθη.

Η προοπτική του να καταρρεύσει η Παλαιστινιακή Αρχή φαίνεται επικίνδυνη. Μια συνέπεια θα μπορούσε να είναι η επιστροφή στην ισραηλινή διοίκηση για τη διαχείριση των υπηρεσιών στα κατεχόμενα εδάφη. Ο Τραμπ και η Χέιλι έχουν αποδείξει ότι δεν καταλαβαίνουν κανένα από τα παραπάνω δεδομένα, ή τα καταλαβαίνουν, αλλά δεν τους ενδιαφέρουν.

Ο Αμερικανός πρόεδρος αντιμετωπίζει την ειρηνευτική διαδικασία στη Μέση Ανατολή σαν συμφωνία για κάποιο τίτλο ιδιοκτησίας στο Μανχάταν που μπορεί να διαπραγματευτεί επιθετικά. Αλλά οι ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις δεν αποτελούν διαπραγματεύσεις ιδιοκτησίας και μέσα σε λίγες εβδομάδες ο Τραμπ έβαλε τον Παλαιστίνιο πρόεδρο, Μαχμούντ Αμπάς και την παλαιστινιακή ηγεσία, σε μια θέση όπου φαίνεται ότι δεν έχουν σχεδόν τίποτα να χάσουν.

Για πολλούς το ζήτημα της Παλαιστίνης έχει τελειώσει. «Με το tweet του Τραμπ ότι η Ιερουσαλήμ ως ζήτημα είναι πλέον εκτός τραπεζιού, έχει παραδεχθεί ότι οι διπλωμάτες των ΗΠΑ ψεύδονται όταν δηλώνουν πως ακόμα βρίσκεται υπό διαπραγμάτευση», δήλωσε Παλαιστίνιος αξιωματούχος στο Guardian. «Αντίθετα, προσπαθεί να χρησιμοποιήσει τον εκβιασμό και το παιχνίδι κατηγορίας εναντίον των Παλαιστινίων. Αυτό που παραδέχεται είναι ότι δεν υπάρχει ειρηνευτική διαδικασία και κανένα σχέδιο ειρήνης». 

«Το λάθος του είναι ότι νομίζει πως πρόκειται για μία από τις συμφωνίες με τις οποίες είναι εξοικειωμένος. Αλλά οι Παλαιστίνιοι δεν είναι μια αδύναμη εταιρεία που πρέπει να αναλάβει. Αγνοεί το ζήτημα της αξιοπρέπειας, για το οποίο οι άνθρωποι είναι διατεθειμένοι να πεθάνουν», προσθέτει. 

Το πως θα εξελιχθούν τα πράγματα παραμένει αβέβαιο μέχρι στιγμής. Αυτό που θα μπορούσε ωστόσο να θεωρηθεί ελπιδοφόρο μέσα στη γενικότερη ανησυχία, καταλήγει ο Guardian, είναι το γεγονός ότι το μεγαλύτερο κομμάτι της μέχρι τώρα ρητορικής του Τραμπ έχει αποδειχθεί πως δεν είναι τίποτα περισσότερο από λόγια του αέρα.