Η σοσιαλδημοκρατία και η υποτιθέμενη αριστερά για άλλη μια φορά απέτυχαν στην Τουρκία: Στήριξαν την κυβέρνηση του Ερντογάν, που ήθελε να παρέμβει στρατιωτικά στο Ιράκ και την Συρία, όπως επίσης εναντιώθηκαν στο δημοψήφισμα για ένα ανεξάρτητο Κουρδιστάν.

Συγκεκριμένα, ο βασικός πυρήνας της αντιπολίτευσης, οι σοσιαλδημοκράτες του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος των Λαών (CHP), που ιδρύθηκε από τον Μουσταφά Κεμάλ Ατατούρκ το 1919, για άλλη μια φορά στήριξε με την ψήφο του στο Κοινοβούλιο τις προτάσεις του Ερντογάν και του κόμματος της άκρας δεξιάς, του Εθνικιστικού Κινήματος (MHP), προκειμένου να λάβει η κυβέρνηση την εξουσιοδότηση να στείλει στρατεύματα στο Ιράκ και την Συρία. Επί της ουσίας δηλαδή να παρατείνει κάτι που συμβαίνει ήδη. Μόνο το HDP, το Δημοκρατικό Κόμμα των Λαών, καταψήφισε.

Η Αριστερά, λοιπόν, επισήμως τάχθηκε υπέρ μιας στρατιωτικής επέμβασης, σαν καμία διεθνής συνθήκη και κανένα πρωτόκολλο να μην απαγορεύει τις στρατιωτικές επιχειρήσεις εκτός των εθνικών συνόρων.

Ο κρατισμός και ο εθνικισμός, δυο βασικά χαρακτηριστικά των πολιτικών κομμάτων της υπάρχουσας τάξης πραγμάτων, είναι εξίσου βαθιά σκαλισμένοι στην ψυχή και τον τρόπο δράσης του CHP, που αναμφισβήτητα τάχθηκε κατά του δημοψηφίσματος του Μπαρζανί για το ιρακινό Κουρδιστάν. Δεν ήταν όμως το μόνο. Κάποιες μικρές ομάδες, προσωπικότητες γνωστές για την αριστερή στάση τους, ακόμη και μαρξιστές ήταν εξίσου στρατευμένοι ενάντια στον Μπαρζανί ή για να το θέσουμε καλύτερα, ενάντια στους Κούρδους.

Πράγματι, το κουρδικό πρόβλημα στην Τουρκία δεν έχει αντιμετωπιστεί από το 1925. Δεν πρέπει να λησμονούμε κιόλας το ζήτημα των Αρμενίων – άλλο ένα ταμπού αυτής της ίδιας αριστεράς – που αναζητά λύση από το 1915. Τα αντικουρδικά και αντιαρμενικά αισθήματα έχουν όμως καταστεί σοβαρά εμπόδια της Δημοκρατίας στην Τουρκία.

Αυτή η τουρκική αριστερά δεν λαμβάνει υπόψη τις δυο θεμελιώδεις αρχές των διεθνών σχέσεων: Το Δίκαιο και την Αυτοδιάθεση των Εθνών, και την αποφυγή ανάμειξης στις εσωτερικές υποθέσεις των γειτόνων. Αντιθέτως, διατυμπανίζει πως «ο φύλαρχος» Μπαρζανί είναι «πράκτορας του αμερικανικού ιμπεριαλισμού» και ότι το ιρακινό Κουρδιστάν θα ήταν «ένα δεύτερο Ισραήλ στην Μέση Ανατολή». Περίπου τα ίδια λέει και ο Ερντογάν, βέβαια… Στην πράξη, δηλαδή, η τουρκική αριστερά μοιράζεται τους ίδιους φόβους με την εξουσία μπρος στην θέα της δημιουργίας ενός Κουρδιστάν στην Τουρκία.

Η Αριστερά στην Τουρκία στο όνομα της αποφυγής του απομονωτισμού, των πολιτικών ανοιγμάτων και του σχηματισμού μιας θετικής εικόνας στα μάτια του κόσμου (αλλά ουσιωδώς και παραδόξως στα μάτια της καθεστηκυίας τάξης) υιοθέτησε το γνωστό σλόγκαν του Ερντογάν: Πρέπει πάντα και παντού όλα να είναι ντόπια και εθνικά! Μετάφραση: Πρέπει πάντα και παντού να στηρίζουμε την εξουσία, ιδίως απέναντι στους ξένους, που πάει να πει στους Κούρδους του Ιράκ ή καλύτερα σε εκείνους της Τουρκίας.

Η Αριστερά στην Τουρκία αναμφισβήτητα έχει ένα κακό παρελθόν. Ήταν από εκείνες που στήριξαν εξαρχής άνευ όρων τον Ατατούρκ και ήταν πάντα στο πλευρό της εξουσίας ενάντια στους επαναστατημένους Κούρδους (το 1925, το 1938 και σήμερα) και στην Γενοκτονία της Αρμενίας. Ομοίως και το Κομουνιστικό Κόμμα, παράνομο εκείνη την εποχή και βραχίονας της Κομμουνιστικής Διεθνούς στην Τουρκία, είχε εναντιωθεί στην πρώτη επανάσταση του 1925 υπό τον Σεΐχη Σαΐντ. «Βρετανική συνομωσία», έλεγε συμφωνώντας με την εξουσία. Επίσης, κατά τις φοιτητικές εξεγέρσεις του 1968, οι νέοι της Αριστεράς φώναζαν το σύνθημα «Στρατός και Νεολαία, χέρι με χέρι». Το πιο δημοφιλές σύνθημα της εποχής έλεγε: «Κοίτα εμένα, τον χωροφύλακα/Είμαστε σοσιαλιστές/Είμαστε φίλοι σου».

Το CHP πρόσφατα ψήφισε μαζί με την κυβέρνηση την άρση της βουλευτικής ασυλίας πολλών βουλευτών. Το κόμμα πίστευε ότι επρόκειτο αποκλειστικά για Κούρδους βουλευτές. Πλέον, όμως, ένας βουλευτής του βρίσκεται στη φυλακή μαζί με ακόμη δέκα Κούρδους συναδέλφους του. Αυτή η τουρκική Αριστερά είχε δραστηριοποιηθεί έντονα για υπέρ των λαών του Βιετνάμ, της Καμπότζης, της Λατινικής Αμερικής και των Παλαιστινίων. Όμως στην περίπτωση των Κούρδων της ίδιας της τής χώρας, εμφανίστηκε κωφή και τυφλή.

Πρέπει να διευκρινίσουμε, βέβαια, ότι υπάρχει ακόμη μια πραγματική αριστερά -μειοψηφία βέβαια- που μάχεται κατά των δεξιών δυνάμεων, του κρατισμού και του εθνικισμού, ενώ υποστηρίζει και τον αγώνα των Κούρδων και των Αρμενίων.

Συνοπτικά, αυτή η τουρκική Αριστερά δεν είναι Αριστερά. Είναι απλά η Τουρκία!

* Ο Τούρκος δημοσιογράφος Ραγκίπ Ντουράν, με ρεπορτάζ και αναλύσεις, καταγράφει κάθε Σαββατοκύριακο στο Tvxs.gr,  τις εξελίξεις στη Τουρκία. [Μετάφραση: Νίκος Μίχος]