Η ισχύουσα συμφωνία για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν λειτουργεί και πρέπει να διαφυλαχθεί, δήλωσε σήμερα η επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας Φεντερίκα Μογκερίνι, την ώρα που οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Γαλλία δηλώνουν ότι εργάζονται για μία νέα συμφωνία, με το Ιράν να δείχνει τα δόντια του μπροστά σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο.

«Είναι μία συμφωνία που υπάρχει, λειτουργεί και πρέπει να διαφυλαχθεί», δήλωσε η Φεντερίκα Μογκερίνι, συγκεκριμένα, κατά τη διάρκεια διάσκεψης δωρητών για τη Συρία στις Βρυξέλλες. Αντίθετη γνώμη φαίνεται να έχει όμως ο Αμερικανός πρόεδρος, με τον ΜΑκρόν να παίζει το ρόλο του διαμεσολαβητή.

Ο Μακρόν προσπαθεί να πείσει τον Τραμπ να μην αποσύρει τις ΗΠΑ από τη συμφωνία

Ο Γάλλος πρόεδρος πρότεινε ωστόσο μια «νέα συμφωνία» με το Ιράν, χθες στον Αμερικανό ομόλογό του Ντόναλντ Τραμπ, που όπως διαμήνυσε έχει στόχο να κάνει ένα βήμα πιο μακριά από την υπάρχουσα συμφωνία, σε μια προσπάθεια να καθησυχάσει τις ανησυχίες των ΗΠΑ. Υπενθυμίζεται ότι ο Τραμπ πριν συναντήσει τον Μακρόν, είχε απειλήσει το Ιράν ότι θα «έχει μεγαλύτερα προβλήματα από όσα είχε ποτέ» αν εκκινήσει εκ νέου το πυρηνικό του πρόγραμμα, και χαρακτήρισε για ακόμη μια φορά «φρικτή» την πυρηνική συμφωνία του 2015 (JPOA).

«Έχουμε διαφωνίες για τη συμφωνία για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν», παραδέχθηκε ο Γάλλος πρόεδρος αναφερόμενος στη συμφωνία που υπεγράφη τον Ιούλιο του 2015 στη Βιένη μεταξύ του Ιράν και των μεγάλων δυνάμεων (ΗΠΑ, Κίνα, Ρωσία, Γαλλία, Βρετανία και Γερμανία) έπειτα από χρόνια διαπραγματεύσεων. Βάσει της συμφωνίας αυτής, η Τεχεράνη δέχθηκε να παγώσει το πυρηνικό της πρόγραμμα ως το 2025.
Όποια κι να είναι η απόφαση του Τραμπ, ο οποίος πρέπει να ανακοινώσει στις 12 Μαΐου αν θα αποσύρει τη χώρα του από τη συμφωνία, ο Μακρόν πρότεινε να ξεκινήσουν διαπραγματεύσεις για μια νέα με βάση τέσσερα ζητήματα:

1. Να διατηρηθεί η απαγόρευση εμπλουτισμού ουρανίου, το πρώτο στάδιο για την κατασκευή ατομικής βόμβας, όπως προβλέπεται στη συμφωνία του 2015. Αν οι ΗΠΑ παραμείνουν στη συμφωνία, το θέμα έχει διευθετηθεί. Αν ο Τραμπ αποφασίσει να την εγκαταλείψει, η ιδέα είναι να ξεκινήσουν συζητήσεις για το πώς θα μπορεί να ελέγχεται η πυρηνική δραστηριότητα του Ιράν.

2. «Να διασφαλιστεί ότι δεν θα υπάρξει πυρηνική δραστηριότητα από το Ιράν μακροπρόθεσμα» και άρα μετά το 2025, οπότε βάσει της τρέχουσας συμφωνίας προβλέπεται η σταδιακή άρση κάποιων τεχνικών περιορισμών στις πυρηνικές δραστηριότητες του Ιράν, κάτι που θα επιτρέψει στην Τεχεράνη να ξεκινήσει και πάλι τον εμπλουτισμό ουρανίου.

3. «Να τερματιστούν οι βαλλιστικές δραστηριότητες του Ιράν στην περιοχή», μια αναφορά στο βαλλιστικό πρόγραμμα μικρού και μεσαίου βεληνεκούς που αναπτύσσει εδώ και χρόνια η Τεχεράνη.

4. «Να δημιουργηθούν οι όροι για μια πολιτική λύση που θα περιορίσει τις δραστηριότητες του Ιράν στην περιοχή, την Υεμένη, τη Συρία, το Ιράκ και τον Λίβανο». Ο Μακρόν αναφερόταν στις ειρηνευτικές συνομιλίες για τη Συρία που βρίσκονται σε αδιέξοδο κυρίως εξαιτίας της αντίθεση της Μόσχας και του Ιράν, αλλά και στον εμφύλιο πόλεμο στην Υεμένη, όπου η Τεχεράνη κατηγορείται ότι στηρίζει τους σιίτες αντάρτες Χούτι.

«Κανείς δεν γνωρίζει τι θα κάνω στις 12 Μαΐου», δήλωσε πάντως ο Αμερικανός πρόεδρος.

Σκληρή απάντηση από το Ιράν

Σημειώνεται ότι η Τεχεράνη έχει διαμηνύσει ότι θα εντατικοποιήσει το πυρηνικό της πρόγραμμα αν η JPOA κι διεθνέίς αναλυτές εκτιμούν ότι  ότι η Ισλαμική Δημοκρατία ενδέχεται να αποχωρήσει από ένα σύμφωνο που προβλέπει την παρεμπόδιση διάδοσης πυρηνικών όπλων, αν ο Αμερικανός πρόεδρος αποσύρει τις ΗΠΑ από την συμφωνία. Ο Ιρανός πρόεδρος Χασάν Ροχανί αμφισβήτησε σήμερα τη νομιμότητας μιας ενδεχόμενης νέας συμφωνίας για το πυρηνικό πρόγραμμα της χώρας του, εξαπολύοντας μάλιστα πυρά κατά του προέδρου των ΗΠΑ. «Μαζί με τον ηγέτη μιας ευρωπαϊκής χώρας λένε: “θέλουμε να λάβουμε απόφαση για μια επταμερή συμφωνία”», επεσήμανε ο Ροχανί στη διάρκεια ομιλίας του που μεταδόθηκε από την κρατική τηλεόραση του Ιράν.

«Για ποιο λόγο; Με ποιο δικαίωμα;», διερωτήθηκε. «Δεν έχετε κανένα υπόβαθρο στην πολιτική. Δεν έχετε κανένα υπόβαθρο στα νομικά. Δεν έχετε κανένα υπόβαθρο στις διεθνείς συνθήκες», σχολίασε μάλιστα ο Ροχανί, σείχνοντας τον Ντόναλντ Τραμπ και διερωτήθηκε: «Πώς μπορεί ένας έμπορος, ένας κατασκευαστής ακινήτων, ένας κατασκευαστής πύργων να κρίνει τις διεθνείς υποθέσεις;».

Ο ιρανός υπουργός Εξωτερικών Μοχαμάντ Τζαβάντ Ζαρίφ, από την πλευρά του, απηύθυνε πρόσκληση την Τρίτη στις χώρες του Κόλπου να συζητήσουν με το Ιράν για την περιφερειακή ασφάλεια, μιλώντας ενώπιον της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ κατά τη διάρκεια συνεδρίασής της με θέμα την παγκόσμια ειρήνη. Ο Ζαρίφ εισηγήθηκε τη δημιουργία ενός «περιφερειακού φόρουμ διαλόγου», προκειμένου να τερματιστούν οι «ηγεμονικές ψευδαισθήσεις» ορισμένων χωρών, όπως είπε, χωρίς να αναφερθεί ονομαστικά σε κάποια. «Προσκαλούμε τους γείτονες μας σε αυτό το ταραχώδες περιβάλλον, που γνώρισε πολλούς πολέμους, να μας συναντήσουν σε αυτό το εγχείρημα», πρόσθεσε ο επικεφαλής της ιρανικής διπλωματίας.

Ρωσία: Δεν υπάρχει εναλλακτική

«Δεν υπάρχει εναλλακτική» στην υπάρχουσα συμφωνία για το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα, δήλωσε σήμερα και ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου Ντμίτρι Πεσκόφ.«Τασσόμαστε υπέρ της διατήρησης της συμφωνίας στην τρέχουσα κατάστασή της. Εκτιμάμε ότι προς το παρόν δεν υπάρχει εναλλακτική», επεσήμανε ο Πεσκόφ.

«Η συμφωνία στην υπάρχουσά της μορφή είναι καρπός διπλωματικών προσπαθειών πολλών χωρών», πρόσθεσε. «Το ερώτημα που τίθεται είναι αν θα καταστεί δυνατόν στην τρέχουσα κατάσταση να ξανακάνουμε μια δουλειά που θα στεφθεί με επιτυχία», κατέληξε ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου.