Την Παρασκευή η 85χρονη Ουμ Κατάμπ Ντολάχ και τα εγγόνια της κατευθύνθηκαν προς τα ανατολικά σύνορα της Γάζας με το Ισραήλ. Εκεί ενώθηκαν με το πλήθος των Παλαιστίνιων που έστησαν σκηνές κατά μήκος των συνόρων. Στην άλλη πλευρά έβλεπαν τον ισραηλινό στρατό να αναπτύσσεται. 

Ads

Τουλάχιστον το 70% των δύο εκατομμυρίων ανθρώπων στη Λωρίδα της Γάζας ζουν σε στρατόπεδα προσφύγων λίγα μόλις χιλιόμετρα μακριά από τα σπίτια τους, που βρίσκονται πέρα από τα σύνορα και απ’ όπου ισραηλινές ένοπλες ομάδες τους εκδίωξαν πριν από επτά δεκαετίες. 

Η Ντολάχ που ζει στο στρατόπεδο των προσφύγων Σάτι κατά μήκος της βόρειας ακτής της Λωρίδας της Γάζας δήλωσε στον Al Jazeera, ότι αναγκάστηκε να εγκαταλείψει μαζί με την οικογένειά της την Τζάφα το 1948, κατά τη διάρκεια των γεγονότων τα οποία οι Παλαιστίνιοι ονομάζουν Νάκμπα ή «καταστροφή». 

«Ήρθα εδώ για να διεκδικήσω το δικαίωμά μου να επιστρέψω», λέει η Ντολάχ. «Θέλω να επιστρέψω πίσω στην Τζάφα. Ήμουν μάρτυρας όταν η Γη μας δόθηκε στους Ισραηλινούς με τη Βρετανική Εντολή [1917-1948] και στη συνέχεια ήμουν μάρτυρας της Νάκμπα το 1948 και βίωσε την αγριότητα του εκτοπισμού». 

Ads

Διαβάστε ακόμα: «Το Παλαιστινιακό» του Γιάννη Σακκά

Χιλιάδες άνδρες, γυναίκες και παιδιά συγκεντρώθηκαν στους αυτοσχέδιους καταυλισμούς μόλις 700 μέτρα μακριά από τα σύνορα με το Ισραήλ. Η Ντολάχ είπε ότι αρχικά υπήρξε μια αισιοδοξία στην ατμόσφαιρα. Τα νεαρά κορίτσια ντύθηκαν με παραδοσιακά ρούχα, ενώ οι γυναίκες τραγούδησαν παλαιστινιακά εθνικά τραγούδια και ετοίμασαν μεσημεριανό γεύμα για τις οικογένειες και τα παιδιά τους. 

Οι συμμετέχοντες στη διαμαρτυρία πραγματοποίησαν την μεσημεριανή προσευχή και στη συνέχεια διοργάνωσαν έναν ποδοσφαιρικό αγώνα. Η διαδήλωση ονομάστηκε η Μεγάλη Πορεία της Επιστροφής και οι διοργανωτές της επιβεβαίωσαν ότι το κίνημα ήταν άοπλο. 

Ωστόσο, ο ισραηλινός στρατός απάντησε με σφαίρες και δακρυγόνα σκοτώνοντας 18 Παλαιστίνιους και τραυματίζοντας πάνω από 1.400. 

Η ιδέα για την Μεγάλη Πορεία Επιστροφής είχε προκύψει πριν από αρκετούς μήνες. Ο κύριος στόχος ήταν οι Παλαιστίνιοι πρόσφυγες να βροντοφωνάξουν το δικαίωμά τους να επιστρέψουν, με βάση το ψήφισμα των Ηνωμένων Εθνών που εγκρίθηκε τον Δεκέμβριο του 1948. 

Το εν λόγω ψήφισμα ανέφερε ότι οι Παλαιστίνιοι πρόσφυγες «που επιθυμούν να επιστρέψουν στα σπίτια τους και να ζήσουν ειρηνικά με τους γείτονές τους πρέπει να έχουν τη δυνατότητα να το πράξουν το συντομότερο δυνατόν».

Ο Αχμάντ Αμπού Αρτέμπα, που ήταν βασικός διοργανωτής της διαμαρτυρίας για την επιστροφή των Παλαιστινίων, σημειώνει ότι είχε την ιδέα για την Μεγάλη Πορεία Επιστροφής όταν επισκέφθηκε τα σύνορα με το Ισραήλ.

«Όταν είδα την ομορφιά της κλεμμένης γης μας, τα δέντρα και τη γραφική ομορφιά, αναρωτήθηκα: γιατί παγιδευόμαστε εδώ; Σε αυτή τη φυλακή;», λέει στον Al Jazeera. Ο Αμπού Αρτέμπα έγραψε κατόπιν ένα μήνυμα στο Facebook για να μάθει αν ο κόσμος θα ενδιαφερόταν για μια ειρηνική διαμαρτυρία στα σύνορα. 

Η ιδέα έλαβε σύντομα πολύ μεγάλη υποστήριξη και από τον κόσμο και από τα παλαιστινιακά  πολιτικά κόμματα στην Λωρίδα της Γάζας, συμπεριλαμβανομένης της Χαμάς, της Φατάχ και των αριστερών κομμάτων. Σύμφωνα με τον εκπρόσωπο της διαμαρτυρίας Ασάντ Αμπού Σαρέκ, η πορεία είχε σκοπό να στείλει ένα μήνυμα στη διεθνή κοινότητα ώστε αυτή να υποστηρίξει το δικαίωμα των Παλαιστίνιων να επιστρέψουν στα εδάφη τους. «Η διεθνής κοινότητα έχει εγκρίνει πολλά ψηφίσματα και πλέον ήρθε ο καιρός να εγκρίνει τα δικαιώματα του Παλαιστινιακού λαού», δήλωσε στο Al Jazeera, ο Αμπού Σαρέκ.  

Η Μεγάλη Πορεία για Επιστροφή ξεκίνησε για να διαρκέσει έξι εβδομάδες έως και την επέτειο των 70 χρόνων από την Νάκμπα στις 15 Μαΐου. Οι Παλαιστίνιοι νιώθουν ότι δεν έχουν καμιά επιλογή. 

«Ζω σε ένα διαμέρισμα 70 μέτρων με τη γυναίκα, τα παιδιά και τα εγγόνια μου στη φτώχεια», λέει στο Al Jazeera, ο 58χρονος Αμπού Εζάτ αλ Μπουράι, που ζει σε στρατόπεδο προσφύγων στη Γάζα. «Δεν έχουμε μέλλον στη Γάζα. Το μέλλον μας είναι στα δικά μας εδάφη».  

Η Λωρίδα της Γάζας βρίσκεται σε ισραηλινό αποκλεισμό από εδάφους, αέρος και θαλάσσης εδώ και περισσότερο από μια δεκαετία. Περίπου το 80% του πληθυσμού της εξαρτάται από ανθρωπιστική βοήθεια. Οι Παλαιστίνιοι χρειάζονται άδεια από το στρατό του Ισραήλ για να μπουν και να βγουν από τη Γάζα. Έχει χαρακτηριστεί η μεγαλύτερη ανοιχτή φυλακή του κόσμου. 

«Δεν χρειαζόμαστε διαπραγματεύσεις ή βοήθεια από τον ΟΗΕ. Θέλουμε να επιστρέψουμε ειρηνικά στις χώρες μας χωρίς αιματοχυσίες, τανκς ή βόμβες», δηλώνει ο αλ Μπουράι. «Έχω αποφασίσει τον σωστό δρόμο. Είναι αυτός εκεί», λέει ο αλ Μπουράι, δείχνοντας τα σύνορα με το Ισραήλ. 

Μετά το αιματηρό χτύπημα του Ισραηλινού στρατού οι διαμαρτυρίες στα σύνορα με τη Γάζα έχουν μειωθεί, ωστόσο, αναμένεται η ένταση να παραμείνει ή και να αυξηθεί στην περιοχή καθώς οι Παλαιστίνιοι καλούν σε περισσότερες διαδηλώσεις. 

«Ο παλαιστινιακός λαός είναι αποφασισμένος να συνεχίσει τη Μεγάλη Πορεία Επιστροφής για να ελευθερώσει τη γη του και να προχωρήσει προς την κατεχόμενη Ιερουσαλήμ και δεν τον ενδιαφέρει καμιά θυσία», δηλώνει ο ανώτερος αξιωματούχος της Χαμάς, Χαλίλ αλ-Χάγια. 

Κοντά στα σύνορα οι σκηνές παραμένουν. Κάποιοι νέοι άντρες στήνουν και καινούργιες. Παράλληλα και οι δυο πλευρές προειδοποιούν για πιθανή κλιμάκωση της έντασης στις επόμενες εβδομάδες. Οι αναλυτές ήδη αναρωτιούνται αν μια βίαιη αναζωπύρωση της σύγκρουσης μεταξύ Ισραήλ – Παλαιστίνης θα μπορούσε να οδηγήσει σε μια ευρύτερη κρίση στη Μέση Ανατολή, δηλαδή στο Λίβανο, τη Συρία και το Ιράν. 

Η απουσία αξιόπιστης ειρηνευτικής διαδικασίας στο παλαιστινιακό είναι εμφανής στα τελευταία γεγονότα, όπως συνέβη το 2000, όταν άρχισε η δεύτερη Ιντιφάντα αλλά και το 2014. Η ειδοποιός διαφορά σήμερα είναι από τη μία η χρονική συγκυρία αφού στις 15 Μαΐου κλείνουν 70 χρόνια από τη Νάκμπα. 

Κι από την άλλη υπάρχει η απόφαση των ΗΠΑ να αναγνωρίσουν την Ιερουσαλήμ ως πρωτεύουσα του Ισραήλ αγνοώντας τις διεκδικήσεις της Παλαιστίνης. Αυτή είναι μια απόφαση που πραγματικά μπορεί να βάλει φωτιά στη Μέση Ανατολή.