Ο Ερβέ Φαλσιάνι ήταν τεχνικός υπολογιστών με έδρα τα κεντρικά γραφεία της τράπεζας HSBC στην Γενεύη. Το 2006 είχε στην κατοχή του μια από τις πιο πολύτιμες λίστες του κόσμου: την λίστα των πελατών που κατέθεταν χρήματα από άλλες χώρες φοροδιαφεύγοντας και που εξαιτίας του νομικού συστήματος στην Ελβετία ήταν πλέον ανέφικτο να βρεθούν. Πήρε την λίστα απειλώντας να ξεσκεπάσει ένα από τα μεγαλύτερα σκάνδαλα φοροδιαφυγής που σημειώθηκε ποτέ. Το 2012, έξι χρόνια μετά, συνελήφθη και κατηγορείται για κλοπή. Επιμέλεια: Νίκος Μίχος 

Ads

Ο Ερβέ Φαλσιάνι, συνελήφθη στο λιμάνι της Βαρκελώνης, στην Ισπανία, την 1η Ιουλίου του 2012 αφού στον έλεγχο διαβατηρίου εμφανίστηκε ότι εκκρεμεί εις βάρος του διεθνές ένταλμα συλλήψεως. Ο Φαλσιάνι, που έχει τόσο γαλλική όσο και ιταλική υπηκοότητα και είναι κάτοικος του Μονακό, αναμένεται να καταδικαστεί στην Ελβετία για τις κατηγορίες της κλοπής προσωπικών δεδομένων αλλά και την παραβίαση των εμπορικών κανονισμών και των ελβετικών νόμων περί τραπεζικής μυστικότητας. Για να συμβούν όλα αυτά πρέπει όμως η Ισπανία να τον εκδώσει στην Ελβετία. 

Αυτό δεν είναι μια εύκολη απόφαση. Ο Φαλσιάνι ανακάλυψε ένα σκάνδαλο μεγέθους τουλάχιστον 10 δις ευρώ (μόνο σε φόρους). Συνεπώς, από την μια πλευρά τόσο “κοστίζει” η σύλληψή του και η καταδίκη του από όσους θέλουν η επίμαχη λίστα να καταστραφεί. Από την άλλη πλευρά, ο τεχνικός υπολογιστών είναι ήρωας για εκείνους που θέλουν να πατάξουν την φοροδιαφυγή. 

Τα έξι χρόνια που μεσολάβησαν από την ώρα που πήρε την λίστα με τους φοροφυγάδες στον προσωπικό του υπολογιστή μέχρι και την σύλληψή του, ο Ερβέ Φαλσιάνι καταδιωκόταν από τους πάντες. 

Τον Μάρτιο του 2008, με το όνομα Ρούμπεν Ελ-Σιντιάκ, παρουσιάστηκε στην Βηρυτό προσπαθώντας να πουλήσει την λίστα στην Audi Bank. Αυτό τρομοκράτησε την Ένωση Ελβετών Τραπεζιτών καθώς θα ήταν μια βόμβα στα θεμέλια των νόμων περί μυστικότητας των τραπεζών, μιας νομοθεσίας που χαρακτηρίζει την συγκεκριμένη χώρα. Ο Φαλσιάνι, αφού συνελήφθη, αφέθηκε αμέσως ελεύθερος και εγκαταστάθηκε στο χωριό Καστέλα μεταξύ της γαλλικής και ιταλικής Ριβιέρας. Έχοντας υπηκοότητα και στις δυο χώρες ήταν ήσυχος ότι όσο και αν επέμενε η ελβετική κυβέρνηση η Γαλλία και η Ιταλία δεν θα προχωρούσαν ποτέ στην έκδοση ενός πολίτη τους. 

Τότε, η Ελβετία έκανε το λάθος να ζητήσει από την γαλλική αστυνομία να ερευνήσει το σπίτι του Ερβέ Φαλσιάνι, να πάρει τον υπολογιστή του και να τους τον στείλει. Η αστυνομία της Νίκαιας, στην Γαλλία, βρήκε τον υπολογιστή και μέσα σε αυτόν 130.000 ονόματα και λογαριασμούς φοροφυγάδων. Αντί, λοιπόν, να ξεκινήσει έρευνα για τον τεχνικό υπολογιστών, διατάχθηκε να ξεκινήσει για την φοροδιαφυγή. Αυτό προκάλεσε ένα μικρό διπλωματικό επεισόδιο μεταξύ των δυο χωρών με την κυβέρνηση Σαρκοζύ να δηλώνει ότι εάν η Ελβετία συνεχίσει να επιμένει να ζητά τα αρχεία θα την εντάξει στην λίστα με τις χώρες – φορολογικούς παραδείσους. 

Το Παρίσι το 2010 συμφώνησε εν τέλει να δώσει τα αρχεία στην Ελβετία. Προηγουμένως, όμως, είχε αποστείλει τα δεδομένα αυτά σε όσες χώρες συνεργάζεται στο επίπεδο της πάταξης της φοροδιαφυγής. Έτσι η Γαλλία συλλαμβάνοντας 4.200 ανθρώπους κέρδισε 1,2 δις ευρώ από φόρους που δεν είχαν πληρωθεί. Η Ισπανία αποκόμισε 6 δις ευρώ και η Ιταλία 570 εκατομμύρια. Ανάμεσα στα ονόματα τον φοροφυγάδων που αναγκάστηκαν να πληρώσουν ήταν η Λιλιάν Μπέτενκουρτ, βασική μέτοχος της εταιρίας ειδών ομορφιάς, l’Oréal, ο Ζαν – Σαρλ Μακιάνι, στενός συνεργάτης του πρώην Γάλλου υπουργού Εσωτερικών, Σαρλ Πασκουά, ο Εμίλιο Μποτίν, διευθύνων σύμβουλος της Santander Bank, της Ισπανίας και ο Iταλός σχεδιαστής ρούχων, Valentino.

H Γερουσία των ΗΠΑ μετά την σύλληψη του Φαλσιάνι δημοσίευσε μια έρευνα σχετικά με το ξέπλυμα χρήματος της HSBC. Οι εχθροί του “ληστή” εκτός από το ελβετικό Δημόσιο και το ελβετικό τραπεζικό σύστημα, είναι και όλοι οι πελάτες της HSBC, που πιθανώς κάποιοι να είχαν ακόμη και σχέσεις με οργανώσεις τύπου Αλ-Κάιντα ή τα μεξικανικά καρτέλ ναρκωτικών. 

Σε κάθε περίπτωση, βέβαια, ένα πράγμα παραμένει αναπάντητο: ποιό ήταν το κίνητρο του Φαλσιάνι, ο οποίος γνώριζε την αξία μιας τέτοιας λίστας;