«Το Ιράν κινείται πολύ γρήγορα προς την κατεύθυνση της παραγωγής μιας πυρηνικής βόμβας και θα μπορούσε να έχει ένα τέτοιο όπλο μέσα σε δυο χρόνια». Πρόκειται για ένα απόσπασμα άρθρου του United Press International που δημοσιεύτηκε το 1984 με τίτλο «Η βόμβα του Αγιατολάχ στην παραγωγή». Θα μπορούσε, ωστόσο, να έχει δημοσιευτεί και σήμερα. 

Για περισσότερο από τρεις δεκαετίες οι δυτικοί πολιτικοί και ο διεθνής Τύπος ισχυρίζονται ότι το Ιράν αποτελεί πυρηνική απειλή. Οι ισραηλινοί ηγέτες, όπως ο Μπέντζαμιν Νετανιάχου και ο Σιμόν Πέρες, επαναλάμβαναν αυτόν τον ισχυρισμό κατ’ εξακολούθηση τη δεκαετία του 1990, προειδοποιώντας ότι το Ιράν θα κατασκευάσει μια ατομική βόμβα την επόμενη δεκαετία.

Το φθινόπωρο του 2012, ο Νετανιάχου – κρατώντας το διαβόητο καρτούν βόμβα – δήλωνε στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ ότι το Ιράν θα μπορέσει να κατασκευάσει κάποιο πυρηνικό όπλο μέχρι και τον Ιούνιο του 2013. Τον επόμενο Οκτώβριο, ο πρώην πρόεδρος των ΗΠΑ Μπαράκ Ομπάμα έθεσε μια νέα προθεσμία, λέγοντας ότι το Ιράν βρίσκεται έναν χρόνο μακριά από την κατασκευή μιας πυρηνικής βόμβας. 

Μόλις αυτόν τον μήνα, ο Γιόσι Κόχεν, επικεφαλής της Μοσάντ δήλωσε ότι είναι 100% βέβαιος ότι το Ιράν επιδιώκει να κατασκευάσει κάποιο πυρηνικό όπλο. Κι όμως, ο Διεθνής Οργανισμός Ατομικής Ενέργειας (IAEA) κατά την πάροδο αυτών των ετών εξέδωσαν οκτώ δηλώσεις με τις οποίες επιβεβαίωναν ότι η Τεχεράνη έχει πλήρως εκπληρώσει τις πυρηνικές της δεσμεύσεις. 

Διαβάστε επίσης: «Ιράν: Πολιτική, οικονομία, διεθνείς & περιφερειακές σχέσεις» των Αργυρώ Βασιλάκη και Στέφανου Βαλλιανάτου

Τον Ιούλιο του 2015, έκλεισε η πυρηνική συμφωνία μεταξύ του Ιράν και των χωρών P5 + 1, δηλαδή της Κίνας, της Γαλλίας, της Ρωσίας, της Βρετανίας, της Γερμανίας και των ΗΠΑ. Το Ιράν με το Κοινό Ολοκληρωμένο Σχέδιο Δράσης – όπως ονομάζεται, συμφώνησε να προχωρήσει στον περιορισμό του πυρηνικού του προγράμματος, να μειώσει τον εμπλουτισμού ουρανίου και με αυτόν τον τρόπο να μπει ένα τέλος στις κυρώσεις που επί χρόνια επιβάλλονταν στη χώρα. 

Κι ενώ το Ιράν έχει αποδείξει ότι τηρεί τις δεσμεύσεις του, ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ βρήκε μια νέα απειλή. Το βαλιστικό πρόγραμμα του Ιράν. Και απειλεί να καταργήσει την πυρηνική συμφωνία, την οποία ο ίδιος ονομάζει τη «χειρότερη συμφωνία που έγινε ποτέ». 

Στην τελευταία εξέλιξη επί του θέματος, ο Ντόναλντ Τραμπ, μόλις χθες, διεμήνυσε ότι έχει στόχο να κάνει ένα βήμα πιο μακριά από την υπάρχουσα συμφωνία. Ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν, υποστήριξε κατά τη συνάντησή του με τον Αμερικανό πρόεδρο ότι «έχουμε διαφωνίες για τη συμφωνία» και πρότεινε μια νέα. Η πρόταση του Μακρόν και η στάση του Τραμπ συνάντησαν την οργή της Τεχεράνης που ισχυρίστηκε ότι θα εντατικοποιήσει το πυρηνικό της πρόγραμμα αν οι ΗΠΑ αποσυρθούν από τη συμφωνία. Στον αντίποδα το Κρεμλίνο, σημείωσε ότι «δεν υπάρχει εναλλακτική», ενώ εκ μέρους της ΕΕ, η Φεντερίκα Μογκερίνι υποστήριξε ότι η συμφωνία με το Ιράν «λειτουργεί και πρέπει να διαφυλαχτεί». 

Είναι όμως πράγματι το Ιράν μια μεγάλη πυρηνική απειλή; Ο Γκάρεθ Πόρτερ, είναι ιστορικός και ερευνητής δημοσιογράφος. Είναι επίσης συγγραφέας του βιβλίου: «Κατασκευασμένη Κρίση: Η ανείπωτη ιστορία της πυρηνικής απειλής του Ιράν» και έχει πραγματοποιήσει πάνω από δέκα χρόνια έρευνας το θέμα του Ιράν.

Μιλώντας στον Al Jazeera, ο Γκάρεθ Πόρτερ υποστηρίζει ότι το Ιράν δεν αποτελεί πυρηνική απειλή. Όπως λέει, τα πιο σημαντικά τεκμήρια είναι τα λεγόμενα έγγραφα laptop. Πρόκειται για έγγραφα που υποτίθεται ότι διέρρευσαν από ένα κρυφό ερευνητικό πρόγραμμα πυρηνικών όπλων του Ιράν στις αρχές της δεκαετίας του 2000. Ο Πόρτερ αναφέρει στο βιβλίο του ότι αυτά τα έγγραφα στην ουσία μεταβιβάστηκαν από τους Μουτζαχεντίν-ε-Καλκ (ΜΕΚ), ο οποίοι βέβαια είναι ορκισμένοι εχθροί του καθεστώτος. 

Οι ΜΕΚ θεωρούνταν τρομοκρατική οργάνωση εδώ και πολλά χρόνια και συνεργάζονταν μάλιστα με την Μοσάντ κατά την περίοδο που διέρρευσαν τα εν λόγω έγγραφα. Οι Ισραηλινοί είχαν τόσο το κίνητρο, όσο και την ευκαιρία να κατασκευάσουν τα έγγραφα αυτά. Η Μοσάντ είχε, σύμφωνα με τον Πόρτερ, δημιουργήσει ένα ειδικό πρόγραμμα για να κυκλοφορήσει «πληροφορίες» για το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα σε άλλες κυβερνήσεις και μέσα ενημέρωσης. Αυτό έγινε το 2003. Την εποχή που διέρρευσαν και τα έγγραφα. 

Ο Πόρτερ ισχυρίζεται ότι υπάρχουν πολλαπλές ενδείξεις ότι τα έγγραφα αυτά είναι πλαστά με σημαντικότερη τα σχέδια μιας υποτιθέμενης προσπάθειας για την κατασκευή ενός πυρηνικού όπλου με τον πύραυλο Shahab 3. Τα σχέδια δείχνουν λάθος την κεφαλή του πυραύλου. Είναι μια πυραυλική κεφαλή που είναι γνωστό ότι οι Ιρανοί είχαν εγκαταλείψει τη στιγμή που αυτά τα σχέδια υποτίθεται ότι σχεδιάστηκαν.

Ο ερευνητής στη συνέχεια αναφέρεται στον πόλεμο του Ιράν με το Ιράκ. Υποστηρίζει ότι επί οκτώ χρόνια οι ένοπλες δυνάμεις του Ιράκ χτύπησαν τόσο στρατιωτικούς, όσο και πολιτικούς στόχους στο Ιράν με χημικά όπλα, τα οποία προκάλεσαν 110.000 σοβαρούς τραυματισμούς και δεκάδες χιλιάδες θανάτους στο Ιράν. 

Οι Φρουροί της Επανάστασης ήθελαν να συμφωνήσει ο Αγιατολάχ Χομεϊνί να προχωρήσει το Ιράν, όχι μόνο με χημικά και βιολογικά όπλα, αλλά και με πυρηνικά όπλα, να έχει προγράμματα προετοιμασίας τουλάχιστον, ώστε να μπορεί να αντιδράσει, να αποτρέψει τουλάχιστον τις επιθέσεις με όπλα μαζικής καταστροφής από το Ιράκ. 

Υπήρχαν εκείνοι που στις αρχές αλλά ακόμη και προς το τέλος του πολέμου ήλπιζαν ότι ο Χομεϊνί θα αλλάξει γνώμη. Ο λόγος που εκείνος επικαλέστηκε σε όλες τις περιπτώσεις είναι ότι το Ιράν δεν μπορεί να κατέχει ή να χρησιμοποιεί όπλα μαζικής καταστροφής, επειδή είναι παράνομο από το Ισλάμ. Αυτός ήταν εξάλλου ο υπεύθυνος για την ερμηνεία του τι σήμαινε το Ισλάμ για την πολιτική και το νόμο της Ισλαμικής Δημοκρατίας του Ιράν. 

Ο Πόρτερ υποστηρίζει ότι αυτό είναι ένα σημαντικό και εξαιρετικά πειστικό επιχείρημα για την άρνηση του Ιράν να διαθέτει ένα πρόγραμμα πυρηνικών όπλων. Αντίθετα, δεν υπάρχουν πραγματικά αποδεικτικά στοιχεία που να δείχνουν ότι το Ιράν είχε ποτέ ένα πραγματικό ερευνητικό πρόγραμμα για πυρηνικά όπλα. 

Αναφορικά με τις νέες κατηγορίες του Τραμπ εναντίον του Ιράν για το βαλλιστικό του πρόγραμμα, ο Πόρτερ αναφέρει: «Είναι απολύτως σαφές ότι το Ιράν απλώς χρησιμοποίησε βαλλιστικούς πυραύλους ως αποτρεπτικό παράγοντα πολύ περισσότερο από οποιοδήποτε άλλο κράτος στη Μέση Ανατολή, επειδή δεν διαθέτει αεροπορία. Δεν έχουν αεριωθούμενα ή βομβαρδιστικά που θα μπορούσαν να χρησιμοποιήσουν εναντίον οποιουδήποτε συμβατικού όπλου ως αντίποινα για μια επίθεση στο Ιράν. Κι αυτό συνέβαινε από την ίδρυση της Ισλαμικής Δημοκρατίας του Ιράν το 1979. 

Άλλοι σημαντικοί παίκτες στη Μέση Ανατολή, συμπεριλαμβανομένου του Ισραήλ και της Σαουδικής Αραβίας, έχουν βαλλιστικούς πυραύλους ικανούς να χτυπήσουν το Ιράν. Πρόκειται λοιπόν για θέμα αυτοάμυνας και αποτροπής στην περίπτωση του Ιράν. Ο Πόρτερ υποστηρίζει ότι οι ΗΠΑ, στην περίπτωση αυτή, παίρνουν μια θέση που δεν έχει καμία σχέση με την πραγματικότητα της κατάστασης. Πρόκειται για καθαρά πολιτική θέση, τόσο διεθνή, όσο και εγχώρια που διέπει γενικά τις αμερικανικές κυβερνήσεις, όχι μόνο υπό τον Τραμπ αλλά και υπό τον Τζορτζ Μπους και τον Μπαράκ Ομπάμα. 

Τέλος για τις απειλές του Ιράν εναντίον του Ισραήλ, ο Πόρτερ λέει: «οι Ιρανοί δεν έχουν ποτέ απειλήσει με μια επίθεση στο Ισραήλ. Αυτό που έχουν πει είναι ότι το Ισραήλ θα πρέπει να σταματήσει να υπάρχει ως κράτος στο οποίο μόνο οι Εβραίοι έχουν πλήρη δικαιώματα, ακριβώς όπως η Νότια Αφρική σταμάτησε να υπάρχει ως κράτος μόνο για λευκούς. Είναι η ίδια θέση που έχουν οι υποστηρικτές των δικαιωμάτων των Παλαιστινίων σε όλο τον κόσμο».