Αντιμέτωπη με παρατεταμένα κύματα καύσωνα, η Ελλάδα και η πρωτεύουσά της, η Αθήνα, βρίσκονται στο επίκεντρο της κλιματικής αλλαγής, που απειλεί ήδη ολόκληρο τον πλανήτη, με τις επόμενες δεκαετίες να φαντάζουν δύσκολες.

Μιλώντας στον βρετανικό Observer, ο διευθυντής ερευνών του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών, Κώστας Λαγουβάρδος, αφού επεσήμανε πως το κύμα ακραίου καύσωνα του φετινού καλοκαιριού, υποεκτιμήθηκε, είπε: «Αυτό το πολύ ζεστό καλοκαίρι μας έδωσε μια γεύση του μελλοντικού κλίματος σε 20 ή 30 χρόνια, όταν είναι πολύ πιθανό να βιώνουμε παρατεταμένες περιόδους εξαιρετικά υψηλών θερμοκρασιών».

Η Αθήνα κινδυνεύει από την υπερθέρμανση του πλανήτη

Σύμφωνα με τον Guardian, η Αθήνα είναι η μόνη πρωτεύουσα της Ευρώπης που θεωρείται πιο πιθανό να χτυπηθεί σφοδρότερα από τις συνέπειες της υπερθέρμανσης του πλανήτη. Η Ελλάδα κατέγραψε μέσα στον Αύγουστο θερμοκρασία ρεκόρ, 47,1 βαθμούς Κελσίου.

Σύμφωνα με το βρετανικό μέσο η Ελλάδα είναι μια περιοχή που αποτελεί επίκεντρο της κλιματικής κρίσης, ενώ η Αθήνα είναι ήδη η πιο θερμή μητρόπολη της ηπειρωτικής Ευρώπης.

Η χώρα μας βέβαια δεν είναι η μόνη περιοχή της νότιας Ευρώπης που βίωσε ακραίες θερμοκρασίες – θυμίζουμε πως στη Σικελία κατεγράφη θερμοκρασία 48.8 βαθμοί – καθώς το φαινόμενο φαίνεται πως έπληξε περιοδικά όλες τις χώρες της Μεσογείου.

Τα δύο μεγάλα κύματα καύσωνα στην Ελλάδα

Αξίζει να σημειωθεί πως η Ελλάδα βίωσε δύο μεγάλα κύματα ακραίου καύσωνα από τον περασμένο Ιούνιο, με χαρακτηριστικό τη διάρκεια και την ένταση, αφού το δεύτερο κύμα κράτησε σχεδόν τρεις εβδομάδες.

Αυτή η εικόνα του φετινού καλοκαιριού, οδηγεί τους ειδικούς στο συμπέρασμα πως η κατηγοριοποίηση και η ονοματοδοσία των περιόδων καύσωνα θα βοηθήσει αρχές και πολίτες να προετοιμάζονται αποτελεσματικότερα.

«Πιστεύουμε πως οι πολίτες θα είναι προετοιμασμένοι να αντιμετωπίσουν ένα επικείμενο καιρικό φαινόμενο, όταν αυτό έχει ένα όνομα» υποστηρίζει ο Λαγουβάρδος και συμπληρώνει: «Θα είναι πιο συνειδητοποιημένοι για πιθανά προβλήματα που μπορεί να προκαλέσει στις ζωές και τις περιουσίες τους. Οι καύσωνες προκαλούν πολλούς θανάτους. Δεν κάνουν θόρυβο και μπορεί να μην είναι ορατοί, αλλά είναι σιωπηλοί δολοφόνοι».

Το βρετανικό δημοσίευμα περιγράφει την πρωτοβουλία του Αστεροσκοπείου εδώ και τέσσερα χρόνια να κατηγοριοποιήσει τις χειμερινές καταιγίδες και άλλα ακραία καιρικά φαινόμενα, δίνοντάς τους ονόματα, κάθε φορά που τίθετο ζήτημα απειλής κατά της ζωής και της περιουσίας των πολιτών.

Ο Κώστας Λαγουβάρδος, ο οποίος έχει εκπαιδευτεί στη Γαλλία, όπως σημειώνει το δημοσίευμα, τονίζει ωστόσο πως η ονοματοδοσία των κυμάτων καύσωνα ίσως αποδειχθεί πιο δύσκολη, καθώς μια τέτοια κατηγοριοποίηση θα πρέπει να λαμβάνει υπόψη πέραν της θερμοκρασίας και την πληθυσμιακή πυκνότητα κάθε περιοχής.

Πότε θα λαμβάνει όνομα ένας καύσωνας

Σε γενικές γραμμές όμως, ένας καύσωνας είναι πιο εύκολο να προβλεφθεί, σε σύγκριση με τις καταιγίδες, τόσο αναφορικά με την έντασή του, όσο όμως και σχετικά με τη διάρκειά του.

Αν οι θερμοκρασίες πάνω από 40 βαθμούς επιμένουν για διάστημα μεγαλύτερο της μιας εβδομάδας, τότε οι επιστήμονες πιστεύουν πως το φαινόμενο θα πρέπει να λαμβάνει ένα όνομα, συνήθως βγαλμένο από την ελληνική αρχαιότητα και την μυθολογία. Όπως συμβαίνει δηλαδή μέχρι σήμερα με τις κακοκαιρίες.

Η πρώτη Επικεφαλής Αντιμετώπισης Αστικής Υπερθέρμανσης στην Ευρώπη

Ο Guardian αναφέρεται όμως και στην πρώτη Επικεφαλής Αντιμετώπισης Αστικής Υπερθέρμανσης, την πρώτη στην Ευρώπη, η οποία έχει ήδη αναλάβει καθήκοντα στην Ελλάδα. Η Ελένη Μυριβήλη, ακαδημαϊκός και πρώην αντιδήμαρχος Αθηνών, θεωρεί την πρωτοβουλία αυτή ως καταλύτη στη διαχείριση των υψηλών θερμοκρασιών.

«Η όλη ιδέα του να κάνουμε τον καύσωνα πιο ορατό με το να τον ονοματίζουμε και να τον κατηγοριοποιούμε με βάση την ισχύ είναι ένα σημείο καμπής» λέει. «Θα βοηθήσει τους ανθρώπους να αντιλαμβάνονται τον κίνδυνο που παραμονεύει, επιτρέποντας στις αρχές να ενεργοποιήσουν πολιτικές που θα τους προστατεύσουν καλύτερα», πρόσθεσε.

Ζερεφός: Ακραίοι καύσωνες κάθε 5 χρόνια

Κύματα καύσωνα κάθε πέντε με έξι χρόνια προβλέπει ο Χρήστος Ζερεφός, γενικός Γραμματέας Ακαδημίας Αθηνών Επίτιμος καθηγητής Φυσικής Ατμόσφαιρας, σύμφωνα με τις δηλώσεις του στην τηλεόραση της ΕΡΤ. Συγκεκριμένα, σημείωσε πως «φοβάμαι ότι θα γίνω πάλι άγγελος τέτοιων καταστροφών όταν λέω ότι τα επόμενα πέντε, έξι χρόνια θα ξαναέχουμε τέτοιες συνθήκες».

«Οδεύουμε σε αποσταθεροποιημένο κλίμα, σε συχνότερη εμφάνιση τέτοιων ακραίων καταστάσεων χαμηλής σχετικής υγρασίας. Οι όποιοι υπολογισμοί εφεξής πρέπει να λάβουν υπόψη την μεταβολή του κλίματος. Ήδη πριν από 10 χρόνια είχαμε τονίσει σε έκθεση ότι αυτά τα φαινόμενα θα γίνονται πιο συχνά, φέτος είδαμε ένα μεγαλείο καταστροφής», τόνισε ο Χρήστος Ζερεφός για τον φετινό καύσωνα.

Πρόσθεσε επίσης, πως: «Τρεις μέρες πριν αρχίσουν οι πυρκαγιές όλοι διαμαρτύρονταν για τη ζέστη. Το επικίνδυνο δεν είναι ο καύσωνας. Αυτός θα παρέλθει. Το επικίνδυνο είναι το μετά. Τα χειρότερα έρχονται είχα πει τότε και ήρθαν, διότι το έδαφος είχε “προετοιμαστεί” με πολύ χαμηλές τιμές σχετικής υγρασίας, είχε “προετοιμαστεί” το δάσος με αφημένα κλαδιά, κι ενώ καλούμαστε να φυλάξουμε κάτι πολύ εύφλεκτο, το ζήτημα π.χ. των ζωνών ασφαλείας στην Ελλάδα ακόμα δεν το έχουμε λύσει. Είναι απορίας άξιο που, ζητήματα που είναι συνήθης πρακτική σε χώρες όπως η Ελβετία, η Ρωσία, η Ισπανία ή η Γαλλία, εδώ δεν έχουν συμφωνηθεί».

Ο ίδιος τόνισε πως εάν είχαμε επίπεδο συναγερμού 5 όταν ξεκίνησε η φωτιά στην Εύβοια δεν θα είχε μείνει ούτε σκουπίδι. Σημείωσε πως «Το 112 απεδείχθη σωτήριο για τους ανθρώπους αλλά πρέπει να γίνει κάτι και για τα δέντρα».

Τέλος, σημείωσε πως αυτό που έγινε φέτος θα ξανασυμβεί. Παλαιότερα γινόταν κάθε 20 χρόνια, είπε, όμως πλέον θα γίνεται κάθε 5 χρόνια: «Δεν είναι θέμα μετεωρολογικών συνθηκών. Ξέρουμε πότε διαδίδεται μια πυρκαγιά. Ο εμπρησμός είναι σαν το έγκλημα, δεν υπάρχει δικαιολογία αμέλειας απέναντι στο δάσος». Τόνισε, δε, πως: «η καύσιμη ύλη πρέπει να απομακρύνεται από τον Φεβρουάριο – Μάρτιο».